Feature

Lööŋ tuany COVID-19 kuat bɛɛi States ku Territories Australia

Käk buɔ̈th yic gëël piny tuɛ̈ny Coronavirus Pɛn Australia aye thääny kɔu kek tɛdun ciëëŋ. ke ye State aye Terrotories aye looi tɛ cit tɛnë pɛ̈th yen ku tɛ wicke yen ku kä diir kek.

Victoria in state of disaster and how other states are responding to COVID-19

Source: Getty Images

Wël lëk SBS COVID-19 baai thook eben 

Wël yïïthke lek aci kek cɔ̈l piny akol niin 7 /12/2020 ba yiök ke wël yam COVID-19 ee thuɔ̈ŋjäŋ neem. 

Victoria- Lääu yic löŋ gëëlpiny

Mɛ̈tmɛ̈t nhom

  • Jal baai- acin geelpiny gëëlpïn
  • Tɛ ye kɔc ke nhïïm maat thin tɛ̈ne raan buot aɣer.
  • kɔc bi lɔ neem baai tɛn raan 30 aci puol bïk baai neem kööl tök yic, aleu bïk ya kɔc bɔ bɛ̈ɛ̈i tɛkic yic (miith lik ruönke tɛn ruon tok acie kuën).
  • Door yän , tɛn raan 30 aci puol bïk kek nhïïm kuut baai( mïïth lik ruön ken tɛn ruön tok acie kuën) 
  • Neem pan akim: aci akuen ci tau thin koc bi ben neem ku kaam bik keek ben neem, pɛ̈n akim ku ɣɔ̈n muɔ̈k akek loong ken looi along koc neem. 
  • Ruai, tool,  kutkut nhom rookic: tɛ ye luɛ̈l yen aci nyiäi thin kɔc kek bi bɛ̈n ku raa tok  aleŋ kaam tɛ ci tɛne mitir ka rou.
Luɔ̈i 

  • Na leu ku ba luui baai, yin adhil yin ŋuɔ̈t yïï latueŋ keya. kene arilic ku bi buoth yiic rin ba kuen koc cath tekic ku geel tek rot piny tuany COVID-19 .
  • Koc adhuk ten luoi amath ke jok 25 buot yiic koc bi luoi jok ku mat nhom ci looi  abik buoth yic.
  • along Victoria acie ben wic ba ke ye thoook kuoth dhiel ceng maktap yiic aye tene dekdek chai.
  • ka ye thook kuoth aleu bi; keek nquot ke muk kek kaam thook eben
 

Wël cëkic dhël bï kɔ̈c dhuk thɛ̈ɛ̈r tɛ̈ cï COVID Jäl

 (Ye thääny kɔu ke lëk piäl guop)

 

  •  Abäŋ tuëŋ akol niin thiaar ku diäk pen dhoŋuɛn (13 September)

Ke tuëŋ aye luɔ̈i tɛn akut tɔu Metro Melburne

ŋääny yiic tɛ ye kɔc rɔm thin (tïŋ nhiäl "käkyam")

 

  • Kën rou 
Bääi kɔu aɣer Victoria (13 September)

Tɛ ye kɔc rɔm thin, aneem ku dhuk ciën piööc yic

Metro Melbourne (28 September) 

Tɛ ye kɔc rɔm thin, dhuk ciën kɔc kɔ̈k luɔ̈i ku ɣön piööc. 

 

  • Kën diäk 
Regional Victoria (16 September)

Juëŋ yic ŋäny thok ɣön  tuuk, käk wɛ̈ɛ̈r nhom, yëëi ku käk kɔ̈k looi thook. 

  • Acien löŋ gëël piny baai 
  • Tɛ bi yiin kaamdu looi kek kɔc kɔk, luikë aɣer tɛ  bïï yen root leu thiin. 
  • Mɛ̈ɛ̈n kɔcnhïïm: tɛn raan thiaar aci puöl aɣer
  • Anëëm ci puöl bïk raan tok dɛt lɔ neem tɛn ( ɣët kɔc kadhiëc)
  • Bɛ̈ɛ̈i piööc abi dhuk pɛ̈n piööc jɔk thok Term 4 käk piäl guöp ci tääu tuëŋ
  • Ɣɔ̈n miëth abi ŋɛ̈ny aɣer tɛn wën ye  kɔc nyuɔ̈c thin nyinrot
  • Ɣön ɣɔ̈ɔ̈c wëi abi ŋɛ̈ny, ke cië tɛn nɛ̈inɛ̈i nhom
 

Metro Melbourne (26 October)

Ɣɔ̈ndit käjuëc abi dhuk, juëŋ yic ŋääny thok ɣɔ̈n piööc, tuuk, wɛ̈ɛ̈r nhoom, yëëi ku ɣɔ̈n kɔ̈c kɔ̈k kä looi thook

 

  • kën yen ciëën (23 November)
Baai thöök eben

juëŋ yic mɛ̈tmɛ̈t nhom ku ɣɔ̈n mïëth.

 

  • Ciën COVID
Ciën löŋ gëël kuutkuut nhom, anëëm, mïïth aye tuuk.

"Ciën COVID" wɛtde yic:

-acïïn këne yam ci rot bɛ̈n nyuɔ̈th tɛn nïïn thiaarou ku bɛ̈t (28 days) 

- aci raan leŋ tuany (baai thook eben) 

- Acïn thiɛ̈ɛ̈i tuany rot wei dɛt dïïr kɔc tɔu baai thook eben

Këne arɛ̈ɛ̈l thin tɛn akutnhom Victoria eben 

 

Yiöŋ tuääny tɛn raan ku kɔc cï thiɔ̈ɔ̈k kek yen 

Raan ci yiök kek leŋ tuɛ̈ny coronavirus abi ye thook dhiɛ̈l leel ku kɔc rɛ̈ɛ̈l kek raan cïï tuääny yïök thiin, aye kɔc wën kek ci thiääk kek yen ci tuäny bik ke thook tdhiɛ̈l leel rot aya.

Kɔc nëëm pɛn Akiim 

Lɔ pɛn akim aci gëël. kɔc luɔi ye dɔ̈m ku kɔc ci rot juaar bik kony ke cin ariop aleubik lɔ cit tɛn den thɛɛr pɛ̈th, kua aleŋ dɛt rɛɛl thiin ruon yic ku akuën kɔc lɔ raan tuany neem ku aleŋ akuën kaam bï kek lɔ neem.  

Ariöp

  • Ba cïï ka ye thok kuöth ku aleŋ ariöpde ku buɔ̈t käk $200.
  • Victorians këëc löŋ buɔ̈th yic bïk ke thk leel tɛ cïï kek yiök ke leŋ tuɛ̈ny  aye bi yïök ke ye raan thiɔ̈k ke yïïn yïn abi yiëk ariöp ba tääu piny tɛn $4957.
  • Tɛn kë cï rot looi,  ariöp tok aleu bi rot juäk tɛ̈n $20,000.
 

Käk kuɔ̈th thok (Masks)

Kɔ̈c Victorian adhël ciëŋ ka ye thook kuöth tɛ jɛ̈l kek baai, kek cien tɛ̈n rëël kek thïïn.  Ariöp raan wën këëc ciëŋ kä kuöth thook ee $200. Kä thook kuöth acie wïïc tɛ̈n mïïth lëŋ ruön thiäär ku rou (12 Years old). Ba wël juëc ŋic alɔŋ kuoth thook: 


 

Wëu Kuɔ̈ny  

  • Wëu Tuëny Cien Luɔ̈i Dɔm aci waar Akuma Victorian $1500 Coronavirus (COVID-19) Kuöny Kɔc Luui.
 

Kajuëc

Dɔ̈m tok $300 tɛ̈n kɔ̈c luɔ̈i, mɛ̈ɛ̈t thin agut ci mïdhiët ku kɔc nyïn tïït muök, kek yë wïc bïk ke thök leel kua ŋuɔt ke tiit leel ke yiök thïïn. 

Kɔ̈k Luöi

  • Aci dhël  
 

 

Tajiir bë tɔ̈ kek cë ke liep 

Akuut juïc ke tajir ka ɣän ke tajir kedhiɛ abë kek thiɛ̈ɛ̈k ke pɛi ye nïïn dhïc penë bɛ̈t në runë 2020 ku thuuk keke nɔŋ yic ka ye kek kɔɔr në nyin dhiɛ keka bë döŋ keke ɣɔ̈r thook.  

 

  • Ɣän yenë ke mïïth ɣaac 
  • Ɣän ke dëŋë bun, ɣän ke cɛ̈m ku (raan abë ciɛ̈mde laar baai)
  • Ɣän ke ɣɔɔcë mïïth tɔ̈c
  • Ɣän ke miääu
  • Ɣän ke wal ke akëm
  • Ɣän ke jaath 
  • Bɛɛŋ ke wëu 
  • Thanduŋ de butha 
  • Kɔc lui në kuɔnyë tuanyë COVID-19
Ago yok në lëk kuɔ̈itic në ye kakɛ̈ ke yïn neem: 
Baai ŋeem në Victoria ka regional Victoria ku Jɔl ya Mitchell Shire local government areas (abë dhiac në Akeere diäk 3)

Baai ŋeem në Victoria ku jɔl ya  Mitchell Shire abë döŋ në akeerë diäk 3 gɔl ke pɛi ye niin dhetem penë bɛ̈t në runë 2020. 

Në akeerë diäk 3 yic, ke yïn cë päl kɛ̈ŋ ke ŋuan kek ka lëu bïï yïn cɔk jɛ̈l pandu:

  • Ba lɔ ɣööc në kë cam thuukka kɔɔr kek baai
  • Ba nyin lɔ tïït në randɛ̈, ka kɔɔr ba lɔ akëëm
  • Ba lɔ cath bë yic ago yi' guɔ̈p lɔ dɔ̈k ku ke ba cath wnëe rantöŋdɛ̈
  • Ba lɔ luui, kuën të cïn lëu ba luui baai
Yïn ba jäl baai:

-Të cïŋë randun nhiar tëdɛ̈ pei

-Na nɔŋ të yenë week mïïth ka meth wɛ̈ɛ̈r në kamduɔn, ke yïn lëu ba mïïth lɔ lööm pan tɔ̈ kek thïn

Ɣän ke cɛ̈m, ɣän ke dëŋë bun, ɣän ke dëŋë miääu, ɣän ke jönë ka thiek abë thïïk në thaa 11:59në yom ɣarba ke pɛi ye nïïn dhïc penë bɛ̈t në runë 2020.

Ka kɔɔr ba kek looi në Victoria. 

Gëëk

Gëëk: Kɔc ke panë Victoria kedhiɛ aye kek yɔ̈ɔ̈k bï ke thook ya kum të jɛ̈l yïn baai, agut nan cɔk rëërë no. Na cï yï thok kum ke yïn bë kuum në $200, Gëëk acie löŋ të nɔŋ mïïth ye run thiɛ̈r ku rou 12. Na kɔɔr lëk ke yïn neem 

Kuɔny benë kɔc kuɔny në wëu 

  • Akuma ë Pɛ̈dërɔl abë nɔŋ kuany bë yiɛ̈n kɔc cë nuan në $1,500 ke ye kuɔny në riäŋ cë bɛ̈n të nɔŋ nɔŋ cën të benë kek jäl në luɔi yic në Victoria. Abë ya yiɛ̈n kɔc lui në Victoria kɔc wën cenë ke raan yɔ̈k ya wek rɔt ku cïnkɛ̈ nïïn ke bëc yen ke lɔ̈ŋ. Abë cuatpiny në wëu ke JobKeeper ku JobSeeker ku kɔc tɔ̈ panë Ɣɔthuraliɛ në bïtha abë kek kuɔny ëya.
 

  • Abë nɔŋ kuɔny në $300 të nɔŋ kɔc lui në Victoria, të nɔŋ kɔc lui ku nɔŋkɛ̈ mïïth ka kɔc tiɛ̈t nyïn ka kɔc cë kek yɔ̈ɔ̈k bë ranë kek rɔt week ku bë ranë kek thëm de akëëm jäl tiit.
 

  • Ye wënhë abë ya kuɔny bë gam në  atök në $1,500, yekenë abë ya kuɔny bë ya yiɛ̈n kɔc abac të nɔŋ kɔc ke Victoria cenë ke raan yök ke tuany ka cë ranë kek yök keke cë yök kenë kɔc në COVID-19 ka cë ranë ke yɔ̈ɔ̈k bë rɔt week. Na cë ranë kek lɔ baai ku cïn wëu ye kek bɛɛr yiɛ̈n yen në ɣän ke luɔi ku ye ranë kek ciɛ̈n nïïn ke lɛ̈ŋ ye kek yök në luɔi yic. Na cïn ajuiɛɛrë luɔi lëu bïn lɔ̈ŋ ka cïn wëu yïnë kek yïn ke yïn lëu ba athöördu tuɔɔc në :  
Akute ye kɔc luɔ̈i.

  • Abë kɔc ya cɔk lui në ɣän ke luɔi të lëu en rɔt
  • Akɔɔr bë nɔŋ ka waar kek në ɣän ke luɔi ku yekenë abë rɔt gɔl në yom ɣarba ke pɛi ye nïïn dhïc penë bɛ̈t në runë 2020.
Thukuul

  • Mïïth ke thukul në Victoria kedhiɛ aye kek yɔ̈ɔ̈k bïk dhuk në kuɛ̈n baai
  • Ɣään ke muŋë mïïth a kek thiɛ̈ɛ̈k kedhiɛ
  • Gɔl në Yom Ɣarba ke pɛi ye nïïn dhïc penë bɛ̈t ke mïïth tɔ̈ kek ye mïïth ke thukul kedhɛ̈ɛ abë kek piɔ̈ɔ̈c baai
  • Mïïth tɔ̈ kek kuen VCE, wäär ye kuën në thukulic abë kuën baai
  • Gɔl ke pɛi ye nïïn diäk penë bɛ̈t, ke thukul abë tɔ̈ kunë yom talata keka bë ciɛ̈n thukul ke pɛi ye nïïn ŋuan penë bɛ̈t
  • Thukuul yenë ke mïïth niɔp ka kɔc niɔp kuɛ̈ɛ̈n abë dhiac keke ɣɔ̈r
  • Mïïth ke kɔc lui të mei kenë bɛ̈iken, alëu benë ranë lɔ në thukulic ago lɔ tïŋ
  • Ajuiɛɛrë cäär në thukulic man ye cɔl GAT man ye lɔi në tɛ̈m 3 abë laar në thokkë tɛ̈m 4
  • Ago yök në lëk kuɔ̈tic ke yïn neem: 
Akeerë rɛ̈ɛ̈c cë caal në Victoria 

Kuum

  • Na cii yi thok kum, ke yïn bë kuum në buɔt kerou $200
  • Raan kenë rɔt week ka cë yök ke ye raan rɛ̈ɛ̈r kenë rant tuany ku le dɔm, kenë kën lööŋ kuany cök keka bë kuum në $4957
  • Në thɛɛk kɔ̈k ke raan  bë kuum në $20,000
Ɣän ke muŋë mïïth 

  • Aye mïïth niɔp ku lui kɔcken në loi looi cie kɔ̈ɔ̈c kek ka lëu bë keek laar të benë kek lɔ muk në ye wiikkɛ̈ yic ke dhetem në ajuɛrë akeerë $

New South Wales

Ago piŋ në lëk në te ciɛthë tuany thïn në NSW ke yin neem: 

Në ye mɛn keka kɔɔr ba kek loi kekë të bïï yin enë :

  • Week rɔt në nïïn ke thiɛ̈ɛ̈r ku ŋuan gɔl në köl ë yök yin wenë raan tuany 

  • Lɔɔ bë yïn lɔ them guɔ̈p në tuany të nɔŋ yïn cïït tɔ̈ në yï guɔ̈p

  • Daaië në cïït ke COVID-19 ku cɔk rɔt them yïn cɔk yök ke yïn pial guɔ̈p. keka kɔɔr ba dhil rëër ke yïn cë rɔt week në nïïn ke thiɛ̈ɛ̈r ku ŋuan 14.

Kuutë nom ku të cenë ye nhiaac thïn

Kɔc ke thiɛ̈rrou 20 keka ke puɔ̈k bïk ke nïïm kuɔ̈t baai kunë biän bë yic ëya 

Kunë ye kenë yic, ke kë cïï kɔc ke akuut ke pialë guɔ̈p lueel ee cë man adɛ̈ ke cinë kɔc ye nëm bë tekic në kɔc ke thiɛ̈r 10 në ran ëbɛ̈n. 

Tajiir ku jɔl ya ɣän ke pol 

Gɔl në penë Bɛ̈t ke ye nïn tök në runë 2020 ke ɣän ke jonë ka thiek në NSW abë:

  • Röth dhil gɔ̈ɔ̈r në ajuiɛɛrë COVID Safety Plan

  • Bïk dhil nɔŋ ajuiɛɛr lɔ cök COVID Safe benë kɔc raan lui ke gël kɔc dhil ya tɔ̈ në ɣään ke luɔi në nïïn kedhɛi (Rantök tɔ̈ në luɔi akɔɔr bë ya yiɛ̈n ye lonë ku bë nyin tïït në lɔ̈ɔ̈k ku bë kɔc tɔ̈ keke lɔjim, bë kɔc yic mɛi, bë kɔc ceŋ apiɛth ku jɔl ya bë lëk lɔ cök dhil lëu në nyïc).

Ɣän ke dëŋë miääu, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r, ɣän ke cɛ̈m, ɣän ke dëk, ku jɔl ya ɣän ke buɔ̈ɔ̈th ke akɔɔr bïk yekakɛ̈ dhil kuany cök

  • Bïk akeerë kɔc ye bɛ̈n thïn cɔk tɔ̈ në kɔc ke thiɛ̈r

  • Bë kɔc bɔ̈ thïn kedhiɛ dhil ya gɔ̈ɔ̈r rin në thɛɛk ke thiɛ̈rrou ku ŋuan yic kedhiɛ 

  •  Go ya kɔc loi thïïk ku ɣän yenë kɔc ke guëër thïn bë kek dhil ya cɔk nɔŋic yic kɔc ke 150 ku bïk yic ya mɛi 

  • Ɣaan loië ke lɔ̈ŋë thuɔɔu thïn abë yic ya nɔŋ kɔc ke thiɛ̈r 
Ɣän ke tajir ku akuut ye lui në ajuiir ke pol abë dhil ya nɔŋ ajuiɛɛrë COVID-19 Safety Plan ku bïk cïït ke kɔc cë bɛ̈n ya muk në bɛ̈n ëbïï kek thïn kuka lëu ba yök në: 

Cultural and sporting events at outdoor venues with a maximum capacity of 40,000 are allowed up to 25 percent of their normal capacity.

  • Akutnom ëë kɔc cë kek puɔ̈l bïk ke nïïm ya kuɔ̈ɔ̈t bëyic ka biän ɣööt aye kɔc ke thiɛ̈r 10 ka kɔc ke thiɛ̈rrou 20

  • Ɣän ke jönë ka thiek, ɣän ke kat, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r, ɣän ke lɔ̈ŋ a kek puɔ̈l ëya bïk liep 

-Kɔc ke thiɛ̈r kek ka bë ya tɔ̈ ɣön töŋë piööc
-Kɔc ke buɔɔt kek ka bë ke nïïm ya kuɔ̈ɔ̈t në biän bë yic

  • Ɣän yenë baai ke ye nom kuɔ̈ɔ̈t thïn cë ɣän ke pol ku kat abë kek liep thook 

  • Ɣän yenë ke pol thïn ku ye ɣän thiɛ̈ɛ̈k nïïm cë manë ɣän ke kuaŋ a kek puɔ̈l bïk liep ku akeerë kɔc bë ya lɔ thïn abë ya kuur

  • Ɣän yenë ke kɔc tuɔm gup, bë kɔc duäny abë kek liep kuka kɔc ke thiɛ̈r 10 kek ka bë ya päl thïn.

  • ɣän yenë ke daai në ka thɛɛr në NSW, ɣän yenë ke atïïp thɛɛr nyuɔ̈th, ɣän ke kuɛ̈n abë kek liep thook ku bïk ajuiɛ̈ɛ̈rë gëlë man ye cɔl COVID-19 safe dhil ya kuany cök. ku lëk ya tɔ̈ɔ̈u:   

Gɔl ke penë dhorou ye nïïn tök në rune 2020 

  • Ɣän yenë mïïth ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t thïn abe kek puɔ̈l bïk liep

  • Ajuiɛɛrë kɔc bë rëër ɣööt abë jäl ya tɔ̈ në akeerë kɔc bï ɣönt ke lëu cë luelë kaam cë tääu man ye 4 square metre në kamë kɔc kerou. Acën kɔc kɔɔr kek bïk juic awɛ̈r kë cë luel agut cë ɣän ke thuɔɔu.

  • Ajuiɛɛr ka pol ke kuɛt ka akut ke pol wär yenë kɔc juïc lëu bianabuur ke 40,000ke bɛ̈n thïn abë kek dhuɔ’k piny në 25% në buɔ̈tic ke kɔc ye bɛ̈n në polic.

  • Kë wäär cë nhiaac cë man adɛ̈ ke kamaan ka jäl bë bë ya nëm bïk ya kɔc ke thiɛ̈rrou 20 abë dhiac ke tɔ̈ akënë waar. Kɔc ke thiɛ̈rrou 20 kek ka bë ke nïïm ya kuɔ̈t ne biän bë yic akënë waar ëya. 

 Cäth

  • Kɔc rɛ̈ɛ̈r në NSW alëu benë raan ke lɔ tai të cïï tak në NSW.

  • Kɔc ye cath ku bïk në Yithtet pei yic alëu bïk NSW neem në thaŋ cenë kek tai tak ku bïk lööŋ cë kek luel enë dhil ya kuany cök ka të dhuk kek në yithtetden yic keke bë lööŋ kuany cök ëya.

  • Kɔc ye rëër në riɛ̈th ke karaban yic ku jɔl ya kɔc ye lɔc tai ku bïïk rëër në tiɔ̈ɔ̈r lääu yic roor acenë ɣän ken ke liep. Kɔc nɔŋ ranë kek ajuiɛɛr kɔɔr ben lɔ nëëm në tiɔ̈ɔ̈r ke baai cë kek week yic keka kɔɔr bë ranë kek ye wɛbthayitë neem në   ago lɔ yök në lëk kuɔ̈tic 

Thukuul

Mïïth ke thukul në NSW ake go dhuk në thukulic yic ke penë dhic ye nïïn thiɛ̈rrou ku dhïc 25 në runë 2020.

  • Mïth ke thukul në NSW atɔ̈ kek cë dhuk në thukuul yic kedhiɛ.

  • Kɔc ye lui në ajuiir kɔc bë yic cë mane diɛ̈ɛ̈rë, pol, kët aye kek lɛ̈k bïk dhuk në ajuiir kenë yic në thukulic yic.

  • Akut ye kɔc kuɔny cë man ajuiir ke jiɛ̈m aye kek yɔ̈ɔ̈k but ya lui në ɣän ken.

  • Ajuiir ke pol në thukulic, cë mane tïïp ye rɔt loi në kɛm ke thukuul, alëu bïk dhuk teden në gölë tjukul në penë dhorou yic ke pɛi ye nïïn 20 2020 ku bïk lööŋ kuany cök cë luɛl ka löŋë pol cë kek luel nhial enë. 

Ago yök në lëk kuɔtic ke yïn në  biän bɛ̈i ke mïïth ke yïn neem : 

 Lëkdɛ̈ ëya atɔ̈ në : 

Queensland

Akutnom ë kɔc juïc ku të cenë ye nhiaac thïn 

  • Kɔc ke thiɛ̈rrou 20 alëu bïk ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t baai kanë biän bë yic

  • Kɔc ke thiɛ̈rrou alëu bïk lɔ në thïïkic

  • Kɔc ke thiɛ̈r dhïc 50 alëu bïk lɔ në thiɛ̈kic ka lɔŋë thuɔu yic. 

 Ɣän ke tajir ku jɔl ya ɣän ke pol 

 Gɔle në penë dhetem agut cë penë thiɛ̈r ku rou në rune 2020, kɔc ye lui në nïn lik kunë kek gäm luɔi athɛɛr abë kek ya kuɔny në $1500 kenë ye kë gɛ̈m akuma ë Queensland kek të cenë ran yök ke tuany në coronavirus. Ye wëukɛ̈ ayenë ke kɔc kënë ke miɔɔc në wëu ke kɔc cën luɔi kuɔny ëya. Kɔc wäär cë kek jäi bë kek ciɛ̈ miɔc në akuma në wëu ke kɔc cën luɔi. 

 Kɔc ke thiɛ̈rrou keka ke puɔ̈l bïk ke nii'm ya kuɔ̈t në thaŋ cïk tak: 

 Në ɣän ke ciɛ̈m, ɣän ke diɛ̈r, ɣän ke pol, ɣän ye kɔcdït ke rëër thïn, ɣän ke nïïn, ɣän ke polë buɔ̈ɔ̈th ake keek puɔ̈-kuka cën dëŋë miäu ka ɣän ke polë wer ku bë lööŋ ke (COVID SAFE Checklist) dhil theek.

  • Ɣän ke daai në thinëma abë liep 

  • Ɣän ke dïlal ku ɣɔɔcë kɛ̈ŋ wei 

  • Ɣän yenë mïïth ke daai ku bïk pol, ɣän ke abakeny, ɣän ke läi ku jɔl ya ɣän ke guëër

  • Ɣan ke diɛ̈r ka kenë diɛt, ɣään ke ke kɛ̈ɛ̈r, tiɔ̈ɔ̈r ke pol, ɣän ke kët ake liep 

  • Ɣän ke naië nom, luɔië kɔc riöp, jïïrë kɔc gup, tomë kɔc gup, ɣän ke kuaŋ abë liep ku ye lööŋ ke (COVID SAFE Checklist) theek. 

 Ɣän ke ciɛ̈m (Outback) 

Kɔc ke thiɛ̈rdhïc 50 aye kek puɔ̈l bïk ya cam të tök ku ye lööŋ ke (COVID SAFE Checklist) ya theek. )  

  • ɣän ke ciɛ̈m, ɣän ke dëŋë cäi ka bun, ɣän ke dëŋë miäu, ɣän ke diɛ̈r cë kek gɔ̈ɔ̈r, ɣän ke nïïn, ɣän yenë kɔcdït ke guëër thïn abenë ke raan dhil ya thïïc në athöör ye rëërde ëtɛ̈n nyuɔ̈th-kuka cëm polë wer ka ɣɛɛcë miääu.

  • Kɔc rɛ̈ɛ̈r ë ke ye outback keka ke puɔ̈l bïk ya cath të yen cɛ̈nh ye yic pol ka bë raan ye guɔ̈p dɔ̈k.

Kuɛt ke kɔc tueŋ ke panë Ɣothuraliɛ-Ɣän cë kek gël

Akuma ë Yithtet kɔc jɔl ya kɔc ŋuɛ̈n ke kɔc tueŋ ke panë Ɣothuraliɛ atɔ̈ keke cë mat në ajuiɛɛre ye yic diäk wär cï akuma ë Pɛ̈dërɔl bɛ̈ibei ke benë ye kɔckɛ̈ dhil në gël. Anɔŋ ɣän cë kek week ku bë kek dhil tit.

Ke ɣän wär cïï akuma pɛ̈dërɔl kek week keke bë kek gël abenë ke gëlden tääu në yithtet cin në ye mɛn.  Ajuiir benë ke ye ɣänkɛ̈ gël abë tɔ̈ yelɛ̈.

AKEER TUEŋ: Kɔc lɔ ka kɔc lɔ dhuk në ye bɛ̈ikɛ̈ yic abë kek kan ya week në nïïn cë kek luel. Nïïn benë kek week abë dhiac ke ye luɔi kɔc wën lui në ɣän thiekic kenë kek thiɛ̈ɛ̈k, kɔc cath ka tëkɛ̈ në ye bɛ̈i ke kɔc tueŋ ke panë Ɣothuraliɛ ku cïk bë kɔ̈ɔ̈c aye kek puɔ̈l bïk tëëk.

AKEERË ROU: Bɛ̈ny akutë kake pialë guɔ̈p abë athöör ke lëk abë gɔ̈ɔ̈r ku bë cɔk nyic në kööl cenë ye nyic cë man adɛ̈ ke ye ɣänkɛ atɔ̈ kek cë lääu kuka lëu benë ke ya cath thïn ago kɔc bɛɛr cath keke cën kë pën kek.

AKEERË DIÄK: Gël wäär yenë kɔc gël në nɛ̈ɛ̈ɛ̈m yenë bɛ̈i ke kuɛɛt tueŋ neem abë nyaai ku ɣän cïtë man Burke ku jɔl ya Cook Shires  abenë ke lööŋken ke wuɔ̈ɔ̈c cë ɣän kɔ̈k ke panë  Queensland  cë ajuiɛɛrë të benë kɛ̈ŋ lääu yic thïn në baai ëbɛ̈n. Neem yetënë ago yök në lëk kuɔ̈tic. 

 Cäth ku jɔl ya të cenë ye nhiaac thïn 

  •  Kɔc ye cath në ajuiɛɛrë Outback a kek puɔ̈l bïk cath aköl ku wɛ̈ɛ̈r (agut cë nïn liuë thukul kek) në Queensland

  • Kɔc tɔ̈ ë ye cam në biän Outback aye kek puɔ̈l bïk cäth në kaamë 500km në kaamde ke baai.

  • Akuama Queensland ee lui kenë kɔc dït ku bäny ke kuɛɛt ke Aboriginal and Torres Strait Islander ku cïŋkɛ̈ në ɣän mei bïk ajuiɛɛrë ye yic diäk gɔl be luɔi ago kɛ̈ŋ lɔ̈ɔ̈u yic cë ajuiir cë kek tääu. Neem:   

Thukuul

Thukuul kedhiɛ atɔ̈ kek cë gɔl në ye mɛn ku mïth alɔ në thukulic.

South Australia

Akutnom ë kɔc juïc ku të cenë ye nhiaac thïn.

  • Kɔc ke buɔt ke diäk 300 alëu bïk ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t në ɣään yenë kɔc ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t.

  • Ɣön yenë rëër thïn ku lëu bë jɔt në kɔc ke 75 (abï raan tök ke ya rëër në kaamë mecic në kaamë 1 tok në kaamë kenë randɛ̈4 square metre. 

  • Akɔɔr bë kɔc ya rëër në kaamë 1.5mïtïr në kamë ranë kenë ranë.

Ɣän ke Tajir ku ɣän ke pol

  • Kɔc ke buɔt ke diäk 300 alëu bïk ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t në ɣään yenë kɔc ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t

  • Ɣän ke kuɛ̈n ku kuaŋ abë kek liep kunë kɔc diääk

  • Tiɔ̈ɔ̈r ke pol, ɣän ke ɣɔɔc, ku yenë ke rëër thïn, ɣän ke riɛ̈th yenë ke rëër thïn a kek puɔ̈l bïk liep.

  • Ɣän ke daai ku nyoothë ka thɛɛr alëu bïk liep. 

  • Ɣän ke diɛ̈r ku dɛ̈ŋë kɔc gup në ɣöt dïtic abë yic ya nɔŋ kɔc ke 20 ku ye them bïk ya rëër në kaamë ran tök kenë randɛ̈ në raan tök në 7 square metres. Në ɣööt kor yic, ke kɔc ke thiɛ̈r abë ke nïïm ya kuɔ̈ɔ̈t në kaamë ran tök kenë ranë 4 square metres.

  • Gɔl ke pɛi ye nïïn 29 penë dhetem, ajuiɛɛrë ye yic diäk abë waar yic ago lɔ cök në dhöl piɛth ago kɔc gël në awuɔk. 

Cäth ku jɔl ya të cenë ye nhiaac thïn

  • Cäth bïn lɔ në ɣään kɔ̈k në South Australia ee puɔ̈l.

  • Akɛɛth ke panë South Australia ake liep të nɔŋ kɔc bɔ̈ në Western Australia, Northern Territory ku jɔl ya Tasmania. Acën ranë kek bë ya cɔk week rɔt në nïïn ke thiɛ̈r ku ŋuan 14 në bɛ̈nden South Australia

Thukuul

  •  Në South Australia ke thukuul, atɔ̈ kek cë liep gɔl term 2 ku mïïth aye kek thïïk bïk lɔ në thukuul yic ku bïk lööŋ ke gël në thukuul në gëlë kɔc ke COVID-19:

Lëk kuɔ̈ticdɛ̈ atɔ̈ në : 

Western Australia

Akutnom ë kɔc juic ku jɔl ya te cenë ye nhiaac thïn.

  • Akeerë kɔc ye kë nïïm në ɣän cie ɣän ke luɔi acie yic juak ku ɣän juïc ke tajiir atɔ̈ kek cë liep.

Në WA keka ye kɔɔr cë man adɛ̈ ke kɔc bë rëër në kaam mec yic në cök ke rou në kɛm ke kɔc në ɣän ye kɔc ke nyuc thïn kedhiɛ në akeerë diäk. 

Në lëk ba yök në tajiir ke WA ku ajuiɛɛrë gël piɛth në tuanyë COVID-19 ke yin neem  ()

Ɣän bë liep në akeerë rou aye kek yɔ̈ɔ̈k bïk daai në ajuiɛɛrë gël COVID-19. 

  • Acën ajuiirë ye kek looi ɣööt ku jɔl ya në ɣän bë yic abë kɔc ke buɔɔt ya puɔ̈l bïk rëër në biän thïn ku kɔc ke 300 buɔt ke kediäk kek ka bë ya lɔ në kɔc ke buɔt 100 në thïïkic kunë ɣän ke lɔ̈ŋ.

Ɣän ke tajiir ki jɔl ya ɣän ke pol 

  • Ɣän yenë ke mïïth  ɣaac abë liep në ɣän thok të nɔŋ kek athöör ke luɔi.

  • Ɣän ke miääu alëu bïk liep kuka cëm miɛ̈th thïn 

  • Ɣän ke mïïth ku ciɛ̈m abë liep. 

Ɣän ye ɣɔɔc në mïïth ye kek dek ku bë kɔc röth ya week. 

  • Ɣän ke luɔië kɔc riöp, ye kɔc ke gup miɔ̈ɔ̈c në waan ku jɔl ya ɣän ke nai.

  • Ɣän ke kuaŋ, ɣän ke lɔ̈ŋ, ɣän ke pol ku jɔl ya ɣän ke miɛtë piɔ̈u abë liep.

  • ɣän yenë ke jɔt në ka thɛk ku jɔl ya ɣän yenë ke kuaŋ aye puɔ̈l bë ya kɔc ke thiɛ̈ɛ̈rrou 20 kek bë ya kuaŋ

  Akutnom ë kɔc juïc adhiac ke cë nhiaac

 Cäth ee puɔ̈l në ɣän ke ŋuan ke WA, ku yïn lëu ba cath në ɣänkɛ̈.

 Thukuul

 Thukuul ke Western Australia ake go liep në tɛ̈m ë rou ku kɔc kɔɔr bïï jäl ya takic bï mïïthken ya laar në thukulic.

 Të nɔŋ mïth ke thukul kuën baai, kɔc kuën në ɣän mec kek ka ken aye ke yiɛ̈n kek.

 Në thukul TAFE ke panë Western Australia keka ajuiirken ke piööc cɔ̈k piny wär gölë thukul në tɛ̈m de rou man wäär cë rɔt gɔl ke pɛië ŋuan ye nïïn 28 në rune 2020.

 Lëk dɛ̈ ba yök yenëkë http://www.wa.gov.au/covid19roadmap

Tasmania

Akutnom ë kɔc juïc adhiac ke cë nhiaac

  • Kutë nom yenë kɔc ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t atɔ̈ ke bë tɔ̈ në kɔc ke thiɛ̈irrou 20 në ɣän yëë kɔc ke nïïm kuɔ̈t ɣööt kanë biän bëyic në ɣän ke daai, ɣän ke thinëma, ɣän ke nyoothë ka thɛɛr, ɣän ke dai në atïïp thɛɛr, ɣän ke akölkööl thɛɛr, ɣän ke lɔ̈ŋ ka ɣän ke guëër ku thïïk.

  • Ɣän ke thiɛ̈k alëu benë kɔc ke thiɛ̈rdhïc 50 ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t.

 Ɣän ke tajiir ki jɔl ya ɣän ke pol 

  • Acën akeer cë tääu ne ɣään ke rëër ka nïn

  • Kɔc ye lɔ tai agut cë rïɛth wëric ye cath wakɔ̈u ake puɔ̈l

  • Ɣän ke dïläl yenë ke ɣööt ɣaac ake liep thok  kuka ye kɔc ke thiɛ̈rrou 20 keka ke puɔ̈l bïk ya tɔ̈ thïn.

  • Ɣän ke ɣönë ka thiek, ɣän ke piööc alëu benë kɔc ke thiɛ̈rrou ke nïï kuɔ̈ɔ̈tic.

  • Ɣän ke naië nom, ɣän yenë ke kɔc tuɔm, gɔɔr gup, ɣän ke luɔië riöp, ɣän yenë ke kɔc dɔɔc, ɣän yenë ke kɔc coi nyïïn ku ɣänë kɔc ke röth tɔi në waan alëu bïk liep kuka ke puɔl bë ya kɔc ke thiɛ̈rrou 20.

  • Luŋ ye kek jɔt cë kek tääu në tiɔ̈ɔ̈ric alëu benë kɔc ke ya lɔ thïn ke ye kɔc ke thiɛ̈rrou 20.

  • Piny ye keek juur keka ye ɣän ke pol në baai ku benë kɔc ke nïïm kuɔ̈t thïn cë mane kɔc ye kat abë liep në kɔc ke thiɛ̈rrou

  • Ɣän ke pol në biän thïn ku nɔŋkɛ̈ yic ɣän ke kuaŋ abë ya liep në kɔc ke thiɛ̈rrou 20 kuka cën kɔc daai.

Northern Territory

Akutnom ë kɔc juïc adhiac ke cë nhiaac

 Në ye mɛn:

Bë kɔc kë nïïm kuɔ̈ɔ̈t akënë gël në NT, ku kɔc aye kek thïïc bïk dhil löŋë 1.5 ya theek.

Thïïk ku jɔl ya lɔ në ɣään ke thɛ̈ɛ̈ akënë pën .

Ɣän ke tajir ku jɔl ya ɣän ke pol

Ɣän ke kat, bë kɔc ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t bë yic, kuaŋ, dɛ̈pë rec ku jɔl ya kɔc ye kuëth në riɛ̈th wëric aye kek puɔ̈l

Kɔc ye kat në Skate parks,  ɣän ke kuaŋ, ɣän ke wëër, ɣän ke jönë ka thiek a ɣɔ̈r kedhiɛ

Gɔl ke pɛi ye nïïn thiɛ̈r ku dhïc 15 penë dhïc, ku ɣän ke cɛ̈m, ɣän ke dëk, ɣän ke pol, thuuk tɔ̈ të kuɔ̈m nom, ɣän ke jönë ka thiek, ɣän ke kuɛ̈n, ɣän ke daai a ɣɔ̈ɔ̈r kedhiɛ.  

 

Cäth adhiac ke cë nhiaac

 

Ɣän wäär cë kek nhiac ku gël kek në awuɔk ake liep. Ee na cë thiaŋ yenë ke thiɛ̈ɛ̈k ŋɛ̈I bɛ̈n, ke ɣän ye tiɔ̈ɔ̈r, panïïm cenë ka thɛɛr yenë ke daai tɔ̈ɔ̈u thïn a ke liep të nɔŋ ceŋ  Northern Territory. 

 

Ba lɔ daai në ye ɣänkɛ̈ në ceŋ  Northern Territory keka kɔɔr bä lööŋ cë kek gɔ̈ɔ̈r dhil ya theek ku kuany ke cök. Lööŋ cë kek tääu alëu bïth röth dai waar ke cën raan cë lɛ̈k ke loi rɔt.

 

 

 

Ba rɔt week ku lööŋ bë kek ya kuany cök

Gɔl ke penë dhetem ye nïïn thiɛ̈r ku dhïc 15 keka bë ya löŋ të nɔŋ kɔc rɛ̈ɛ̈r në Northern Territory (NT) ke raan bë rɔt dhil ya week panë në nïïn ke thiɛ̈r ku ŋuan 14. Raan alëu bë rëër ɣönden cë juur ka pandë ka tëdundɛ̈ can juiir cïn bë yök wenë kɔc kɔ̈k.

 

 

Kɔc paic raan ke bɛ̈n në wɛ̈ɛ̈r baŋtï keka bë ya thïïc bë rɔt week në nïïn ke 14 ku bïk wëuken ya cuatpiny. Nëŋö adiɛɛr atɔ̈ ke yenë riɔ̈ɔ̈c të nɔŋ kɔc lɔ bɛ̈n në ɣän kɔ̈k. 

 Në baai ciɛl ke akɛɛth ke cäth adhiac kek pën kek në ɣän ke 76 kuɛt niɔp man ye kɔc tueŋ baai enë ku ye löŋë abë tɔ̈ yeya agut cë pɛië dhetem ke ye nïïn 18.

 Gɔl në pɛië ŋuan ke ye nïïn 20 në rune 2020, ke mïth ke thukul në Northern Territory alɔ në thukuul yic kedhiɛ

Bɛ̈iken alëu benë mane meth ku wun nɔŋ ajuiɛɛr benë meth ciɛ̈ lɔ të cen ye kɔɔr, kuke ye mɛnhë abë piɔ̈ɔ̈c baai.

 Ago yök në lëk kuɔ̈tic ke yïn neem: Ago yök në lëk kuɔ̈tic ke yïn neem:

Australian Capital Territory

Akutnom ë kɔc juïc ku të cenë ye nhiaac thïn 

  • Acën raan berë gël në kɔc bë nëm

  • Ɣän ye kɔc ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t thïn abë ya pëk në kɔc ke buɔt 100 (ku ye raan tök rëër ke mec kenë ŋɛk në kaamë 4 square metres në bëyic ka biän thïn), agut cë ɣän ke thiɛ̈k.

  • Ago yök në lëk kuɔ̈tic ke yïn neem: 

  • Në biän akuut tɔ̈ keke ye lui në ɣän ke mïïth ku thär  gɔl në (ɣän ke ciɛ̈m, ɣän ke dëk, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r abenë të ke yic ya nɔŋ kɔc ke buɔt 100 në biän thïn ka në biän bë yic ku kɔc abë dhil ya rëër kek mec yic në kaamë raan tök në 4 square metres kenë raandɛ̈. Kɔc ke luɔi akënë kek kuɛɛn thïn..

  • Në ɣän ke ɣɔɔcë miäu, ɣän ke dëk, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r abë kek ya luel bïk ya nyuc në akeerë kɔc ke thiɛ̈r 10 ku bë këriɛ̈ɛ̈c benë thöi ya meek ke kɔc kën guɔ bɛ̈n tërë ciɛ̈m.

  • Ɣän ke piööc, ɣän ke pol, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r ku ɣän ke wëc atɔ̈ keke cë kek puɔ̈l.

  • Ye ɣänkɛ̈ atɔ̈ kek cë kek liep, kuka bë liep bë raan ya rëër në 4 square metre abë ya puɔ̈l bë yic nɔŋ kɔc ke 100 agut cë kɔc lui ëtɛ̈n.

  • Ɣän ke lɔ̈ŋ ku jɔl ya akutnïïm ke lɔ̈ŋ abë kek ya puɔ̈l.

  • Ɣän ke daai në cenëma abë kek puɔ̈l

  • Ɣän yenë ke pol në lɔ̈ŋ thïn kunë biän bë yic

  • Ɣän ke jönë ka thiek, ɣän keke pialë guɔ̈p, ɣän ke pialë guɔ̈p ku jɔl ya ɣän ke diɛ̈ɛ̈r.

  • Ɣän ke kuaŋ

  • Ɣän ye baai ke ye nom kuɔ̈ɔ̈t ku jɔl ya ɣän ke pol.

  • Akuut ke ye ket, akutnïïm ke kët ku jɔl ya ɣän ke diɛ̈ɛ̈r.

  • Ɣän ke luɔië nhïïm, luɔië kɔc riööp, tome kɔc gup, ku jɔl ya ɣän ke duɛ̈ny.

  • Ɣän ke mɛ̈nyë riɛ̈th yenë ke rëër thïn thïn, ɣän ke tai ku jɔl ya ɣän yenë kɔc ke keny thïn. 

 Cäth 

Gɔl në penë dhetem ke ye nïïn tök 1 në runë 2020, ke kɔc abë ke puɔl bïk ya lɔ tai në NSW

 Ɣän ke tajir ku pol 

 Ka wäär cë ke nhiaac abë kek lɔ̈ɔ̈u yic  ku ɣän ke pol, ɣän ke jönë ka thiek, ɣän ke ɣɔɔc abenë kɔc ke thiɛ̈ɛ̈r ya lɔ thïn kuka bë ya kɔc ke thiɛ̈r të töŋ tɔ̈ɔ̈k kɔc thïn.

  • Në Gɔl në pɛië dhïc ke ye nïïn thiɛ̈rdiäk ke käŋ atɔ̈ kek cë ke dɔ̈k yic në ɣän ke pol, ɣän ke jönë ka thiek, ɣän ke yɔ̈t ku ɣään ke tɣään ye kɔc ke nïïm kuɔ̈t ɣööt, ke kɔc a kek puɔl në ɣän ke pol, wëër, ɣän ke jönë ka thiek, ɣän ke naië nom ku jɔl ya tajiir aye kek kɔɔr bïk liep ku bïk lööŋ ke  COVIDSafe ya theek.

  • Ɣän yenë kɔc ke nïïm kuɔ̈t, ɣän ke daai në ka thɛɛr, ɣään yenë ke atïïp thɛɛr nyuɔth, ɣän ke tai ku jɔl ya ɣän juïc kɔ̈k abë ya liep ku bë lööŋ ke tëŋë yic ya theek ku ye kɔc ke yic week në dölë kɔc ke 20. 

  • Tajir ye röt në Canberra ku tɔ̈ piny tɔ̈ ke ye theme në 80 square metres alëu benë kɔc ke thiɛ̈rro nyuc thïn, ɣän tɔ̈ keke dït arëtic ku nɔŋkɛ̈ yic ɣööt juïc alëu benë kɔc juïc ke nyuc thïn, kɔc lëu kɔc ke buɔ̈ɔ̈t kerou në ɣän kɔ̈k 

 

Piööi 

 

  • Thukul ke akuma kedhiɛ abë dhuk në ɣään ke piööc.

  • ACT yenë ka bë ya pan tueŋ bë mïïth ke ɣän pei kuën enë në penë Dhorou në rune 2020, ye ajuiɛɛrë abë tɔ̈ kenë löŋ cïï akuma pëdɛ̈rɔl 

 

 

Ago yök në lek kuɔ̈tic ke yïn neem

 

 

 Kɔc ke panë Ɣothuraliɛ kedhiɛ aye kek kɔɔr bïk dhil ya rëër në kaamë 1.5 në kɛmken. lɔɔr neem wɛbthayitë akuma ë yithtetdunë cïïŋ yï ku ba tïŋ në ajuiɛɛrë të wɛɛrë kɛ̈ŋ röth thïn. 

 

Në ye mɛn ke themë tuanyë coronavirus atɔ̈ në ɣän juïc pane Ɣothuraliɛ. Na ye rɔt yök ke yïn nɔŋ guɔ̈p cïït ke tuany ka juäi, ke them ba lɔ të benë yïn lɔc them guɔ̈p ku kɔn akëmdu yuɔ̈p ka yuɔ̈pë Coronavirus Health Information Hotline on 1800 020 080.

 

Akuma Pɛ̈dërɔl atɔ̈ ke cë athöör yenë tuany kuany cök tääu bë yic kuka lëu ba tääu në telepundu yic kuka ye cɔl COVIDSafe kuka lëu bä yök në app store

 

SBS atɔ̈ ke cë rɔt gaam bë kɔc ke pane Ɣothuraliɛ lɛ̈k kë loi rɔt në tuanyë COVID-19 në të lerë käŋ thïn. Lëk atɔ̈ në thook ke 63 në sbs.com.au/coronavirus.

 

Dhuk benë mïïth dhuk në thukuul yic abë wuɔ̈c në Yithtet kedhiɛ. Na kuc ye na benë mɛnhdu dhuk në thukulic, keka yukku luel ya lɔɔr në wɛbthayit de thukulic.

Gɔl në pɛi nïïn thiɛ̈ɛ̈r ku dhoŋuan 19, ke akerë kɔc ye nïïm kuɔ̈ɔ̈t abë dhiac ke ye tɔ̈ cë të cenë ye luɛl thïn në ye mɛɛn ku kɔc alëu bïk dhiac ke kuut ke nïïm.

·       Akerë kɔc ke thiɛ̈rku diäk abë ke nïïm ya kuɔ̈ɔ̈t të tök

·       Kɔc ke thiɛ̈rdhorou ku dhïc 75 alëu bïk ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t ɣööt (raan abë yic ya mɛc kenë randɛ̈ 4 square metre )

·       Akɔɔr bë kɔc cë ke nïïm kuɔ̈ɔ̈t yic ya mɛc në kaamë 1.5 mëtïr ku bïk yic ya mɛc.

 

Kɔc ke pane Victoria alëu benë raan ke nɔŋ kuɔnyë $1500 të yen raan lui ku kenë pal nïïnken ke tuany ku ye wëukɛ̈ abë yiɛ̈n akut cë yen luɔ̈I ku bë kek jäl lɔ dɔm. Ku ye kuɔnyë abë tɔ̈ të nɔŋ raan cë tauny në coronavirus të cenë ranë kek ŋɛ̈I thïk ne nïïn ben ke rɔt week kanë cë ŋɛ̈I yök ke raan tuany.

Gɔl në pɛië dhetem ke ye nïïn 22:

·       Ke kɔc bë ya lɔ nëëm pandu ee dhuɔ̈k piny në kɔc ke dhïc

·       Kɔc bë ke nïïm kuɔ̈t në baŋ bë yic abë ya thiɛ̈r 10.

·       Ɣän ke cɛ̈m, ɣän kë dëŋë miääk, ɣän ke ɣɛɛcë dïläl, ɣän yenë kɔc ke mat thïn, ɣän ke kuɛ̈n, ɣän yenë ke daai në ka thɛɛr, ɣän ke lɔ̈ŋ abenë kɔc ke thiɛ̈rrou  20 ya tɔ̈ thïn agut ke penë dhorou ye nïïn thiɛ̈rku rou 12.

Ɣän ke tajir cë mane ɣän ke jonë ka thiek, ɣän ke daai, ɣän ke kɛ̈ɛ̈r, ɣän ke pol në buɔ̈ɔ̈th alëu bïk liep ku kɔc ke thiɛ̈rrou 20 kek ka bë ya tɔ̈ thïn. . 

Në biän akuut tɔ̈ keke ye lui në ɣän ke mïïth ku thär  gɔl në (ɣän ke ciɛ̈m, ɣän ke dëk, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r abenë të ke yic ya nɔŋ kɔc ke buɔt 100 në biän thïn ka në biän bë yic ku kɔc abë dhil ya rëër kek mec yic në kaamë raan tök në 4 square metres kenë raandɛ̈. Kɔc ke luɔi akënë kek kuɛɛn thïn.

 

  • Në ɣän ke ɣɔɔcë miäu, ɣän ke dëk, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r abë kek ya luel bïk ya nyuc në akeerë kɔc ke thiɛ̈r 10 ku bë këriɛ̈ɛ̈c benë thöi ya meek ke kɔc kën guɔ bɛ̈n tërë ciɛ̈m.
  • Ɣän ke piööc, ɣän ke pol, ɣän ke diɛ̈ɛ̈r ku ɣän ke wëc atɔ̈ keke cë kek puɔ̈l.
  • Ye ɣänkɛ̈ atɔ̈ kek cë kek liep, kuka bë liep bë raan ya rëër në 4 square metre abë ya puɔ̈l bë yic nɔŋ kɔc ke 100 agut cë kɔc lui ëtɛ̈n.
  • Ɣän ke lɔ̈ŋ ku jɔl ya akutnïïm ke lɔ̈ŋ abë kek ya puɔ̈l.
  • Ɣän ke daai në cenëma abë kek puɔ̈l
  • Ɣän yenë ke pol në lɔ̈ŋ thïn kunë biän bë yic
  • Ɣän ke jönë ka thiek, ɣän keke pialë guɔ̈p, ɣän ke pialë guɔ̈p ku jɔl ya ɣän ke diɛ̈ɛ̈r.
  • Ɣän ke kuaŋ
  • Ɣän ye baai ke ye nom kuɔ̈ɔ̈t ku jɔl ya ɣän ke pol
  • Akuut ke ye ket, akutnïïm ke kët ku jɔl ya ɣän ke diɛ̈ɛ̈r.
  • Ɣän ke luɔië nhïïm, luɔië kɔc riööp, tome kɔc gup, ku jɔl ya ɣän ke duɛ̈ny.
  • Ɣän ke mɛ̈nyë riɛ̈th yenë ke rëër thïn thïn, ɣän ke tai ku jɔl ya ɣän yenë kɔc ke keny thïn.
 

 

Kɔc rɛ̈ɛ̈r në Ɣothuraliɛ aye kek kɔɔr bë ran dhil ya rëër ke mec yic kenë randɛ̈ në 1.5 në kɛmken. Them bë të cenë kɛ̈ŋ nhiaac thïn në Yithtet du yic kan ya caar ku akutnom ëkɔc ee jäi.  

Na ye yï guɔ̈p yök ke yïn nɔŋ cïït ke juäi, ke yïn rɛ̈ɛ̈rë baai. Yuɔ̈pë akëmdu ku ba juiir bë yïn lɔ them guɔ̈p ka yuɔ̈pë akutë Coronavirus Health Information Hotline on 1800 020 080.

Ago yök në lëk në thoŋdun yïn jam ku jɔl ya thook kɔ̈k yenë ciɛɛl ke 63 ke yïn neem 


Share

Published

Updated

By SBS/ALC Content, Ajak Deng Chiengkou, Akuar Dut Malek
Presented by Ajak Deng Chiengkou
Source: SBS


Share this with family and friends