Ở Mỹ, chương trình đã được tiến hành từ những năm 1970, khi Tổng thống Richard Nixon ký Đạo luật về các chất bị kiểm soát và tuyên bố lạm dụng ma túy là “kẻ thù công khai số một”.
"Kẻ thù công khai số một của nước Mỹ là lạm dụng ma túy".
"Để chiến đấu và đánh bại kẻ thù này, cần phải tiến hành một cuộc tấn công toàn diện”, Richard Nixon.
Đó là lời của Tổng Thống Hoa Kỳ Richard Nixon, người có bài phát biểu trước công chúng trên truyền hình vào năm 1971.
Lời nói của ông báo trước sự khởi đầu của một chiến dịch kéo dài hàng thập niên của chính quyền, nhằm trấn áp hoạt động buôn bán và sử dụng ma túy trên khắp nước Mỹ.
"Cảnh sát, đứng yên".
Đó là mệnh lệnh của cảnh sát, với những nghi phạm buôn bán ma túy, buộc chúng phải đứng yên tại chỗ.
Ở Úc, trong lịch sử đã có những nỗ lực tương tự để chống buôn bán và sử dụng ma túy.
Trong khi đó ông John Ryan là Giám đốc điều hành của Viện Penington, một tổ chức của Úc chuyên nghiên cứu và cố vấn về ma túy.
Ông nói rằng Úc cũng có truyền thống có cách tiếp cận cứng rắn, lấy cảnh sát làm trung tâm nỗ lực chính.
"Ở Úc, chúng ta có khuynh hướng áp dụng cách giải quyết cứng rắn đối với các vấn đề ma túy".
"Chúng ta có xu hướng mặc định khi áp dụng phương pháp kiểm soát nguồn cung, mà không thực sự nghĩ rằng, điều đó sẽ tạo ra hậu quả tiêu cực của chính nó”, John Ryan.
Phần lớn những nỗ lực đó được dành để ngăn chặn ma túy, xâm nhập vào cộng đồng ngay từ đầu.
Cảnh sát và lực lượng bảo vệ biên giới thường xuyên thông báo về việc thu giữ số lượng lớn chất bất hợp pháp, được nhập từ nước ngoài hoặc được sản xuất trong nước.
"Hôm nay tôi có mặt ở đây, để thông báo kết quả của một cuộc điều tra chung quan trọng, dẫn đến việc thu giữ khoảng 560 kg cocaine”, Pryce Scanlon.
Đó là lời của Ủy viên Cảnh sát Pryce Scanlon, ở Tây Úc.
Nhưng chính quyền cũng nhắm mục tiêu vào việc tàng trữ ma túy, kết quả là các tội phạm liên quan đến ma túy thống trị toàn bộ hệ thống tư pháp, từ việc bắt giữ cho đến cổng nhà tù.
Đó là một đường lối, đã thu hút sự chỉ trích ngày càng tăng.
Cựu ủy viên cảnh sát Victoria là ông Ken Lay trước đây tuyên bố, "bạn không thể tìm cách thoát khỏi vấn đề này", trong khi vào năm 2017, cựu Ủy viên Cảnh sát Liên bang là ông Mick Palmer nói với một diễn đàn ở Brisbane rằng, các chính sách thực thi hiện tại không hiệu quả.
"Theo quan điểm của tôi với tư cách là một chuyên gia cảnh sát có 33 năm kinh nghiệm, trong đó 20 năm làm cảnh sát trực chiến với tư cách là một sĩ quan cảnh sát điều hành, bắt đầu với thái độ khá cứng rắn đối với ma túy".
"Bạn biết đấy, bạn chơi trò chơi mà bạn phải chịu đòn".
"Nhưng ngay từ rất sớm, chúng ta bắt đầu nhận ra rằng một số tác động của phản ứng thông thường, của cơ quan thực thi pháp luật đối với vấn đề sử dụng ma túy, là khá vụng về".
"Đó là một công cụ không nhạy bén và chúng ta thường tạo ra nhiều tác hại hơn là có lợi”, Mick Palmer.
Trong khi đó một số tiểu bang và vùng lãnh thổ, đã lưu ý đến những lo ngại này và đã tiến tới phi hình sự hóa.
Alison Ritter là giám đốc Chương trình Mô hình Chính sách Ma túy tại Đại học New South Wales.
Trước đây bà đã nói với SBS News rằng, đây chỉ là một trong những cách tiếp cận mà Úc có thể thử nghiệm.
"Hợp pháp hóa đề cập đến việc sản xuất các loại thuốc bất hợp pháp hiện nay, hợp pháp giống như rượu và thuốc lá".
"Vì vậy, bạn có thể mua cần sa hoặc methamphetamine từ cửa hàng".
"Có thể sẽ có các quy định về độ tuổi mua hàng và có thể có các yêu cầu cấp phép".
"Vì vậy, hợp pháp hóa đề cập đến việc cung cấp và sử dụng ma túy hợp pháp".
"Mặt khác, việc hợp pháp hóa đề cập đến việc loại bỏ các hình phạt hình sự, đối với việc sử dụng ma túy cá nhân".
"Vì vậy nếu ai đó đang sử dụng cần sa, thay vì bị trừng phạt hình sự, họ sẽ nhận được phản hồi về giáo dục hoặc sức khỏe”, Alison Ritter.
Được biết các qui định khác nhau rất nhiều, từ tiểu bang này sang tiểu bang
Ở Nam Úc và Lãnh thổ phía Bắc, bất cứ ai bị phát hiện sở hữu một lượng nhỏ cần sa có thể bị phạt vạ, thay vì bị buộc tội.
Theo Tổ chức Rượu và Ma túy, Nam Úc có tỷ lệ chuyển hướng cao nhất cả nước, với 98% người dân chuyển hướng khỏi hệ thống tư pháp hình sự, so với chỉ 32% ở Tây Úc.
Ở Queensland, cảnh sát New South Wales và Victoria có toàn quyền cảnh cáo người dân, trong khi ở ACT việc tàng trữ một lượng nhỏ ma túy như cocaine, heroin, ma túy đá và MDMA sẽ bị phạt vạ, thay vì phải ra tòa.
Thượng nghị sĩ đảng Tự do Michaelia Cash đã nói với Quốc hội, vào thời điểm đạo luật được giới thiệu rằng, bà tin đó là một sai lầm.
"Thông báo yêu cầu một người phải nộp phạt gần 100 đô la, hoặc tham gia chương trình chuyển hướng sử dụng ma túy đã được phê duyệt, chỉ 100 đô la và bạn không bao giờ phải ra tòa".
"Thưa các đồng nghiệp, một thực tế cay đắng là tội đậu xe ở Canberra giờ đây sẽ bị phạt nặng hơn cả ma túy nguy hiểm".
"Bởi vì ở Canberra giờ đây bạn sẽ phải trả nhiều tiền hơn, khi đậu xe trái phép trong một trung tâm mua sắm, hơn là bị bắt khi chở ma túy đá".
"Bạn sẽ phải trả nhiều tiền hơn, nếu dừng xe gần thùng thư, hơn là tàng trữ heroin”, Michaelia Cash.
Hiện hãy còn quá sớm để nói những thay đổi này, có tác động gì đến việc giảm chi phí cho hệ thống y tế và tư pháp ở thủ đô hay không, nhưng các nghiên cứu trước đây đã nhiều lần chỉ ra rằng, việc hợp pháp hóa không làm tăng việc sử dụng ma túy và mang lại lợi ích cho những lãnh vực đó.
Ngoài ra còn có bằng chứng về tính hiệu quả của các chương trình trao đổi kim tiêm, được thiết kế để ngăn chặn người dùng dùng chung ống tiêm của họ, theo cách tiếp cận được gọi là giảm thiểu tác hại.
Những hành động này được ghi nhận, là đã giữ tỷ lệ nhiễm HIV trong số những người tiêm chích ma túy, ở mức thấp nhất trên thế giới.
Tại các tiểu bang New South Wales và Victoria, đã thành lập các cơ sở được gọi là phòng tiêm chích an toàn, các địa điểm có đội ngũ chuyên gia y tế được đào tạo, được trang bị các loại thuốc có thể giải quyết tình trạng quá liều, cũng như thông tin liên hệ.
Trong khi đó nhiều tiểu bang khác đã phản đối lời kêu gọi xây dựng các cơ sở này, mặc dù các nghiên cứu cho thấy kết quả tích cực.
Được biết Phòng Chích an toàn ở New South Wales, được thành lập ở khu vực nội thành Kings Cross vào năm 2001, và kể từ đó đã tiếp nhận gần 18 ngàn khách hàng, giải quyết gần 11 ngàn trường hợp sử dụng thuốc quá liều và cung cấp dịch vụ điều trị và giới thiệu dịch vụ cho hơn 20 ngàn người.
Một vụ duyệt xét về cơ sở của Victoria cho thấy, nơi này đã quản lý an toàn gần 6 ngàn ca sử dụng thuốc quá liều và cứu sống được 63 người.
Địa điểm nầy được xây dựng vĩnh viễn vào năm 2023, sau khi bắt đầu thử nghiệm vào năm 2018, một hành động khi đó Thủ hiến Victoria là ông Daniel Andrews đã kiên quyết bảo vệ.
"Nếu đó là con trai hay con gái tôi thì sao?. Điều gì sẽ xảy ra nếu đó là người mà tôi quan tâm?".
"Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta có thể làm nhiều hơn và làm điều gì đó khác biệt, để cứu lấy mạng sống?”, Daniel Andrews.
Tại những nơi khác, ở Queensland và ACT có các chương trình thử nghiệm nhằm kiểm tra thành phần thuốc, mà một người dự định sử dụng.
Tiến sĩ Thomas Norman từ Đại học La Trobe cho biết, những chương trình này không nhằm mục đích khuyến khích sử dụng ma túy, mà đặt nền tảng để giúp đỡ người dùng.
"Mục đích của chương trình là thay đổi hành vi của mọi người".
"Vì vậy chúng tôi đang tìm kiếm ai đó, để loại bỏ chất mà họ có hoặc ở mức tối thiểu, để sử dụng ít chất hơn".
"Đây không chỉ là việc cho mọi người biết họ có loại thuốc gì, mà còn là cơ hội để mọi người trò chuyện trực tiếp với chuyên gia y tế và họ có thể đưa ra một số lời khuyên thực sự phù hợp”, Thomas Norman.
Trong khi đó một số chuyên gia như Giáo sư Jennifer Schumann từ Viện Pháp y Victoria, muốn thấy việc thử nghiệm thuốc được áp dụng rộng rãi hơn, đặc biệt là tại các địa điểm tổ chức lễ hội âm nhạc, nơi gần đây xảy ra hàng loạt các trường hợp sử dụng thuốc quá liều gây tử vong.
"Hiện chúng tôi có rất nhiều bằng chứng từ khắp nơi trên thế giới cho thấy, các dịch vụ kiểm tra ma túy có hiệu quả cao ,trong việc thiết lập các phương pháp giảm thiểu tác hại khác và đây là điều chúng tôi cần cân nhắc kỹ lưỡng ở Úc”, Jennifer Schumann.
Sẽ tốt hơn nhiều nếu những chất cấm này không được sử dụng, trước khi mọi người tham gia các lễ hội âm nhạc và nhạc rock này, Chris Minns.
Vào lúc nầy một số chính phủ dường như không bị thuyết phục về nhu cầu của họ, như Bộ trưởng Y tế Victoria là bà Jaclyn Symes nói rõ.
"Hiện tại không có kế hoạch thử nghiệm thuốc”, Jaclyn Symes.
Thế nhưng những chương trình thử nghiệm này làm nổi bật một vấn đề chính yếu khác, đó là nhiều người sử dụng ma túy vẫn không phải lúc nào cũng biết chính xác họ đang dùng gì.
Tiến sĩ David Caldicott là Trưởng nhóm Thử nghiệm Thuốc Men của Úc.
“Luôn có mối lo ngại khi có sự không phù hợp, giữa những gì mọi người mong đợi mua hoặc có được, và những gì chúng tôi thực sự chứng minh rằng họ có”, David Caldicott.
Trong khi đó các giới chức và nhà nghiên cứu, biết người dùng đang sử dụng những gì.
Các hạn chế về cung cấp opioid đã được đề ra, do vô tình dùng quá liều gây tử vong với opioid được kê đơn, hiện đã vượt qua heroin để trở thành nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến ma túy ở Úc.
Ông John Ryan cho biết, một số bệnh nhân đã chuyển sang sử dụng các chất bất hợp pháp, sau khi nhận thấy khả năng tiếp cận các đơn thuốc hợp pháp của họ, bị hạn chế hoặc bị ngăn chặn.
"Chúng tôi đã thấy điều đó xảy ra ở Úc do các chương trình giám sát kê đơn, đã được áp dụng ở hầu hết các khu vực pháp lý".
"Điều tương tự cũng xảy ra ở Mỹ, nơi thực sự gần như bị lãng quên khi nói về chuyện fentanyl ở Mỹ".
"Vấn đề về fentanyl thực sự bùng nổ, cùng lúc khi các bác sĩ giảm khả năng tiếp cận với thuốc opioid theo toa".
"Vì vậy những người phụ thuộc cuối cùng sẽ tham gia vào thị trường bất hợp pháp, trừ khi họ được quản lý cẩn thận”, John Ryan .
Còn cố vấn chính của Ủy ban Tình báo Hình sự Úc là ông Shane Neilson, nói với Đài phát thanh 6PR ở Perth rằng, việc kiểm tra thường xuyên được thực hiện, thông qua Chương trình Giám sát Ma túy trong Nước thải Quốc gia, để xác định loại ma túy nào có vấn đề và ở đâu.
“Quí vị biết, đó thực sự là một vấn đề tồi tệ và có rất nhiều nguyên nhân".
"Điều quan trọng nhất với việc phân tích nước thải, là nó đo lường mức tiêu thụ thực tế".
"Vì vậy, chúng tôi có một hướng dẫn đáng tin cậy và thường xuyên về vấn đề như thế nào, đó là trên căn bản tiểu bang, địa phương và cả trên cơ sở quốc gia”, Shane Neilson.
Cuộc thử nghiệm cho thấy ở Tây Úc, lượng tiêu thụ methamphetamine đã tăng 40% so với năm rồi.
Ông Shane Neilsontừ Hiệp hội Rượu và Ma túy Victoria, nói với đài truyền hình số 9 rằng, Melbourne có mức tiêu thụ heroin, ketamine và fentanyl cao nhất, so với bất kỳ thành phố thủ phủ nào của Úc.
"Việc sử dụng thuốc quá liều đã gia tăng ở Melbourne".
"Chúng ta đang chứng kiến trung bình có 2 trường hợp sử dụng heroin quá liều, gây tử vong mỗi tháng".
"Nó đặt một gánh nặng lớn lên hệ thống y tế, vốn đã quá tải”, Shane Neilson.
Các cuộc thử nghiệm cũng cho thấy, tỷ lệ phát hiện chất kích thích tổng hợp pentylone tăng 75%.
Giáo sư Shane Darke từ Trung tâm Nghiên cứu Rượu và Ma túy Quốc gia, tại Đại học New South Wales cho biết, nghiên cứu của chính ông đã chỉ ra rằng heroin vẫn là một vấn đề lớn.
"Tôi đã công bố một bản nghiên cứu vào năm rồi về những cái chết do heroin ở Úc".
"Chỉ trong khoảng thời gian từ 2020 đến 2022, đã có 610 trường hợp tử vong do heroin trong giai đoạn đó".
"Vì vậy, điều phải nhận ra là có xu hướng tập trung nhiều vào dược phẩm và tôi nghĩ điều đó là hợp lý, nhưng đừng quên còn có những thứ khác như heroin vẫn chưa biến mất".
"Nếu tôi có thể tìm thấy 600 người chết trong khoảng thời gian từ 2020 đến 2022, thì điều đó cho thấy quí vị vẫn còn phải đối phó với một vấn đề lớn”, Shane Darke.
Với việc sử dụng ma túy vẫn còn phổ biến, chính sách cứng rắn vẫn còn tồn tại ở một số tiểu bang của Úc, bất chấp sự chuyển sang giảm thiểu tác hại.
Ở New South Wales, chưa có đánh giá chính thức nào về chính sách khám xét quần áo, mặc dù hàng trăm trẻ em phải chịu các thủ tục này mỗi năm.
Thủ Hiến Chris Minns nói với chương trình Today rằng, có quá nhiều người đã chết vì sử dụng thuốc quá liều tại những sự kiện này và các thủ tục tìm kiếm, là vì lợi ích của chính họ.
"Cuối cùng, quyết định của Cảnh sát NSW đặc biệt là về các lễ hội âm nhạc được tiến hành, để giới trẻ nói riêng không sử dụng ma túy bất hợp pháp và điều đó không dẫn đến tử vong, do dùng thuốc quá liều tại các lễ hội âm nhạc".
"Cảnh sát bị rơi vào một tình huống thực sự khó khăn, vì rõ ràng là có một cuộc điều tra xác minh, có một gia đình tan nát sau cái chết do dùng thuốc quá liều".
"Sẽ tốt hơn nhiều nếu những chất cấm này không được sử dụng, trước khi mọi người tham gia các lễ hội âm nhạc và nhạc rock này”, Chris Minns.