Key points
- Cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố sẽ tái tranh cử vào năm 2024.
- Ông Trump từng là tổng thống từ ngày 20 tháng 1 năm 2017 đến ngày 20 tháng 1 năm 2021, khi ông thua Joe Biden trong cuộc bầu cử.
- Tuyên bố tranh cử của ông Trump được đưa ra sau khi một số ứng viên được cựu tổng thống ủng hộ đã bị đánh bại trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Ông Donald Trump đã tuyên bố sẽ tái tranh cử tổng thống Hoa Kỳ vào năm 2024, sau nhiều tháng đồn đoán.
Tuyên bố của ông được đưa ra trong một bài phát biểu tại dinh thự Mar-a-Lago của ông ở Florida vào tối thứ Ba (15/11) theo giờ địa phương.
“Chúng tôi luôn biết rằng đây không phải là sự kết thúc, mà là khởi đầu của cuộc chiến giải cứu giấc mơ Mỹ của chúng tôi,” ông nói.
“Để làm cho nước Mỹ vĩ đại và huy hoàng trở lại, tối nay tôi tuyên bố ứng cử Tổng thống Hoa Kỳ.”
Tuyên bố tranh cử được ra sau khi một số ứng cử viên Đảng Cộng hòa được cựu tổng thống tán thành đã bị đánh bại trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Ông Trump trước đây giữ chức tổng thống từ ngày 20/1/2017 đến ngày 20/1/2021, sau khi thua Tổng thống đương nhiệm Joe Biden trong cuộc bầu cử. Ông đã không thừa nhận thua cuộc, tuyên bố gian lận bầu cử và bắt đầu chiến dịch lật ngược kết quả.
Ông Trump là tổng thống đầu tiên bị luận tội hai lần – một lần vì cáo buộc lạm dụng quyền lực và một lần vì kích động nổi loạn – và được tha bổng.
Vậy chúng ta biết gì về cuộc tranh cử tổng thống tiếp theo của ông Trump, liệu nó có bị ảnh hưởng bởi các vấn đề pháp lý của ông hay không, và cơ hội của ông là bao nhiêu?
Donald Trump đã nói gì?
Trong bài phát biểu, ông Trump nhắc lại quãng thời gian làm tổng thống của mình, nói rằng Hoa Kỳ đã sẵn sàng cho một "thời kỳ hoàng kim".
Ông nói: “Sự trở lại của nước Mỹ bắt đầu ngay bây giờ.
“Khi tôi rời nhiệm sở, Hoa Kỳ đã sẵn sàng cho thời kỳ vàng son của mình, đất nước chúng ta đang ở đỉnh cao của quyền lực, thịnh vượng và uy tín.”
Ông chỉ trích chính quyền Biden về hiệu quả kinh tế, tỷ lệ tội phạm và cuộc chiến ở Ukraine.
Ông nói: “Chúng tôi ở đây tối nay để tuyên bố rằng mọi chuyện không nhất thiết phải diễn ra theo cách này.”
“Hai năm trước, chúng ta là một quốc gia vĩ đại và chẳng bao lâu nữa chúng ta sẽ trở lại là một quốc gia vĩ đại.”
Ông cũng ám chỉ Trung Quốc đã can dự vào kết quả bầu cử năm 2020.
"Lần đầu tiên tôi được thấy, Trung Quốc quay cuồng vì Hoa Kỳ vượt xa họ trên mọi mặt trận và Trung Quốc đã trả hàng triệu triệu đô la tiền thuế và thuế quan.
"Chúng tôi đã nhận được hàng trăm triệu đô la... nhiều người nghĩ rằng vì điều đó mà Trung Quốc đã rất tích cực can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2020."
Ông Trump có được phép ứng cử mặc dù bị luận tội không?
Cựu tổng thống đã bị luận tội hai lần - lần đầu tiên ông bị buộc tội lạm quyền, và lần thứ hai là kích động nổi loạn - nhưng điều này không ngăn cản ông tranh cử tổng thống.
Jared Mondschein, giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ tại Đại học Sydney, nói với SBS News rằng các cuộc luận tội sẽ chỉ ảnh hưởng đến cuộc tranh cử tổng thống trong tương lai nếu ông Trump bị kết án.
"Ông ấy đã bị luận tội hai lần nhưng ông ấy chưa bao giờ bị kết án; nếu bị kết án thì mọi thứ sẽ thay đổi," ông Jared Mondschein nói. "Vì vậy, điều đó không ngăn cản ông ta làm bất cứ điều gì."
Việc tranh cử tổng thống có ảnh hưởng đến các vấn đề pháp lý của ông Trump không?
Cũng như những lần luận tội trước đây, ông Trump hiện cũng đang bị điều tra về khả năng vi phạm Đạo luật Gián điệp sau khi việc khám xét ngôi nhà ở Mar-a-Lago của ông cho thấy các tài liệu mật được chuyển đến khu vực của ông khi ông rời nhiệm sở vào tháng 1 năm 2021.
Ông Trump cũng đang phải đối mặt với các vụ kiện liên quan đến cáo buộc gian lận kinh doanh và phủ nhận kết quả bầu cử năm 2020.
Ông Mondschein cho biết mặc dù việc tranh cử tổng thống về mặt kỹ thuật sẽ không ảnh hưởng đến các vụ kiện pháp lý liên quan đến ông Trump, nhưng nó có thể khiến các cuộc điều tra trở nên khó khăn hơn.
"Tranh cử tổng thống sẽ không mang lại cho ông ấy bất kỳ quyền miễn trừ nào, nó chỉ khiến mọi thứ trở nên phức tạp hơn", ông Mondschein nói.
“Bộ Tư pháp thực sự cố gắng tránh trở thành một quả bóng đá chính trị... họ chỉ muốn làm công việc của mình và là những người thực thi pháp luật một cách vô tư”.
"Điều tra một ứng cử viên chính trị là rất phức tạp... thực sự rất khó để thực hiện điều đó một cách công bằng, đó là điều nhạy cảm về chính trị, nhưng đó là điều không ngăn cản FBI hoặc Bộ Tư pháp thực hiện công việc của họ."
Ai có thể là đối thủ của ông Trump?
Còn hai năm nữa mới đến cuộc bầu cử. Thông báo sớm của ông Trump có thể cho thấy ông quan tâm đến việc ngăn cản các ứng cử viên tiềm năng khác như Ron DeSantis hoặc cựu phó tổng thống của chính ông, Mike Pence, tranh cử ứng cử viên tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng hòa.
Sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tuần trước, ông DeSantis đang được nhiều người coi là đối thủ lớn nhất của ông Trump cho ứng cử viên Đảng Cộng hòa trong cuộc đua tổng thống.
Ông DeSantis đã tái đắc cử thống đốc Florida với chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, giành được 59% số phiếu.
Ông Trump và ông DeSantis trước đây là đồng minh, nhưng đã có suy đoán về sự căng thẳng giữa hai bên trước một cuộc đua tiềm năng cho đề cử tổng thống.
Ông Mondschein nói: “Ron DeSantis là một trong những đảng viên Cộng hòa đã thể hiện rất xuất sắc trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ… ông ấy đã biến các quận và hạt mang màu xanh da trời và đảng Dân chủ thành đảng Cộng hòa mạnh mẽ.
"Ngay thời điểm này, hai năm trước cuộc bầu cử, có vẻ như đó là cuộc cạnh tranh giữa DeSantis - Trump, nhưng còn quá sớm để nói về những gì có thể thay đổi."
Các ứng cử viên tổng thống tiềm năng khác của Đảng Cộng hòa bao gồm thống đốc bang Virginia Glenn Youngkin, thống đốc bang Texas Greg Abbott, cựu thống đốc bang Nam Carolina Nikki Haley và cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo.
Liệu ông Trump có tiếp tục được ủng hộ?
Câu trả lời là có.
Trong khi đảng Cộng hòa không thể hiện tốt như kỳ vọng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, các cuộc thăm dò cho thấy ông Trump vẫn là ứng cử viên được lòng đảng Cộng hòa nhất.
Ông Mondschein cho biết mặc dù cựu tổng thống có "cơ sở ủng hộ mạnh mẽ" trong đảng Cộng hòa, nhưng không rõ liệu điều đó có chuyển thành phiếu bầu trên cả nước hay không.
"(Donald Trump) có lẽ là người có nhiều khả năng giành được đề cử năm 2024 nhất, chỉ trong 24 giờ qua đã có một cuộc thăm dò được đưa ra hỏi mọi người nếu cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng hòa được tổ chức hôm nay, bạn sẽ bỏ phiếu cho ai và Donald Trump được 47%, Ron DeSantis được 33%," ông Mondschein nói.
"Như đã nói, cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ không thể hiện rõ ràng liệu đảng Cộng hòa thực sự muốn ở lại với Donald Trump hay không, vì rất nhiều ứng cử viên của ông ấy đơn giản là không đạt kết quả tốt trong cuộc bầu cử giữa kỳ."
Trong một cuộc thăm dò ý kiến của Edison Research, cứ 10 cử tri giữa nhiệm kỳ thì có 7 người bày tỏ quan điểm rằng ông Biden không nên tái tranh cử.
Trong cùng một cuộc thăm dò, 6 trong số 10 người được hỏi cho biết họ có quan điểm bất lợi về ông Trump.
Phản hồi về tuyên bố ra tranh cử của ông Trump, Tổng thống Joe Biden thông qua mạng xã hội Twitter đã chia sẻ đoạn video có tiêu đề "Ông Donald Trump đã thất bại trong việc dẫn dắt nước Mỹ"
Tổng thống Biden cũng từng nhiều lần gợi ý tái tranh cử, nhưng cho biết sẽ đưa ra quyết định vào đầu năm tới.
