Lãnh trợ cấp thất nghiệp từ tháng 3 năm 2009, bà Leslie nói bà không đủ sống với số tiền nhận được mỗi 2 tuần.
“Bạn không thể đi đâu chơi. Tiền điện thoại 30 đôla một tháng. Tiền thuê nhà 230 đôla một tuần. Tôi không còn tiền để mua sắm bất kỳ cái gì, kể cả một đôi giày. Bạn không có tiền chữa trị nếu bị bệnh mà không có Medicare.”
Người phụ nữ 54 tuổi này là một trong số hơn 800 ngàn người Úc chỉ nhận được có 40 đôla một ngày, và mức trợ cấp thất nghiệp này đã không thay đổi trong 25 năm qua.
Cố vấn của Hội đồng Dịch vụ Xã hội (ACOSS), bà Charmaine Crowe nói tiền thất nghiệp cần được tăng ngay lập tức thêm $75 đôla một tuần mới phù hợp với vật giá leo thang.
“Nếu lãnh NewStart bạn không đủ tiền trả điện nước, không có tiền để đi tới một buổi phỏng vấn tìm việc làm, và không đủ để trả tiền thuê nhà. Tổ chức từ thiện Anglicare đã chỉ tìm được có hai căn hộ trên toàn nước Úc có tiền thuê mà người lãnh NewStart có thể trả nổi mà thôi."
Bà Crowe nói tăng tiền thất nghiệp sẽ có lợi cho tất cả mọi người sau khi chính phủ liên bang điều chỉnh việc thẩm định tài sản của người lãnh trợ cấp xã hội.
“Công ty phân tích tài chánh Deloitte đã nghiên cứu thấy nếu tiền thất nghiệp tăng 75 đôla một tuần, nền kinh tế của Úc sẽ hưởng được 4 tỉ đôla. Các vùng nông thôn là được lợi nhất nếu tiền NewStart được tăng lên, trong khi chúng ta cũng biết là khu vực này đã chịu ảnh hưởng nặng nề của hạn hán trong mấy năm qua."
Khoảng 1 triệu người Úc có thể có thêm $800 đôla một năm sau khi chính phủ liên bang thay đổi cách thẩm định thu nhập của người nhận trợ cấp xã hội.
Thông thường chính phủ sẽ thẩm định thu nhập của người lãnh trợ cấp, từ tài sản đến các nguồn đầu tư tài chánh nếu có, để ấn định việc cấp tiền già mỗi 2 tuần một lần cho họ.
Mức thẩm định này dựa trên lãi suất ngân hàng nhưng lãi suất giả định của chính phủ (deeming rates) đã không thay đổi kể từ năm 2015 mặc dù từ đó đến nay lãi suất ngân hàng đã hạ giảm nhiều lần.
"Chúng tôi sẽ hạ 2 mức trần tiền lời gởi tiết kiệm hiện nay, từ 3,25% xuống còn 3% và từ 1,75% xuống còn 1%. Điều đó có nghĩa người già đơn thân sẽ nhận thêm được $804 đôla một năm, và $1.053 đôla cho hai vợ chồng một năm,” Bộ trưởng Xã hội Liên Bang, bà Anne Ruston giải thích.
LÃI SUẤT GIẢ ĐỊNH TỪ 1/7/2019 Đơn thân 1% đối với $52.000 đôla trở xuống, trên số đó là 3% Vợ chồng 1% đối với $86.000 đôla trở xuống, trên số đó là 3%
Chính phủ đưa ra những thay đổi này sau khi Ngân hàng Trữ kim Úc hạ lãi suất căn bản chỉ còn 1%.
Bà Ruston cho biết mức thẩm định thu nhập mới sẽ bắt đầu có hiệu lực từ tháng 9, nhưng sẽ được tính ngược trở lại kể từ 1 tháng 7.
Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến những ai đang nhận tiền già, mà cả cho trợ cấp tàn tật, trợ cấp chăm sóc người tàn tật, trợ cấp nuôi con, và trợ cấp thất nghiệp Newstart.
Bộ trưởng Ruston cho biết những thay đổi này sẽ tiêu tốn 600 tỉ đôla trong vòng 4 năm tới, nhưng sẽ không ảnh hưởng gì đến ngân sách của năm nay.
"Bộ trưởng Ngân khố đã cho biết nó sẽ không ảnh hưởng đến thặng dư ngân sách đã được dự toán cho tài khóa 2019-2020. Chúng tôi tin rằng đây là chuyện đúng đắn cần làm cho nên chúng tôi sẽ tìm ra tiền."
Nhưng Bộ trưởng Ngân khố Liên bang ông Josh Frydenberg cho biết chính phủ sẽ không tăng tiền trợ cấp thất nghiệp.
“Hai phần ba những ai đang nhận trợ cấp NewStart sẽ tìm được việc làm trong vòng 12 tháng, mục tiêu của chúng tôi là tạo điều kiện thuận lợi để họ tìm được việc làm, và đó là điều tốt nhất chúng tôi có thể làm, đó là giúp người thất nghiệp tìm được việc làm."
Nhưng bà Leslie nói nếu trợ cấp tăng lên chút đỉnh bà sẽ dễ dàng tìm được việc làm hơn.
“Bởi vì tôi không có computer và tôi lệ thuộc hoàn toàn vào phương tiện di chuyển công cộng. Như vậy tôi phải đến thư viện nhưng nhà tôi ở quá xa thư viện cho đến tôi phải đón xe buýt để đi. Có thêm tí tiền tôi sẽ ăn uống được đàng hoàng hơn để có sức khỏe tốt trong khi tình trạng sức khỏe của tôi hiện tại không được tốt."
Đảng Lao Động đối lập nói họ ủng hộ việc gia tăng tiền trợ cấp thất nghiệp nhưng nói rằng trách nhiệm của chính phủ và chính phủ nên lắng nghe những quan ngại chính đáng của người dân.
