کارگران در حال کاشیکاری کف یک خانه جدید در غرب سیدنی هستند. کارآموز مجتبی فولاد در حال بریدن کاشی است. او یک مهندس باتجربه است که اوایل سال جاری مجبور شد از افغانستان خارج شود.
این جوان ۲۵ ساله یکی از دهها پناهندهای است که توسط شرکت ساختمانی کامیونیتی (CommUnity) در آسترالیا استخدام شده و آموزش دیدهاند. این شرکت اجتماعی توسط یک پناهنده و کارآفرین هموطن او، هدایت عصیان اداره میشود.
مجتبی میگوید، از اینکه عصیان برای او و سایر پناهندگان زمینه کار فراهم کرده، خوشحال است.
آقای عصیان حدود هفت سال پیش این کسبوکار را برای حمایت از پناهندگانی ایجاد کرد که با مهارتهای محدود زبان انگلیسی وارد آسترالیا میشوند.
او میگوید که انگلیسی بزرگترین مانع کاریابی برای پناهندگان است.
آقای عصیان میافزاید پناهندگانی که از جنگ یا آزار و اذیت فرار میکنند، با چالشهای دیگری چون آسیبهای روحی نیز روبهرو هستند و شرکت او با فراهم کردن زمینه کار در یک فضای امن، به آنها فرصت میدهد که دوباره شکوفا شوند، به کشور جدیدشان احساس تعلق کنند و دست خانوادههای خود را نیز بگیرند.
عصیان متعلق به قوم هزاره، یکی از گروههای تحت ستم در افغانستان، است. او که در اوایل دهه ۳۰ زندگی خود قرار دارد، میگوید که تاریخ دقیق تولد خود را نمیداند.
او میگوید که در حدود سال ۱۹۹۲ در منطقه دورافتادهای در دل کوهستانهای افغانستان مرکزی متولد شده و قبل از اینکه صلح خانوادهاش با ناپدید شدن پدرش برهم بخورد، دنیای کوچک و زندگی آرامی داشته است.
به گفته او، پدرش که معلم مکتب بود، در سال ۲۰۰۶ برای آوردن کتاب به شهر رفت و توسط طالبان ربوده شد و دیگر هرگز پس نیامد.
در نبود پدر، عصیان به عنوان فرزند ارشد سرپرستی خانواده را بر عهده گرفت و باید از مادر و خواهر و برادر کوچکترش حمایت میکرد. در سال ۲۰۰۹، وقتی فقط ۱۷ سال داشت، با حمله دوباره طالبان به منطقه مجبور شد از افغانستان فرار کند.
عصیان از خانه پدریاش به کابل و از آنجا به کمک قاچاقبران انسان به دبی و سپس مالزیا رفت و در نهایت از طریق آب به خود را به اندونیزیا رساند.
او در اندونیزیا دستگیر و زندانی شد و بعد از فرار از این زندان شلوغ، تصمیم گرفت با قایق به آسترالیا بیاید. وقتی قایق آنها بعد از نه روز وارد آبهای بینالمللی شد، نیروی دریایی آسترالیا به نجات شان آمد و آنها را به بازداشتگاه جزیره کریسمس منتقل کرد.
عصیان نُه ماه بعد از فرار از افغانستان در ملبورن اقامت دایم خود را دریافت و به عنوان یک جوان ۱۸ ساله، مشغول ساختن زندگی جدید خود شد.
او لیسانس روابط بینالملل و هنر و طراحی خوانده است و برای تحصیل در مقطع دکترا نیز پیشنهاد دریافت کرده است.
اما میگوید که برای فعلاً که مصروف رشد دادن شرکتش و ایجاد کار برای پناهندگان مانند خودش است، از دریافت دکترا که رویای همیشگیاش بوده، دست کشیده است.
و او تنها نیست. طبق گفته سازمان سوشال تریدرز (Social Traders) که به شرکتهای اجتماعی مجوز کار میدهد، کسبوکارهای اینچنینی بهسرعت در حال رشد هستند.
تارا اندرسون، مدیرعامل این سازمان، میگوید که از زمان شروع همهگیری کووید-۱۹ تابهحال ۱۱۰ شرکت اجتماعی جدید در آسترالیا باز شدهاند و تعداد افراد شاغل در این شرکتها ۶ درصد افزایش یافته است. همچنین در درآمد این شرکتها ۳۲ درصد افزایش آمده است و ۷۸ درصد آنها به سرمایهگذاری بیشتر بر بهبود وضعیت اجتماعی و زیستمحیطی رو آوردهاند.
در واقع ۱۲ هزار شرکت اجتماعی در آسترالیا فعال هستند و بیش از ۲۰۰ هزار نفر را در استخدام خود دارند. حکومت فدرال در طرح ۱۰ ساله تقویت نیروی کار خود که اخیراً منتشر شد، به حمایت از کسبوکارهای اجتماعی متعهد شده است.
آمندا ریشورت، وزیر خدمات اجتماعی میگوید که حمایت دولتی از کسبوکارهای اجتماعی به محرومیتزدایی از جوامع محروم، از جمله جوامع پناهنده و پناهجو، و افزایش فرصتهای شغلی کمک میکند.
این اقدامی است که خانم اندرسون از آن استقبال میکند و از حکومت فدرال میخواهد که چارچوبی در چرخه تدارکات ملی ایجاد کند که در آن شرکتهای اجتماعی در قراردادهای دولتی و خصوصی در اولویت قرار بگیرند.
با توجه به افزایش آوارگی در جهان و تعداد ۲۰ هزار ویزه بشردوستانهای که قرار است آسترالیا در سال مالی جاری صادر کند، آقای عصیان امیدوار است که بتواند پناهندگان بیشتری را استخدام کند و به برخی از آنها کمک کند که کسبوکار خود را راهاندازی کنند.