ویروس 'انسفالیت جاپانی' (JEV) معمولاً خوک‌ها و پرندگان را آلوده می‌کند، اما می‌تواند از طریق نیش پشه به انسان نیز منتقل شود.
هرچند اکثریت مطلق انسان‌ها بعد از ابتلا به 'انسفالیت جاپانی' هیچ علایمی بروز نمی‌دهند، اما در موارد نادر این ویروس می‌تواند منجر به عفونت مغزی کشنده شود.
انسفالیت جاپانی در سرتاسر پاپوا گینه نو و تنگه تورس شایع است، اما فقط گاهی در سرزمین اصلی آسترالیا- به طور معمول در شمالِ دور کوینزلند- دیده می‌شود.
داکتر سونیا بِنِت، سرپرست مدیریت ارشد صحی آسترالیا، 'ج‌ای‌وی' را یک «رویداد بیماری واگیر با اهمیت ملی» اعلام کرده است.
تا بعدازظهر دیروز (سه‌شنبه، ۸ مارچ)، نُه مورد انسانی ابتلا به انسفالیت جاپانی در آسترالیا شناسایی شده بودند. تا اکنون یک مرد و یک کودک اهل اطراف نیوساوت‌ولز به علت این بیماری در شفاخانه‌ها بستری شده‌اند و تعدادی از موارد هنوز تحت بررسی قرار دارند.
وزارت صحت ویکتوریا سه‌شنبه‌شب تأیید کرد که یک مرد حدود ۶۰ ساله اهل شمال این ایالت به تاریخ ۲۸ فبروری از اثر ابتلا به انسفالیت جاپانی درگذشته است.
این وزارت ضمن ابراز همدردی با بازماندگان این مرد گفت که علت مرگ او در نتیجه کالبدشکافی مشخص شده است.
این وزارت گفته است که در مورد چگونگی ابتلای این مرد تحقیق می‌کند.
انسفالیت جاپانی چقدر خطرناک است؟
داکتر علی زید، ایمونولوژیست (ایمنی‌شناس) در دانشگاه گریفیت گفت، ویروس انسفالیت جاپانی یک «فلاوی‌ویروس» است که از خانواده ویروس تب دنگی و ویروس تب زرد می‌آید.
داکتر زید گفت، ۹۹ درصد انسان‌ها بعد از ابتلا به این ویروس هیچ‌گونه علایمی از خود بروز نمی‌دهند و سالم می‌مانند.
اما به گفته او، «در حدود یک درصد مردم این ویروس به مریضی‌ای پیشرفت می‌کند که شامل انسفالیت می‌شود.»
او افزود: «در حدود ۲۰ درصد افرادی که بیمار می‌شوند، ج‌ای‌وی می‌تواند کشنده باشد.»
انسفالیت اصطلاح طبی برای التهاب مغزی است. سردرد، تب، سفتی گردن و در برخی موارد فلج از علایم دیگر این بیماری هستند.
دام‌پزشکان مالیزیایی در حال واکسین کردن خوک‌ها برای جلوگیری از شیوع انسفالیت جاپانی در سال ۱۹۹۹. Source: AAP
انسفالیت جاپانی تا اکنون در حدود ۴۲ خوک‌داری در کوینزلند، ویکتوریا، آسترالیای جنوبی و نیوساوت‌ولز شناسایی شده‌اند.
چگونه انتشار می‌یابد؟
انسان‌ها از طریق نیش پشه به ویروس انسفالیت جاپانی مبتلا می‌شوند.
این ویروس از انسان به انسان و از طریق مصرف گوشت خوک قابل سرایت نمی‌باشد.
خوک‌ها و پرندگان آبزی مخازن اصلی این ویروس هستند. آن‌ها پشه‌ها را آلوده می‌کنند و پشه‌ها به نوبه خود آن را به انسان منتقل می‌کنند.
در اواخر دهه ۱۹۹۰ که ج‌ای‌وی در مالزیا شیوع یافت، مقامات صدها هزار خوک را از بین بردند.
موارد ابتلا به انسفالیت جاپانی در آسترالیا تا قبل از این عموماً به شمال دور کوینزلند محدود بوده است.
اما تصور می‌شود که رویدادهای آب‌وهوایی شدید ناشی از تغییرات اقلیمی که اخیراً در آسترالیا شاهد آن‌ها بوده‌ایم، دلیل انتقال این ویروس به سمت جنوب کشور باشد.
روی هال، ایمونولوژیست در دانشگاه کوینزلند گفت، ویروس انسفالیت جاپانی احتمالاً از پاپوا گینه نو یا اندونیزیا به آسترالیا آمده است.
به باور آقای هال، بارندگی‌های اخیر در آسترالیای مرکزی و حوضه ماری دارلینگ باعث مهاجرت پرندگان آبزی آلوده به سمت جنوب کشور شده است و این پرندگان در استراحت‌گاه‌های آبی ویروس را به پشه‌ها منتقل کرده‌اند.
چگونه از آن در امان بمانیم؟
وزارت صحت نیوساوت‌ولز بر اهمیت محافظت از خود در برابر نیش زدن پشه برای کاهش خطر انتقال انسفالیت جاپانی تأکید می‌کند.
این شامل پوشاندن سطوح برهنه بدن در بیرون از خانه و استفاده از دافع پشه بر قسمت‌هایی از بدن می‌شود که در معرض خطر گزیده شدن توسط پشه قرار دارند.
داکتر زید گفت: «استفاده از دافع پشه حاوی ماده دیتیل‌تولوآمید (DEET) و پیکاریدین (Picaridin)، اجتناب از حضور در فضای باز در هنگام غروب و سحر و از بین بردن آب راکد جمع شده در اطراف خانه بهترین راه برای محدود کردن تولید مثل این پشه‌هاست.»
پروفیسر کین لدر، رییس واحد بیماری‌های عفونی دانشگاه موناش گفت، دو واکسین ج‌ای‌وی در آسترالیا موجود هستند، اما این واکسین‌ها معمولاً فقط به مسافران تازه‌وارد تزریق می‌شوند.
با این حال، اگر شیوع این ویروس در کشور سرعت بیابد، این سازوکار ممکن است تغییر کند.
او گفت: «با به دست آمدن داده‌های بیشتر در مورد تعداد و گستره موارد محلی ج‌ای، مقامات سلامت عمومی ممکن است نیاز داشته باشند که توصیه‌های واکسین به کسانی که احتمال دارد در معرض آن قرار بگیرند، گسترش دهند.»
