ໂຣກປອດແຫ້ງ ເປັນໂຮກຮ້າຍແຮງຊະນິດໜຶ່ງ ແຕ່ຍ້ອນໂຄວິດ, ມັນຈຶ່ງຖືກເບິ່່ງຂ້າມ.
ໂຣກປອດແຫ້ງ (Tuberculosis-TB) ຫນຶ່ງໃນໂຣກທີ່ຮ້າຍແຮງ ແລະທົນທານທີ່ສຸດ, ໄດ້ຈະເລີນເຕີບໂຕ ໃນຂນະໂລກສົນໃຈຕິດຕາມ ການລະບາດຂອງພະຍາດ COVID-19.
ຈໍານວນກໍລະນີ ແລະການຕາຍ ໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນສູງຂຶ້ນໃຫມ່ ແລະຄວາມຫວັງທີ່ຜ່ານມາ ສໍາລັບໂລກທີ່ຈະຢູ່ຢ່າງປາສຈາກ ໂຣກປອດແຫ້ງ ໃນປີ 2030 ນີ້ ເບິ່ງຄືວ່າເປັນໄປບໍ່ໄດ້. Sam Dover ອະທິບາຍ.
ໃນຂນະທີ່ COVID-19 ເລີ່ມສູນຫາຍໄປຈາກສາຍຕາ, ຜູ້ຊ່ຽວຊານກໍາລັງເຕືອນພວກເຮົາວ່າ ການລະບາດທີ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດໃນໂລກ ຂອງໂຣກປອດແຫ້ງ - ແມ່ນຍັງຢູ່ໄກ ຈາກການກຳຈັດໃຫ້ໝົດສິ້ນ.
ຂໍ້ມູນຫຼ້າສຸດ ຂອງອົງການອະນາໄມໂລກ (World Health Organisation-WHO)ໄດ້ປະເມີນວ່າ 10.6 ລ້ານຄົນ ເຈັບປ່ວຍຍ້ອນໂຣກປອດແຫ້ງຫຼື Tuberculosis (TB)ໃນປີ 2021 ຊຶ່ງເພີ່ມຂຶ້ນ 4.5 ເປີເຊັນ ຈາກປີ 2020 ແລະມີຜູ້ເສັຍຊີວິດ 1.6ລ້ານ ຄົນ.
Results International Australia ແມ່ນອົງການຈັດຕັ້ງ ທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບທີ່ກໍາລັງພະຍາຍາມ ທີ່ຈະເຜີຍແພ່ຂໍ້ມູນ ກ່ຽວກັບໂຮກນີ້ ໂດຍຫວັງວ່າ ຈະສ້າງໂລກທີ່ປາສຈາກ ໂຣກປອດແຫ້ງ ພາຍໃນປີ 2030.
Negaya Chorley, CEO ຂອງ Results International Australia ກ່າວວ່າ COVID-19 ເປັນເຫດໃຫ້ການຄົ້ນຄວ້າ ໂຣກປອດແຫ້ງນັ້ນ ອອກນອກທາງ.
"ໂຣກປອດແຫ້ງ (Tuberculosis) ແມ່ນຢູ່ໃນຈຸດວິກິດ. ໂລກໄດ້ມາໂຮມກັນໃນປີ 2018 ແລະພວກເຮົາມີຈຸດປະສົງ ທີ່ຈະກໍາຈັດ ໂຣກປອດແຫ້ງ ພາຍໃນປີ 2030 ແລະຈາກນັ້ນ COVID-19 ກໍມາຮອດ ແລະ COVID ໄດ້ເຮັດໃຫ້ ຄວາມພະຍາຍາມ ຂອງພວກເຮົາຕໍ່ໂຣກປອດແຫ້ງ ໃນທົ່ວໂລກຫຼຸດລົງ. ເປັນຄັ້ງທໍາອິດ ໃນຮອບທົດສະວັດ ທີ່່ພວກເຮົາກໍາລັງເຫັນ ການເສັຍຊີວິດຈາກ ໂຣກປອດແຫ້ງ ເພີ່ມຂຶ້ນ ຊຶ່ງເປັນຜົນໂດຍກົງຂອງ COVID. ດັ່ງນັ້ນ, ນີ້ແມ່ນໂຣກລະບາດ. ບັດນີ້ ໂລກຮູ້ກ່ຽວກັບໂຣກລະບາດ ແຕ່ນີ້ ແມ່ນການລະບາດ ທີ່ໄດ້ເກີດຂຶ້ນ ນັບຕັ້ງແຕ່ຕົ້ນມາ. ແຕ່ມັນເປັນສິ່ງຫນຶ່ງ ທີ່ພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ເວົ້າເຖິງພໍ ເພາະວ່າສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນເກີດຂຶ້ນ ຢູ່ໃນປະເທດທີ່ກໍາລັງພັດທະນາ ແລະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຊຸມຊົນ ທີ່ທຸກຍາກ."
ໂຣກປອດແຫ້ງ ແມ່ນເຊື້ອແບັກທີເຣັຍ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຄົນ ຜ່ານໂຣກປອດບວມຊະນິດຫນຶ່ງ ເຊິ່ງສາມາດຢູ່ດົນ ໄດ້ຫຼາຍອາທິດ. ຕລອດຂະບວນການນີ້, ຄົນທົ່ວໄປ ຈະມີອາການໄອ, ໄຂ້, ນໍ້າຫນັກຫຼຸດ, ແລະໃນທີ່ສຸດ ມັນອາດສົ່ງຜົນໃຫ້ເສັຍຊີວິດໄດ້ ຖ້າບໍ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວ.
Ms Chorley ກ່າວວ່າ ການແຜ່ລາມຢ່າງຮຸນແຮງ ໄປທົ່ວ ໃນປະເທດຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: Papua New Guinea ຍັງເຮັດໃຫ້ໂຣກນີ້ ມີຄວາມທົນທານ ຕໍ່ວິທີການປິ່ນປົວ ທີ່ແຕກຕ່າງກັນ.
"ພາລະທີ່ສູງທີ່ສຸດ ແມ່ນຢູ່ໃນພູມິພາກຂອງພວກເຮົານີ້, ໃນພາກພື້ນ Indo-Pacific ແລະ PNG ມີອັດຕາທີ່ສູງທີ່ສຸດແຫ່ງຫນຶ່ງໃນໂລກ ລວມເຖິງໂຣກປອດແຫ້ງ ທີ່ບໍ່ສາມາດປິ່ນປົວດ້ວຍຢາ ຊຶ່ງບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ເປັນພັຍຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ປະຊາຊົນໃນ PNG ເທົ່ານັ້ນແຕ່ເປັນຄວາມກັງວົນທີ່ແທ້ຈິງ ສໍາລັບໂລກໂດຍທົ່ວໄປຫຼາຍກວ່າ."
Dr Philipp Du Cros ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານພະຍາດຕິດເຊື້ອ ຂອງສະຖາບັນ Burnet (Burnet Institute) ທີ່ມີປະສົບການຫຼາຍກວ່າ 10ປີ ໃນການຈັດການໂຣກປອດແຫ້ງ. ທ່ານຍັງຢືນຢັນການເພີ່ມຂຶ້ນ ຂອງຈໍານວນຜູ້ປ່ວຍ ຂອງໂຣກປອດແຫ້ງທັງມາດຕະຖານ ແລະດື້ຢາ.
"ໃນໄລຍະສອງສາມປີທີ່ຜ່ານມາ, ເນື່ອງຈາກ COVID, ຕົວເລກໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະມີສິ່ງຕ່າງໆຂອງຄວາມກ້າວຫນ້າທັງຫມົດ ທີ່ເກີດຂຶ້ນ ໃນໄລຍະທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ ໄດ້ຖືກຍົກເລີກໄປບາງສ່ວນ, ແລະພວກເຮົາໄດ້ກ້າວຖອຍຫຼັງຫ້າປີ ໃນການຕໍ່ສູ້ກັບໂຣກປອດແຫ້ງ."
Dr Du Cros ທີ່ປຶກສາປະຈຳຂອງ WHO ກ່ຽວກັບໂຣກປອດແຫ້ງ ໄດ້ເຮັດວຽກຢູ່ໃນພື້ນທີ່ຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: Uzbekistan, India, Myanmar, Uganda, ແລະ Zimbabwe ແລະວຽກງານປັດຈຸບັນຂອງລາວ ແມ່ນກ່ຽວຂ້ອງກັບພາກພື້ນ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ ໂດຍສະເພາະ.
ລາວອະທິບາຍວ່າ ເປັນຫຍັງບາງປະເທດ ຈຶ່ງສ່ຽງຕໍ່ການເປັນໂຣກນີ້ຫຼາຍກວ່າ.
"ມັນເປັນໂຣກທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຜູ້ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງທີ່ສຸດ. ດັ່ງນັ້ນ ຄົນທີ່ອາສັຍຢູ່ໃນສະພາບການທີ່ແອອັດທີ່ສຸດ, ຄົນທີ່ມີເງິນຈໍາກັດຫຼາຍ, ໂພຊະນາການບໍ່ດີ,ການເຂົ້າເຖິງ ຫຼືມີຊັບພະຍາກອນ ດ້ານສຸຂະພາບໜ້ອຍ, ຫຼືບ່ອນທີ່ຜູ້ຄົນກໍາລັງດີ້ນຮົນ ເພື່ອຕອບສນອງຄວາມຕ້ອງການປະຈໍາວັນ ກໍມັກຈະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກໂຣກປອດແຫ້ງ ຫຼາຍຂຶ້ນດ້ວຍ."
ໂຣກປອດແຫ້ງ ລວມທັງສາຍພັນທີ່ດື້ຢານັ້ນ ສາມາດປ້ອງກັນແລະປິ່ນປົວໄດ້.
ການຂາດການເຂົ້າເຖິງການທົດສອບທີ່ເຫມາະສົມ ແລະການປິ່ນປົວທາງແພດ ແມ່ນເປັນປັດຈັຍຫຼັກອັນຫນຶ່ງ ທີ່ຢູ່ເບື້ອງຫລັງອັດຕາການຕາຍສູງ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, Dr Du Cros ກ່າວວ່າ ມັນຍັງເປັນຄວາມອັບອາຍ ໃນຊຸມຊົນເຫລົ່ານີ້ ຊຶ່ງເປັນໜຶ່ງໃນອຸປສັກທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດ ສໍາລັບຜູ້ທີ່ອາດບໍ່ຢາກທົດສອບ ຫລືປິ່ນປົວ.
"ມີຄວາມອັບອາຍຫຼາຍກັບໂຣກປອດແຫ້ງ ແລະຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້ເຫັນຄົນເຈັບ ທີ່ເຮືອນຂອງພວກເຂົາຖືກຈູດ ໂດຍເພື່ອນບ້ານ ເພາະວ່າພວກເຂົາຢ້ານຫຼາຍທີ່ຈະຕິດໂຣກປອດແຫ້ງ. ຂ້ອຍເຄີຍເຫັນຄົນຖືກໄລ່ອອກຈາກເຮືອນຂອງເຂົາເຈົ້າ ຍ້ອນວ່າພວກເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ຖືກວິນິດໄສວ່າ ເປັນໂຣກປອດແຫ້ງ. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຫັນການຢ່າຮ້າງ ແລະຜົນກະທົບຕໍ່ຊີວິດຂອງຄົນ, ເພາະວ່າມັນມີຄວາມໜ້າອັບອາຍດັ່ງກ່າວກ່ຽວກັບພະຍາດນີ້, ມັນເປັນສິ່ງທ້າທາຍຫຼາຍ."
ກອງປະຊຸມສະມັດຊາໃຫຍ່ ສະຫະປະຊາຊາດຈະຈັດກອງປະຊຸມລະດັບສູງ ຄັ້ງທີສອງ ກ່ຽວກັບການຕໍ່ສູ້ຕ້ານໂຣກປອດແຫ້ງໃນເດືອນກັນຍານີ້ (22 ກັນຍາ 2023).
ຜູ້ອໍານວຍການ ດ້ານການແພດຂອງໂຄງການໂຣກປອດແຫ້ງ, ສາດສະດາຈານ Denholm ກ່າວວ່າ ລາວຫວັງວ່າການປະຊຸມທີ່ U-N ຈະສາມາດ ສ້າງແຮງບັນດານໃຈ ໃຫ້ເກີດຄວາມວ່ອງໄວ ໃນການດຳເນີນການ, ແຕ່ລາວບໍ່ຫວັງເກີນໄປວ່າ ພວກເຮົາຈະສາມາດກໍາຈັດໂຣກນີ້ໄດ້ ພາຍໃນອານາຄົດອັນໃກ້ນີ້.
"ຄວາມເປັນຈິງກໍຄື ພວກເຮົາທຸກຄົນຢາກເຫັນໂລກທີ່ປາສຈາກ ຄວາມເຈັບປວດ ແລະຄວາມທຸກທໍລະມານທີ່ເກີດຈາກໂຣກປອດແຫ້ງ. ໃນຕອນນີ້, ພວກເຮົາຕ້ອງຍອມຮັບວ່າ ພວກເຮົາບໍ່ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ຫຼາຍ ທີ່ຈະປະສົບຄວາມສຳເລັດ. ພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ຕິດຕາມໃນເສັ້ນທາງນັ້ນ. ພວກເຮົາຕ້ອງການເຄື່ອງມືໃຫມ່, ຄວາມມຸ່ງຫມັ້ນໃຫມ່ ເພື່ອເລັ່ງຄວາມກ້າວຫນ້ານັ້ນ. ສະນັ້ນ, ເຖິງແມ່ນວ່າ ມັນເປັນຄວາມທະເຍີທະຍານທີ່ສໍາຄັນແທ້ໆສໍາລັບເຮົາ, ມັນຈໍາເປັນຕ້ອງຊຸກຍູ້ໃຫ້ເຮົາ ເຮັດບາງສິ່ງທີ່ມີຜົນກະທົບ ຫລາຍກວ່າ ສິ່ງທີ່ເຮົາກໍາລັງເຮັດຢູ່ໃນເວລານີ້ ເພື່ອຈະມີຄວາມຫວັງ ທີ່ຈະບັນລຸໂລກ ທີ່ເປັນອິດສຣະຈາກໂຣກປອດແຫ້ງ."
ຢາວັກຊີນໃນປະຈຸບັນ ທີ່ໃຊ້ໃນການປິ່ນປົວໂຣກປອດແຫ້ງ ແມ່ນມີອາຍຸຫຼາຍກວ່າຮ້ອຍປີ, ແລະໃນຂນະ ທີ່ມັນຍັງມີປະສິດທິພາບຫຼາຍຢູ່ ສໍາລັບເດັກນ້ອຍ, ແຕ່ປໂຍດຂອງມັນ ຈະຫຼຸດລົງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ໃນໄວຫນຸ່ມ ແລະຜູ້ໃຫຍ່ ກວ່າກໍລະນີສ່ວນໃຫຍ່ ຂອງໂຣກປອດແຫ້ງຖືກກວດພົບ.
ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ມີຢາວັກຊີນທີ່ແຕກຕ່າງກັນ 16 ຢ່າງ ສໍາລັບໂຣກປອດແຫ້ງທີ່ຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນຕ່າງໆ ຂອງການທົດລອງທາງຄລີນິກ, ໂດຍຫມໍຫວັງວ່າ ຢ່າງຫນ້ອຍ ຢາ ສອງ ຫຼືສາມ ຊະນິດນັ້ນ ຈະມີປະສິດທິພາບສູງໃນການປິ່ນປົວໂຣກນີ້.
ສາດສະດາຈານ Denholm ກ່າວວ່າ ບາດກ້າວທໍາອິດ ທີ່ພວກເຮົາຕ້ອງໄດ້ເອົາໄປສູ່ ອະນາຄົດທີ່ປາສຈາກໂຣກປອດແຫ້ງ ກໍຄືການໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນກັບວັກຊີນເຫຼົ່ານີ້ເຊັ່ນດຽວກັບ ທີ່ພວກເຮົາໄດ້ໃຫ້ຢາວັກຊີນ COVID-19.
"ພວກເຮົາຕ້ອງການຢາວັກຊີນທີ່ດີກວ່າ, ມີປະສິດທິພາບ ແລະປອດພັຍກວ່າ ຖ້າພວກເຮົາຈະກໍາຈັດໂຣກປອດແຫ້ງ. ຊາວສ່ວນຫລາຍ ອາດລືມກ່ຽວກັບຢາວັກຊີນ ໂຣກປອດແຫ້ງ. ມັນບໍ່ໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້ ເປັນປະຈໍາຢູ່ໃນອອສເຕຣເລັຍ ນັບຕັ້ງແຕ່ທົດສະວັດ 1980. ແຕ່ຫນ້າເສັຍດາຍ, ເພາະວ່າມັນບໍ່ຈໍາເປັນແທ້ໆຢູ່ທີ່ນີ້. ແຕ່ມັນກໍຍັງມີຢູ່. ແລະສໍາລັບຄົນທີ່ຢູ່ປະເທດທີ່ມີໂຣກປອດແຫ້ງຫຼາຍ ຫຼືການເດີນທາງກັບເດັກນ້ອຍ, ແລ້ວມັນກໍຍັງ ເປັນສິ່ງທີ່ສາມາດ ເປັນສ່ວນສໍາຄັນ ຂອງສິ່ງທີ່ພວກເຮົາເຮັດໃນຕອນນີ້."
Sam Dover ຂ່າວ SBS News,
ຜລິດໂດຍ ສັກ ພູມີຣັຕນ໌ ວິທຍຸ SBS ພາກ ພາສາລາວ.
