Một cuộc cạnh tranh mới trong thế giới công nghệ trí tuệ nhân tạo.
Đây là ứng dụng miễn phí được tải xuống nhiều nhất trên cửa hàng Apple của Iphone vào thứ Hai. Công ty khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek cho biết chatbot AI của họ được phát triển với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với các đối thủ Mỹ. Chatbot là một chương trình trí tuệ nhân tạo được thiết kế nhằm mô phỏng lại các cuộc trò chuyện với người dùng thông qua nền tảng internet.
Điều này khiến các công ty Mỹ, bao gồm cả OpenAI, lo ngại.
Giáo sư Harin Sellahewa, Trưởng khoa Máy tính, Luật và Tâm lý học tại Đại học Buckingham, giải thích.
"DeepSeek có lợi thế là đứng trên nền tảng của những mô hình như ChatGPT, vì họ đã nghiên cứu trong nhiều năm. Đây là một điểm khác biệt quan trọng. Ngoài ra, DeepSeek là mã nguồn mở, có nghĩa là các nhà phát triển có thể tạo ra các sản phẩm và dịch vụ sáng tạo dựa trên DeepSeek, trong khi ChatGPT lại có một số hạn chế về mặt này."
DeepSeek được thành lập năm 2023 tại Hàng Châu, Trung Quốc và phát hành mô hình ngôn ngữ AI đầu tiên của mình vào cuối năm đó.
DeepSeek bắt đầu thu hút sự chú ý trong ngành công nghiệp AI vào tháng trước khi họ ra mắt mô hình AI V3 mới, tuyên bố rằng mô hình này có khả năng ngang tầm với các mô hình từ các công ty Mỹ như OpenAI - nhưng lại tiết kiệm chi phí hơn khi sử dụng chip đắt tiền để huấn luyện hệ thống trên kho dữ liệu khổng lồ.
Tuy nhiên, một bài nghiên cứu được công bố tuần trước thực sự đã thu hút sự chú ý toàn cầu, khi họ ra mắt phiên bản nâng cấp R1.
Bài nghiên cứu cho thấy phiên bản này có khả năng "lý luận nâng cao" - chẳng hạn như có thể xem xét lại cách tiếp cận một bài toán - và có chi phí thấp hơn đáng kể so với một mô hình tương tự của OpenAI có tên o1.
Theo một bài báo của The Conversation, chi phí để phát triển mô hình V3 của DeepSeek là 8,9 triệu đô la Úc, trong khi chi phí của OpenAI lên tới 160 triệu đô Úc.
Ông Sellahewa cho biết chương trình này hoạt động hiệu quả hơn bằng cách hướng câu hỏi của người dùng đến những khu vực cụ thể trong mô hình ngôn ngữ.
Khi bạn muốn giải quyết một vấn đề, bạn đang nhắm vào một khu vực cụ thể của mô hình trí tuệ nhân tạo, thay vì sử dụng toàn bộ hệ thống. Giống như bạn không dùng cả bộ não để giải quyết một vấn đề, mà chỉ sử dụng một phần cụ thể để tìm ra câu trả lời.Giáo sư Harin Sellahewa
Các chip đắt tiền được DeepSeek sử dụng đến từ công ty Nvidia có trụ sở tại California và giá cổ phiếu của công ty này đã giảm 17% vào thứ Hai.
Tuy nhiên, Nvidia tuyên bố rằng công trình của DeepSeek là một "bước tiến xuất sắc trong AI" được xây dựng dựa trên các mô hình có sẵn với toàn quyền kiểm soát xuất khẩu.
Một đặc điểm quan trọng giúp DeepSeek khác biệt so với các đối thủ như OpenAI là mô hình của họ là mã nguồn mở, nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể truy cập và chỉnh sửa các thành phần của mô hình.
Nhà nghiên cứu Kayla Blomquist từ Viện Internet Oxford giải thích.
"Rất nhiều thông tin về nghiên cứu, trọng số mô hình, cách xây dựng và quá trình huấn luyện của DeepSeek đều được công khai. Người dùng thậm chí có thể tải mã nguồn về để chạy và điều chỉnh theo ý muốn - điều mà chúng ta không thấy ở các đối thủ như ChatGPT, vốn được giữ kín."
Không chỉ Mỹ quan tâm đến công nghệ dễ tiếp cận và giá cả phải chăng này.
Các chính trị gia và chuyên gia Úc cũng có nhiều phản ứng trái chiều về mô hình AI này.
Tân trưởng khoa học gia của Úc, Tony Haymet, cho biết ông coi AI là một cơ hội lớn, đặc biệt là trong việc xuất khẩu công nghệ AI chạy bằng năng lượng tái tạo.
Bộ trưởng Khoa học Úc, Ed Husic, tỏ ra lạc quan nhưng cũng thận trọng về lợi ích của AI đối với Úc.
"Điều quan trọng cần hiểu hôm nay là phá vỡ lầm tưởng Trung Quốc chỉ mới tham gia vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo gần đây. Thực tế là, từ năm 2025, họ đã đặt mục tiêu trở thành quốc gia dẫn đầu về AI. Chúng ta biết điều đó vì họ đã đặt ra các mục tiêu này từ giữa thập kỷ trước."
Tuy nhiên, một số chính trị gia khác, bao gồm Bộ trưởng gia cư Clare O'Neil, lại lo ngại về an ninh quốc gia.
Bà phát biểu trên chương trình Sunrise của Channel 7.
"Chúng tôi kêu gọi người dân Úc hãy thật cẩn trọng với thông tin cá nhân mà họ cung cấp. Bạn có thể trò chuyện với ứng dụng, nhưng đừng chia sẻ những thông tin cá nhân mà bạn không muốn cả thế giới biết."
Phát ngôn viên đối lập về tài chính, Thượng nghị sĩ Jane Hume, yêu cầu chính phủ công khai mọi mối lo ngại về an ninh.
Bà cũng phát biểu trên Channel 7.
"Ứng dụng này đang dẫn đầu lượt tải xuống tại Úc, vượt qua cả ChatGPT. Chúng tôi khuyến cáo người dân nên thận trọng. Hãy lắng nghe lời khuyên từ các chuyên gia an ninh, chúng tôi hy vọng chính phủ sẽ công khai các khuyến nghị này để đảm bảo sự an toàn cho người dân Úc. AI có rất nhiều cơ hội, cả trong công việc lẫn đời sống cá nhân, nhưng chúng ta cần phải cẩn trọng với ứng dụng này."
Rõ ràng, DeepSeek đang đổi mới dựa trên các mô hình hiện có, bằng cách tiết lộ "luồng suy nghĩ" của mô hình ngôn ngữ để sử dụng trong việc đào tạo tiếp theo mà không cần nạp thêm nguồn dữ liệu mới.
Họ tuyên bố đã sử dụng ít chip Nvidia hơn so với dự kiến trước đây và cho biết đến năm 2022, họ đã sở hữu 10.000 con chip hiệu suất cao từ công ty này.
Tuy nhiên, một số chuyên gia vẫn nghi ngờ về nguồn lực của DeepSeek.
Các nhà phân tích từ Bernstein Research hôm thứ Hai đã nhấn mạnh rằng tổng chi phí đào tạo mô hình V3 trước đó của DeepSeek vẫn chưa được công khai và có thể cao hơn nhiều so với những gì startup này tuyên bố.
Các chuyên gia và người dùng sẽ phải chờ xem liệu mô hình này có thực sự vượt trội hơn các đối thủ hay chỉ đơn giản là hiệu quả và tiết kiệm chi phí hơn.
