بهبود روابط آسترالیا و چین به نفع کیست؟

سفر نخست‌وزیر آنتونی آلبانیزی به چین در این ماه مملو از فرصت‌های عکس‌اندازی و بیانیه‌های دیپلماتیک بلندبالا بود. اما برای این‌که تعیین کنیم کدام جانب از توافق‌نامه‌های منعقدشده در جریان این سفر سود می‌برد، ممکن است لازم باشد لابه‌لای خطوط را هم وارسی کنیم.

Anthony Albanese and Xi Jinping speak while standing in front of Chinese and Australian flags.

رویکرد معروف آقای آلبانیزی به چین این است که دو کشور در جایی که می‌توانند، با هم همکار باشند و در جایی که باید، با هم مخالفت کنند. Source: AAP / Lukas Coch

آقای آلبانیزی گفت‌وگوهای سطح بالا با شی جین پینگ را «بسیار موفقیت‌آمیز» توصیف کرد، در حالی که رییس جمهور چین از سفر وی به عنوان آغازگر دوره جدیدی در روابط دو کشور پس از چندین سال آشفتگی استقبال کرد.

به دنبال درخواست حکومت پیشین ائتلاف مبنی بر تحقیق جهانی در مورد منشاء کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰، پکن با وضع تعرفه‌ بر بسیاری از محصولات آسترالیایی، ارتباطات سطح بالا را با کانبرا قطع کرد.

بعد از آن آسترالیا و چین در مورد مسایلی چون حقوق بشر، تهدیدها علیه تایوان و ممنوعیت تجارتی صادرات آسترالیا به ارزش ۲۰ میلیارد دالر با هم در مناقشه بوده‌اند.

رهبر چین می‌گوید پکن و کانبرا «برخی از مشکلات را حل کرده‌اند» و نمادگرایی آلبانیزی برای دنبال کردن گام‌های ۵۰ سال پیش نخست‌وزیر سابق گاف ویتلم را ستایش کرد.
Two men in suits smiling in front of Australian and Chinese flags
نخست‌وزیر آنتونی آلبانیزی در حال صحبت با رییس جمهور شی جین پینگ Source: AAP / Lukas Coch
جف رابی از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ سفیر آسترالیا در چین بود. او به اس‌بی‌اس گفت که جامعه آسترالیا در کل از فرصت تعامل نزدیک‌تر بین کانبرا و پکن نفع می‌برد.

او گفت: «برای رسیدن به چیزهایی که می‌خواهید، بهتر است رابطه‌ای داشته باشید که در آن با جانب دیگر در تعامل هستید.»

آقای رابی گفت، جامعه چینایی‌تبار آسترالیا تا حد زیادی از این دیدار استقبال خواهند کرد و احتمالاً این در انتخابات آینده در برخی از حوزه‌ها این اقدام حزب کارگر را جبران می‌کنند و همچنین از کاهش لفاظی‌های تحریک‌آمیز در مورد چین آسوده خواهند شد.

بنیامین هرسکویچ، پژوهشگر دانشکده مقررات و دولت‌داری در دانشگاه ملی آسترالیا، به این نظر است که هدف این سفر «بیشتر برای فعال‌سازی مجدد تماس‌های دیپلماتیک و سیاسی سطح بالا بود» تا اعلامیه‌های مهم.

به باور کارشناسان، بعد از این سفر روابط دوجانبه آسترالیا و چین در زمینه‌های زیر بهبود خواهند یافت:

ویزه

در بیانیه مشترکی که پس از این نشست صادر شد، آمده است که دو کشور برای تسهیل رفت‌وآمد شهروندان یک‌دیگر به آن‌ها ویزه‌های سه تا پنج ساله چندبار ورود می‌دهند.

در بیانیه آمده است که این ویزه‌ها «برای بازدیدکنندگان و تاجران» خواهند بود، اما هنوز مشخص نیست که صدور این ویزه‌ها از چه زمانی شروع می‌شود.

آسترالیایی‌ها در حال حاضر فقط می‌توانند با ویزه توریستی دسته ال (L) و ویزه تجاری دسته ام (M) به چین سفر کنند. ویزه توریستی ال تا یک سال اعتبار دارد و اجازه اقامت حداکثر ۳۰ روز در هر ورود را می‌دهد. ویزه تجاری ام در هر ورود حداکثر ۳۰ روز اجازه اقامت می‌دهد و فقط تا ۹۰ روز پس از صدورش اعتبار دارد.

تجارت

محدودیت‌های تجاری چین بر محصولات آسترالیایی از حدود ۲۰ میلیارد دالر در اوج خود به حدود ۲ میلیارد دالر کاهش یافته‌اند.

رایان نیلام، مدیر برنامه افکار عمومی و سیاست خارجی در پژوهشکده لُوِی، می‌گوید خوش‌بینی زیادی وجود دارد که چین تحریم‌های خود را از شراب آسترالیا نیز بردارد.

گردشگری

سفر آلبانیزی در آینده نزدیک تأثیر زیادی بر بخش گردشگری آسترالیا نخواهد داشت.

اما آقای نیلام می‌گوید که با توجه به لحن مثبت سیاست‌مداران و رسانه‌های چینایی در مورد سفر نخست‌وزیر آسترالیا، این دیدار می‌تواند در درازمدت تأثیر خود را داشته باشد.

انرژی

در بیانیه مشترک رهبران دو کشور آمده است که آسترالیا و چین «گفت‌وگوهای دوجانبه تغییرات اقلیمی و انرژی را دوباره آغاز می‌کنند.»

به گفته رابی، این می‌تواند یک فرصت واقعی برای آسترالیا باشد، زیرا آسترالیا بزرگ‌ترین صادرکننده و چین بزرگ‌ترین واردکننده انرژی در جهان است و هر دو جانب می‌توانند از همکاری در این زمینه نفع ببرند.

مشکلاتی که ممکن است حل نشوند

آقای آلبانیزی اذعان کرد که آسترالیا و چین در چندین موضوع با هم اختلاف نظر دارند و بار دیگر شعار آشنای خود را تکرار کرد که دو ملت باید «هرجا که می‌توانند همکاری کنند، هر جا که باید، مخالفت کنند».

آقای نیلام گفت: «آسترالیا و چین وقتی صحبت از ژئوپلیتیک به میان می‌آید، نظرات کاملاً مختلفی دارند.»

آسترالیا ادعاهای ارضی و دریایی پکن در دریای چین جنوبی را رد کرده و در میان تشدید تهدیدها علیه تایوان، خواستار خویشتنداری شده است.

نیلام گفت: «سوالی که وجود دارد این است که چگونه این رابطه می‌تواند پرسش‌های دشوار را حل کند، جایی که آسترالیا در این مسایل به آمریکا بسیار نزدیک است و چین مطمئناً هیچ نشانه‌ای از تغییر موضع قاطعانه خود در مورد آن مسایل نشان نمی‌دهد.»

بسیاری‌ها از تصمیم چین برای آزادی چنگ لی، روزنامه‌نگار بازداشتی آسترالیایی، در ماه اکتبر استقبال کردند، اما همچنان نگران رفتار با یانگ هنجون هستند که از سال ۲۰۱۹ بدین‌سو در چین محبوس است.

آقای هرسکویچ به این باور است که اختلاف‌ها بر سر مسایل حقوق بشری برای مدت طولانی وجود خواهند داشت.

او گفت: «آسترالیا به طور مرتب نگرانی‌های خود را در مورد نقض سیستماتیک حقوق بشر در مکان‌هایی مانند سین‌کیانگ و تبت و شکایت از رفتار شدید چین با هنگ‌کنگ ابراز می‌کند.»

«این نگرانی‌های حقوق بشری جدی و مشروع هستند، اما چین آن‌ها را مداخله‌گرانه می‌داند و واقعاً غیرمفید و غیرصادقانه می‌بیند.»

به اشتراك بگذاريد
نشر شده در 14/11/2023 ساعت 9:40am
توسط Madeleine Wedesweiler, Sam Anwari
منبع: SBS