Прифаќање на мудроста на традиционалната домородна медицина

Traditional healer Debbie Watson

СБС Македонски

View Podcast Series

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Разбирањето и почитувањето на домородните знаења за медицината, можат да бидат клучот за обезбедување похолистичка и културно чувствителна грижа во денешниот здравствен контекст.

Key Points

За народите од Првите нации, здравјето е холистички концепт, сложена интеракција на физичка, емоционална, социјална и духовна благосостојба.
Традиционалната медицина е мешавина од опипливо и духовно.
Традиционалните исцелители го наследуваат своето знаење и лековити способности од генерација на генерација.
Традиционалната медицина и модерната медицина можат да работат рака под рака и да понудат културно почувствителен третман за нивните проблеми.

За народите од Првите нации, здравјето е повеќе од отсуство на болест. Тоа е холистички концепт кој се карактеризира со сложена интеракција на физички, емоционални, социјални и духовни аспекти на благосостојбата. Така, автохтоната традиционална медицина не е фокусирана само на лекување на

физичките заболувања, туку се обидува да балансира помеѓу различните димензии на благосостојбата. Д-р Алана Гал, жена од Трувулвеј, од североисточниот брег на Лутрувита, уште од мала имала страст за традиционалната медицина.

„Назад дома, секогаш користевме различни природни лекови и сите различни практики, така што различните церемонии и духовност едноставно беа голем дел од мојот живот“.

Др Алана Гал

Таа е постдокторски научен соработник по натуропатска медицина на Универзитетот Southern Cross University и има повеќе застапнички улоги, вклучително и директор на автохтоната традиционална медицина за Коалицијата за традиционална, комплементарна и интегративна медицина (TCI). Таа вели дека терминологијата „медицина од грмушка“, која често се користи наизменично со традиционалната медицина, може да го ограничи разбирањето на луѓето за тоа што е традиционална медицина. Луѓето имаат тенденција да ги сметаат за нешто физичко како што се вдишени, локални или проголтани лекови. Сепак, „нашиот лек е многу повеќе од тоа“, објаснува таа. „Традиционалната медицина може да опфати церемонии за исцелување, духовна медицина и традиционални исцелители“.

Ја гледаме и нашата земја, нашите почви, како исцелители. Значи, имаме и Земја на медицината. Но, поткрепа на сето тоа е она за што луѓето вообичаено зборуваат сега, како наши начини на знаење, постоење и правење.
Др Алана Гал

Традиционални исцелители

Деби Вотсон е однгкари или традиционален абориџински исцелител од Пипалатјара во копното Аангу Питјантјатјара Јанкунитјаџара (APY) во Јужна Австралија. Исцелители од Нгангкари помагаат да се преуреди духот, кој тие го гледаат како основна компонента на човечкото тело. „Ги лечам луѓето со моите раце. Ја гледам внатре и ја чувствувам нивната енергија и она што го имаат внатре, а работам и со духот. Г-ѓа Вотсон објаснува дека ако духот е поместен или блокиран, може да предизвика болка, вознемиреност, анксиозност и други симптоми.

„Духот не може да се повреди“, вели таа. Способноста да се лекуваат луѓето се пренесува од генерација на генерација. Г-ѓа Вотсон потекнува од долга лоза на исцелители. Вештината ја научила од нејзиниот татко како млада девојка.  

„Ме научи да бидам исцелител, силен исцелител.

Debbie Watson

Г-ѓа Вотсон е директор и ко-основач на абориџинската корпорација Aṉangu Ngangkaṟi Tjutaku (ANTAC), првото здружение на абориџини исцелители во Австралија. Непрофитната организација ја поддржува и одржува вековната практика, додека обезбедува исцелителни услуги за Абориџините и неабориџините.

Д-р Франческа Панцирони е ко-основачка и извршна директорка на ANTAC, а чија професија беше врзана за меѓународните човекови права. Нејзината љубопитност за абориџинската традиционална медицина и празнината во литературата ја навеле оваа италијанска научничка да „нурне во непознатото“. Откако се поврза со ngangkaris во Јужна Австралија и се консултираше со заедницата, д-р Панзирони ја сфати потребата таквите услуги да бидат полесно достапни.

Од лево, д-р Франческа Панцирони и Деби Вотсон

Луѓето навистина ги сакаа. Тоа не беше само теорија. Луѓето се чувствуваа подобро, на луѓето им беа потребни.
Д-р Франческа Панцирони

Денес, ANTAC го прави традиционалното лекување достапно за јавноста, од здравствени услуги до поправни служби и сите други институции заинтересирани да го научат и искусат. Иако традиционалното лекување не го заменува биомедицинскиот модел, „тоа може да работи рака под рака“ и да понуди покултуролошки чувствителен третман за нивните проблеми, вели д-р Панзирони.

„Може да работи рака под рака“

Брет Роулинг е потомок на народите Бунгори и Матора и аналитички хемичар. Тој вели дека традиционалната медицина и модерната медицина, иако навидум се спротивни, можат да се надополнуваат една со друга, овозможувајќи два различни, уникатни погледи.

Едната, тоа е нашата усна приказна, учењата и моралот со тајните, а другата страна се начините на работа на белите луѓе, податоците и анализите. Тие се две поларни спротивности, но два многу комплементарни начини.
Брет Роулинг

На пример, парацетамолот се базира на податоци и анализи на модерната наука, но традиционалната медицина, која е пренесена како усна приказна, исто така може да делува исто ефикасно, давајќи два различни, но целосни гледишта за едно прашање.

Brett Rowling

„Заминавме од дамнина. Имавме се. Не е дека чекавме да пристигнат бели момци за да објаснат како треба да функционираат работите. Веќе ги имавме сите овие, различни лекови и техники“. Г-дин Роулинг вели дека е време да се „разбуди тоа и да им се покаже на луѓето и на светот“. Има толку многу аспекти од кои светот може да има корист од ова знаење, вели д-р Гал. „Во Австралија, ние сме најстарата континуирана култура на оваа планета. Значи, постојат мудрости што ги имаме, за тоа како да се грижиме за земјата, за тоа како да се лекуваме на начини што ги правиме отсекогаш. Ако го искористиме тоа знаење, тогаш можеме да направиме разлика во врска со денешните проблеми, како што се соеви на микроби отпорни на антибиотици, објаснува д-р Гал. Модерната наука исто така може да ги обезбеди потребните податоци и анализи за проверка на безбедноста на традиционалните лекови.

Заштита на знаењето

Меѓутоа, без соодветна заштита на ова знаење, некои заедници не сакаат да го споделат, а во најлошото сценарио, старешините заминуваат од овој свет, земајќи го тоа знаење со себе, објаснува д-р Гал.

„Реалноста е дека нашето знаење не е заштитено. Тоа значи дека не е безбедно за нас слободно да го даваме тоа знаење“.

Таа вели дека фармацевтските, козметичките и земјоделските компании можат да го одземат тоа знаење, да го комерцијализираат и значително да профитираат. Следствено, самите луѓе нема да можат да пристапат и да имаат корист од него, што исто така предизвикува загриженост за одржливоста, додава таа. Долгорочната цел на д-р Гал е да воспостави систем за да може ова знаење да се сподели во корист на целото човеково планетарно здравје.