چشم اندازهای ساحل شرقی استرالیا مملو از آتشفشان های قدیمی است. اما تا همین چند وقت پیش، وجود این آتشفشان های یک راز زمین شناسی محسوب می شد. به )، تشکیل آتشفشان ها از دو راه معمول صورت می گیرد.
آنها یا در لبه صفحات قاره ای تشکیل می شوند و یا در نقطه بالایی حبابی از مواد مذاب که از اعماق داغ زمین به سمت بالا می آیند، شکل می گیرند. اما برای بیشتر آتشفشان های شرق استرالیا، هیچکدام از این دلایل شکل گیری صدق نمی کند.
اما گروهی از پژوهشگران دانشگاه های مختلف استرالیا با مطالعه گسترده تاریخ فوران ها و ترکیب شیمیایی صخره ها موفق به کشف یک ساز و کار جدید در فعالیت های زمین شدند که پیش از این نا شناخته بود. نتایج این پژوهش مشخص کرد که آتشفشان های شرق استرالیا، از منتهی الیه شمالی ایالت کویینزلند تا جنوبی ترین نقطه ایالت تاسمانیا، همگی نتیجه این پدیده تازه کشف شده اند.
نتایج این پژوهش جدید که در منتشر شده است نشان می دهد که تناوب فوران های آتشفشانی در شرق استرالیا و قاره به زیر آب رفته زیلندیا (Zealandia) به اتفاقاتی که در بستر دریا در فاصله سه هزار کیلومتری شرق این نقاط اتفاق می افتاد، بستگی داشت. همه اینها به میزان آب و دی اکسید کربن به دام افتاده در بستر دریا مربوط بود که جذب جبه می شدند. در طول میلیون ها سال، این مخزن عظیم در عمق چهارصد کیلومتری سطح زمین ایجاد شد. اما با حرکت صفحات قاره ای، ترک های لازم ایجاد شد و این مواد راه خود را به سطح پیدا کردند.
دکتر بن متر (Ben Mather)، گفت: «ما روی حلقه معروف آتش در اقیانوس آرام قرار نداریم که آتشفشان ها و زلزله های زیادی ایجاد می کند. بنابراین به توضیح دیگری نیاز داشتیم که تعداد زیاد آتشفشان ها در ساحل شرقی استرالیا را توضیح دهد. این آتشفشان ها به جای اینکه مثل کاراکاتوآ (Karakatoa) و وسوویوس (Vesuvius) ناشی از انفجارهای عظیم و یا مثل کوه فوجی آتشفشان های خیره کننده باشند، بیشتر شبیه حباب هایی هستند که در هنگام گرم کردن مخلوط پنکیکتان روی اجاق به هم ملحق می شوند».
دکتر ماریا ستون (Maria Seton)، یکی از نویسندگان این مقاله نیز به وبسایت دانشگاه سیدنی گفت: «در عمق زمین در ساحل شرقی، ترکیب سبکی از صخره های ذوب شده را می بینیم که به صورت حباب تا نقاط نازک تر و جوان تر پوسته زمین در ساحل شرقی بالا می آیند».
او توضیح داد که بیشتر این فوران ها به خاطر حرکت صفحات قاره ای استرالیا شکل نگرفته اند. در عوض رفتار تقریبا یکنواختی در آنها مشاهده می شود و تعداد معدودی قله قابل توجه دارند.
علاوه بر این، این پژوهش مشخص کرد که فوران های آتش فشانی می توانند دلایلی متفاوت از آنچه پیش تر شناخته شده بود داشته باشند. این دستاورد می تواند پاسخی برای پدیده های ناشناخته زمین شناسی در دیگر نقاط دنیا داشته باشد، به خصوص در مکان هایی که آتش فشان ها وسط صفحات قاره ای واقع شده اند، مثل مناطق غربی ایالات متحده آمریکا و شرق چین.
