Jinsi ya kuwa raia wa Australia

Watu wengi huchagua siku kuu ya Australia kuwa raia wa Australia, sherehe nyingi huandaliwa nchini kote ila, ni hatua gani zinazohusika kabla ya kula kiapo cha Uraia?

Citizenship Ceremony

Source: Getty Images

Zaidi ya watu milioni tano wamepewa uraia wa Australia tangu 1949.

Hatua muhimu ya mwisho ni sherehe ya kuapishwa kuwa raia, ambako watu hula kiapo nakukubali haki na jukumu la kuwa raia wa Australia.

Makazi yakudumu

Australian citizenship recipients
Australian citizenship recipients Monika & Manish Tripathi & their 3 mth-old daughter Sahna pose for a photo before a citizenship ceremony on Australia Day 2017 Source: AAP
Ruby Fowdar ni wakala wa uhamiaji katika shirika la Australian Immigration Agency lenye makao yake mjini Brisbane.

Amesema kuwa, short la kuwa raia wa Australia ni kuhakikisha unafuzu kutoa ombi la kuwa raia.

"Sharti kwa wahamiaji ni kuwa, kwanza wanastahili kuwa wakazi wakudumu," Fowdar amesema.

“Hata kama uko nchini Australia chini ya viza tofauti, kama viza ya wanafunzi au viza ya kufanya kazi, viza hizo hazizingatiwi kama viza za kudumu.

“Kwa hiyo lazima uwe raia wa kudumu kwanza kabla ya kuwa raia.

“Utakapokuwa mkazi wa kudumu na umeishi Australia kwa muda wa miaka minne, na umekuwa mkazi wa kudumu kwa mwaka mmoja, utafuzu kuwa raia wa Australia.”

Muda ambao ombi lako litachukua

New Australian citizens
A family displays their citizenship certificates at a ceremony in 2011. Source: DIAC
Idara ya Mambo ya ndani, imependekeza kutuma ombi lako kupitia mtandao ili liweze shughulikiwa haraka.

Kwa mujibu wa Damien Kilner kutoka idara ya familia na miradi ya uraia, kwa wanaotoa ombi wengi, muda ambao maombi yao ya uraia huchukua hushughulikiwa ni miezi 14.

Mtihani wa uraia

Wanaoomba uraia lazima pia wapite mtihani wa uraia wa Australia, kuonesha ujuzi wao wa Australia na uelewa wa wajibu na majukumu kama raia.
Australian citizenship recipient
An Australian citizenship recipient displays his certificate during an citizenship ceremony on Australia Day in Brisbane, Thursday, Jan. 26, 2017 Source: AAP
“Inachunguza kama unajua Kiingereza kwa kiwango cha msingi" Damien Kilner amesema.

“Mtihani huo unaofanywa kupitia mfumo wa kompyuta, huchukua nusu saa kumaliza kwa ujumla.”

Mtihani huo wenye maswali 20 na majibu ambayo unaweza chagua lililo sahihi, yanaambatana na kijitabu kwa jina la ‘’ kitabu hicho, kina taarifa kuhusu Australia, haki, demokrasia, serikali na sheria.

“Watu wanatarajiwa kuchunguza rasilimali hizo, wanapojiandaa kufanya mtihani huo, na watakapo jihisi wako tayari wanaweza fanya mtihani huo.”

Watu wengi hupita mtihani huo kwa alama ya 75%. .

Pendekezo la mageuzi kwa sheria za uraia

Australia Celebrates Australia Day
18 new Australian Citizens onstage during a citizenship ceremony in Hyde Park as part of Sydney's Australia day celebrations on January 26, 2009 Source: Getty Images AsiaPac
Hali huenda ikawa ngumu kwa raia watarajiwa, wakati idara ya mambo ya ndani imependekeza kupiga marufuku kwa muda mfupi wanaotoa ombi la uraia kufanya mitihani baada ya kufeli mara kadhaa.

“Serikali imedokeza baadhi ya mageuzi," Kilner amesema. “Moja ya mageuzi ambayo yamedokezwa ni mara tatu, na ukifeli utatarajiwa kusubiri miaka miwili kabla urejee kufanya mtihani tena.”

“Ila mageuzi hayo yanategemea sheria hiyo kupitishwa bungeni."

Serikali imependekeza wanaotaka uraia wafanye mtihani tofauti wa Kiingereza, kuthibitisha wana kiwango sahihi cha kusoma, kuandika, kusikiliza na kuzungumza, mtihani huo ni sawa na kiwango cha 5.0 cha IELTS.

Watu wenye umri zaidi ya 60, watoto wenye umri chini ya 16, wenye matatizo yakusikia, kuzungumza au kuona na watu wenye uwezo mdogo wa afya ya akili na kimwili si lazima wafanye mtihani huo.
Citizenship Ceremony
Dr. Jamiu Ogunbanwo from Nigeria holds his certificate after an Australia Day citizenship ceremony in Melbourne, Friday Jan. 26, 2007. Source: AAP
Mageuzi mengine makubwa ambayo yanaweza anza Julai, ni kuongezwa kwa muda ambao wakazi wakudumu wana stahili subiri kuwasilisha ombi la uraia kutoka mwaka mmoja hadi miaka minne, iwapo muswada huo utapitishwa bungeni.

Kiapo cha Uraia

Australia Day citizenship ceremony
Two women raise their hands to take the pledge during an Australia Day citizenship ceremony in the city of Waneroo, in Perth's north, Thursday, Jan. 26, 2017. Source: AAP
Ombi la uraia litakapokubaliwa, walio wasilisha ombi lazima wahudhurie sherehe ya uraia kula kiapo cha uraia.

Kuna aina mbili za viapo, cha kwanza kinamtaja Mungu, na cha pili hakitaji Mungu.

“Kula kiapo ni hatua ya mwisho rasmi ya kuwa raia wa Australia” Damien Kilner wa idara ya mambo ya ndani amesema.

“Kwa watu wengi, wanatarajiwa kushiriki katika sherehe hiyo ya kiapo, ambapo wanaweza onyesha uaminifu wao kwa Australia, nakukubali wajibu na haki uraia wa Australia.

Sherehe ya uraia

Australia Day Celebrations In Canberra
Shaun Taruvinga with his certificate at the Citizenship Ceremony on January 26, 2015 in Canberra, Australia. Source: Getty Images AsiaPac
Takriban watu wapatao 100,000 hushiriki katika sherehe za uraia nchini Australia kila mwaka, wengi huchagua siku kuu ya Australia 26 Januari kama wakati na siku ya kula kiapo cha uraia.

Sherehe nyingi huandaliwa na halmashauri za jiji, kwa ujumla sherehe hizo huchukua muda wa saa moja hadi masaa mawili.

Huchukua kawaida kati ya wiki tatu na miezi sita kwa waliopita mtihani, hualikwa katika sherehe za uraia.
Australia Day Celebrations In Canberra
Prime Minister Tony Abbott gives Citizenship certificates to the Taruvinga family from Zimbabwe at a Citizenship Ceremony on Jan 26, 2015 in Canberra, Australia Source: Getty Images AsiaPac

Watakao kuwa raia siku hiyo, wanastahili leta vitambulisho vyao.

“Wafanyakazi wa halmashauri ya jiji watatumia kitambulisho chako kulinganisha na majina kwenye orodha, watakapo ridhika kuwa mwenye kitambulisho yuko kwenye orodha, ndipo utaruhusiwa kuingia ndani ya ukumbi.”  Kilner ameema.

"Watu wengi huja na leseni zoo za kuendesha gari au pasi za kusafiria."
Australia Day Citizenship Ceremony
A family attend an Australia Day Citizenship Ceremony in 2011 Source: DIAC via Wikimedia Commons
Ruby Fowdar alisoma na kufanya kazi katika kanda ya Queensland kabla ya kupewa uraia. 

“Sherehe yangu ya uraia ilikuwa kwenye siku kuu ya Australia."

“Ilikuwa wakati wa fahari, jina langu likiitwa na kupewa hati nikiambiwa wewe ni raia wa Australia, karibu katika jamii yetu kuanzia leo.”
Australian citizenship recipients
Australian citizenship recipients and their guests attend a citizenship ceremony on Australia Day in Brisbane, Thursday, Jan. 26, 2017. Source: Dan Peled - AAP

Rasilimali za ziada:

Kwa taarifa ya ziada jinsi unavyoweza kuwa raia wa Australia, bofya hapa chini:

Kwa wanao hitaji msaada wa lugha, pigia simu shirika la ukalimani na tafsiri kwa namba hii 131 450.


Share

Published

Updated

By Amy Chien-Yu Wang
Presented by SBS Swahili
Source: SBS


Share this with family and friends