دهها سیاستمدار افغان، اکثریت شان مجاهدانی که علیه شوروی سابق جنگیدند و به نیروهای بینالمللی به رهبری امریکا برای شکست طالبان در 2001 کمک کردند، از جناحهای مختلف سیاسی اوایل این هفته با هیأت طالبان در مسکو دیدار کردند.
در این نشست دو روزه که در هوتل دولتی پرزیدنت روسیه برگزار شد، رییس جمهور پیشین افغانستان حامد کرزی نیز حضور داشت.
اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان با انتقاد از برگزاری این نشست گفته است کسانی که در این نشست اشتراک کرده اند، صلاحیتی برای توافق صلح ندارند.آقای غنی در گفتوگویی که یکروز قبل از نشست مسکو با تلویزیون طلوع داشت، حامد کرزی را متهم تضعیف حکومتش کرد.
چندین سیاستمدار افغانستان، به شمول حامد کرزی، در حال ادای نماز پشت یک امام طالبان Source: Facebook
آقای غنی در این مصاحبه گفت: «عزت دولت، عزت ملت است».
«من هیچ وقت، تحت هیچ شرایطی، حکومت کرزی صاحب را بیعزت نساخته بودم».
شماری از کارشناسان نیز میگویند که دیدار سیاستمداران افغانستان با طالبان، به تضعیف حکومت میانجامد و این به نفع کشور نیست.
حکومت اشرف غنی در واکنش به قطعنامۀ پایانی نشست مسکو گفته است، این قطعنامه نتیجۀ عملی و اجرایی بر روند صلح افغانستان ندارد.
به گزارش بیبیسی فارسی، حکومت افغانستان به خاطر سفر اعضای تحریم شدۀ گروه طالبان در نشست مسکو، رسماً در سازمان ملل متحد شکایت درج کرده و گفته است چهار عضو هیأت طالبان در این نشست، در فهرست تحریمهای سازمان ملل قرار دارند و بدون مشورتِ سازمان ملل با افغانستان به روسیه سفر کرده اند.
«افغانستان سرکوبگر در آینده»
طالبان گفته اند که تا زمان خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان به جنگ شان ادامه میدهند Source: AAP
ویلیام میلی، پروفیسر دیپلماسی در دانشگاه ملی آسترالیا میگوید شرمحمد عباس استانکزی، رییس هیأت طالبان در نشست مسکو نشان داد که این گروه هنوز به یک «افغانستان سرکوبگر در آینده همانند دورانی که کابل را میان سالهای 1996 تا 2001 در تصرف داشت، پابند است».
آقای میلی در یادداشتی به اسبیاس دری گفت: «سیاستمداران و دیپلماتهای غربی اگر فکر میکنند تحریک طالبان تغییر زیادی نسبت به سالهای 1990 کرده است، خودشان را فریب میدهند».
او نشست مسکو را «مایۀ تأسف عمیق» و حکومت کنونی را «چهرۀ شناخته شدۀ افغانستان در جهان» توصیف کرد.
«... با تضعیف موقف آن [حکومت افغانستان] چیزی به دست نمیآید، چناچه چنین نشستهایی همین کار را میکند».
عباس فراسو، دیپلمات پیشین افغانستان نیز میگوید حکومت افغانستان از سوی جامعۀ جهانی به رسمیت شناخته میشود و نادیده گرفتن آن در مذاکرات صلح، «اشتباهی بزرگ است».
آقای فراسو در نامهای به اسبیاس دری گفت: «این نشست به طالبان جایگاه برتری میدهد و قانون اساسی و دیگر دستاوردها را تضعیف میکند».
او گفت: «بگذار این را روشن کنم که افغانها همه صلح میخواهند، شکی وجود ندارد، اما ناراحتی عمومی از اشتباههای اشرف غنی نباید همه را به سوی انتظارات غیرواقعبینانه و امیدهای واهی هدایت کند».
آقای فراسو گفت رسیدن به صلح یک روند پیچیده و نیازمند گفتوگوهای همهجانبه دربارۀ نوع حکومت، حقوق بشر، حقوق زن، سیستم قضایی، سیاست خارجی و دوام خود صلح است.
از لابلای گفتارها و واکنشها به گفتوگوهای اخیر میان طالبان و آمریکا و نشست مسکو، آشکارا معلوم میشود که بسیاری از نسل جوان و زنان افغانستان نگران از دست دادن نظام دموکراسی و ارزشهای دموکراتیک کنونی هستند.
عباس فراسو در این باره گفت: «طالبان و همپیمانان منطقهای شان باید بدانند که افغانستان امروز، افغانستانی نیست که ما در 2001 داشتیم. افغانستان امروز، کشور متفاوتی است».
انتقاد در شبکههای اجتماعی
در پوستر نوشته اند: «لعنت به جاسوسانی که خواهان سرنگونی ارتش و نظام افغانستان اند» Source: AAP
کاربران افغان شبکههای اجتماعی نیز به نشست مسکو بدبین هستند و میگویند که سیاستمداران بیش از حد به طالبان امتیاز میدهند.
یاسین رسولی، یک دیپلمات پیشین افغانستان در این باره در صفحۀ فیسبوکش نوشت، رهبران افغانستان امتیازاتی به طالبان دادند که برای پس گرفتن آنها باید دو دهۀ دیگر بجنگند.
آقای رسولی نوشت، امتیازات سخاوتمندانهای چون تشکیل حکومت مؤقت، تأخیر انتخابات و نیاز به مشارکت سیاسی «باعزت» طالبان، دور انتظار طالبان بود.
«و حامد کرزی چنان نمازی پشت امام طالبان خواند که مشروعیت ۱۳ سال حکومتش ضرب صفر شد».
«افغانستان را به طالبان سپردند»
آقای رسولی در ادامه نوشت: «آنچه امروز اتفاق افتاد، گفتوگو و مشورت و سمینار 'بینالافغانی' نبود. امروز افغانستان را به طالبان تسلیم کردند».
«نزدیک بود در همان هوتل پرزیدنت مسکو «امارت اسلامی» رسما اعلام شود».
طالبان گفته اند که جنگ شان تا زمان خروج کامل نیروهای ایالات متحده و دیگر نیروهای بینالمللی ادامه خواهند داد.
همچنان این گروه در نشست مسکو پذیرفته اند که به حقوق زنان در «چهارچوب شریعت» احترام بگذارند.