یک تحلیلگر امور سیاسی و امنیتی میگوید اقدام خانم اونیل به انگشتنما کردن ایران در رابطه به عملیات جاسوسی در آسترالیا شاید راهی «کمهزینه» برای هشدار دادن به سایر کشورهای درگیر در اینگونه فعالیتها باشد.
خانم اونیل روز سهشنبه (۱۴ فبروری) در یک سخنرانی در کالج امنیت ملی دانشگاه ملی آسترالیا، عملیاتهای مداخلهجویانه خارجی را «تهدید اصلی» برای دموکراسی برشمرد و متعهد شد که عاملان آن را در صورت که به منافع ملی باشد، فاش کند.
خانم اونیل فاش کرد سازمان استخبارات داخلی آسترالیا، ازیو، یک عملیات جمهوری اسلامی در جاسوسی از یک شهروند ایرانی-آسترالیایی را شناسایی و خنثی کرده است. این منتقد جمهوری اسلامی در اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی در آسترالیا شرکت داشته است.
معترضان به دولت ایران در پارک بایسنتنیال سیدنی در نوامبر ۲۰۲۲ Source: AAP / Paul Braven
خانم اونیل گفت: «فقط میخواهم گامی به عقب بگذارم و دوباره این را بگویم: ما اینجا کسی را داریم که در کشورمان زندگی میکند و به دستور یک قدرت خارجی تعقیب، نظارت و عکسبرداری شده و خانهاش مورد تهاجم قرار گرفته است. این در آسترالیا رخ میدهد و چیزی بود که ازیو آناً با آن برخورد کرد.»
اما وزیر داخله تأکید کرد که ایران «تنها» یکی از بسیاری از کشورهایی است که دست به فعالیتهای مداخلهجویانه در آسترالیا میزنند.
او گفت: «برای دولتهایی که در سایه فعالیت میکنند یک پیام ساده دارم: ما شما را زیر نظر داریم.»
'نسبتاً کمهزینه'
نخستوزیر پیشین اسکات موریسن در ماه اپریل سال گذشته چین را متهم به «راهاندازی عملیات مداخلهجویانه خارجی در آسترالیا» کرد، اما خانم اونیل در سخنرانی خود مستقیماً به چین اشاره نکرد.
روابط آسترالیا و چین از زمان روی کار آمدن حزب کارگر در انتخابات ماه می ۲۰۲۲ گرمتر شده است.
ویلیام استولتز، مدیر سیاستگذاری در کالج امنیت ملی دانشگاه ملی آسترالیا، گفت که انگشتنما کردن ایران شاید گزینهای «به نسبت کمهزینه» برای ایجاد یک «اثر بازدارنده» برای سایر کشورها، بدون «دمیدن» به تنشها بوده باشد.
آقای استولتز به اسبیاس نیوز گفت: «ایران کشوری است که آسترالیا میتواند با هزینه نسبتاً کم نام بگیرد و شرمسار کند... [این کار] خطرات مشابهی را به اقتصاد ما و سایر واکنشهای سیاسی به همراه ندارد که به ویژه نام بردن از چین میتواند به همراه داشته باشد.»
روابط آسترالیا و چین در ماههای اخیر رو به بهبودی بوده است. Source: Getty / Yan Yan/Xinhua
بعد از ایراد این سخنرانی، خانم اونیل تحت فشار قرار گرفت که چرا نامی از چین یا روسیه نبرده است.
او گفت: «کاری که واقعاً دوست دارم انجام دهم این است که سعی کنم بحث را گستردهتر کنم تا تصویر دقیق را بازتاب دهد و آن این است که ما در معرض مداخله خارجی بسیاری از کشورها هستیم. این فقط مشکلی نیست که به چین برگردد، اگرچه مشکل چین هست.»
آقای استولتز گفت، تلاشهای جمهوری اسلامی برای ارعاب دیاسپورای ایرانی در طول اعتراضات چندین ماهه که پس از مرگ مهسا امینی در بازداشت پولیس ارشاد ایران آغاز شد، افزایش یافتهاند.
اما او هشدار داد که انگشتنما کردن یک عامل خارجی با خطر نیز همراه است و ممکن است در واقع تأثیر آن را «بیشتر» کند.
«پخش این واقعیت که آنها درگیر این فعالیت هستند، به طور بالقوه میتواند افراد جامعه دیاسپورا را از این واقعیت آگاه کند که ممکن است هدف قرار گیرند، در حالی که قبلاً ممکن بود احساس میکردند که هدف قرار نمیگیرند.»
«بنابراین افشای آن تا حدی میتواند در برآورده کردن هدف عملیات نقش داشته باشد.»
'به نوعی دشوار'
خانم اونیل بر لزوم تعامل سازمانهای امنیتی فدرال با جوامع دیاسپورای هدف تأکید کرد.
او گفت که به ازیو و وزارت امور داخله دستور داده میشود که برنامه جدیدی را برای افراد در معرض خطر توطئه خارجی ایجاد کنند، برنامهای که آنها را در شناسایی و نحوه واکنش به اینگونه فعالیتها کمک کند.
اما دکتر استولتز خواستار آموزش پولیس ایالتی شد، زیرا این پولیس ایالتی است که در اغلب موارد اولین نقطه تماس برای افرادی است که در معرض کمپینهای ارعاب قرار میگیرند.
او گفت: «نیروهای پولیس ایالتی باید بتوانند مداخله خارجی را شناسایی کنند، زیرا واقعیت این است که شناسایی آنی آن در واقع میتواند به نوعی دشوار باشد.»
«اگر کسی تماسهای تلفونی تهدیدآمیز دریافت میکند یا تحت تعقیب قرار میگیرد، یک افسر پولیس محلی ممکن است لزوماً نتواند آن را به جای هر نوع رفتار شرورانه دیگر به عنوان نمونهای از مداخله خارجی تشخیص دهد.»
سناتور لیبرال کلیر چاندلر Source: AAP / Mick Tsikas
خانم چاندلر گفت: «چگونه وزیر [اونیل] میتواند به جامعه ایرانی-آسترالیایی اعلام کند که این فعالیت 'بلافاصله خنثی شد'، در حالی که در واقع آسترالیاییهای ایرانیتبار هنوز هم موارد آزار و اذیت و هدف قرار گرفتن خانوادههای خود در ایران را گزارش میدهند.»
همچنین جیمز پاترسون، سخنگوی اپوزیسیون در امور اطلاعاتی، از حکومت خواست که در مقابل عملیاتهای جاسوسی خارجی قویا واکنش نشان دهد.
او گفت: «هر آسترالیایی اعتراض مسالمتآمیز دارد.»
«این وظیفه حکومت آلبانیزی است که از این حقوق دموکراتیک با قویترین واکنش برای جلوگیری از این فعالیت محافظت کند و پیام روشنی را به مسئولان آن ارسال کند که اعمال آنها تحمل نخواهد شد.»