استرالیا بسیاری از پدیده های منحصر به فرد جغرافیایی جهان را در خود جای داده است، اما بعضی از آنها واقعا عجیب و غریب هستند، مثل دریاچه های صورتی رنگ آن. این دریاچه ها که بیشتر به رنگ شیر-توت فرنگی هستند، برای نوشیدن مناسب به نظر مناسب می رسند، اما در واقع جزء شورترین آبگیرهای جهان به شمار می روند.
دریاچه Hillier یکی از معروف ترین دریاچه های صورتی استرالیاست که در ساحل جنوبی وسترن استرالیا و در جزیره Middle واقع شده است. کاشف بریتانیایی، Matthew Flinders در ژانویه سال 1802 و وقتی از بلندترین قله این جزیره بالا رفت، این دریاچه را کشف کرد و به قول خودش دریاچه ای کوچک به رنگ گل سرخ دید. درجه شوری دریاچه مثل دریای مرده یا بحرالمیت شده بود و فلیندرز از این فرصت استفاده کرد و انبارهای نمک کشتی اش را پر کرد.
هیچ کس واقعا دلیل رنگ عجیب دریاچه Hillier را نمی داند، اما گروهی از محققان از پروژه اِکستریم مایروبایوم Extreme Microbiome یا XMP، چند عامل احتمالی آن را شناسایی کرده اند.
در سال 2015، Ken McGrath، یک پژوهشگر این موسسه، اطلاعات ژنتیکی از نمونه های آب و رسوبات دریاچه Hillier را جمع آوری کرد. تنها گونه های معدودی می توانند در بستر سخت دریاچه که از نمک سخت تشکیل شده دوام بیاورند اما گونه های تک سلولی بسیار مقاوم، مثل آنهایی که در بستر این دریاچه پیدا شدند، در چنین محیطی شکوفا می شوند. هدف این پروژه شناسایی گونه های حیاتی مختلف در دریاچه بود که ممکن است مسئول ایجاد رنگ عجیب آن باشند.
تحلیل نتایج آزمایش ها مشخص کرد که حدود ده نوع از باکتری ها و چندین نوع میکرو ارگانیسم دیگر که محیط های شور را دوست دارند در این دریاچه زندگی می کنند. تقریبا همه این موجودات زنده ریز، صورتی و قرمز هستند و احتمالا عامل رنگ صورتی دریاچه همین موجودات هستند.
با کمال تعجب، 33 درصد از میلیون ها توالی DNA که توسط گروه تحقیقاتی از نمونه های آب دریاچه به دست آمد، با یک نوع باکتری به نام Salinibacter ruber تطابق داشت.
به گفته دکتر McGrath از محققان این پروژه، فراوان ترین دی ان اِی یافت شده، در دریاچه متعلق به یک باکتری به نام Salinibacter ruber است؛ یک نوع باکتری آبهای شور که رنگ دانه های قرمز رنگ تولید می کند.
برای مدت زمانی طولانی، تصور می شد که جلبک های بسیار ریز عامل رنگ صورتی دریاچه Hillier هستند. با این وجود، یافته های XMP نشان می دهد که رنگ صورتی به احتمال زیاد به خاطر وجود باکتری هاست.
محققان تایید می کنند که جلبک های ریز در آب دریاچه وجود دارند، اما به هیچ وجه گونه حیاتی غالب در دریاچه نیستند و بنا بر مستندات ژنتیکی، این رنگ صورتی از باکتری ها ناشی می شود.
باکتری اصلی عامل رنگ صورتی، یک رنگدانه قرمز رنگ تولید می کند که به باکتری کمک می کند که انرژی بیشتری از طریق نور به دست آورد. این عامل با رنگی که در بافت جلبک ها وجود دارد و محدود به داخل بافت آنهاست، فرق دارد. به همین دلیل است که عامل اصلی رنگ صورتی، باکتری ها هستند که هم بیشترند و هم گستردگی زیادی دارند.
به گفته Ken، این بدین معنی است که نمی توان به حرف عامه درباره واقعیت های علمی اکتفا کرد و باید حتما تحقیقات علمی برای یافته علت پدیده ها انجام شود.
علاوه بر دریاچه Hillier، چهار دریاچه دیگر صورتی هم در پارک ملی Murray-Sunset در ویکتوریا وجود دارند. این چهار دریاچه عبارتند از دریاچه Crosbie، دریاچه Becking، دریاچه Kenyon و دریاچه Hardy. به علاوه، یک حوزه آبی صورتی رنگ هم بین Geraldton و کالبَری Kalbarri در وسترن استرالیا قرار دارد که Hutt Lagoon نامیده می شود.
البته وجود این پدیده طبیعی محدود به استرالیا نیست. دریاچه Retba در سنگال و دریاچه Rose در کانادا، تنها نمونه هایی از دیگر دریاچه های صورتی رنگ جهان هستند.
رنگ صورتی این دریاچه ها با تغییر فصل، وجود ابرها و زمان روز، عوض می شود. به عنوان مثال، در روز ابری بعد از بارندگی های خوب که منابع غذایی تازه وارد دریاچه شده اند، این دریاچه ها درخشان تر به نظر می رسند و کمی بعد از صبح زود و زمان غروب صورتی تر به نظر می رسند. رنگ دریاچه ها بر اساس این عوامل از صورتی کم رنگ تا بنفش تغییر می کند.
دانشمندان هنوز نمی دانند که این دریاچه ها با گذر زمان چه تغییراتی خواهند کرد. آیا جمعیت باکتری ها در آنها تغییر خواهد کرد؟ آیا روزی رنگ صورتی آنها از بین خواهد رفت؟ هنوز پاسخی برای این پرسش ها پیدا نشده است و این احتمالا موضوع پروژه های تحقیقاتی در آینده خواهد بود.
