ÖNE ÇIKANLAR
- Boğulmaların yüzde 25’ine neden olan sualtı akıntıları plajlardaki en büyük tehlike.
- Yüzmek için en güvenli yerler sarı ve kırmızı bayraklar arasında sürekli gözlenen bölgeler.
- Avustralya’da dünyanın en gelişmiş köpekbalığından korunma stratejileri uygulanıyor.
- Köpekbalığı tehlikesine karşı koruyan çeşitli araçlar mevcut.
Geçen yıl Surf Life Saving Australia (SLSA) 10 bin kurtarma gerçekleştirdi ve büyük çoğunluğu tehlikeli okyanus akıntılarına kapılan insanlardı.
SLSA’da kıyı güvenliğinden sorumlu genel müdür olan Shane Daw “Sualtı akıntıları plajlarımızdaki en büyük tehlike ve Avustralya’daki boğulmadan ölümlerin çeyreğine neden oluyorlar” diyor.
Geçen yıl kıyılarda meydana gelen 141 boğulma ölümünden 36’sının nedeni olarak sualtı akıntıları gösteriliyor.SLSA Kıyı Güvenliğinden sorumlu Genel Müdür Shane Daw

Sydney’deki ünlü Bondi Plajı. Suyun gel-git yüzünden çekildiği bir anda yüzücüler ve sörfçüler sıcak yaz gününün keyfine varıyor. Source: Moment RF / Brendan Maher/Getty Images
Akıntılar neden tehlikeli?
Akıntılar dalganın tersine hareket eden son derece güçlü su kanallarıdır. Kişiyi kıyının ters yönünde açık denize doğru sürükler.
Ayrıca fark etmesi son derece güçtür.
Plajda beyaz köpük olmayan bir bölüm fark ederseniz yüzmesi en güvenli yer olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak büyük ihtimalle bir akıntıya bakıyorsunuz.
Daw, “Aramızda kullandığımız bir söz vardır. Dalgalı beyaz iyidir. Yeşil değildir. Su yeşil renkteyse daha derin ve kıyının aksi yönde ilerliyor anlamına gelir” diyor.
Akıntıya kapılırsanız yapmanız gerekenler:
- Sakin olup enerjinizi muhafaza edin
- Kolunuzu kaldırıp yardım isteyin
- Akıntıyla beraber gidin, sizi sığ bir kum yükseltisine doğru götürebilir.
- Akıntıdan çıkmak için plaja paralel veya dalgaların kırıldığı yere doğru yüzün.
Ancak en iyi tavsiye güvenli bölgede yüzmek.
AVUSTRALYA'DA DENİZ

Resif turizmi rehberleri, eğlendirmeyi ve eğitmeyi amaçlıyor
Sarı ve kırmızı bayraklar arasında yüzün
Geçen yılki boğulma olaylarının yüzde 76’sı cankurtaran hizmetinden bir kilometreden daha az bir mesafede gerçekleşti.
Kendi yüzme yeteneğinizi değerlendirip mümkünse plajdaki sarı ve kırmızı bayraklar arasında yüzün. Bayraklar arasındaki bölge cankurtaranlarca gözlenen güvenli bölgeyi gösterir.

Her zaman sarı ve kırmızı renkli bayraklar arasında yüzün. Credit: Lee Hulsman/Getty Images
Cankurtaranların bulunduğu plajların listesine ’nın internet sitesinden ulaşabilirsiniz. Sitede ayrıca yüz ayrı dilde güvenli yüzme kuralları bulunuyor.
Plajlarda köpekbalıkları önemli bir tehdit mi?
Köpekbalığı saldırıları seyrek rastlanan olaylardır. Yine de köpekbalığı ısırığı sayısında Avustralya ABD’den sonra dünyada ikinci sırada. Son 10 yıldır ortalama her yıl 22 köpekbalığı ısırığına rastlanıyor.
Taronga Conservation Society’den vahşi hayatı koruma görevlisi Dr Phoebe Meagher, “Şansımız var ki her yıl olan o 22 ısırıktan sadece biri ölümcül” diyor.
Dr Meagher’in küratör olarak görev yaptığı Avustralya Köpekbalığı Olay Veri Bankası köpekbalığı ve insanlar arasında etkileşimi 1800’den beri takip ediyor.

Köpekbalığı yüzgeci dalgaları keserken geri planda sörfçüler görülüyor. Source: iStockphoto / Philip Thurston/Getty Images/iStockphoto
Sadece fırsatını bulursa saldıran köpekbalıkları için insanlar pek de lezzetli değil.Taronga Conservation Society’den vahşi hayatı koruma görevlisi Dr Phoebe Meagher
Meagher, “Bana sorarsanız memeliler arasında seçim yapacak bilişsel yeteneğe sahip değiller. Köpekbalığı gözünden bakacak olursanız, insan, kaplumbağa veya bir fok olmanız fark etmez” diyor.
Aslında Avustralya çevresinde yaşayan 400 kadar köpekbalığı türünden sadece birkaçı insanlar için tehlikeli.
NSW, Batı Avustralya ve Queensland kıyılarında üç tehlikeli köpekbalığı türü öne çıkıyor: Büyük beyaz köpekbalığı, kaplan köpekbalığı ve boğa köpekbalığı. Bu türlerin nasıl davranacağı öngörülemiyor ve ölümcül saldırılarda bulunabiliyorlar.
NSW Temel Endüstriler Kurumu’nun köpekbalığı programının başında olan Marcel Green, “Birçok açıdan genç çocuklar gibi davranırlar” diyor.
“Her biri farklı davranır. Ancak bazı genel hareket modelleri kayıtlı” diye konuşuyor.
Kaplan ve boğa köpekbalıkları güneş doğarken ve batarken aktiftir. Bu zamanlarda yüzmenin ilave riski vardır.
Diğer köpekbalığı türleri de kışkırtılırlarsa saldırabilir. Denizin dibinde yatan ve genelde zararsız olan wobbegong köpekbalığının üzerine basarsanız ısırabilir.

3 Kasım 2017’de köpekbalığı saldırısı sonrası North Avoca plajı geçici bir süreliğine kapatıldı. Credit: Tony Feder/Getty Images
Köpekbalığına karşı hazırlık
Avustralya plaja gidenleri korurken köpekbalığına yönelik zararı asgariye indirmeye yönelik en etkili stratejilerden bazılarını uyguluyor.
Bazı plajlarda ağla kapatılmış bölgeler olur. Helikopter ve dronelarla havadan köpekbalıklarına karşı izleme yapılır. Köpekbalığına rastlanınca hemen sudan çıkmanız yönünde ikaz eden plajlardaki sirenler çalmaya başlar.
SharkSmart telefon uygulaması da köpekbalığının bulunduğu yeri işaret eder. Eyalet merkezli SharkSmart uygulamaları cep telefonu ve akıllı telefonlarınıza köpekbalığı uyarıları gönderir ve hangi plajların denetlendiğini gösterir.

Surf Life Savers üyelerinden biri 6 Kasım 2021’de North Fremantle, Batı Avustralya’daki Port Beach’te arama kurtarma sürecine destek veriyor. Source: AAP / RICHARD WAINWRIGHT/AAPIMAGE
Marcel Greek, “Küçük balıklar büyüklerini çeker. Büyükler de köpekbalıklarını” diyor.
Sörfçülerin ayrıca köpekbalıklarını geri püskürten cihazlar kullanmalı. Batı Avustralya’da kamu desteği mevcut.
AVUSTRALYA'DA DENİZ

Gerçek Avustralya: Plaj ve deniz kültürü