نتایج سرشماری سال 2011 استرالیا حاکی از آن است که 83 درصد از مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس (Aboriginal and Torres Islander people) در خانه های خود تنها به زبان انگلیسی صحبت می کنند.
و از هر ده نفر تنها یک نفر به زبان بومی استرالیایی صحبت می کند.
ملیندا هولدن (Melinda Holden) یک زن از تبار Warrgamay و Goreng Goreng است که در "مرکز آموزش زبان کوئینزلند مرکزی" کار می کند.
او می گوید حفظ و احیا زبان های بومی در اغلب مواقع همانند مسابقه با زمان است.
او می گوید: "پیران ما که مقداری از زبان را می دانند و آن را به نسل بعدی انتقال می دهند، زمان یا منابع کافی ندارند تا در واقع آنها را ضبط و ذخیره کنند. به طوری که ما متوجه می شویم که باید کار را از ابتدا آغاز کنیم".
گستره فعالیت مرکز آموزش زبان کوئینزلند مرکزی منطقه ای است که 50 زبان بومی در آن صحبت می شود اما این مرکز با در اختیار داشتن منابعی محدود تنها می تواند تمرکز خود را معطوف احیا یازده زبان کند.
ماموریت این مرکز، ارتقاء این زبان ها به میزان استانداردی است که بتوان پس از آن این زبان ها را در مراکز مراقبت از کودکان، مراکز پیش دبستانی و مدارس دولتی آموزش داد.
خانم هولدن در این خصوص می گوید: "برای توصیف کشورتان، شما واقعا باید زبان خود را داشته باشید زیرا بدون زبان نمی توانید فرهنگ خود، زبانتان یا کشورتان را توصیف کنید.
در همین حال، انستیتوی پژوهش های مربوط به مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس می گوید پیش از ورود و استقرار اروپایی ها در استرالیا، بیش از 250 زبان بومی در این کشور وجود داشته است.
اما به گفته این موسسه اکثر زبان های باقیمانده اکنون در شرایط خطرناکی قرار دارند.
خانم هولدن بر این باور است که "استعمار" ریشه اصلی کاهش چشمگیر تعداد زبان های سنتی استرالیا است.
او می گوید: "زمانی که تهاجم صورت گرفت، به اکثر مردمان ما اجازه داده نشد تا به زبان های خود صحبت کنند. آنها در واقع به دردسر می افتادند اگر به زبان خودشان صحبت می کردند. وقتی با افراد زیادی مانند افرادی در سن و سال مادر من در این خصوص صحبت می کنید متوجه می شوید که آنها اجازه نداشتند تا به زبان خود صحبت کنند. در نتیجه این زبان از بین رفت".
در همین حال، روزی سیتوروس (Rosie Sitorus) یک زبان شناس ساکن ایالت وسترن استرالیا نیز می گوید جدا کردن مردمان بومی استرالیا و جزیره نشینان تنگه تورس از سرزمین های سنتی خود در خلال دوران موسوم به "نسل های دزدیده شده" تاثیرات بسیار مخربی بر زبان های مردمان بومی داشته است.
او می گوید: "این حرکت مردم و اختلاط گروه ها است که لزوما زبان ها را تغییر می دهد. در نتیجه زمانی که یک زبان را از جایی که اصالتا در آنجا به آن زبان صحبت می شود – از داخل یک جامعه کوچک - بر می دارید و کل آن زبان را با یک گروه بزرگ در می آمیزید، شاهد تغییر زبان خواهید و حتی در برخی موارد شامل از دست رفتن آن زبان خواهید بود".
روزی سیتوروس زبان شناسی است که در مرکز زبانی ایرا وانگا (Irra Wangga Language Centre) فعالیت می کند.
فعالیت اصلی این مرکز حفاظت و بازیابی هفت زبان در منطقه میانی تا غربی ایالت وسترن استرالیا است.
او می گوید در برخی موارد ممکن است فقط یک نفر در داخل جامعه ای باشد که به آن زبان خاص صحبت می کند.
گفتنی است در پژوهشی که در سال 2001 با عنوان "وضعیت زبان های بومی در استرالیا" به قلم پاتریک مک کانول (Patrick McConvell) و نیکولاس تایبرگر (Nicholas Thieberger) به چاپ رسیده، یافته شده است که تعداد زبان های بومی مورد تکلم آنهم به صورت روان و به طور منظم توسط همه گروه های سنی در استرالیا از سال 1800 تا کنون به میزان 90 درصد کاهش پیدا کرده است.
نویسندگان این مقاله پیش بینی کرده اند که اگر این روند ادامه پیدا کند، استرالیا ممکن است تا اوائل سال 2050 با انقراض همه زبان های بومی خود روبرو شود.
این در حالی است که روزی سیتوروس می گوید با در نظر گرفتن این واقعیت که تنها به کمتر از 20 زبان سنتی در کشور صحبت می شود، باید گفت این فرض کاملا ممکن است.
پروفسور جیلین ویگلزوورت (Gillian Wigglesworth) مدیر واحد پژوهش های مربوط به زبان های بومی در دانشگاه ملبورن است.
او نیز می گوید، بقاء زبان های بومی استرالیا امری است که در دستان نسل جوان قرار دارد.
