Key Points
- Woven objects are a tangible link between the weaver, country and ancestors.
- Weaving is used as a mindfulness tool and for social connection.
- Weavers can have a signature style which identifies their work.
- Both men and women weave.
ယက်လုပ်သောအရာများသည် ၎င်းတို့ကိုဖန်တီးသော First Nations ရက်ကန်းသမားများကဲ့သို့ ကွဲပြား သည်။ အလုပ်တစ်ခုစီသည် ရက်ကန်းသမား၊ နိုင်ငံနှင့် ၎င်းတို့၏ဘိုးဘေးများကြားတွင် မြင်သာထင်သာ ရှိသော ချည်နှောင်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် အရေးပါသော အရာတစ်ခုဖြစ်သည်။
ရက်ကန်းလုပ်ငန်းသည် ကျူ၊ အခေါက်နှင့် အပင်များကဲ့သို့သော ဒေသထွက်အရင်းအမြစ်များကို စုဆောင်းပြင်ဆင်ခြင်းဖြင့် စတင်သည်။ ခြင်းတောင်း၊ ပန်းကန်လုံး၊ ကြိုးနှင့် ပိုက်ကွန်များကဲ့သို့ အနုစိတ်သောအရာများကို ဖန်တီးရန်အတွက် ၎င်းတို့ကို ယက်လုပ်ထားသည့် ပုံစံဖြစ်သည်။
“ယက်လုပ်တယ်ဆိုတာ အင်္ဂလိပ်လို စကားလုံးတစ်လုံးပဲရှိတယ်။ ပထမမိခင်ဘာသာစကားတွင် ၎င်းအတွက် မတူညီသောစကားလုံးများစွာရှိသည်၊” လို့ Cherie Johnson ကပြောပါတယ်။ သူမသည် မြောက်ပိုင်း NSW မှ Gomeroi အမျိုးသမီး၊ အနုပညာရှင်နှင့် ပညာသင်ကြားသူဖြစ်သည်။
“ကျွန်မတို့ ယက်လုပ်ခြင်းလို့ ခေါ်တဲ့ တကယ်ကို သိသာထင်ရှားတဲ့အချက်ကတော့ အရာဝတ္တု တွေမှာ သိမ်းဆည်းထားတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အသိပညာပါပဲ - ဘယ်အပင်တွေကို ရွေးရမလဲ၊ နှစ်ဘယ် အချိန်နဲ့ ရိတ်သိမ်းရမလဲဆိုတာကိုလည်း တကယ်ကို ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ နည်းလမ်းနဲ့ စားသုံးနိုင်စေ တယ်။”
ADELAIDE, AUSTRALIA: An Indigenous weaving workshop takes place in The Precinct Village an AFLW match. Credit: Kelly Barnes/AFL Photos/via Getty Images
ယက်လုပ်ခြင်းသည် လူတို့ကို ချိတ်ဆက်ပေးသည်။
ယက်လုပ်ခြင်းသည် ချုပ်ရိုးနှင့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို လေ့လာခြင်းမျှသာမဟုတ်ပါ။
မတူကွဲပြားသော မျိုးဆက်များသည် ပုံပြင်များကို မျှဝေကြပြီး လူတို့ဘာကြောင့် ယက်လုပ်ရသည့် နောက်ကွယ်မှ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဗဟုသုတများကို လေ့လာရန် အတူတကွထိုင်ကြသည်။
“အရေးကြီးတာက သင်ဘာနဲ့တွဲလုပ်လဲဆိုတာ နားလည်ဖို့၊ အဲဒီပစ္စည်းတွေ ဘာကြောင့် အရေးပါသလဲ၊ သင်ပြုလုပ်နေတဲ့ အရာဝတ္ထုကို ဘယ်လိုအသုံးပြုသလဲ၊ အဲဒါကို မှန်ကန်စွာအသုံးပြုပုံကို နားလည်ဖို့ အရေးကြီးတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ အများကြီး ပါဝင်ပါတယ်” ဟု Ms Johnson က ပြောသည်။
ဟုတ်ပါတယ်- အမျိုးသားတွေလည်း ယက်လုပ်တယ်။
Luke Russell သည် NSW ၏ Newcastle ဧရိယာရှိ Worimi ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သူဖြစ်သည်။ သူ၏ လေ့ကျင့်မှုတွင် ရိုးရာအခေါက် canoes လှေများ၊ ငါးမျှားလှံများနှင့် အခြားကိရိယာတန်ဆာပလာ များ တည်ဆောက်ခြင်းမှတစ်ဆင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများအား ကိရိယာပြုလုပ်ခြင်းဆိုင်ရာ အသိပညာကို သင်ယူခြင်းနှင့် ဖြတ်သန်းခြင်းတို့ပါဝင်သည်။
For me, weaving, predominantly rope weaving, plays a big part, especially with our men's tools.Luke Russell, Cultural Knowledge Holder
သူသည် သူ၏ canoe လှေငယ်များ၏ အဆုံးများကို လုံခြုံစေရန် သို့မဟုတ် ယက်လုပ်ထားသော ကြိုး ဖြင့် ချည်နှောင်ရန် ဆန်းပြားသော ယက်လုပ်နည်းများကို အသုံးပြုသည်။
ငယ်ရွယ်စဉ် ကလေးဘဝမှ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်အထိ၊ ယောက်ျားလေးများသည် မိခင်ကြီးစိုးသည့် လူ့ အသိုင်းအဝိုင်းနှင့် ဆိုင်သော ထက်အောက်စဉ်စနစ်နှင့် အချိန်ဖြုန်းကြပြီး မိန်းကလေးများနှင့်အတူ ရက်ကန်းလုပ်တတ်လာကြသည်။
“အထူးသဖြင့် တိုးတက်အောင် သင်ကြားပေးနေတဲ့ လူငယ်တစ်ယောက်အတွက်၊ ယောက်ျားလေး ကနေ ယောက်ျားလေးအထိ ဒီစွမ်းရည်အားလုံးကို အသုံးချရမယ့်အချိန်လို့ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု Mr Russell က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ပြီးတော့ အဲဒီအဆင့်အထိ သူ သင်ယူရမယ့် အရည်အချင်းအားလုံးကို အမျိုးသမီးတွေက သင်ပေးတယ်။”
Credit: Richard I'Anson/Getty Images
တရားထိုင်ခြင်းအဖြစ် ယက်လုပ်ခြင်း။
Cherie Johnson သည် သူမ၏ အတွေးအမြင်များကို ထုတ်ဖော်ရန် ယက်လုပ်ခြင်းကို အသုံးပြုသည်။ အာရုံကို စူးစူးစိုက်စိုက်လုပ်ကာ အတွေးများကို အရာဝတ္တုထဲသို့ လောင်းထည့်ခြင်းဖြင့် သတိပဋ္ဌာန်ကို ကျင့်၏။
“ဒါက ကျွန်တို့ အသိုင်းအဝိုင်းက ကိစ္စတွေကို စီမံဆောင်ရွက်တာပါ” ဟု သူမက ဆိုသည်။
“သူတို့ကို ချစ်တဲ့စိတ်နဲ့ မိသားစုလိုက် ပေါင်းစည်းပြီး တကယ်လေးစားတဲ့နည်းနဲ့ ယက်လုပ်တာပါ။ လူတွေကို ထိုင်ဖို့၊ ချည်ဖို့ လုပ်တယ်။ တခါတရံ ကျွန်မတို့ရဲ့ ရက်ကန်းစက်ဝိုင်းမှာ လူတွေက လက်ဖက် ရည်သောက်ဖို့၊ တခြားညီအစ်မတွေ ဝိုင်းဖို့လာကြတယ်”
ဟန်ပန် ပုံစံကွဲများ။
မြက်နှင့်အခေါက်ကဲ့သို့သော အပင်အရင်းအမြစ်များသည် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် ကွဲပြားသောကြောင့် ရက်လုပ်ခြင်းသည် ဒေသတစ်ခုနှင့်တစ်ခု ပုံစံကွဲပြားသည်။
ဒါပေမယ့် ရက်ကန်းသမားတွေက သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဟန်နဲ့ အမူအရာကို သူတို့ရဲ့အလုပ်အတွက် ယူဆောင်လာကြပါတယ်။
တစ်နည်းမှာ ပန်းများ၊ အခေါက်များ၊ အစေ့များ သို့မဟုတ် အမြစ်များမှ ဒေသဆိုင်ရာ ဆိုးဆေးများကို အသုံးပြုရန်ဖြစ်သည်။
“ပန်းချီဆရာတစ်ဦးသည် ယက်လုပ်ဖိုက်ဘာကို အရောင်ခြယ်ရန်အတွက် ရောင်ခြယ်ပစ္စည်းကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိအသုံးပြုခြင်းသည် ထိုလူအတွက်၊ ထိုဒေသအတွက် အလွန်အရေးကြီးပါသည်” ဟု Cherie Johnson က ပြောကြားခဲ့သည်။
Typically somebody with a trained eye can pick the region and sometimes even the artist based on the pigment, the style, the stitch and the materials.Cherie Johnson, artist and educator
တခါတရံတွင်၊ ယက်လုပ်ခြင်း၏ လက်ရာကိုကြည့်ခြင်းဖြင့်အနုပညာရှင်ကို ဖော်ထုတ်နိုင်သည်။
အနုပညာရှင် Nephi Denham သည် North Queensland ရှိ Cardwell ဧရိယာမှ Girramay ရိုးရာပိုင်ရှင်ဖြစ်သည်။ သူ့ဦးလေးက ရက်ကန်းသင်ပေးတယ်။
“ကျွန်တော်အပါအဝင် အနုပညာရှင်တော်တော်များများက မတူကွဲပြားစွာ ယက်လုပ်ခြင်းကို စတင်ကြတယ်” ဟု Mr Denham က ဆိုသည်။
“အဲဒါက ဘယ်လက်နဲ့ ညာလက်နဲ့ ယက်တာပဲဖြစ်ဖြစ် အဲဒါကို အခြေခံကနေ ပြောပြနိုင်တယ်။ ဒါမှ ဘယ်သူက ဘာကိုဖန်တီးခဲ့တာလဲဆိုတာ မင်းတကယ်ပြောနိုင်ပါတယ်။”
Credit: Richard I'Anson/Getty Images
ကျွန်ုပ်တို့ ပါဝင်လို့ရမလား။
Cassie Leatham သည် Victoria ရှိ Kulin nation မှ Taungurung လူမျိုးများ နယ်ပယ်ပေါင်းစုံမှ အနုပညာရှင်နှင့် ကျွမ်းကျင်သော ရက်ကန်းသမားတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူမသည် ဌာနေတိုင်းရင်းသား မဟုတ်သူများကို ဖွင့်လှစ်သည့် First Nations ဦးဆောင်သော အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများကို စီစဉ်ပေး သည်။
First Nations မှ ရက်ကန်းလုပ်သားများ မည်သည့်နေရာမှ ဘိုးဘေးဘီဘင်များနှင့် ဆက်စပ်မှုကို ပိုမိုနားလည်သဘောပေါက်လာစေရန်အတွက် ပါဝင်သူများသည် နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း နားထောင်ရန် တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။
“ဒီအလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲကို First Nations တွေက ဦးဆောင်သင့်တယ်ဆိုတာ သူတို့သိထားဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ပြီးတော့ သြစတြေးလျမှာ ကျွန်မ တို့ရဲ့ အသိပညာဆိုင်ရာ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဉာဏမူပိုင်ခွင့်ရဲ့ အရေးပါမှုကို ယူဆောင်သွားသင့်ပါတယ်” ဟု မစ္စ Leatham က ပြောကြားခဲ့သည်။
၎င်းသည် အခြေခံ သဘောတူညီချက်များကို လေးစားခြင်းအကြောင်းဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့အားလုံး သင်ယူခဲ့ရာများကို မျှဝေနိုင်သော်လည်း ၎င်းအတွက် အကျိုးအမြတ်မရှိသင့်ဘဲ - ကျွန်ုပ်တို့၏ First Nations ဆရာများကို အမြဲအသိအမှတ်ပြုရမည်ဖြစ်သည်။
First Nations ဦးဆောင်သော ရက်ကန်းလုပ်ငန်းအသိုင်းအဝိုင်းများနှင့် လူတိုင်းအတွက်ဖွင့်ထားသည့် ရက်ကန်းပွဲတော်များကို သင်တွေ့နိုင်သည်။ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများကို ဒေသဆိုင်ရာကောင်စီများ၊ ဆိုရှယ်မီဒီယာများတွင်သာမက နှုတ်ဖြင့်လည်း ကြော်ငြာပေးလေ့ရှိသည်။
ပင်မရေစီးကြောင်းကို မြင်သာနိုင်စွမ်း။
ပုဂ္ဂလိကနှင့် အများသူငှာ နေရာများနှင့် ဖက်ရှင် စင်မြင့်များတွင်ပင် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသည့် အလုပ်များအဖြစ် သြစတြေးလျနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ အဓိကနှင့် အသေးစားပြခန်းများတွင် ယက်လုပ် ခြင်းများကို ပြသရောင်းချပါသည်။
ပြခန်းများသည် First Nations ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်များ၏ ကွဲပြားမှုကို ပြသရန် အရေးကြီးပါသည်။
“ရက်ကန်းလုပ်ခြင်း၏ အဓိကရေစီးကြောင်းသည် အမှန်တကယ်တွင် အတိတ်ကို ထင်သာမြင်သာရှိ သော ထိုးထွင်းသိမြင်မှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး ယခုအခါ လက်ရှိပစ္စုပ္ပန်ဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးသည် ကျွန်ုပ်တို့ ၏အနာဂတ်မျိုးဆက်များအတွက် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေကြသည်” ဟု Cassie Laetham က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒါကြောင့် လူတွေက ပြခန်းတွေကို သွားကြတဲ့အခါ လူတွေက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရက်ကန်းလုပ်ငန်းဟာ သြစတြေးလျနိုင်ငံအနှံ့ဖြစ်ပြီး လူတိုင်းမှာ ရက်ကန်းအမျှင်တွေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအရ သိသာထင်ရှားတဲ့ ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ရှိတယ်ဆိုတာ လူတွေ နားလည်ဖို့ လိုပါတယ်။ အားလုံးက အတူတူ မဟုတ်ဘူး ။"
