Quan hệ giữa Hà Nội và Bắc Kinh đang trong tình trạng hết sức căng thẳng sau khi Tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 và tàu hải cảnh của Trung Quốc hoạt động ở bãi Tư Chính và khu vực cận kề, trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Phi cơ chở ông Morrison đã đáp ở Việt Nam vào chiều hôm qua. Ông Morrison chính thức trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của Úc kể từ năm 1994 có chuyến thăm song phương chính thức tới Việt Nam.
Phát biểu trong bữa tối với các doanh nghiệp tại Hà Nội, ông Morrison cho biết hai nước muốn có một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương cởi mở, hòa nhập và thịnh vượng.
Một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, nơi đó chúng ta tôn trọng chủ quyền và độc lập của nhau, bởi vì nếu chúng ta cho phép chủ quyền hoặc độc lập của bất kỳ người hàng xóm nào của chúng ta phải chịu sự ép buộc, thì chủ quyền hoặc độc lập của tất cả chúng ta đều bị suy yếu.
Ông Morrison nói trong chuyến công du Việt Nam. Diễn biến này theo sau sự kiện Mỹ cáo buộc Trung Quốc ép buộc và bắt nạt khi thực hiện các cuộc xâm nhập vào lãnh hải Việt Nam.
Chúng ta biết rằng ở Đông Nam Á, chúng ta cần an ninh và hòa bình để duy trì sự thịnh vượng của mình.
Thủ tướng Morrison nói ở Hà Nội. Ông Morrison đã không gọi đích danh Trung Quốc khi nhắc đến tình hình căng thẳng trong khu vực Biển Đông.
Hành động tránh gọi tên này tương tự như trong một hiệp ước chung với Nhật Bản và Hoa Kỳ về Biển Đông được ban hành vào tháng trước.
Nhưng Thủ tướng Úc rất muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương an toàn để duy trì và tăng cường thịnh vượng.
“Một khu vực của các quốc gia độc lập có chủ quyền chống lại sự ép buộc, nhưng sẵn sàng tham gia trên cơ sở lợi ích chung,” ông Morrison nói.
Thủ tướng Morrison nói rằng tham vọng và hành động là hai thứ cần thiết để Việt Nam có thể biến tiềm năng của nước này trở thành hiện thực.
“Chúng ta là hai quốc gia mà hệ thống khác nhau, ngôn ngữ khác nhau và nền văn hóa rất khác nhau. Nhưng hai quốc gia của chúng ta đã có một quan hệ đối tác dễ chịu,” ông Morrison nói về quan hệ giữa Úc và Việt Nam.
Hôm nay tôi có mặt ở đây là vì thành quả của mối quan hệ này, và bởi vì tôi nhìn thấy tiềm năng.
Ông tuyên bố Úc sẽ đầu tư $5 triệu đô la trong ba năm để thành lập Trung tâm Trao đổi Kiến thức Úc Việt Nam.
Trung tâm này sẽ dựa vào chuyên môn của Úc để phát triển sự dàn lãnh đạo của Việt Nam trong tương lai, cho cả quốc nội và quốc tế trong các diễn đàn khu vực.
Đại diện của trường đại học Úc RMIT, ngân hàng ANZ và gã khổng lồ ngành vận chuyển Linfox đã tham dự bữa tối cùng Thủ tướng Morrison.
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Vũ Tiến Lộc cũng phát biểu tại sự kiện này.
“Cam kết của chúng tôi với nhau, và tầm nhìn chung của chúng tôi về an ninh và thịnh vượng, chưa bao giờ mạnh mẽ hơn lúc này,” ông Morrison nói.
Thương mại hai chiều giữa Úc và Việt Nam đã tăng gấp đôi kể từ năm 2012, tăng lên mức kỷ lục $14.5 tỷ đô la trong năm 2018.
Australian Prime Minister Scott Morrison at Noi Bai Airport in Hanoi. Source: AAP
Trước đó, khi phi cơ chở Thủ tướng Úc đáp ở phi trường Nội Bài, một nhóm trong quân phục trắng và một nhóm khác cầm cờ Úc và cờ Việt Nam đã chờ sẵn.
Thủ tướng Morrison và vợ Jenny được đón rước trân trọng theo nghi thức quân đội ở Hà Nội.
Quan chức cấp cao trong nhà nước Việt Nam Mai Tiến Dũng và Ngài Đại sứ Úc tại Việt Nam Robyn Mudie cũng đã có mặt chào đón hai người.
Bữa tối diễn ra tại Khách sạn Metropole ở Hà Nội, cùng địa điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gặp nhà độc tài Bắc Triều Tiên Kim Jong-un hồi đầu năm nay.
Hôm nay, thứ Sáu, sẽ có một buổi lễ chào mừng chính thức ông Morrison và phu nhân trước cuộc gặp gỡ song phương với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và Lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.
Sự bế tắc và căng thẳng ở Biển Đông dự kiến sẽ là một điểm chính trong cuộc trò chuyện giữa hai bên hôm nay.
Ngay trước thêm chuyến công du Việt Nam của Thủ tướng Morrison, CĐNVTD Úc Châu (VCA) đã gửi thư đến Thủ tướng để bày tỏ những quan tâm của cộng đồng đến tình hình tại Việt Nam nhất là về vấn đề vi phạm nhân quyền trong nước.
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
