نکات مهم
- قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض اشعه فرابنفش/ماوراء بنفش آفتاب می‌تواند باعث صدمه دیدن دی‌ان‌ای سلول‌های پوست شود.
- امکان ابتلا به سرطان پوست در افراد تیره‌رنگ کمتر است، اما هنوز امکان ابتلا وجود دارد.
- افراد تیره‌پوست در خطر بیشتر کمبود ویتامین دی قرار دارند.
چرا آسترالیا یکی از بلندترین نرخ‌های سرطان پوست را در جهان دارد؟
بر اساس ارقام اداره آمار/احصائیه آسترالیا، از میان آسترالیایی‌هایی که در سال مالی ۱۸-۲۰۱۷ سرطان داشتند، نزدیک یک‌سوم (۳۰.۸ درصد) آن‌ها سرطان پوست داشتند که آن را تبدیل به شایع‌ترین نوع سرطان در کشور می‌کند.
پروفیسر دیوید وایت‌من، سرگروه 'گروه کنترل سرطان' در انستیتوت تحقیقات طبی کیوآی‌ام‌ار برگ‌هافر (QIMR Berghofer Medical Research Institute)، می‌گوید دلیل آن ترکیبی از عوامل، از جمله جغرافیا و مهاجرت، است.
آقای وایت‌من می‌گوید: «در نیم‌کره جنوبی، کشور ما در عرض‌های جغرافیایی نسبتاً پایین قرار دارد، بنابراین میزان نور خورشیدی که در آسترالیا به زمین می‌خورد، بسیار بیشتر از اروپا و آسیای شمالی و سایر نقاط جهان، مانند امریکای شمالی، است. بنابراین، در جایی که ما زندگی می‌کنیم، اشعه فرابنفش زیادی به سطح زمین برخورد می‌کند.»
Source: Getty Images/maps4media
پروفیسر وایت‌من توضیح می‌دهد: «در فصل تابستان ما در آسترالیا، شدت واقعی پرتوهای خورشید قوی‌تر است، زیرا ما نسبت به تابستانِ زمان مشابه در نیم‌کره شمالی کمی به خورشید نزدیک‌تر هستیم.»
او می‌گوید چون اکثر آسترالیایی‌های امروزی از نژاد اروپایی هستند و بیشترشان پوست شفاف دارند، قرار گرفتن در محیط آسترالیا با تابش شدید نور خورشید برای آن‌ها مناسب نیست.
قرار گرفتن در معرض خورشید چگونه سرطان‌زا می‌شود؟
قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه فرابنفش (UV) خورشید می‌تواند بر دی‌ان‌ای (DNA) سلول‌های پوست آسیب برساند. وقتی این آسیب زیاد شود، می‌تواند باعث سرطان شود.
احمد حسنین، طبیب عمومی مقیم سیدنی که در زمینه سرطان پوست نیز تخصص دارد، می‌گوید: «آن‌چه واقع می‌شود این است که وقتی اشعه ماوراء بنفش به پوست برخورد می‌کند، شروع به تغییر دی‌ان‌ای سطحی‌ترین سلول‌ها می‌کند.»
او می‌افزاید: «روزبه‌روز، سال‌به‌سال، سلول‌های سرطانی شروع به تکامل می‌کنند- چه سرطان خفیف‌تر باشد که بنیاد سرطان است، چه سرطان‌های متوسط و بالقوه تهدیدکننده زندگی یا ملانوماهای کشنده باشند.»
Source: Getty Images/MB Photography
داکتر حسنین می‌گوید، شاخص اشعه فرابنفش در یک روز معمولی تابستان در آسترالیا به قدری بالاست که قرار گرفتن محافظت نشده در معرض آفتاب می‌تواند به معنای خطر بالای آسیب دیدن باشد.
او می‌گوید: «من در یک روز معمولی، با شاخص ۱۲ اشعه فرابنفش خورشید در آسترالیا، احتمالاً از بیرون رفتن اجتناب می‌کنم، احتمالاً از بیرون بردن بچه‌هایم اجتناب می‌کنم.»
در روزهای آفتابی زمستان، شاخص اشعه فرابنفش می‌تواند سه یا چهار باشد که داکتر حسنین می‌گوید خفیف تا متوسط محسوب می‌شود و مدت تابش اشعه فرابنفش نیز کوتاه‌تر است.
او می‌افزاید: «اما در تابستان، در بازه زمانی بین ساعت ۸ صبح تا ۴:۳۰ بعدازظهر، [شاخص اشعه فرابنفش] تقربیاً همیشه به سطح بین ۱۲ تا ۱۴ می‌رسد.»
چگونه از خود در برابر آفتاب محافظت کنیم؟
در زبان انگلیسی جمله معروفی موسوم به «Slip, slop, slap, seek, slide» وجود دارد که کل مسایل محافظتی در برابر آفتاب در آن خلاصه شده‌اند. در این جمله اسلیپ (slip) پوشاندن بدن با لباس، اسلاپ (slop) زدن کرم ضدآفتاب، اسلپ (slap) پوشیدن کلاه آفتابی، سیک (seek) نشستن در سایه یا سرپناه و اسلاید (slide) پوشیدن عینک آفتابی معنا می‌دهند.
پیج پریستون، رییس سابق کمیته سرطان پوست در شورای سرطان آسترالیا، همه را تشویق می‌کند که قبل از بیرون رفتن، سطح اشعه فرابنفش را در مکان خاصی که می‌خواهند اتراق کنند، با استفاده از اپ ) یا سر زدن به وبسایت اداره هواشناسی چِک کنند.
Source: Getty Images/Stuart Westmoreland
او می‌افزاید: «وقتی سطح اشعه فرابنفش سه یا بالاتر بود، از پوشاک محاظفتی استفاده کنید که تا حد امکان پوست تان را بپوشاند، ضدآفتابی بمالید که عامل محافظت از آفتاب (SPF) آن ۳۰ یا بالاتر یا غلیظ و ضدآب باشد، کلاهی بپوشید که صورت، گردن و گوش‌ها را بپوشاند، دنبال سایه باشید و عینک آفتابی بزنید.»
آیا افراد دارای پوست تیره‌تر کمتر در معرض ابتلا به سرطان پوست هستند؟
آقای وایت‌من می‌گوید، ریسک ابتلا به سرطان پوست در افراد دارای پوست تیره‌تر پایین‌تر است، اما این بدان معنا نیست که آن‌ها اصلاً در معرض خطر نیستند.
او می‌گوید، افراد دارای رنگ پوست تیره‌تر ماده‌ای به نام ملانین دارند که از دی‌ان‌ای در برابر اشعه فرابنفش محافظت می‌کند.
Source: Getty Images/Elizabeth Fernandez
اما داکتر حسنین می‌گوید که در درمانگاه خود بیماران تیره‌رنگ زیادی را می‌بیند که مبتلا به سرطان پوست هستند.
او می‌گوید: «هر کس متفاوت است. در طبابت، یک طبیب خوب به مریض خود می‌گوید، 'یک عامل خطر وجود دارد. لطفاً از عامل خطر اجتناب کن'.»
«اشعه فرابنفش خطری برای ابتلا به سرطان پوست است و شخص تیره‌رنگ و روشن‌رنگ در معرض عین عامل خطر قرار دارند. یک شخص تیره‌رنگ محافظ دارد، اما این بدان معنا نیست که شما همیشه محفوظ هستید. هر کسی می‌تواند مبتلا به سرطان پوست شود، حتا اگر تیره‌رنگ باشد و من این را در درمانگاه خود دیده‌ام.»
کمبود ویتامین دی
ساحل شلوغ بوندای در یک روز آفتابی تابستان Source: Getty Images/Matteo Colombo
خانم پریستون از شورای سرطان آسترالیا می‌گوید، این دسته افراد باید به جای قرار دادن خودشان در برابر آفتاب برای یک مدت طولانی، در مشورت با طبیب خانوادگی شان مکمل‌های ویتامین دی مصرف کنند.
او می‌گوید: «برخی گروه‌ها هستند که در معرض خطر کمبود ویتامین دی قرار دارند، بنابراین آن‌ها افرادی هستند که ملانین بیشتر و رنگ پوست تیره‌تر دارند، افرادی که به دلایل دینی یا فرهنگی پوست خود را می‌پوشانند و همچنین کسانی که سالخورده هستند.»
