نکات مهم
- گواهینامه رانندگی مجوز رسمی برای راندن وسایل نقلیه موتوری در آسترالیا است.
- نحوه دریافت گواهینامه رانندگی را ایالتها و قلمروها تعیین میکنند، بنابراین قوانین در تمام آسترالیا یکسان نیستند.
- رانندگان باید قبل از دریافت گواهینامه کامل ارزیابیها و آزمونهای متعددی را سپری کنند.
- پناهندگان و مهاجران تازهوارد میتوانند از کلاسهای رانندگی رایگان یا کمهزینه سازمانهای اجتماعی بهره ببرند.
گواهینامه/لیسانس رانندگی مجوزی رسمی است که دارنده آن اجازه دارد به طور قانونی یک وسیله نقلیه موتوری را براند.
در آسترالیا، مراحل زیادی را باید برای اخذ این مجوز طی کرد. این مراحل بسته به اندازه و نوع وسیله نقلیهای که میخواهید برانید فرق میکنند.
همچنین قوانین دریافت گواهینامه رانندگی از ایالتی به ایالت دیگر فرق میکنند، اما شباهتهای زیادی هم بین آنها وجود دارند.
اولین گام، یادگیری قوانین جادهای است. سپس، میتوانید برای شرکت در آزمون دریافت گواهینامه 'آموزشی' (Learner)- معروف به 'ال' (L)- شرکت کنید.
لویز هیگینز ویتون، مدیر استراتژی و سیاست ایمنی جادهای اداره حملونقل نیوساوتولز، توضیح میدهد: «در نیوساوتولز، حداقل سن برای گرفتن گواهینامه آموزشی، ۱۶ سالگی است. شما همچنین باید یک معاینه بیناییسنجی و آزمون دانایی را سپری کنید. آزمون دانایی ما درباره آگاهی داشتن از قوانین جادهای است تا شما بتوانید در جادهها ایمن بمانید.»

فرانک تومینو از آموزشگاه رانندگی 'ال ترنت' میگوید، مربیان خبره میدانند که چطور فضایی بدون استرس را برای رانندگان نویاد ایجاد کنند. Source: Getty / Getty Images
وقتی گواهینامه ال دارید، باید از قوانین زیر پیروی کنید:
- همیشه یک راننده دارای گواهینامه کامل کنارتان باشد و شما را راهنمایی کند
- پلت/پلاک ال را در پس و پیش موتر خود نصب کنید
- قبل از نشستن پشت فرمان، هرگز مشروب ننوشید و مواد مخدر مصرف نکنید
- از محدودیتهای خاص سرعت پیروی کنید
- از تلفون همراه به هیچوجه استفاده نکنید
ارتقا به گواهینامه 'موقت' یا 'آزمایشی'
دارندگان گواهینامه آموزشی بسته به سن شان باید مدت معینی را روی ال بمانند. قبل از آنکه بتوانند به تنهایی رانندگی کنند، باید یک آزمون عملی رانندگی را بگذرانند تا گواهینامه موقت (Provisional)- معروف به 'پی سرخ/قرمز'- یا آزمایشی (Probationary)- معروف به 'پی سبز'- خود را دریافت کنند.
فرانک تومینو، مربی ارشد در بزرگترین آموزشگاه رانندگی آسترالیا، ال ترنت (L Trent)، به دارندگان گواهینامه آموزشی توصیه میکند که برای دریافت گواهینامههای موقت یا آزمایشی هم از مربیان حرفهای و هم از اعضای بزرگتر خانواده یا دوستان خود کمک بگیرند.
آقای تومینو میگوید، خوب است که در چند جلسه آموزشی شرکت کنید تا از تکنیکهای صحیح و جنبههای مهم آموزشی را از یک مربی حرفهای فرابگیرید.

سیستم مرحلهوار صدور گواهینامه در آسترالیا برای این است که رانندگان مبتدی به تدریج با جوانب مختلف رانندگی و قوانین جادهای آشنا شوند. Source: Getty
تبدیل گواهینامه خارجی به آسترالیایی
مهاجرانی که گواهینامه خارجی دارند، باید آن را به گواهینامه آسترالیایی تبدیل کنند.
خانم هیگینز ویتون میگوید، فرایند تبدیل گواهینامه بسته به عوامل مختلف فرق میکند.
او میگوید: «گامهایی که باید بردارید، بستگی به کشوری دارد که از آن آمدهاید؛ محل صدور گواهینامه شما کجاست، چه مدتی آن را داشتهاید و سیستم صدور گواهینامه در جایی که شما از آن آمدهاید چگونه است.»
اگر از کشوری آمدهاید که سیستم صدور گواهینامه آن بسیار متفاوت است، در اغلب موارد از شما خواسته میشود که آزمونهای اضافی انجام دهید و این آزمونها میتوانند بسته به کشوری که از آن آمدهاید و نوع گواهینامهای که به آن تبدیل میکنید، متفاوت باشند.لویز هینگینز ویتون، اداره ترانسپورت نیوساوتولز
در برخی موارد، اگر گواهینامه معتبر خارجی داشته باشید و بخواهید گواهینامه کامل آسترالیایی بگیرید، فقط یک فرصت دارید که در آزمون عملی رانندگی کامیاب شوید. اگر ناکام بمانید، به شما گواهینامه ال داده میشود.
آقای تومینو میگوید، افرادی که رانندگی را در کشورهای دیگر آموختهاند، شاید برای قبولی در آزمونها به درسهای حرفهای ویژه نیاز داشته باشند.
او میگوید: «ما برای مهاجران آموزشهای متفاوتی داریم که در آن باید قوانین جادهای را بسیار بیشتر یاد بدهیم. باید روی شکستن برخی از عادتهای رانندگی در خارج تمرکز کنیم. تنها همین واقعیت که ما در سمت چپ جاده رانندگی میکنیم، یک چالش بزرگ در این کشور است.»

مهاجران اهل کشورهایی که سیستم صدور گواهینامه مشابهی با آسترالیا دارند، میتوانند بهراحتی گواهینامه خارجی خود را تبدیل کنند. Credit: Deepak Sethi/Getty Images
قبل از اینکه از گواهینامه پی به کامل ارتقا کنید، شاید لازم باشد ابتدا آزمون دیگری را به نام درک خطر (هازارد) نیز بگذرانید تا ثابت شود که خطرات احتمالی را میتوانید تشخیص دهید.
اگرچه بعد از دریافت گواهینامه کامل برخی از محدودیتها برداشته میشوند، اما هنوز باید تمامی قوانین جادهای را رعایت کنید.
تخطی از این قوانین میتواند منجر به جریمههای سنگین نقدی و تعلیق یا لغو گواهینامه تان شود.
آقای تومینو هشدار میدهد: «ما یک کشور بهشدت مقرراتی هستیم. برای تیزرانی و رانندگی تحت تأثیر الکول و مواد مخدر مجازات سنگینی وجود دارند.»

پولیس در آسترالیا آزمایشهای تنفسی مکرر در کنارههای جاده انجام میدهد تا مطمئن شود رانندگان مست نیستند. تخطی از قوانین جادهای مجازات سنگینی در پی دارد. Credit: wikimedia commons
برنامههای آموزشی مخصوص پناهندگان و مهاجران
در سراسر آسترالیا سازمانهای خدمات اجتماعی و اسکان متعددی هستند که برنامههای آموزش رانندگی رایگان یا کمهزینه برای پناهندگان و مهاجران تازهوارد دارند.
'نهاد صلح و توسعه گریت لیکس' (Great Lakes Agency for Peace and Development) یکی از سازمانهای مردمی است که برای رانندگان دارای پیشینه فرهنگی و زبانی متنوع جلسات آموزش رانندگی برگزار میکند.
امانویل موسونی، مدیر اجرایی نهاد صلح و توسعه گریت لیکس (GLAPD)، میگوید آنها زمانی این برنامه را شروع کردند که متوجه شدند بسیاری از مادران مهاجر تازهوارد و مجرد برای گشتوگذار وابسته به دیگران میشوند.
آنها برای اینکه بهترین نتیجه را از برنامه آموزش رانندگی خود بگیرند، یک مربی را از درون جامعه مهاجر استخدام کردند.

داشتن گواهینامه کامل رانندگی استقلال میآورد و فرصتهای شغلی را بیشتر میکند. Credit: Narong Jongsirikul / EyeEm/Getty Images/EyeEm
میشلین نیانتابارا یکی از مادران تازهواردی است که از این برنامه بهره برده است.
خانم نیانتابارا در کشور خود کنگو هرگز رانندگی نکرده بود و از نشستن پشت فرمان ترس داشت. او به این دلیل تصمیم گرفت رانندگی یاد بگیرد گه استفاده از وسایل حملونقل عمومی برای کار و انجام امور روزمره وقتگیر بود. او میگوید، سوار شدن به بس با کالسکه کودک برایش دشوار بود.
اگرچه قبلاً هم در کلاسهای رانندگی حرفهای شرکت کرده بود و هم با دوستان خود تمرین کرده بود، اما دو بار در آزمون رانندگی عملی ناکام ماند، تا اینکه در کلاس رانندگی 'گلاپد' شرکت کرد.
او موفقیت خود را مدیون همزبانی با مربی خود میداند که توانست اعتمادبهنفس او را بالا ببرد.
او میگوید: «میتوانستم آنچه را به من میگوید بهتر درک کنم. و عامل دوم این بود... که او تجربه بسیار خوبی کسب کرده بود.»
خانم نیانتابارا میگوید که دریافت گواهینامه رانندگی زندگی را برای او و پسرش دگرگون کرده است.
حالا هرجا که لازم شود میتوانم بروم... قبلاً این کار بسیار سخت بود، اما حالا موتر خودم را دارم. خیلی آسان است که سر کار بروم و خیلی آسان است که پسرم را بیرون ببرم. داشتن گواهینامه زندگی را آسان میسازد، بهخصوص برای زنی که کودک دارد.
او زنان مانند خود را تشویق میکند که بر ترس خود غلبه کنند و از قدرت دگرگونکننده رانندگی در زندگی خود بهره ببرند.