روزه‌داری در ادیان گوناگون چگونه است و چه تاثیراتی بر سلامت انسان دارد؟

هنگامیکه در جوامع چند ملیتی همچون کشور استرالیا زندگی می کنید، به احتمال قریب به یقین، با افرادی با اعتقادات مذهبی و فرهنگی مختلف روبرو می شوید. آشنایی واحترام به افرادی که پیشینه فرهنگی و زبانی مختلف دارند از اهمیت ویژه ای برخوردار است که این امر منجر به داشتن جامعه ای یکپارچه می شود. روزه گرفتن یکی از رسومی است که در مذاهب مختلف به اشکالی متفاوت، مرسوم است. ما در این برنامه، به بررسی تاثیرات روزه گرفتن بر سلامت انسان می پردازیم.

Family dinner

Source: Pexels/Nicole Michalou 

روزه گرفتن به اشکال متفاوت، در ادیان و فلسفه های مختلف از جمله مسیحیت، اسلام و آیین هندوها وجود دارد. روزه داران ، بسته به دستورات مذهبی خود، گاه به طور کامل از خوردن دست می کشند، و یا غذاهای سبکتر و کم کالری تری را مصرف می کنند. 

دیانا عبدل رحمان می گوید ماه رمضان، زمانی است که مسلمانان با خدا و دین خود دوباره هم پیمان می شوند و معتقد است که روزه گرفتن برای جسم و ذهن و روح انسان سودمند است.
Familia yajiaandaa kufanya futari ya Ramadan
Family ready for İftar meal in Ramadan Source: Getty Images/mustafagull
دکتر ورونیک چاچی، متخصص تغذیه و پژوهشگر دانشگاه کویینزلند، میگوید اجتناب از خوردن برای مدت زمان کوتاه، می تواند فوایدی برای بدن داشته باشد چراکه این امر باعث تحریک مقاومت سلولی می شود ودر نتیجه آن آنزیم های سم زدایی در بدن تولید می شود. 

یهودیان نیز در زمانی که روزه می گیرند، چون مسلمانان، به طور کامل از خوردن و آشامیدن،  حتی نوشیدن آب اجتناب می کنند، هر چند فوایدی برای عدم نوشیدن آب اثبات نشده. به گفته دکتر چاچی، نوشیدن آب سموم را از بدن دفع می کند و برای انسان سودمند است. او همچنین می گوید زمانیکه مردم روزه می گیرند،  پروسه ای به نام «اتوفاجی» یا خودداری رخ می دهد که بسیاری از بافت ها و ارگان ها را تحت تاثیر قرار می دهد. در این پروسه در واقع سلول بازیافت می شود و نوعی از پاکسازی خودکار با کاهش سموم در بدن و افزایش توانایی دفع سموم، صورت می گیرد.

 

دکتر چاچی در ادامه می گوید بعد از اینکه فردی روزه خود را باز می کند، سلول ها مواد مغزی را بهتر جذب می کنند، چرا که برای مدتی  مواد غذایی به آنها نرسیده و بعد به یکباره آن دریافت می کنند و بهترین بهره را از آن می برند. 

دکتر چاچی بر لزوم تغذیه سالم و عدم مصرف زیاد مواد قندی تاکید می کند. به گفته او، مواد قندی می تواند میزان انسولین بدن را به یکباره افزایش دهد و حتی به مرور زمان، باعث مقاومت انسولینی در بدن بشود. این امر، برای انسان، بسیار مضر است.

در برخی دیگر از فرهنگ ها و ادیان اما، روزه گرفتن به معنای اجتناب کامل از خوردن و آشامیدن نیست، بلکه آنها برای مدت مشخصی از خوردن برخی غذاها دست می کشند. برای مثال در آیین هندو، روزه گرفتن می تواند از محدودیت های سبک تا پرهیزهای بزرگ باشد. هرچند دراین آیین، روزه گرفتن جز واجبات محسوب نمی شود، اما کنشی اخلاقی و معنوی  با هدف پالودن روح و جسم می باشد.

کاتولیک ها اما، روزهای جمعه ایام «چله روزه» یا لنت از مصرف گوشت خودداری می کنند. «چله روزه» به شش هفته منتهی به عید پاک گفته می شود. 

از طرف دیگر، ارتدکس های یونانی، بین صدو هشتاد تا دویست روز در سال از خوردن لبنیات، تخم مرغ ، گوشت و گاهی نیز روغن زیتون و ماهی خودداری می کنند.
Breaking fast in Ramadan
Source: Getty Images/Jasmon Merdan
دکتر چاچی می گوید اینگونه روزه داری در دسته بندی رژیم مصرف کالری محدود قرار می گیرد. رژیم های مدرن بر اساس تغذیه بهینه با کالری محدود می باشد که انسان می تواند با گرفتن این رژیم، سلامت خود را ارتقا داده و سالمندی خود را به تعویق بیندازد. در واقع این پروسه با وارد کردن مقدارکمی استرس به بدن، باعث چربی سوزی در بافت ها می شود. این نوع روزه یا رژیم،  به دلیل تحریک کمتر ژن ها، در قیاس با اجتناب کامل از خوردن، برای انسان سودمندتر است.

رژیم «پنج دو» یکی از رژیم های محبوب دیگری است که فرد دو روز غیر متوالی در هفته، می بایست کمتر از پانصد کالری در روز مصرف کند.

 رژیم دیگر دانش محور، «رژیم روزه نما» نام گذاری شده و بر اساس دستور العمل دکتر والتر لنگو است. دکتر چاچی می گوید این نوع روزه به تنظیم دوباره هورمون ها کمک کرده و سلول ها را بازسازی می کند. در این رژیم، نیازی به قطع کامل مصرف کالری نیست، بلکه دو یا سه بار در سال و هربار به مدت پنج روز،با به نصف رساندن مصرف کالری و درصد مصرف پروتئین، ، شما میتوانید از فواید این رژیم بهره ببرید.
Plate looking like a clock (representing intermittent fasting)
Source: Getty Images/lacaosa
دکتر چاچی روزه را برای افرادی که لاغری مفرط یا بیماری های زمینه ای دارند، توصیه نمی کند.  

آداما کندا، امام مرکز اسلامی کامبرا می گوید که اسلام از کودکان، افراد بیمار، مسافران و زنان باردار انتظار روزه گرفتن ندارد.

متخصصان حوزه سلامت بر لزوم داشتن توازن در تغذیه و مشورت با جی پی و یا متخصص تغذیه قبل از هر تغییر در عادت غذایی تاکید می کنند








همرسانی کنید
تاریخ انتشار 16/04/2022 ساعت 4:06pm
به روز شده در 12/08/2022 ساعت 2:55pm
توسط Moones Mansoubi, Chiara Pazzano