Ý nghĩa của ngày Quốc khánh Úc (Australia Day) đã thay đổi rất nhiều kể từ khởi thủy của nó vào đầu thế kỷ 19. Ngày nay, nhiều người Úc xem đây là dịp để bày tỏ lòng kính trọng đối với những chủ nhân đầu tiên của lục địa nầy.
Ngày Quốc Khánh Úc
'Founding Of Australia' painting by Algernon Talmadge. Captain Arthur Phillip raises flag to declare British possession at Sydney Cove, Australia, 26 Jan 1788 Source: SBS
Vào ngày 26/1/178, thuyền trưởng Arthur Phillip đã treo quốc kỳ Anh và tuyên bố thành lập tiền đồn thuộc địa của đế quốc Anh tại Port Jackson (ngày nay là Sydney Cove).
Ngày nghỉ lễ toàn quốc
Source: SBS
Lễ tuyên thệ quốc tịch Úc
Prime Minister Malcolm Turnbull with newly sworn Australian citizens at an Australia Day Citizenship Ceremony. Source: SBS
Vào ngày 26/1, các buổi lễ tuyên thệ quốc tịch được tổ chức trên toàn nước Úc. Các tân công dân Úc sẽ trong những buổi lễ này.
Ngày Xâm Lược
People marched throughout the nation on Australia Day 2016, and called for it to be renamed 'Invasion Day' Source: SBS
Đối với nhiều người Úc, đặc biệt là Thổ dân và dân đảo Torres, ngày 26/1 lại không phải là ngày để ăn mừng, mà ngày đánh dấu cuộc xâm lược của người Anh đối với một vùng đất đã có chủ.
Ngày Than Khóc
A picture of protestors on the Day of Mourning on January 26 in 1938. A picture of protestors on the Day of Mourning on January 26 in 1938. Source: SBS
Vào năm 1938, nhân kỷ niệm 150 năm ngày thuyền trưởng Phillip đặt chân đến Úc, một thành viên của Hiệp hội Thổ dân Cấp tiến (Aboriginal Progressive Association) là ông William Cooper, cùng một số nhà hoạt động xã hội khác đã tụ họp và tổ chức “”.
Các hoạt động bao gồm công nhận lịch sử của Thổ dân Úc và dân đảo Torres, cùng những đau khổ mà chính phủ Úc đã gây ra thông qua chính sách đồng hóa và chia cắt thổ dân khỏi vùng đất và văn hóa của họ.
Chủ quyền Thổ dân
Source: SBS
Australia Day cũng được xem như một dịp để khẳng định chủ quyền của thổ dân Úc. Mỗi năm, các cuộc tuần hành được tổ chức tại nhiều thành phố trên nước Úc, kêu đòi chủ quyền và công bằng xã hội cho người Úc bản địa.
Có nên đổi ngày?
People marched throughout the nation on Australia Day 2016, and called for it to be renamed Invasion Day Source: SBS
Lựa chọn ngày 26/1 làm ngày Quốc khánh Úc cũng gây nhiều tranh cãi, vì nó đánh dấu ngày bắt đầu chế độ thực dân, không như những nước khác lựa chọn ngày Quốc khánh dựa theo ngày họ giành được độc lập, hoặc một dịp đặc biệt nào đó.
“Hãy chọn một ngày mà tất cả chúng ta đều cảm thấy gắn bó, để chúng ta đều có thể tham dự một cách bình đẳng, và có thể ăn mừng với lòng tự hào về bản sắc Úc của chúng ta,” Lowitja O'Donoghue, Người Úc của năm 1984 phát biểu.
Ngày Sống Sót
A picture of protestors on the Day of Mourning on January 26 in 1938. Source: SBS
Đối với nhiều người Thổ dân Úc và dân đảo Torres, Australia Day cũng được xem như một cơ hội để nhìn nhận sự sống sót của dân tộc và văn hóa của họ.
“Chín mươi phần trăm người dân Úc đều cho rằng Australia Day nên bao gồm cả nền văn hóa Thổ dân và dân đảo Torres. Tôi tin chắc rằng một ngày nào đó, chúng ta sẽ chọn được một ngày quốc khánh mà tất cả người dân Úc đều cảm thấy hài lòng,” , giáo sư luật và Người Úc của năm 2009 phát biểu.
Hội đồng Quốc gia về Quốc khánh Úc () được thành lập vào năm 1979 và phụ trách tổ chức các sự kiện trong ngày trọng đại nầy, bao gồm giải thưởng Người Úc của năm.