در گزارشی که اخیراً از سوی به نشر رسید، ادعا شده است که از زمان به قدرت رسیدن طالبان، ۳۱۸ رسانه بسته شده‌اند و هزاران کارمند رسانه، به‌ویژه زنان، شغل خود را از دست داده‌اند.
خاطره احمدی مجری طلوع نیوز، یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های خبری خصوصی در افغانستان است.
او می‌گوید، بعد از تسلط طالبان در ماه آگست سال گذشته، روزنامه‌نگاران با مشکلات عدیده، از جمله بازداشت و ارعاب روبه‌رو هستند.
علاوه بر این، خانم احمدی می‌گوید که دستور اخیر طالبان مبنی بر پوشیده بودن صورت زنان هنگام حضور بر روی پرده تلویزیون، او را به‌شدت مأیوس ساخته است.
او می‌گوید: «خبرنگاران، در کل زن و مرد، با مشکلات زیادی، با توجه به محدودیت‌ها و شرایط و قوانین حکومت تازه در افغانستان، مواجه هستند.»
او می‌افزاید: «حتا حالا باید روی زنان و دختران خبرنگار پوشانیده باشد و در تصویر ظاهر شوند که واقعاً حس بدی است و خوشایند نیست.»
«آدم اگر منطقی فکر کند، حتا دین اسلام و قرآن کریم که کتاب خداوند است، در آن نیز چنین چیزی در مورد زن گفته نشده است. ما هم نمی‌دانیم که چرا این‌ها (طالبان) می‌خواهند ایدیولوژی و طرز فکری که خودشان دارند را بر خبرنگاران بقبولانند.»
خانم احمدی که از مدت پنج‌سال بدین‌سو به عنوان مجری تلویزیون و خبرنگار کار کرده می‌گوید، با وجود تهدیدها و مشکلات، هنوز مصمم است به کار رسانه‌ای خود ادامه دهد و صدای میلیون‌ها زنی باشد که توسط طالبان «سرکوب» شده‌اند.
او می‌گوید: «می‌خواهم صدای آن‌ها باشم، حداقل به آن‌ها روحیه مثبت بدهم که ما هستیم و حذف نمی‌شویم.»
خاطره احمدی، یکی از مجریان شبکه طلوع نیوز Source: Susannah George/The Washington Post via Getty Images
«بر علاوه من، تمام همکارانم، چه مردان و چه ما دختران و زنان، احساس خطر می‌کنند. ما در یک رسانه تصویری کار می‌کنیم، هر لحظه و هر دقیقه ما، با توجه به شرایط، تهدید است، خطر متوجه ماست.»
او می‌گوید که با وجود دشواری‌های موجود، دلیل ادامه کار روزنامه‌نگاران افغان این است که احساس می‌کنند باید برای عدالت مبارزه کنند.
«ما می‌خواهیم مبارزه کنیم، اگر واقعاً زنانی که قبل از ما بودند، در سال‌های گذشته مبارزه می‌کردند، من مطمئن هستم که امروز ما شاهد چنین روزی نبودیم.»
«اگر ما امروز مبارزه می‌کنیم، علتش این است که در آینده دختران دیگر، خبرنگاران دیگر، با چنین شرایطی که ما روبه‌رو هستیم، مواجه نشوند و شاهد چنین روزهای سخت کاری نباشند.»
'نگرانی شدید درباره همکاران'
خالد (مستعار) به مدت هفت سال با رسانه‌های مختلف ملی و بین‌المللی در افغانستان کار کرد. او یکی از خبرنگارانی که سال گذشته پس از فروپاشی دولت افغانستان با ویزه اضطراری (زیرکلاس ۴۴۹) به آسترالیا آمدند.
خالد می‌گوید، در حالی که در آسترالیا احساس خوشبختی و امنیت می‌کند، به دلیل وخامت اوضاع در افغانستان به‌شدت نگران سرنوشت و امنیت همکارانش است.
او می‌گوید: «روزنامه‌نگاران در حال حاضر با شکنجه روانی شدیدی [در افغانستان] روبه‌رو هستند.»
او می‌افزاید: «همکاران زن ما که در کابل مانده‌اند، اجازه اشتراک در نشست‌های خبری را ندارند.»
«علاوه بر این، خبرنگاران زن از کار در رادیو-تلویزیون ملی افغانستان منع شده‌اند و طالبان می‌خواهند که کارمندان زن را حتا در بخش رسانه‌های خصوصی ممنوع کنند.»
حکومت آسترالیا تعهد کرده است که طی چهار سال آینده ۳۱ هزار و ۵۰۰ ویزه را در چهارچوب برنامه‌های بشردوستانه و خانوادگی خود به اتباع افغانستان می‌دهد.
Source: MEAA
خالد از حکومت آسترالیا می‌خواهد که در برنامه بشردوستانه خود به روزنامه‌نگاران افغان اولویت بدهد.
«دولت آسترالیا در برنامه [بشردوستانه] خود نباید روزنامه‌نگاران، مدافعان حقوق بشر، فعالان جامعه مدنی و همچنین فعالان حقوق زن را فراموش کند.»
'به طالبان فشار بیاورید'
محمود (مستعار)* در یکی از سازمان‌های مدافع حقوق روزنامه‌نگاران در افغانستان کار می‌کند.
محمود در یک گفت‌وگوی تلفونی از افغانستان به اس‌بی‌اس دری می‌گوید، روزنامه‌نگاران افغان با مشکلات عدیده‌ای چون سانسور، بازداشت خودسرانه، عدم دسترسی به اطلاعات و بیکاری مواجه هستند.
در عین حال، او مدعی است که سازمان‌های مدافع حقوق خبرنگاران نیز از سوی حکومت طالبان تحت فشار هستند.
او می‌گوید: «نه خبرنگاران، نه رسانه‌ها و نه فعالان حقوق بشر از آزادی بیان برخوردار هستند. ما ده‌ها مورد را ثبت کرده‌ایم که روزنامه‌نگاران به خاطر گزارشی دستگیر، احضار و تهدید شده‌اند. به همین دلیل است که خبرنگاران آن‌قدر تحت فشار روانی هستند که نمی‌توانند درباره آن‌چه در جامعه می‌گذرد، صحبت کنند.»
او می‌افزاید: «سازمان‌های حمایت از خبرنگاران زیر فشارهای شدید قرار دارند. آن‌ها به وضاحت نمی‌توانند در مورد آن‌چه امروز بر خبرنگاران و رسانه‌ها در افغانستان می‌گذرد، صحبت کنند.»
محمود می‌گوید که از زمان بازگشت طالبان بر مسند قدرت، ۱۵۶ مورد خشونت در برابر روزنامه‌نگاران افغان به ثبت رسیده‌اند.
روزنامه‌نگاران افغانی چون خالد با سانسور فزاینده از سوی طالبان روبه‌رو هستند. Source: Supplied
او از جامعه بین‌المللی تقاضا کرد که در برابر این وضعیت خاموشی اختیار نکنند و بر گروه طالبان فشار وارد کنند.
سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که در سال ۲۰۲۰، دست‌کم ۱۱ روزنامه‌نگار در افغانستان کشته شده‌اند و تقریباً تمام این قتل‌ها «توسط افراد مسلح ناشناس انجام شده» و تحقیقی درباره آن‌ها صورت نگرفته است.
یک سخنگوی این سازمان می‌گوید: «ده‌ها نفر دیگر مجروح شده‌اند، در حالی که روزنامه‌نگاران مدام به دلیل کارشان مورد تهدید، ارعاب و آزار و اذیت قرار می‌گیرند.»
او می‌افزاید: «بسیاری از روزنامه‌نگاران در مواجهه با این وضعیت وخیم و گردش آزاد 'فهرست‌های سیاه' متعدد، بسیاری از روزنامه‌نگاران از کشور فرار می‌کنند.»
او می‌گوید، عفو بین‌الملل از حکومت آسترالیا می‌خواهد که علاوه بر برنامه‌های موجود خود مکان‌های اضافی بیشتری را برای اتباع آسیب‌پذیر افغانستان اختصاص بدهد.
«در کنار سایر اقدامات، عفو بین‌الملل به دولت آسترالیا توصیه می‌کند که شرایط ویزه را تعلیق کند و/یا ویزه‌های بشردوستانه را برای گروه‌های آسیب‌پذیر تسریع کند، حداقل ۲۰ هزار مکان بشردوستانه را علاوه بر برنامه موجود، به کسانی اختصاص بدهد که از طالبان فرار می‌کنند و اصل آزادی مطبوعات و حق آزادی عقیده و بیان مندرج در ماه ۱۹ام را در قوانین تسجیل کند.»
*اس‌بی‌اس دری به دلایل امنیتی از ذکر نام اصلی او و سازمانی که برایش کار می‌کند، خودداری می‌کند.
