Στις 180 σελίδες του πορίσματος, περιγράφονται τα αίτια και οι συνθήκες που οδήγησαν στο πρωτοφανές αυτό σιδηροδρομικό δυστύχημα για τα ελληνικά χρονικά
Σοβαρές παθογένειες του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, που συνέτειναν στο δυστύχημα, με ορισμένες, εκ των οποίων να παραμένουν άλυτες, δύο χρόνια μετά την τραγωδία. Ανθρώπινα λάθη και παραλείψεις, που οδήγησαν τα δύο τρένα στη μετωπική σύγκρουση. Ανεπαρκή πρωτόκολλα διερεύνησης σοβαρών σιδηροδρομικών δυστυχημάτων, και μία αλληλουχία άγνοιας και επιχειρησιακής ανεπάρκειας. Αυτά είναι, μεταξύ άλλων, κάποια από τα βασικά συμπεράσματα του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ενός οργανισμού, που συστάθηκε, μετά την τραγωδία των Τεμπών.
Η φωτιά μετά τη σύγκρουση
Το πόρισμα ρίχνει φως στις συνθήκες της σύγκρουσης και της έκρηξης, που ακολούθησε, αποκλείοντας ορισμένα σενάρια, αλλά, και αναδεικνύοντας σοβαρές παθογένειες στη λειτουργία των ελληνικών σιδηροδρόμων.
Αυτό που επισημαίνει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ στο πόρισμά του είναι ότι από τον εξοπλισμό των τρένων, το τροχαίο υλικό όπως το αποκαλεί, και το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας δεν δικαιολογείται η έκρηξη που έχει καταγραφεί στα βίντεο. Επίσης, οι ερευνητές του ΕΟΔΑΣΑΑΜ δεν υιοθετούν την εκδοχή περί ελαίων σιλικόνης, δηλαδή τα λάδια των μετασχηματιστών.
Μάλιστα στο πόρισμα υπάρχει μία χαρακτηριστική φωτογραφία που δείχνει τη μηχανή του Intercity 62, η οποία έχει καταστραφεί λόγω της σύγκρουσης αλλά δεν είναι καμένη. Μέσα σε αυτή τη μηχανή υπάρχουν τα έλαια σιλικόνης και συνεπώς εάν είχαν προκαλέσει τη φωτιά, η μηχανή θα είχε καεί.
Γεγονός, το οποίο επεσήμανε ο προϊστάμενος της Μονάδας Διερευνήσεων, του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, Κωνσταντίνος Καπετανίδης, αν και οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι από την πυρκαγιά που ακολούθησε της σύγκρουσης έχασαν τη ζωή τους 5-7 άτομα.
Πιθανολογείται, επομένως, ότι πρόκειται για κάποια καύσιμη ύλη, η οποία, ωστόσο, δεν μπορεί να προσδιοριστεί, λόγω έλλειψης περισσότερων στοιχείων.
Η έλλειψη αυτή, σύμφωνα με τους ειδικούς εμπειρογνώμονες οφείλεται στην πρόχειρη και παντελώς ακατάλληλη διαχείριση του τόπου του δυστυχήματος, όπως επεσήμανε ο προϊστάμενος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα. Αστέριος Αλεξάνδρου.
Υπήρχε πολιτική παρέμβαση;
Ο πρόεδρος, του οργανισμού Χρήστος Παπαδημητρίου σε συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό MEGA, και στο δημοσιογράφο, Νίκο Ευαγγελάτο, τόνισε ότι αν και η διαχείριση του χώρου ήταν εντελώς λανθασμένη, ωστόσο, δεν προέκυψε από κάποια συντονισμένη επιχειρησιακή προσπάθεια συγκάλυψης στοιχείων.
Ερωτηθείς, μάλιστα, κατά πόσο, υπήρξε πολιτική παρέμβαση, προκειμένου να γίνει το διαβόητο μπάζωμα του τόπου του δυστυχήματος, ο κ. Παπαδημητρίου, ήταν κατηγορηματικός, ότι κάτι τέτοιο δεν προέκυψε από την έρευνα.
Ο ανθρώπινος παράγοντας
Όσον αφορά στα ανθρώπινα λάθη που οδήγησαν τα δύο τρένα σε αντίθετη πορεία στην ίδια γραμμή, ο κ. Καπετανίδης, σημείωσε το γεγονός ότι ο σταθμάρχης της Λάρισας, δεν χρησιμοποίησε την αυτόματη χάραξη πορείας που ήταν διαθέσιμη, και προτίμησε να κινηθεί χειροκίνητα.
Ως προς τον μηχανοδηγό του τρένου, επισημάνθηκε ότι είναι μεγάλο μυστήριο γιατί δεν σταμάτησε όταν βρήκε τα κλειδιά στη διαγώνιο. Η εντολή αναχώρησης της επιβατικής αμαξοστοιχίας, δόθηκε προφορικά και δεν επιβεβαιώθηκε από τον μηχανοδηγό μέσω επανάληψης. Ο μηχανοδηγός της επιβατικής, δεν αντέδρασε ούτε όταν έφτασε στην αλλαγή 118 και μπήκε στην αντίθετη γραμμή.
Οι χρόνιες παθογένειες και ελλείψεις
Πάντως, το πόρισμα υπογραμμίζει και τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, όπως τη σημαντική έλλειψη προσωπικού.
Επιπρόσθετα, το πόρισμα σημειώνει τη σημασία της μη υλοποίησης της περιβόητης σύμβασης 717. Η σύμβαση αυτή που είχε υπογραφεί το 2014 με τελική ημερομηνία υλοποίησης το 2016, προέβλεπε την πλήρη τοποθέτηση συστήματος τηλεδιοίκησης και ελέγχου των τρένων, στη γραμμή Αθήνας – Θεσσαλονίκης. Η σύμβαση ολοκληρώθηκε, τελικά το 2023, ωστόσο, λόγω της κακοκαιρίας Daniel, καταστράφηκε ένα σημαντικό μέρος της, το οποίο ακόμη δεν έχει αποκατασταθεί.
Το πόρισμα, σημειώνει, ότι όσοι καθυστέρησαν την υλοποίηση της σύμβασης, συμπεριλαμβανομένων των εκάστοτε κυβερνήσεων, συνέτειναν στο δυστύχημα των Τεμπών.
Πάντως, δύο χρόνια μετά την τραγωδία, ο ΕΟΔΑΣΣΑΑΜ, διαπιστώνει ακόμη σοβαρές ανεπάρκειες στην ασφάλεια λειτουργίας των τρένων, και για το λόγο αυτό προβαίνει σε 17 αυστηρές συστάσεις προς τον ΟΣΕ και την Hellenic Trains.
