Punti Ewlenin
- Closing the Gap tnieda fl-2008 biex jindirizza l-inugwaljanzi fis-saħħa u l-età li jgħixu il-popli Aboriġini u Torres Strait Islander.
- Fl-2020 l-istrateġija ġiet riformata sabiex it-teħid tad-deċiżjonijiet jinqasam mal-komunitajiet Aboriġini u Torres Strait Islander.
- Il-progress kien divers, b’ħames miri fid-direzzjoni t-tajba iżda oqsma bħall-arresti u għeluq fil-ħabsijiet u r-rati ta’ suwiċidju jmorru għall-agħar.
- Ħamsa biss minn 19-il mira bħalissa jinsabu fid-direzzjoni t-tajba.
L-ewwel snin: talba għall-ugwaljanza
Kollox beda fl-2005, meta l-Elder Aboriġinali l-Professur Tom Calma AO għamel Rapport storiku dwar il-Ġustizzja Soċjali. Fih, huwa talab għall-ugwaljanza tas-saħħa għall-persuni Aboriġini u Torres Strait Islander fi żmien ġenerazzjoni waħda, iġifieri f’25 sena.
Ir-rapport tiegħu qanqal mewġa ta’ appoġġ pubbliku. Sal-2007, l-isportivi magħrufa fil-Logħob Olimpiku, Cathy Freeman u Ian Thorpe kienu ngħaqdu f’kampanja ġdida.
“Dan huwa dwar x’kapaċi nagħmlu llum flimkien biex ngħinu lil xulxin … ngħinu lil xulxin,” qalet Cathy Freeman fit-tnedija tal-kampanja Close the Gap.
CANBERRA, AUSTRALIA - FEBRUARY 13: Australian Prime Minister Kevin Rudd meets with Raymattja Marika after delivering an apology to the Aboriginal people for injustices committed over two centuries of white settlement at the Australian Parliament. Rudd's apology referred to the "past mistreatment" of all Aborigines, singling out the "Stolen Generations", the tens of thousands of Aboriginal children taken from their families by governments between 1910 and the early 1970s, in a bid to assimilate them into white society. (Photo by Andrew Sheargold/Getty Images) Credit: Andrew Sheargold/Getty Images
Kienet iffurmaa l-ewwel strateġija tal-Closing the Gap
Fl-2008, il-Prim Ministru Kevin Rudd għamel l-istrateġija tal-Closing the Gap uffiċjali. Dik is-sena stess għamel l-apoloġija nazzjonali lill-ġenerazzjonijiet misruqa.
L-istrateġija oriġinali biex tingħeleb id-differenza fl-età iffukat fuq seba’ oqsma ewlenin bħall-età li tgħix il-persuna, l-imwiet tat-tfal, l-edukazzjoni u l-impjiegi. It-tama kienet li jsir titjib li jista’ jingħaraf fi żmien 10 snin.
Kull sena minn dak iż-żmien ’l hawn, il-Prim Ministru tal-ġurnata poġġa fuq il-mejda tal-Kamra rapport li jiddeskrivi kif sejrin l-affarijiet.
Fl-2019, matul it-terminu tiegħu bħala Prim Ministru, Scott Morrison irrifletta fuq 12-il sena ta’ Closing the Gap:
“Hija ħrafa ta’ tama, frustrazzjoni u diżappunt-ħrafa ta’ intenzjonijiet tajba u, tabilħaqq, bi skop tajjeb. Iżda r-riżultati mhumiex tajbin biżżejjed. Dan, b’dispjaċir, għadu l-istess … ipperpetwajna mod ta’ ħsieb li diffiċli jinbidel... u dik hija l-bidla li issa qed nagħmlu flimkien mal-Awstraljani Indiġeni permezz ta’ dan il-proċess.”
SCOTT MORRISON CLOSING THE GAP PRESS CONFERENCE Credit: AAPIMAGE
L-istrateġija tilħaq punt ta’ bidla
L-istrateġija kellha tinbidel. Ġiet riformata mill-ġdid u ngħatat l-isem National Agreement on Closing the Gap b’bidla sħiħa bl-enfasi minn soluzzjonijiet immexxija mill-gvern tkun għal sħubija ġenwina ma’ komunitajiet Indiġeni.
Il-Koalizzjoni ta’ grupp ta’ aktar minn 80 organizzazzjoni kkontrollata mill-komunitajiet Aboriġinali u Torres Strait Islander - ġiet iffurmata biex toħloq flimkien metodi ġodda ta’ tmexxija.
Il-ftehim il-ġdid stabbilixxa li għandhom jintlaħqu sas-sena 2031. Dawn jinkludu:
- Tfal jitwieldu b’saħħithom
- Studenti jilħqu l-potenzjal sħiħ tagħhom ta’ tagħlim
- Inqas żgħażagħ jidħlu fis-sistema tal-ġustizzja kriminali.
Dan huwa mod aktar ħolistiku li jiffoka mhux biss fuq is-saħħa, iżda wkoll fuq l-akkomodazzjoni, il-ġustizzja, il-kultura u l-parteċipazzjoni ekonomika.
Lead Convener of the Coalition of Peaks Pat Turner speaks to the media during a press conference at Parliament House in Canberra. Source: AAP / LUKAS COCH/AAPIMAGE
Allura kif sejrin illum?
Għaddiet kważi ġenerazzjoni mis-sejħa ta’ Tom CALMA għall-bidla. Lura għal dak iż-żmien, id-differenza fl-età ta’ ħajja bejn l-Awstraljani Indiġeni u dawk mhux Indiġeni kienet ta’ 11-il sena. Illum, hija madwar tmienja. Iżda inkwetanti, it-tendenza li għal darba oħra turi li sejra fid-direzzjoni l-ħażina.
Skont l-aħħar rapport tal- kien hemm xi progress. Ħdax minn 19-il mira raw titjib. Iżda bħalissa ħamsa biss jinsabu fid-direzzjoni t-tajba.
Hemm xi sinjali inkoraġġanti: aktar trabi qed jitwieldu b’piż ta’ saħħa tajjeb, u aktar żgħażagħ qed jispiċċaw Year 12 jew bi kwalifiki ekwivalenti.
Iżda ċerti oqsma, bħar-rati ta’ suwiċidju u l-arresti u l-għeluq fil-ħabsijiet qegħdin jiżdiedu.
“Jeħtieġ li nkompli naħdmu,” tgħid Pat Turner mill-Grupp tal-Mexxejja tal-Koalizzjoni.
“Closing the Gap mhux biss dwar l-istatistika. Huwa dwar il-ħajja reali u familji b’saħħithom u futur isbaħ … Huwa dwar l-assigurazzjoni li t-tfal tagħna jikbru biex ikunu b’saħħithom u kburin u konnessi mal-kultura tagħhom”.
