Các công tố viên Tòa án Liên bang Mỹ nói khối tài sản này có liên quan chặt chẽ với một đường dây về tham nhũng công quỹ quốc tế và hối lộ toàn cầu.
Hồ sơ dân sự đã được nộp lên tòa án tại Los Angeles về công ty có tên là One Malayasia Development Berhad, gọi tắt là 1-M-D-B, thực chất là vỏ bọc cho quỹ chiếm dụng và rửa tiền.
Đây là một vụ án điều tra một công ty đơn lẻ liên quan đến khối tài sản lớn nhất từ trước tới giờ bởi sáng kiến của tổ chức phục hồi tài sản United States Kleptocracy Asset Recovery.
Bộ Tư pháp Hoa kỳ cáo buộc rằng tiền tham nhũng ăn cắp hối lộ từ 1MDB đã được chuyển tới các tài khoản khác nhau trên đất Mỹ và tới ít nhất ba nước khác nữa là Singapore, Thụy sĩ và Luxembourg để rửa tiền trong thời gian suốt bốn năm.
Bộ trưởng tư Pháp Hoa kỳ là Loretta Lynch cho biết số tiền biển thủ này sau đó đã được dùng để tạo một cuộc sống xa lộng lẫy cho một số cá nhân trong đó có các quan chức nhà nước Mã lai.
"Những người tố cáo cáo buộc rằng từ 2009 tới 2015, những quan chức chính phủ này và các tòng phạm của họ đã móc ngoặt để biển thủ và tuồn rửa hàng tỷ dollars từ 1MDB."
"Những kẻ biển thủ đã rửa tiền mà họ ăn cắp được qua một mạng lưới phức tạp gồm những giao dịch mờ ám và các công ty vỏ bọc gian lận trên khắp thế giới trong đó có Thụy sĩ, Singapore và Hoa kỳ."
"Số tiền ăn cắp này sau đó được dùng để mua nhà cửa tài sản cho các kẻ biển thủ và người thân cũng như đồng bọn của họ gồm các căn hộ cao cấp đắt tiền vào bật nhất tại New York và Los Angeles, sắm máy bay riêng và mua những bức tranh vô giá của Vincent Van Gogh và Claude Monet."
Trợ tá của Bộ trưởng Tư Pháp phụ trách vấn đề hình sự bà Leslie Caldwell, nói có các công ty Mỹ dính tay trong vụ rửa tiền.
"Goldman Sachs và một số những công ty khác có dính líu ít nhiều đến những giao dịch này, và chúng tôi tiếp tục điều tra để phanh phu ra thêm nhiều bằng chứng cũng như đầu mối liên quan khác."
1MDB bởi thủ tướng Malaysian Najib Razak từ năm 2009.
Dù tên ông không được nêu đích danh trong hồ sơ tòa án, và dù ông liên tục phủ nhận bất kỳ hành động sai trái nào gán cho mình thế nhưng hồ sơ tố tụng có chứa đựng những chi tiết có vẽ như chỉ dẫn thẳng tới tên ông.
Những chi tiết đó bao gồm cáo buộc về AU$681 triệu từ việc bán cổ phiếu trong năm 2013 được chuyển vào tài khoản của một quan chức cao cấp của chính phủ, người giữ chức vụ quan trọng trong công ty 1MDB.
Ông Najib trước đây đã từng bị điều tra tại Malaysia sau khi có những tiết lộ về khoản tiền AU$681 triệu kể trên được chuyển vào các tài khoản ngân hàng mang tên cá nhân của.
Vào tháng Giêng, Tổng chưởng lý của Malaysia nói Thủ tướng đã không phạm một tội lỗi nào, và tiền trong tài khoản của ông là tiền tài trợ chính trị từ gia đình hoàng gia Saudi.
Con trai riêng của vợ của ông Najib Razak là Riza Aziz, được nêu tên tron ghồ sơ tòa án như là một cá nhân liên quan.
"Một số tiền từ các tài khoản gian dối này đã được dùng để đầu tư ở Hoa kỳ, và khi các quan chức tham nhũng đem tiền ăn cắp của họ vào nước Mỹ thì họ cũng đem theo vào những thói quen và hành vi tham nhũng và hối lộ tham và thái độ coi thường pháp luật của họ vào đây. Và như thế là đã đem tới một sự đe dọa cho nền kinh tế của chúng tôi. Nguy cơ của việc làm nảy sinh những công ty tội phạm và làm băng hoại quá trình dân chủ của đất nước chúng tôi." - Andrew McCabe
Ông Riza là người sáng lập hãng phim Đá Granite Đỏ Red Granite Production là hãng đã sản xuất phim được đề cử tranh giải Oscar "The Wolf of Wall Street".
Bà Lynch nói hồ sơ vụ án không có ý định để chống lại bất kỳ cá nhân nào mà thay vào đó mục tiêu của hồ sơ là các tài sản mua tiền từ ăn cắp.
"Khối tài sản một tỷ dollars mà chúng tôi đề cập đến trong ngày hôm nay chỉ là một phần trong số hơn ba tỷ dollars tiền ăn cắp mà 1MDB đã đem đi rửa tại các công ty tài chánh khác nhau vi phạm luật pháp Hoa kỳ."
"1MDB được thành lập bởi chính phủ Malaysian nhằm phát triển kinh tế thông qua các đối tác quốc tế và những khoản đầu tư trực tiếp từ nước ngoài, với mục đích tối thượng là cải thiện an sinh cho người dân Mã Lai."
"Thế nhưng thật bi kịch thật đáng buồn và không may đó là một số những quan chức tham nhũng của 1MDB đã sử dụng quỹ công này như là một tài khoản ngân hàng cá nhân của họ."
Trong khi Hoa kỳ phải đối mặt với nỗi sợ hãi trong nước về an ninh quốc gia thì giám đốc FBI Andrew McCabe nói vụ án 1MDB là cực kỳ quan trọng.
"Một số tiền từ các tài khoản gian dối này đã được dùng để đầu tư ở Hoa kỳ, và khi các quan chức tham nhũng đem tiền ăn cắp của họ vào nước Mỹ thì họ cũng đem theo vào những thói quen và hành vi tham nhũng và hối lộ tham và thái độ coi thường pháp luật của họ vào đây."
"Và như thế là đã đem tới một sự đe dọa cho nền kinh tế của chúng tôi"
"Nguy cơ của việc làm nảy sinh những công ty tội phạm và làm băng hoại quá trình dân chủ của đất nước chúng tôi."
Việc điều tra sẽ đẩy thủ tướng Najib vào những áp lực chính trị với những nhà phê bình chỉ trích kêu gọi ông từ chức.
Ông Najib đã cho sa thải những đã lên tiếng chống vụ bê bối trong thời gian qua trong nội bộ của đảng Tổ chức Quốc gia Malay thống nhất - United Malays National Organisation (UMNO) do ông cầm quyền.
Người phát ngôn của văn phòng thủ tướng nói văn phòng sẽ hợp tác hoàn toàn với bất kỳ cuộc điều tra hợp pháp nào của công ty hay công dân Malaysian".
