สื่อในออสเตรเลียทำงานอย่างไร?

เอสบีเอสและเอบีซี

เอสบีเอส (SBS) และเอบีซี (ABC) เป็นสื่อมวลชนของประเทศออสเตรเลีย Credit: AAP Image/Joel Carrett

เสรีภาพของสื่อมวลชนและความหลากหลายของสื่อนับเป็นสัญลักษณ์ของระบอบประชาธิปไตยที่ดี ที่ประชาชนและนักข่าวสามารถแสดงความคิดเห็น ค้นหาและเผยแพร่ข้อมูลโดยไม่ต้องกลัวการถูกแทรกแซงหรือความกดดันจากรัฐบาล บทบาทของสื่อในระบอบประชาธิปไตยคืออะไร? สื่อเชิงพาณิชย์และสื่อที่ได้รับการสนับสนุนโดยสาธารณชนต่างกันอย่างไรในออสเตรเลีย? ต่างจากสื่อที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลในประเทศอื่นอย่างไร?


ออสเตรเลียมีสื่อหลายประเภท ทั้งสื่อเชิงพาณิชย์ของเอกชนและสื่อเครือข่ายของชุมชน

ออสเตรเลียให้งบประมาณสื่อมวลชนสาธารณะจากภาษีของประชาชน ได้แก่ออสเตรเลียน บรอดคาสทิง คอร์เปอเรชัน (Australian Broadcasting Corporation – ABC) และสเปเชียล บรอดคาสทิง เซอร์วิส (Special Broadcasting Service – SBS)

สื่อหลักของเอกชนผลิตเนื้อหาเพื่อผลกำไรและเรตติ้ง (Rating) ขึ้นกับสปอนเซอร์ในเชิงพาณิชย์และในสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่นักลงทุน ในทางกลับกันสื่อสาธารณะขึ้นกับชุมชนที่ให้เงินสนับสนุน

คุณคริสเทียน พอร์เทอร์ (Kristian Porter) ผู้อำนวยการสมาคมสื่อสาธารณะ (Public Media Alliance) [เป็น]องค์กรสื่อสาธารณะระดับนานาชาติ ซึ่งสนับสนุนค่านิยมที่เป็นแก่นแท้ของสื่อสาธารณะและการสื่อสารมวลชน กล่าวว่าสื่อสารมวลชนต้องให้ข้อมูลที่ถูกต้องแก่ประชาชน

“สื่อสารมวลชนต้องเป็นอิสระจากรัฐบาลหรือการแทรกแซงทางพาณิชย์ ถูกกำกับดูแลจากหน่วยงานควบคุมที่เป็นอิสระ เพื่อสามารถให้ข่าวที่เป็นกลางและข้อมูลที่มีคุณภาพ เพื่อให้ข้อมูล ให้ความรู้ และให้ความบันเทิงแก่สังคม สื่อสาธารณะควรเป็นแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือในยามฉุกเฉินหรือเมื่อเกิดวิกฤตต่างๆ ตอบโต้ข้อมูลเท็จและบิดเบือน ผู้คนสามารถเข้าถึงได้ เข้าถึงผู้ฟังที่หลากหลาย และให้ข้อมูลอย่างเสมอภาค โดยเฉพาะในช่วงการเลือกตั้ง”
ตากล้องในงานแถลงข่าว
ตากล้องในงานแถลงข่าว Credit: Sompong Sriphet / EyeEm/Getty Images
สื่อสาธารณะควรเปิดเผยว่าพวกเขาได้รับเงินทุนอย่างไร จัดการและใช้เงินทุนนั้นอย่างไร

คุณเวนดี เบคอน (Wendy Bacon) นักข่าว นักเคลื่อนไหวทางการเมืองและนักวิชาการ ศาสตราจารย์ภาควิชาสื่อสารมวลชนแห่งมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีซิดนีย์ (University of Technology Sydney) กว่า 20 ปี กล่าวว่าสื่อสาธารณะเป็นเวทีของเสียงและสไตล์ของโปรแกรมที่หลากหลาย สะท้อนถึงความต้องการที่หลากหลายและมุมมองของชุมชนในวงกว้าง ซึ่งแตกต่างจากสื่อที่รัฐบาลให้การสนับสนุน

“วัตถุประสงค์ของสื่อที่รัฐบาลสนับสนุนคือเป็นกระบอกเสียงให้รัฐบาลนั้นๆ ที่ควบคุมดูแลสังคม และเป็นแขนเป็นขาให้รัฐบาล ซึ่งต่างจากการสื่อสารมวลชนแบบอิสระ ที่ได้รับเงินทุนจากสาธารณชน นับเป็นวิธีที่ให้อำนาจสื่อ ให้สามารถตัดสินใจได้ว่าข่าวไหนมีคุณค่า บริการชุมชนในแง่ของข้อมูลข่าวสาร”

ศาสตราจารย์เบคอนเสริมว่า สื่อสารมวลชนต้องมีความอิสระด้านบรรณาธิการ มีเสรีภาพที่จะวิจารณ์รัฐบาลและพรรคการเมืองทั้งหมด หมายความว่านักข่าวตัดสินใจเลือกว่าจะรายงานข่าวอะไร อย่างไร

“การจะทำให้เกิดสิ่งเหล่านั้นได้ต้องมีการจัดการเพื่อปกป้องความเป็นอิสระนั้น ตัวอย่างเช่น รัฐมนตรีกระทรวงคมนาคมไม่มีอำนาจควบคุมสื่อสารมวลชน แต่สื่อที่อยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐบาล รัฐมนตรีจะสามารถสั่งการโดยตรงได้”
ผู้ประท้วงถือป้าย
ผู้ประท้วงถือป้าย Credit: Pexels/Mathias Reding
สื่อที่ถูกควบคุมโดยรัฐบาลเป็นเรื่องปกติในประเทศที่ปกครองโดยระบอบเผด็จการ มักจะเผยแพร่เนื้อหาที่ฝักใฝ่รัฐบาลและเป็นชาตินิยม

สื่อสารมวลชนนับเป็นเสาหลักของระบอบประชาธิปไตย กระตุ้นการอภิปรายโต้เถียงและการพิจารณาของสาธารณชน

คุณเนจาด บาซาร์ (Nejat Basar) โปรดิวเซอร์ของเอสบีเอสตุรกี (SBS Turkish) เคยทำงานเป็นนักข่าวในประเทศตุรกีมาก่อน

เขากล่าวว่ารัฐบาลตุรกีควบคุมสื่อได้ทั้งหมดว่าจะรายงานข่าวอะไรได้บ้าง ทั้งวิธีโดยตรง ผ่านสื่อที่รัฐบาลสนับสนุน หรือผ่านสื่อหลักที่ได้รับฉันทะจากรับฐาล
มันเป็นโฆษณาชวนเชื่อของรัฐบาล 100 เปอร์เซ็นต์ ไม่มีการเบี่ยงเบนไปจากนโยบายของรัฐบาลหรือสิ่งที่รัฐบาลต้องการ คุณไม่มีโอกาสที่จะเบี่ยงเบนไปได้อยู่แล้ว เพราะงานของคุณจะไม่ถูกตีพิมพ์หรือออกโทรทัศน์ไม่ได้
คุณบาซาร์กล่าว
คุณบาซาร์อธิบายว่านักข่าวในตุรกีต้องเผชิญการข่มขู่รุนแรง หากพยายามที่จะคัดค้านรัฐบาล

“ตุรกีมีกฎหมายว่าด้วยการให้ข้อมูลเท็จ ดังนั้นนักข่าวที่ทำข่าวซึ่งรัฐบาลมองว่าผิดจะถูกจำคุกสูงสุด 3 ปี กฎหมายบางฉบับจำกัดสิ่งที่คุณจะรายงาน หากคุณพยายามที่จะกล้าทำข่าว คุณจะถูกทนาย อัยการ หรือโทรล์ (Trolls) ออนไลน์ของรัฐบาลโจมตี สักพักคุณจะเรียนรู้และเซ็นเซอร์ (Censor) ตัวเอง คุณจะยอมแพ้และจะแค่เน้นทำเรื่องที่ปลอดภัย”
ผู้หญิงถือโทรโข่ง
ผู้หญิงถือโทรโข่ง Credit: Pexels/Andrea Piacquadio
คุณบาร์ซาร์เสริมว่า ตุรกีและออสเตรเลียแตกต่างกันมากเรื่องเสรีภาพของสื่อ

“ที่นี่ เราสามารถเรียกร้องให้รัฐบาลรับผิดชอบกับการกระทำได้ ที่ตุรกีทำไม่ได้ ออสเตรเลียมีกฎหมายสื่อที่เข้มงวดมาก แต่กฎหมายไม่จำกัดเรื่องเนื้อหา เรื่องหรือวิธีที่คุณจะรายงาน”   

ไม่ได้หมายความว่าสื่อมวลชนออสเตรเลียจะได้รับการยกเว้นจากแรงกดดันอื่นๆ

คุณเกเวน มอร์ริส (Gaven Morris) อดีตผู้อำนวยการข่าว การวิเคราะห์และการสอบสวนของ ABC อธิบายว่า

“ในบางครั้ง คณะรัฐบาลบางคนคิดว่า ‘หากเราให้งบกับสื่อมวลชน เขาก็ไม่ควรวิจารณ์เรา’ หรือสื่อควรเห็นใจจุดยืนด้านนโยบายของรัฐบาลหรือกับบางเรื่อง ความตึงเครียดเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว แต่ผมมองบทบาทของผมคือรักษาความเป็นอิสระของเอบีซี ไม่ใช้บทบาทของบรรณาธิการ เพราะรัฐบาล ข้าราชการหรือผู้มีอำนาจขอให้เรารายงานเรื่องในลักษณะใดลักษณะหนึ่งรายงานข่าวไหนโดยเฉพาะ หรือไม่รายงานข่าวเลย”
เอสบีเอส เรดิโอ (SBS Radio)
เอสบีเอส เรดิโอ (SBS Radio) Source: SBS
แล้วประชาชนสามารถคาดหวังอะไรได้จาก ABC และ SBS?

สื่อมวลชนทั้งสองถูกกำกับดูแลโดยกฎบัตร นโยบายด้านบรรณาธิการ และหลักปฏิบัติที่กำหนดให้มีเนื้อหาที่เป็นธรรมและสมดุล

ABC ใหญ่กว่า มีสำนักงานระดับภูมิภาคและต่างประเทศหลายแห่ง เช่นเดียวกับสำนักงานและสตูดิโอในทุกเมืองหลวงของรัฐในออสเตรเลีย มีสถานีวิทยุและช่องโทรทัศน์ต่างๆ สำหรับผู้ชมและความสนใจที่แตกต่างไป รวมถึงช่องโทรทัศน์สำหรับข่าวและเด็กโดยเฉพาะ

ABC มักแจ้งข่าวกรณีฉุกเฉินต่างๆ ให้แก่ทุกชุมชน ให้ความรู้แก่สาธารณะเพื่อเตรียมความพร้อม ประกาศคำเตือนและข้อมูลล่าสุดเมื่อเกิดวิกฤตต่างๆ และให้ข้อมูลเรื่องความพยายามกู้หรือฟื้นฟูสถานการณ์ คุณมอร์ริสกล่าว

“ไม่กี่ปีที่ผ่านมา เอบีซีทำงานเพื่อให้แน่ใจว่าบทบาทเรื่องนั้นเพิ่มมากขึ้น และการรายงานข่าวเหตุฉุกเฉินในแถบภูมิภาคหรือแถบชนบท การให้ข้อมูลเรื่องเหตุฉุกเฉินกลายเป็นบทบาทสำคัญมากกว่าที่เคยเป็น”

SBS เป็นสื่อมวลชนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและภาษาของออสเตรเลีย มีช่องโทรทัศน์สำหรับรายการต่างประเทศ และบริการข่าวภาษาอังกฤษและภาษาอื่นๆ เพื่อให้ประชาชนที่ไม่ได้ใช้ภาษาอังกฤษเป็นภาษาหลักสามารถเข้าถึงข้อมูลและความบันเทิงจากประเทศบ้านเกิดของพวกเขา

SBS มีรายการ NITV ซึ่งเป็นช่องโทรทัศน์ในภาษาของชนพื้นเมืองออสเตรเลีย นำเสนอเนื้อหาในมุมมองของชนพื้นเมือง

คุณเดวิด ฮัว (David Hua) ผู้อำนวยการแผนกเนื้อหาเสียงในหลายภาษา (Audio Language Content) ดูแลฝ่ายวิทยุซึ่งมีรายการออกอากาศกว่า 60 ภาษา

“เอสบีเอสก่อตั้งอย่างชัดเจน เพื่อให้บริการประชาชนออสเตรเลียที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและหลายภาษา ไม่ได้หมายความว่าเอบีซีไม่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมในกฎบัตร แต่เอสบีเอสมีกฎบัตรเพื่อเหตุผลดังกล่าวโดยเฉพาะ”
เอสบีเอส ไทย (SBS Thai)
เอสบีเอส ไทย (SBS Thai)

SBS เริ่มออกอากาศในช่วงกลางทศวรรษ 1970 โดยได้รับเงินทุนจากรัฐบาลและให้บริการวิทยุใน 8 ภาษา โดยอาสาสมัคร เดิมจุดมุ่งหมายเพื่อให้คำแนะนำแก่ผู้อพยพเกี่ยวกับวิธีการเข้าถึงบริการทางแพทย์ในออสเตรเลีย

รายการวิทยุ SBS ได้ขยับขยายตั้งแต่นั้นมา ปัจจุบันเผยแพร่ข่าวแบบดิจิทัลและพอดคาสต์ในหลายภาษา รวมถึงคู่มือการตั้งถิ่นฐาน (Settlement Guide) คุณฮัวกล่าว

“เอสบีเอสเน้นกลุ่มเป้าหมายคนที่พูดภาษาที่แตกต่างไปในออสเตรเลีย และความต้องการของพวกเขานั้นกว้างมาก ถูกออกแบบมาเพื่อช่วยให้คนเข้าใจออสเตรเลียได้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ วิธีทำงานของสิ่งต่างๆ รวมถึงรัฐบาล ระบบราชการ ระบบโรงเรียน ระบบฉุกเฉิน และอื่นๆ เพื่อให้ทุกคนสามารถเริ่มต้นได้ดีที่สุด”

สื่อเชิงพาณิชย์มีความสำคัญเช่นกัน เพื่อรับประกันความหลากหลายของสื่อในประเทศตามระบอบประชาธิปไตย

คุณแคสซี เดริก (Cassie Derrick) ผู้อำนวยสมาคมและความร่วมมือสื่อ ความบันเทิง และศิลปะ (Media, Entertainment, and Arts Alliance Media - MEAA) สหภาพที่เป็นตัวแทนของนักข่าวในสื่อสาธารณะและสื่อเชิงพาณิชย์ที่ใหญ่ที่สุดในออสเตรเลียกล่าวว่าช่องทางสื่อต่างๆ ให้คุณค่าแก่การปาฐกถาสาธารณะ

“บทบาทของสื่อเชิงพาณิชย์ก็สำคัญเช่นกัน ในฐานะที่อาจเจาะตลาดเฉพาะกลุ่มหรือให้มุมมองที่แตกต่างไป และฉันคิดว่ามันสำคัญมากจริงๆ ที่ประชาชนในออสเตรเลียสามารถเข้าถึงมุมมองและวิธีเล่าเรื่องต่างๆ ให้แตกต่างมากที่สุดเท่าที่จะมากได้”
นักข่าวถือกล้อง
นักข่าวถือกล้อง Credit: Pexels/Terje Sollie
ความหลากหลายของสื่อมีความสำคัญมาก เพื่อให้แน่ใจว่ามีความคิดเห็นและมุมมองที่หลากหลาย

“สิ่งหนึ่งที่ค่อนข้างอันตรายคือ เมื่อสื่อต่างๆ มีเจ้าของเดียว เมื่อมีการผูกขาด สิ่งที่ต้องพิจารณาคือ สื่อจะเป็นอย่างไรหากไม่มีสื่อเพื่อมวลชน ข่าวจะเป็นอย่างไร? จะบิดเบือนไปเป็นมุมใดมุมหนึ่งโดยเฉพาะหรือไม่? หากไม่มีองค์กรอย่างเอบีซีหรือเอสบีเอสที่ให้บริการอย่างเป็นกลางและเชื่อถือได้ในนามของสาธารณชน? และนั่นเป็นคำถามที่ควรถามเสมอ”


คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ 
 

บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ 


Share