Các cuộc không kích ồ ạt vào miền bắc Syria khi chính phủ tuyên bố 'đè bẹp' quân nổi loạn

Syria Opposition

Các chiến binh phiến quân lái một chiếc xe bọc thép của quân đội Syria bị tịch thu gần Khan Assubul, phía tây nam Aleppo (AAP) Source: AP / Ghaith Alsayed/AP

Máy bay phản lực của Nga và Syria đã tấn công một số khu vực ở miền bắc Syria, vài ngày sau khi quân nổi dậy bất ngờ tấn công thành phố Aleppo. Quân nổi dậy đang lợi dụng các cuộc xung đột bên ngoài để tìm cách thay đổi cán cân quyền lực, nhưng Tổng thống Bashar al-Assad đã tuyên bố sẽ "đè bẹp" cuộc nổi loạn.


Ahmad Mwahid đến từ làng Sermin, phía đông Idlib ở Syria.

Anh là một trong số khoảng 12 triệu người Syria đã phải di tản cả trong nước và ra nước ngoài do cuộc nội chiến đang hoành hành ở đất nước này. Đó được xem là cuộc khủng hoảng di tản lớn nhất thế giới.

Mwahid cho biết anh hy vọng chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad sẽ bị đánh bại.

"Vâng, chúng tôi đang theo dõi tin tức về trận chiến và mong Chúa cho chế độ này sụp đổ. Chúng tôi đang đếm từng ngày, vì bọn trẻ đã mệt mỏi và sốc. Vì vậy, chúng tôi đã rời đi và đến đây với quần áo trên người và không có gì khác. Nếu Chúa muốn, chúng ta sẽ chiến thắng chế độ Bashar al Assad và trở về khu vực của mình một cách an toàn.”

Nhưng điều đó có vẻ không thể xảy ra.

Vài ngày sau khi một nhóm phiến quân tràn vào thành phố Aleppo trong một cuộc tấn công bất ngờ, Tổng thống Bashar al-Assad đã thề sẽ tiêu diệt họ.

Hiện tại, máy bay phản lực của Nga và Syria đã tấn công một số khu vực ở miền bắc Syria.

Đây không phải là lần đầu tiên Nga hỗ trợ chính phủ Syria.

Nhà phân tích Trung Đông Rahul Pathak cho biết vào năm 2011, sự ủng hộ của Nga đối với chế độ Assad đã giúp họ giành lại lãnh thổ đã mất.

"Đây là một trong những thách thức lớn nhất mà Bashar al-Assad từng phải đối mặt trong thời gian ông là nhà lãnh đạo Syria kể từ năm 2000 và kể từ khi cuộc nội chiến bắt đầu vào năm 2011. Tình hình rất giống với tình hình mà ông đã gặp phải khi cuộc nội chiến bắt đầu. Quân nổi dậy khi đó đã đạt được thành công đáng kể. Họ đã chiếm được nhiều vùng đất rộng lớn của đất nước, đặc biệt là ở phía bắc và phía đông. Aleppo thực sự nằm ở phía bắc của đất nước. Và điều đã thay đổi cục diện cho ông khi đó là sự hỗ trợ của Nga, chủ yếu là Không quân Nga. Điều này đã giúp lực lượng của ông chiếm lại phần lớn lãnh thổ đã mất. Và kể từ năm 2020, cuộc xung đột đã đi vào bế tắc."

Nhóm phiến quân do Hayat Tahrir al-Sham, còn được gọi là HTS, lãnh đạo là một nhóm chính trị và quân sự Hồi giáo đã kiểm soát một số khu vực của Idlib trước cuộc tấn công này.

Hayat Tahrir al-Sham trước đây được gọi là Mặt trận al-Nusra, chi nhánh Syria của al-Qaeda, nhưng đã tách ra vào năm 2016, tách ra và đổi tên trong nỗ lực công khai tách mình khỏi danh tiếng của al-Qaeda.

Shadad al-Musana là một chiến binh trong lực lượng phiến quân đó - anh ta nói rằng họ có động cơ cao cả.

"Mục tiêu chính của chúng tôi là trục xuất các băng đảng ở Aleppo, vì chúng áp bức người dân bằng sự bất công và đau khổ tột cùng. Đây là bằng chứng lớn nhất cho thấy chúng tôi đã vào để xóa bỏ sự áp bức khỏi chúng, và mọi người xung quanh chúng tôi ở đây đều là thường dân. Khi chúng tôi vào, tất cả mọi người tụ tập xung quanh chúng tôi với những lời chào, lời nói tử tế và hoa. Mục tiêu đầu tiên và chính của chúng tôi là giải thoát những người bị giam giữ, khôi phục lại các khu vực mà chế độ đã chiếm giữ và xóa bỏ chế độ bất công này."

Ibrahim Al-Assil là Nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Trung Đông ở Washington.

Ông đã nói với đài truyền hình Đức Deutsche Welle rằng mặc dù nhiều chiến binh chỉ đơn giản là những người muốn trở về nhà, nhưng đó không phải là toàn cảnh.

"Cũng có những người, hoặc cũng có những chiến binh là những kẻ cực đoan và là chiến binh trong HTS và cũng đang áp bức những người khác. Vì vậy, tôi không coi đây là một bước tiến tới sự giải phóng. Tôi nghĩ đây là sự thay đổi trong cán cân quyền lực. Nhiều người vẫn còn hy vọng. Nhiều người thực sự lo sợ về những gì sẽ xảy ra tiếp theo, nhưng nhiều người, và tôi nghĩ là hầu hết người Syria, có cả hai cảm xúc này, và họ đang mâu thuẫn với nhau, nhưng nhiều người Syria lo lắng về những gì sẽ xảy ra vào ngày mai, và họ chỉ sợ rằng điều này sẽ làm gia tăng giao tranh, và sớm hay muộn, sẽ có các cuộc không kích của chế độ, và sẽ có một chu kỳ bạo lực khác diễn ra bên trong Syria."

Cùng làm việc với HTS là các chiến binh người Kurd và những người lính được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.

Thổ Nhĩ Kỳ là một bên ủng hộ lâu năm của các nhóm phiến quân Syria, mặc dù trong những năm gần đây đã có những nỗ lực bình thường hóa quan hệ với Syria.

Robert Ford là cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Syria cho biết cuộc giao tranh có thể trở nên bất ổn hơn nếu Nga và Thổ Nhĩ Kỳ tham gia.
Và vì vậy, chúng ta thấy rằng cuộc nội chiến Syria, vốn đã diễn ra thực sự từ năm 2012, đột nhiên bùng phát trở lại tại một địa điểm này ở phía tây bắc Syria. Điều đó có nghĩa là chính phủ Syria sắp sụp đổ không? Không, nhưng nó cho thấy rằng cuộc chiến đang nóng lên một chút và sẽ nóng lên cho đến khi Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn mới.
Robert Ford, cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Syria
Ngoài ra còn có khoảng 900 nhân viên Hoa Kỳ đóng quân ở miền bắc Syria, làm việc để hỗ trợ Lực lượng Dân chủ Syria do người Kurd lãnh đạo nhằm kiểm soát nhóm Nhà nước Hồi giáo.

Mặc dù Hoa Kỳ không ủng hộ chế độ Assad, Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan nói với CNN rằng đây là một tình huống phức tạp.

"Nhóm tiên phong trong cuộc tiến công của phiến quân này, HTS thực chất là một tổ chức khủng bố do Hoa Kỳ chỉ định, vì vậy chúng tôi thực sự lo ngại về các thiết kế và mục tiêu của tổ chức đó. Đồng thời, tất nhiên, chúng tôi không khóc vì thực tế là chính quyền Assad được Nga, Iran và Hezbollah hậu thuẫn đang phải đối mặt với một số loại áp lực nhất định, vì vậy đây là một tình huống phức tạp. Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ tình hình này."

Nghiên cứu viên và Đồng sáng lập Trung tâm Nghiên cứu Syria tại Đại học St. Andrews ở Scotland, Ibrahim Hamidi, cho biết hiện tại, lực lượng phiến quân dường như chỉ tập trung vào việc tấn công các lực lượng chính phủ.

"Bạn biết đó, tôi đã nói chuyện với một số phóng viên trên thực địa ở Aleppo và Idlib. Có vẻ như cho đến bây giờ, các thủ lĩnh của các nhóm vũ trang, ý tôi là thủ lĩnh của Hayat Tahrir al-Sham, họ đưa ra chỉ thị rõ ràng cho các chiến binh của mình là không được làm hại bất kỳ thường dân nào, không được tấn công bất kỳ tài sản nào, chỉ cần cố gắng kiểm soát thành phố bằng quân sự. Tôi nghĩ rằng theo một cách nào đó, họ lấy cảm hứng từ kinh nghiệm của Taliban ở Afghanistan, vì vậy họ đang cố gắng sao chép mô hình đó, vì vậy họ đang cố gắng kiểm soát thành phố và họ đang cố gắng để người dân địa phương kiểm soát thành phố, nhưng chúng ta hãy xem điều gì sẽ xảy ra."

Đối với Fouad Sayed Issa, người sáng lập Violet Aid, một nhóm nhân đạo do thanh niên và người tị nạn Syria lãnh đạo, điều đó có nghĩa là cuộc khủng hoảng di dời sẽ trở nên tồi tệ hơn.

Đài quan sát nhân quyền Syria cho biết trong năm ngày giao tranh giữa quân nổi dậy và quân chính phủ ở phía bắc, ít nhất 412 người, bao gồm 61 thường dân, đã thiệt mạng.

Ông đã nói với Al-Jazeera rằng nếu giao tranh tiếp diễn trong vài ngày tới, khoảng một triệu người ở Aleppo sẽ phải di dời về phía tây bắc.

"Khoảng 5 triệu người đã bị kẹt trong nhà của họ ở thành phố Aleppo trong vài ngày. Và sau đó, sáng hôm qua, các đội của chúng tôi đã tham gia cùng với đội cứu hộ khác đến thành phố Aleppo để cố gắng cung cấp những nhu cầu cấp thiết, bánh mì, thực phẩm và nước cho người dân.

Đồng hành cùng chúng tôi tại  và cập nhật tin tức ở 
Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ 


Share