رمضان د هجري قمري کال نهمه میاشت ده چې په ترڅ کې یې صحي بالغ مسلمانان له سهاره تر ماښامه روژه نیسي. په دې میاشت کې مسلمانان هڅول کیږي چې اضافي عبادتونه ترسره کړي لکه لمونځ، د قرآن لوستل او خیریه کارونه.
د روژې په میاشت کې یو شمېر مسلمانان د زکات ترڅنګ په خپله خوښه هم له خلکو سره مرستې کوي.
لا ډېر ولولئ
روژه څه وخت فرض شوې او کوم کسان باید روژه ونیسي؟
له اړمنو افغانانو سره د مرستې سازمان (Helping Needy Afghans) چې په آسټرالیا کې یو راجسټر شوی سازمان دی، په آسټرالیا کې له میشتو افغانانو مرستې را غونډوي او هغه په افغانستان کې زیانمنو خلکو ته رسوي.
د دغه سازمان بنسټ ایښودونکي خالد جانباز وايي چې دوی یوازې په افغانستان کې فعالیت کوي او موخه یې دا ده ترڅو " هغو کسانو سره مرسته وکړي چې په خورا سختو شرایطو کې ژوند کوي" لکه یتیمان، کونډې او معلولین.
هغه زیاتوي چې د روژې په مباکه میاشت کې افغانان د نورو میاشتو په پرتله زیاتې مرستې کوي او دوي په پام کې لري ترڅو په روانه میاشت کې د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې اړمنو افغانانو ته د شاوخوا ۱۵۰ زرو ډالرو په ارزښت مرستې ورسوي.
هغه وايي: "افغانستان له بې ساري بشري ناورین سره مخ دی. په ۲۰۲۳ کال کې ۲۸.۳ میلیونه خلک یا د افغانستان دوه پر درېیمه برخه نفوس د ژوندي پاتې کېدو لپاره عاجلو بشري مرستو ته اړتیا درلوده."
"د روژې په میاشت کې د مرستې د ورکړې عمل نه یوازې د دیني مسؤلیتونو د پوره کولو وسیله ده، بلکې د خپل مال د پاکولو او د معنوي ثوابونو د ترلاسه کولو وسیله هم ده."
"د دې میاشتې په اوږدو کې د نړۍ په ګوټ ګوټ کې مسلمانانو خپل زکات الفطر، زکات المال، فدیه، صدقه او عادي مرستې ورکوي چې په مرستو کې له ۶۰ زرو څخه ۱۰۰ زرو پورې زیاتوالی راځي."
خالد جانباز
شمس الرحمن ماموند په افغانستان کې د استرالیا د دفاعي ځواکونو (ADF) پخوانی ترجمان او فرهنګي سلاکار دی، چې له تېرو شاوخوا ۹ کلونو راهیسې په نیوکاسل کې له خپلې کورنۍ سره ژوند کوي.
هغه په بهر کې د خپل مور او پلار او خویندو مالي ملاتړ کوي او د روژې په میاشت کې له اړو خلکو سره د مرستې لپاره خپل وطن ته پیسې لیږي.
هغه وايي: "زه د عادي وخت په پرتله [په روژې کې] ډیرې مالي مرستې لیږم ځکه چې د روژې په مبارکه میاشت کې هرڅه ګرانېږي."
"دا زما لپاره خورا سخته ده کله چې خلک ما ته پیغامونه را استوي او د مرستې غوښتنه کوي، (او) له بده مرغه چې زه نشم کولی د هرچا سره مرسته وکړم، مګر زه خپلې وسې پوره هڅه کوم."
شمس الرحمن ماموند Credit: Facebook / Shamsurahman Mamond
افغانستان ته د پیسو د لېږلو بېلابیلې لارې شته لکه د پیسو انلاین انتقال او د حوالې له لارې د پیسو استول. مګر ډیر افغانان د حوالې سیسټم له لارې خپلې پیسې افغانستان ته استوي.
آصف بارز له ۱۹۹۸ کال راهیسې په سیډني کې د پیسو د لېږد خدمتونه وړاندې کوي. هغه وایي کله چې لومړی ځل هغه د پیسو د حوالې کاروبار پیل کړ، افغان ټولنه کې خلک له دې سیسټم سره نا اشنا وه.
هغه وايي د روژې په مبارکه میاشت کې خلک ډېر خیریه کارونه کوي، له همدې امله افغانستان ته د پیسو په لېږد کې هم زیاتوالی راځي.
په سیډني کې د پیسو د لېږد خدمتونه وړاندې کونکی، آصف بارز Credit: Supplied
"د روژې په میاشت کې د حوالو په لېږد کې زیاتوالی لیدل کېږي."
" د روژې په میاشت کې د حوالو لېږد له ۲۵ څخه تر ۳۵ سلنه پورې زیاتېږي."
زموږ خپرونه دلتهیا هم د اس بي اس پر اپلیکیشن واورئ. تاسو کولای شئ د اس بي اس اپلیکیشن په وړیا توګه له یا څخه ترلاسه کړئ.
