ÖNE ÇIKANLAR
- 1950'lerde doğan insanların yarısından fazlasının 30 yaşından önce bir evi vardı. 2016 yılında oran yüzde 35 civarına düştü.
- Uzmanlar İşçi Partisi ve Koalisyon’un planlarının konut fiyatlarını artıracağını tahmin ediyor.
Parti liderlerinin aklında konut krizine çözüm var. Özellikle, insanların ilk evlerini satın almalarına yardımcı olmak. Bu konuda son derece haklılar çünkü Avustralya'daki ilk evinizi satın almak giderek zorlaşıyor.
Peki, seçime girerken ilk evini almak isteyenlere büyük partiler nasıl tekliflerle gidiyor.
İşçi Partisi
Başbakan Anthony Albanese'nin planının merkezinde, tüm ilk evlerini almak isteyenlere yüzde 5 depozito ile bir ev satın almalarını sağlamak yer alıyor. Genel olarak, bir ev satın almak için yüzde 20 depozitoya ihtiyacınız var.
Yüzde 20’ye sahip değilseniz Lenders' Mortgage Insurance (LMI) - Borç Verenler İpotek Sigortasını ödemeniz gerekir. Bı sigorta ücreti toplam kredinin yüzde 1 ila 5’i arasındadır ve bankaları riskli kredilere karşı korumak için vardır. Onlar sigorta yaptırıyorlar, primi siz ödüyorsunuz.
İşçi Partisi'nin planına göre, hükümet ilk evini almak isteyenler için farkı garanti edecek. Bu da ev sahibi krediyi temerrüde düşürürse bankaya depozito tutarının geri kalanının kamu tarafından karşılanacağını garanti ediyor.
Ancak bu yeni bir politika değil - İlk Ev Garantisi, Morrison Koalisyon Hükümeti'nden bu yana bir şekilde var oldu. Daha önce, buna kimlerin erişebileceği konusunda kısıtlamalar vardı ve 2020'de yılda 10 bin kişi ile sınırlandırılmıştı. Son mali yılda 50 bine kadar yükseltildi.
İşçi Partisi'nin politikasıyla ilgili farklı olan şey, bu garanti artık gelir veya yıllık gelir sınırı olmadan tüm ilk ev alanlara sunulacak.
Peki, politikanın ne kadar yararlı olduğuna bakacak olursak:
Avustralya’da evlerin medyan ortalama fiyatı 820,000 dolar. Şimdi 160 bin dolarlık depozito yerine 41 bin dolarlık bir depozito ile evi alabilirsiniz. Ayrıca kesin miktar eyaletten eyalete değişse de, LMI sigorta maliyetlerinde yaklaşık 35,000 dolar tasarruf edersiniz.
Ancak, krediyi yüzde 5'lik bir oranla geri ödeyebilmek için, muhtemelen bekar olarak yaklaşık 150.000 dolar veya çocuksuz bir çift olarak 180.000 dolar kazanmanız gerekir, bu da yılda 120.000 dolarlık ortalama Avustralya hane gelirinin çok üzerinde (Grattan Enstitüsü'nün hesabına göre).
Tabi bu hesaplara yaşadığınız yere göre istenen diğer masraflar dahil değil. 820 bin dolarlık ev için damga vergisi yaşadığınız yere göre 5 bin ila 50 bin dolar arasında değişiyor.
İşçi Partisi ayrıca, sadece ilk evlerini almak isteyenlere ayrılan ve sekiz yıl içinde inşa edilecek 100 bin evden bahsediyor.
Koalisyon
Koalisyonun iki bölümden oluşan bir karşı planı var.
Planın ilk ayağı geçen seçimin bir tekrarı. Avustralyalıların ilk evleri için depozito olarak superannuation emeklilik fonundan 50 bin dolara kadar emeklilik fonlarına erişmelerine izin verilecek. Alınan ev satılırsa aldığınız paranın süper annuation hesabınıza iade edilmesi gerekiyor.
Emeklilik maaşından para eksiltmenin, emekli olunca elinizdeki parayı etkileyeceği konusunda uyarılar var. Ayrıca birçok gencin zaten erişebilecek 50.000 dolarlık superannuation emeklilik birikimi de yok.
Koalisyondan gelen ikinci fikir ise Avustralya için son derece yeni. İlk evini alanlar kredi geri ödemelerinde ödedikleri faizi vergi iadesiyle geri alabilecekler. Bu sadece ilk evini alanlar ve aldıkları evin yeni olması durumunda geçerli bir plan.
Kredinin toplam tutarı veya evin fiyatı için herhangi bir sınır yok. Ancak borcun ilk 650 bin doları için geçerli. Ve buna kimlerin erişebileceğine dair bir gelir sınırı var: bireyler için 175.000 dolar ve çiftler için 250.000 dolar.
EV YAPMAK
İnsanların ilk evlerini satın almalarına yardımcı olmak krizi çözmenin bir yönü.
Bulmacanın bir parçası da artırmak.
İşçi Partisi, geçen yılın 1 Temmuz'dan 2029'un ortasına kadar geçen 5 yıl içinde 1,2 milyon yeni ev inşa etme hedefi belirlemişti.
Bu, her üç ayda bir 60 bin ev veya her yıl 240 bin ev inşa etmek anlamına geliyor.
Bu Avustralya’nın daha önce hiç ulaşamadığı son derece iddialı bir hedef. Şimdiye kadar Avustralya’da ulaşılan en yüksek seviyede üç ayda 56 bin ev inşa edilmişti.
Geçen yıl 1 Temmuz’dan Eylüle kadar geçen 3 ay içinde 45 bin ev inşa edildi.
İşçi Partisi'nin yeni politikası, ilk evini alanlar ayrılan 100.000 yeni ev de bu 1.2 milyon konut hedefinin bir parçası.
İşçi Partisi'nin bir diğer ilk dönem tedarik politikası, Housing Australia Future Fund. Konut Avustralya Gelecek Fonu. 2023 yılında kuruldu. Bu plan kapsamında 10 milyar dolarlık bir fon gelecek fonu adı verilen bir yatırım hesabına yatırıldı. Bu yatırımdan elde edilen kar konut inşasına gidiyor - yılda bir kez bu fondan 500 milyon dolar alınıp konut inşasına yatırılıyor.
Hedef, beş yıl içinde 30.000 sosyal ve uygun fiyatlı ev inşa etmekti.
Şimdiye kadar bir tane bile ev tamamlanmadı.
Koalisyon, seçimi kazanması halinde Housing Australia Future Fund’ı sonlandırma sözü verdi.
Liberal Parti, yeni evler inşa etmek için gerekli altyapıya 5 milyar dolar vaat etti - yeni konut inşa alanlarına su, elektrik ve kanalizasyon bağlantıları götürecekler.
Aslında ev inşa etmek için hiçbir politikası olmayan koalisyon lideri Peter Dutton, odak noktasının göç ve uluslararası öğrenci sayılarını kısarak talebi azaltmak olduğunu söylüyor.
Plan, kalıcı göçü iki yıl boyunca 185.000'den 140.000'e düşürmek ve uluslararası öğrencileri İşçi Partisi'nin mevcut 270.000 seviyesine kıyasla yılda 240.000'e düşürmek.
Hem İşçi Partisi hem de Koalisyon, yabancı yatırımcıların yerleşik evler satın almasını 2 yıl boyunca yasaklayacak.
Konut bulmacasının son parçası, onları inşa edecek insanlara sahip olmak.
Koalisyon, kalifiye eleman sıkıntısı olan sektörlerde çırak çalıştıran işletmeleri sübvanse edecek ve yeni çıraklar için ilk iki yıl boyunca yılda 12 bin dolar verecek.
İşçi Partisi ücretsiz TAFE sunmaya devam edecek ve konut inşaatındaki çıraklar için çıraklık eğitimi boyunca 10 bin dolar değerinde bir teşvik ödemesi belirleyecek.
Yeşiller
Hükümeti kuracak bir konumda olmayacak olsalar da bir azınlık hükümetinin parçası olabilirler.
Yeşillerin lideri Adam Bandt, Yeşiller'in bir sonraki parlamentoda hükümetin kurulmasında kilit rol oynaması durumunda, küçük yatırımcıları korurken yatırım olarak fazladan evi olanlara verilen vergi destekleri negative gearing ve sermaye kazancına yüzde 50’lik vergi indirimini değiştirmeyi planladıklarını söyledi.
yi Salı hariç hafta içi her gün dinleyebilirsiniz. Bizi ayrıca ’tan takip edebilirsiniz.
