Key Points
- Hydrating with water or electrolytes is vital during a hot summer day.
- Use sunscreen with SPF 50 or higher whenever you are outdoors.
- Always check for the UV index before going out.
“ကျွန်ုပ်တို့၏ ခန္ဓာကိုယ်သည် ကောင်းမွန်စွာ ချိန်ညှိထားသော စက်ဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့တွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်ကို တည်ငြိမ်စေရန် ကူညီပေးသည့် အပူချိန်ထိန်းကိရိယာတစ်ခုပါရှိသည်” ဟု ဆစ်ဒနီ အခြေစိုက် GP Angelica Scott က ပြောသည်
ခန္ဓာကိုယ်သည် အပူဒဏ်ခံရသောအခါ တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန် နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးဖြင့် တုံ့ပြန်သည်။
အပူကို ဇီဝကမ္မတုံ့ပြန်မှု
ရာသီဥတုပူသောအခါ၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ကိုယ်ခန္ဓာသည် အေးစေရန်အတွက် အမျိုးမျိုးသော ယန္တရားများကို အသုံးပြုသည်။ အဓိကက ချွေးပဲလို့ ဒေါက်တာ Scott က ရှင်းပြပါတယ်။
When it’s hot, our sweat glands release water or sweat, which then evaporates from our skin and helps break away the heat and cools the body down.Dr Angelica Scott
ချွေးထွက်ခြင်းအပြင် ကျွန်ုပ်တို့၏အရေပြားရှိ သွေးကြောများသည်လည်း ကျယ်လာပြီး အရေပြားမှ တဆင့် အပူများကို ထုတ်လွှတ်နိုင်စေပါသည်။
“အဲဒါကြောင့် နေပူရင် မျက်နှာနီရဲနေပုံရတယ်” ဟု သူက ဆက်ပြောသည်။
ဒေါက်တာ Scott သည် ပူပြင်းသော ရာသီဥတုတွင် ဖြစ်ပေါ်သည့် 'အပူပျံ့ခြင်း' ဟုခေါ်သော ကိုယ်ခန္ဓာ ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်ကိုလည်း ဖော်ပြထားပါသည်။
"မင်းရဲ့ခန္ဓာကိုယ်က အပူတွေကို မင်းရဲ့ ဗဟိုချက်ကနေ မင်းရဲ့လက်ဖျားတွေဆီ ရွှေ့ဖို့ကြိုးစား လိမ့် မယ်။ ဒီလိုဖြစ်လာတဲ့အခါ မင်းရဲ့လက်တွေ၊ ခြေထောက်တွေ ချွေးတွေ ပိုထွက်လာတယ်။"
ချွေးများနှင့် နီမြန်းနေသော အရေပြားမှလွဲ၍ အပူသည် အသက်ရှုပိုမြန်စေပြီး တိမ်သောအသက်ရှူ တာကိုဖြစ်စေသည်ဟု ဒေါက်တာစကော့က ရှင်းပြသည်။ ပူသောလေသည် သာမန်အပူချိန်ထက် 'ပိုလေးလံ' တတ်သည်။
ပူပြင်းတဲ့ ရာသီဥတုမှာ ခွေး ဟိုက်သံနဲ့ သူတို့ကိုယ်သူတို့ အအေးခံနည်းကို နှိုင်းယှဥ်ပြခဲ့ပါတယ်။ "ကျွန်ုပ်တို့သည် အပူကို တွန်းထုတ်ရန် ကြိုးစားသောအခါတွင် လူသားများသည် လျင်မြန်သော အသက်ရှုခြင်းကို ခံစားရသည်"
အပူရှိန်သည် ဤပုံမှန်ရောဂါလက္ခဏာများကို ဆောင်ကြဉ်းလာသော်လည်း အပူချိန်လွန်ကဲခြင်းသည် အပူနှင့်ဆက်စပ်သောရောဂါများနှင့် အပူလွန်ကဲခြင်းဆီသို့ ဦးတည်သွားစေနိုင်ကြောင်း ဒေါက်တာ Scott က သတိပေးသည်။
Overheating is a medical emergency. It’s important to know the signs when it comes to heat exhaustion. Symptoms include heavy sweating, weakness, nausea, dizziness, a weak pulse or a quick heart rate that drops, confusion and dry skin. Some may even collapse.Dr Angelica Scott
ကင်ဆာကောင်စီ၏ အမျိုးသားအရေပြားကင်ဆာကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ပါမောက္ခ Ann Cust က လူများ သည် ပူပြင်းသောနွေရာသီအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားသင့်သည်ဟု အကြံပြုထားသည်။
“ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုနဲ့အတူ သြစတြေးလျနိုင်ငံသားတွေအတွက် အပြင်မှာ အချိန်ဖြုန်းဖို့က ပိုခက်ခဲ လာလိမ့်မယ်။ ကျွန်ုပ်တို့တွင် တောမီးနှင့် ရေကြီးခြင်းကဲ့သို့သော အရာများ နှင့် ရာသီဥတု ဖောက်ပြန် ခြင်းနှင့်အတူ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အရာများ ရှိသည်။ ပြင်းထန်တဲ့ ရာသီဥတုက ကျွန်တော်တို့ ရင်ဆိုင်ရ မယ့် အရာပါ။”
အေးမြပြီး ဘေးကင်းရန် အကြံပြုချက်များ။
ပူပြင်းသောနွေရာသီကာလတွင် အပူလွန်ကဲခြင်း သို့မဟုတ် အပူနှင့်ဆက်စပ်သောရောဂါများကို ရှောင်ရှားရန် ဒေါက်တာစကော့က အောက်ပါအကြံပြုချက်ကို လိုက်နာရန် အကြံပြုထားသည်။
1. Hydrate with water or electrolytes.
“ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ အရည်တွေကို ရေနဲ့ အစားထိုးဖို့ သေချာစေပါ၊ ဒါကြောင့် တစ်နေ့တာလုံး အမြဲသောက် ပါ။ မင်းနဲ့အတူ ရေတစ်ပုလင်း အမြဲရှိဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။
“တခါတရံမှာ ရေလုံလောက်စွာသောက်ပြီးပြီလို့ ထင်ရပေမယ့် တကယ်တမ်းကျတော့ ကျွန်တော် တို့မှာ မရှိသေးပါဘူး။ တစ်နေ့ကို ရေသုံးလီတာသောက်သင့်တယ်”
“ဆိုဒါဗူးနဲ့ ရေငတ်တာကို လူတွေက ပြေငြိမ်းစေတယ်လို့ ထင်ကြလိမ့်မယ်၊ ဒါပေမယ့် ဆိုဒါက သကြား ဓာတ်များပြီး ရေဓာတ်ထိန်းပေးတဲ့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
ပူပြင်းသောနွေရာသီတွင် ရေသည် အမြဲတမ်းအရည်အဖြစ်ရှိနေသော်လည်း အရက်ယမကာများနှင့် ဆိုဒါများကို ရှောင်ရန် ဒေါက်တာစကော့က သတိပေးသည်။
"တကယ်လို့ မင်းရဲ့ အရည်တွေကို အရသာရှိဖို့ တကယ်လိုအပ်ရင် ဆိုဒါရဲ့ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ရွေးချယ်မှု တစ်ခုက မင်းရဲ့ electrolytes ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်တဲ့ အားကစားအချိုရည်တွေပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်။"
"တကယ်လို့ မင်းရဲ့ အရည်တွေကို အရသာရှိဖို့ တကယ်လိုအပ်ရင် ဆိုဒါရဲ့ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ရွေးချယ်မှု တစ်ခုက မင်းရဲ့ electrolytes ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်တဲ့ အားကစားအချိုရည်တွေပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်။"
“ပူပြင်းတဲ့ ရာသီဥတုမှာ သစ်သီးဝလံတွေနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ အထူးသဖြင့် ရေဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့ ဖရဲသီးနဲ့ သခွားသီးလိုမျိုး အသီးအနှံတွေကို စားလို့ကောင်းပါတယ်။”
ပိုလေးပြီး အဆီပိုတွေထက် ပေါ့ပါးပြီး အစာကြေလွယ်တဲ့ အစားအစာတွေကို ပိုအေးတဲ့ ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန်ကို ထိန်းသိမ်းထားဖို့ ဒေါက်တာ Scott က ပြောပါတယ်။
"သကြားဓာတ်များသော အစားအစာများ များများစားခြင်းက သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို အလုပ်ပိုကြိုးစား စေပြီး သင့်ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်ကို မြင့်တက်စေပါသည်။"
Stay hydrated throughout the day as a critical preventive measure against heat exhaustion. Credit: The Good Brigade/Getty Images
SunSmart ၏ အကြီးအကဲ Emma Glassenbury ၏ အဆိုအရ လူများကို နေရောင်ခြည်နှင့် ခရမ်း လွန်ရောင်ခြည်များမှ ကာကွယ်ရန် အရေးကြီးသော အရာငါးခုရှိသည်။
“နေရောင်ကာကွယ်မှု ပုံစံငါးမျိုးစလုံးကို အသုံးပြုပါ။ ကျယ်ပြန့်သောဦးထုပ်၊ နေကာမျက်မှန်၊ နေကာ cream နှင့်; အကာအကွယ်ပိုရလို့ အရိပ်ရတယ်” ဟု မျှဝေသည်။
ကမ်းခြေသွားတဲ့အခါ ဒါမှမဟုတ် ရေလှုပ်ရှားမှုတွေလုပ်တဲ့အခါ နေရောင်အကာအကွယ်ကို သုံးလေ့ရှိပေမယ့်၊ လူတွေရဲ့နေ့စဉ်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်တွေမှာ ပေါင်းစည်းသင့်တယ်လို့ Ms Glassenbury ကပြောပါတယ်။
“SunSmart Victoria သည် ကင်ပိန်းအသစ်တစ်ခု - 'ကင်ဆာကို ခွင့်မပြုပါနှင့်' နှင့် အရေပြား ကင်ဆာကို ကာကွယ်ရန် နေရောင်ကာကွယ်မှု ကောင်းကောင်းအသုံးပြုခြင်း၏ အရေးပါမှုကို အမှန်တကယ် တွန်းအားပေးနေပါသည်။
“မင်းဘာတွေလုပ်နေတယ်ဆိုတာ အရေးမကြီးပါဘူး။ ခွေးကို လမ်းလျှောက်နေတာ၊ ဥယျာဉ်စိုက်တာ၊ အိမ်နောက်ဖေးမှာ ကလေးတွေကို စောင့်ရှောက်နေတာ ဒါမှမဟုတ် အပြင်မှာ လမ်းလျှောက်ရင် ဖုံးဖိထားလိုက်ပါ။"
4. သင့်လှုပ်ရှားမှုများကို နေ့၏ရာသီဥတုနှင့် UV အဆင့်များပေါ်တွင် အခြေခံပါ။
အပြင်မသွားမီ သို့မဟုတ် လေ့ကျင့်ခန်းမလုပ်မီ၊ ဒေါက်တာစကော့က တစ်နေ့တာ အတွက် ရာသီဥတုခန့်မှန်းချက်ကို စစ်ဆေးရန် အကြံပြုထားသည်။
“ရာသီဥတုကို ကြည့်ပြီး ပြင်ဆင်ပါ။
“အပူချိန်မြင့်တယ်ဆိုတာ သိရင် ဖြစ်နိုင်ရင် အပြင်မှာ လှုပ်ရှားမှုတွေကို ရှောင်ပါ။ ယေဘူယျအားဖြင့် နေ့လယ်ပိုင်းမှ ညနေ ၃ နာရီအထိ နေ့ခင်းဘက်အပူဆုံးအချိန်ဖြစ် တာကြောင့် အဲဒီ့အချိန်အတွင်းမှာ အပြင်မထွက်ဖို့ ကြိုးစားပါ။”
အပြင်မထွက်မီ တစ်ရက်အလိုတွင် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် ultraviolet အဆင့်ကို စစ်ဆေးရန် အရေး ကြီးကြောင်း ပါမောက္ခ Cust က ထပ်လောင်းပြောသည်။
မြင့်မားသော ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် ultraviolet ကို တသမတ်တည်း ထိတွေ့ခြင်းသည် အရေပြား ကင်ဆာ၏ အဓိကအကြောင်းရင်းဖြစ်သည်။
ပရော်ဖက်ဆာ Cust ၏အဆိုအရ "သြစတေးလျတွင် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် ultraviolet ထိတွေ့မှု ပိုမိုပြင်းထန် လာကြောင်း၊ ဩစတေးလျနှင့် နယူးဇီလန်တွင် အရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုနှုန်းမှာ အဘယ်ကြောင့် အမြင့်ဆုံးဖြစ်သနည်း၊ ၎င်းတို့သည် ဥရောပထက် နှစ်ဆနီးပါးဖြစ်နေကြောင်း ရှင်းပြသည်။"
ultraviolet ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကို မမြင်နိုင် သို့မဟုတ် မခံစားနိုင်ပါ နေ့ဘက်မည်မျှပူမည်ကို သတ်မှတ်ပေးနိုင်ကြောင်း သူမက အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။
ဩစတေးလျနိုင်ငံရှိ နေရာအများစုတွင် နွေရာသီတွင် ၁၂ မှ ၁၄ အတွင်း ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် ultraviolet အညွှန်းကိန်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်ပြီး မြေထဲပင်လယ်တစ်ဝိုက် နှင့် ဥရောပတောင်ပိုင်း ဒေသများတွင် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် အညွှန်းကိန်း ရှစ်ခန့်သာရှိသည်။
“အေးတဲ့နေ့ဆိုရင် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် အညွှန်းကိန်းက တော်တော်မြင့်နေနိုင်တယ်။ ပတ်ပတ်လည် မှာ ညင်သာသော လေပြေလေညင်း အေးလေးရှိနေရင် အပြင်မှာ အတော်လေးအေးတယ်လို့ ခံစား ရနိုင်ပေမယ့် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် အညွှန်းကိန်းက အရမ်းမြင့်နိုင်ပါတယ်။”
Most places in Australia have a UV index that peaks at around 12 to 14 in the summer months Credit: Six_Characters/Getty Images
ဒေါက်တာ Scott ၏ အဆိုအရ သင်သည် မောပန်းလွယ်ခြင်း၊ ပူပြင်းသော ရာသီဥတုတွင် အကြာကြီး လေ့ကျင့်ခန်း မလုပ်နိုင်တော့ခြင်း သို့မဟုတ် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်းတို့ ခံစားရပါက သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို အနားယူပြီး အကူအညီရယူပါ။ မင်းခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို မင်းသိတယ်။
"ဒါပေမယ့် သင်ဟာ နေဆာ လှုံတာ၊ လမ်းလျှောက်တာ ဒါမှမဟုတ် အပြင်မှာ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ် ရတာကို တကယ်နှစ်သက်တယ်ဆိုရင် သင့်ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အချက်ပြမှုတွေကို သတိထားပါ။ သင့်ခန္ဓာ ကိုယ်ရဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေကို တကယ်တွန်းပို့နေပြီလို့ ခံစားရတဲ့အခါ အနားယူပြီး အေးမြပြီး ရေဓာတ်ပြည့်ဝနေဖို့ နည်းလမ်းတွေကို ရှာဖွေပါ။”
Ms Glassenbury က ဒေါက်တာ Scott နဲ့ သဘောတူပြီး “ကျွန်မတို့ဟာ လှပတဲ့ အပြင်ဘက်မှာ ရှိတဲ့ ခမ်းနားတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုမှာ နေထိုင်ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒါဟာ အရေပြားကင်ဆာ ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ပြင်းထန် တဲ့ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် အဆင့်အချို့ ပါ၀င်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူတွေကို အပြင်မှာ ပျော်စေချင် ပေမယ့် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် အဆင့် ၃ နဲ့ အထက်ရောက်တဲ့အခါ ဖုံးကွယ်ထားဖို့ပါ။”
သင့်ဒေသရှိ နေ့အတွက် UV အဆင့်များအကြောင်း ပိုမိုလေ့လာရန် ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ။
Australian Radiation Protection and Nuclear Safety Agency ကိုလည်း ဤနေရာတွင် သွားရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ပါသည်။
