Hoofdpunten
- De kennis van de First Nations over het weer en de seizoenen is van generatie op generatie doorgegeven door middel van mondelinge en visuele verhalen en culturele tradities.
- De seizoenscycli die door de First Nations-volkeren worden beschreven, variëren in heel Australië, afhankelijk van hun geografische locatie.
- De weerkennis van First Nations omvat inzicht in hoe veranderingen in het gedrag van dieren of de groei van planten verband houden met veranderingen in het weer en de seizoenen.
Het weer en de seizoenen begrijpen is een diepgaand aspect van de culturele kennis van de Aboriginals en Torres Strait Islander, die gedurende tienduizenden jaren is ontwikkeld.
Het weer beïnvloedt de levenscycli van dieren en planten. Het begrijpen van deze onderlinge verbinding is essentieel voor het overleven van de mens, vooral in Australië met zijn seizoensgebonden weersextremen en het vaak meedogenloze landschap.
Alles is met elkaar verbonden, is een centrale filosofie van de First Nations-cultuur, en gedurende millennia hebben de Australische Aboriginals en Torres Strait Islander hun omgeving geobserveerd en de vaak subtiele verbanden geleerd tussen klimaat, weer, seizoenen en veranderingen in het dieren- en plantenleven om hen heen.
De roep van een bepaalde vogel kan duiden op naderende regen, en de bloei van een bepaalde plant of boom kan wijzen op de verandering van een seizoen en de tijd om naar een ander deel van het land te verhuizen.
Tante Joanne Selfe is een Gadigal-vrouw uit de oostelijke rand van Australië. Zij groeide op met het leren over het weer, de seizoenen en de omgeving op basis van informatie die via haar familie en gemeenschap werd doorgegeven.
„Ingewikkelde kennis van weersystemen, seizoenen en de omgeving is belangrijk voor het voortbestaan van alle mensen. Voor de mensen van First Nation hebben onze diepe banden met deze kennis ons in staat gesteld om te floreren in deze kwetsbare omgeving”, legt tante Joanne uit.
Moodjar, the native Christmas tree Credit: TerriAnneAllen/Pixabay
„Er zijn veel weersomstandigheden die dit kwetsbare continent van ons treffen. Of het nu gaat om onweersbuien of droogte, mensen van de First Nations hebben zich daarop voorbereid en ze hebben kennissystemen die het mogelijk maken om te overleven tijdens cyclonen of om inzicht te krijgen in de veiligheid tijdens een onweersbui en zich voor te bereiden op droogte”, zegt tante Joanne.
„Als we kijken naar de invloed van het weer op alle mensen, willen we vaak controle hebben. Onze kennis is wat ons veilig houdt. Diarra-murrahmah-coing, de zon gaat rood onder, en dat betekent dat het morgen goed weer is.”
Aan de westkant van Australië werd Jordan Ah Chee, academicus van de Murdoch University Indigenous Knowledge, geboren in de Kimberley-regio. Hij heeft banden met de volkeren van Bindjareb, Wardandi, Palyku, Nyikina en Yawuru.
„Er bestaat een idee dat onze mensen nomadisch waren, maar dat neigt er nogal naar dat we geen plek hebben of geen huis hebben.”
We gaan erg met de seizoenen mee en we zouden op een duurzame manier van plaats naar plaats verhuizen.Jordan Ah Chee
„De mensen van de Aboriginals en de Torres Strait Islander hebben door de millennia heen een diepe verbinding opgebouwd met het land, de wateren en de lucht. Door deze verbinding hebben we deze complexe kennis ontwikkeld die ons heeft geholpen om op deze plek te gedijen — en het is dit onderliggende idee van dat alles met elkaar verbonden is.”
De diepe verbondenheid van de mensen van de First Nations met het land, de lucht en het water zorgt voor een intens begrip van hoe de veranderende seizoenen in het landschap worden weerspiegeld.
„In tegenstelling tot westerse manieren om te weten waar je de seizoenen koppelt aan specifieke datums in de kalender, is kennis over wanneer de seizoenen komen en hoe ze gedurende het jaar verlopen, het gevolg van veranderingen in het landschap en veranderingen in het gedrag van dieren en veranderingen in de omgeving”, zegt Ah Chee.
„En dat zou bepalen waar we op bepaalde tijden van het jaar zouden zijn, welk voedsel er beschikbaar was, of we nu aan de kust of in het binnenland zouden zijn, dus een goed begrip van het weer en de seizoenen was erg belangrijk voor onze manier van leven.”
Fire stick farming Credit: Christian Bass/Unsplash
„Als we hierover nadenken, is het waarschijnlijk het eerste waar we aan denken: de landbouw met vuurstokken. Met vuurstoklandbouw kunnen we de brandstofbelasting op de grond laag houden, zodat als er brand ontstaat door bliksem of andere gebeurtenissen, de brandstofbelasting niet te hoog wordt”, legt tante Joanne uit.
„Maar het stelt ons ook in staat om ervoor te zorgen dat er verse groene scheuten klaarstaan voor die zoogdiersoorten die het nodig hebben.”
De seizoenscycli die door de First Nations-volkeren worden beschreven, variëren afhankelijk van hun geografische locatie in heel Australië.
In het land Noongar in het zuidwesten van West-Australië worden gedurende het kalenderjaar zes seizoenen erkend, waarbij Birak het begin van de zomer vanaf begin december aankondigt — een tijd van warm weer en feest.
„Birak is gerelateerd aan hitte, zon en vuur, dan wordt het warmer en het wordt meestal het seizoen van de jongen genoemd, en het is een tijd van feest. Dit seizoen werd gekenmerkt door slangen en reptielen die hun huid afwierpen, kuikens die het nest verlieten en jonge dieren die volwassen werden en zich een weg baanden naar buiten”, legt Ah Chee uit.
„Een belangrijke verandering in het landschap zijn deze prachtige oranjegele bloemen van de moodjar, of de kerstboom, die een zeer belangrijke boom is voor de Noongar-bevolking. En rond deze tijd zou, afhankelijk van het weer en het klimaat, culturele verbranding plaatsvinden.”
Hemellichamen, zoals de maan en haar cyclus, worden door mensen van de First Nations gebruikt om dreigende weersveranderingen te herkennen.
In de kennissystemen van First Nation geven maanhalo's het begin van de regen weer.Tante Joanne Selfe
„Om er nu eens over na te denken: ijskristallen zweven in de bovenste atmosfeer, maanlicht wordt gebroken en gereflecteerd door de ijskristallen, en het kan resulteren in het verschijnen van een halo rond de maan. Nu erkent zelfs de hedendaagse wetenschap dat maanhalo's vaak gebruik maken van een lagedruksysteem, vaak gevolgd door regen en koelere temperaturen of binnen een paar dagen daarna.”
En subtiele veranderingen in de positie van de maan kunnen ook een belangrijke betekenis hebben.
„Soms staat de maan niet in het midden van die halo, maar misschien een beetje opzij, en dat zou erop duiden dat er ook wat wind op komst is”, zegt tante Joanne.
A moon halo Credit: Geoffrey Wyatt
„We hebben een aantal rotstekeningen in Sydney, nogal wat om eerlijk te zijn, maar een daarvan die opvalt heet Moon Rock met gravures van de maan. Deze specifieke gravures tonen de acht fasen van de maan en ze beginnen met de boemerang van de maker Biaime,” vertelt tante Joanne.
„Dit is belangrijk omdat de Gaddy bekend staan als grote vissen, onze vrouwen waren altijd buiten in Warrang, in de haven van Sydney, aan het vissen met een klein vuur en vaak met kinderen op sleeptouw, dus als we de maan gebruikten om te vissen, weten we dat het eerste en laatste kwartier van de maan waarschijnlijk de beste tijd is om te vissen. De reden hiervoor is dat een nieuwe of volle maan het getij zal doen toenemen; zee worden een beetje sterker, zullen het sediment op de zeebodem verplaatsen en het ook een beetje moeilijker maken om de vis te zien.”
Het klimaat in Australië is ongelooflijk divers, met tropische moessons, woestijnhitte en koude in de Alpen. Elke regio heeft zijn eigen unieke ritmes.
Voor inheemse gemeenschappen worden de seizoenen niet bepaald door datums, maar door hoe planten en dieren reageren op hun omgeving. Dit perspectief biedt een rijker, genuanceerder inzicht in het klimaat in Australië dan het bekende model voor vier seizoenen.
Het is een krachtige herinnering aan de diepe band die inheemse culturen hebben met het land en hoeveel we kunnen leren door hun kennis en tradities te waarderen.
Ga voor meer informatie over inheemse weerkennis naar:
