Áp phích, bóng bay và thú bông tràn ngập sân bay Sydney khi hai gia đình người tị nạn Syria đến Úc lần đầu tiên.Họ đã được chòa đón bằng những nụ cười và cái ôm bởi các nhóm hỗ trợ cộng đồng Syria, những người sẽ giúp họ ổn định trong ngôi nhà mới của họ.
Một trong những người mới đến, Shadi Al Daoud nói rằng gia đình anh đang tràn ngập với cảm xúc.
"Chúng tôi rất vui, chúng tôi vui mừng khôn xiết, tình hình ở đây hoàn toàn khác với Trung Đông. Và chúng tôi hy vọng đây sẽ là một khởi đầu tuyệt vời. 20 ngày qua khi họ nói với chúng tôi rằng chúng tôi sẽ lên, chúng tôi ở trong cái cảm giác 10 ngày như là dài cả hàng năm. Chúng tôi đã chờ đợi khoảnh khắc mà chúng tôi sẽ chạm đến ước mơ của mình, chúng tôi đã chờ đợi từ năm sáu năm nay và bây giờ chúng tôi đang ở đây."
Các gia đình này là những người đầu tiên đến trong khuôn khổ Chương trình Thí điểm Hòa nhập và Định cư Người tị nạn Cộng đồng, Community Refugee Integration and Settlement Pilot còn gọi là CRISP.
Đây là một chương trình mới được lấy cảm hứng từ một sáng kiến tương tự của Canada, đã cho phép cộng đồng đứng ra bảo lãnh và chương trình này tại Canada đã giúp hơn 325 nghìn người tị nạn xây dựng cuộc sống của họ một cách an toàn trong 40 năm qua ở Canada.
Chương trình CRISP tại Úc sẽ cho phép các nhóm cộng đồng trên khắp nước Úc, ở cả thành phố lớn va các khu vực nông thôn cung cấp hướng dẫn cho những người tị nạn mới đến.
Michelle là thành viên của Nhóm Hỗ trợ Người tị nạn Goulburn nói rằng họ giúp làm cho quá trình nhập cư và hòa nhập vào một cuộc sống mới trở nên suông sẽ và dễ dàng hơn.
"Chúng tôi giúp họ ổn định cuộc sống và sắp đặt cho họ tất cả những thứ thực sự cần thiết, từ việc lập tài khoản ngân hàng, giúp họ vào nhà mới và giới thiệu họ với đời sống hàng ngày ở Úc, và những thứ tương tự như vậy. Theo thời gian sau này chúng tôi giúp họ giải quyết những việc phức tạp hơn."
Những người đến theo CRISP được cơ quan tị nạn Liên hợp quốc UNHC-R giới thiệu và đến Úc với tư cách thường trú nhân.
Khi đến Úc, họ đã hội đủ điều kiện tham gia các lớp học tiếng Anh do chính phủ tài trợ, nhận Centrelink và có Medicare.
Mặc dù một tương lai tươi sáng đang ở phía trước, nhưng những ký ức trong quá khứ vẫn có thể không thể một sớm một chiều phai nhòa.
Gia đình của Shadi Al Daoud đã phải chạy từ Syria đến Iraq trong mấy năm.
Vợ anh, Ramia Al Romhain, cho biết cô lo lắng cho hai đứa con của mình, George 10 tuổi và Elinor 7 tuổi, được sinh ra trong cuộc chiến ở Syria.
"Tôi không thích nói nhiều về nó trước mặt bọn trẻ, về các vụ đánh bom và chiến tranh, nhưng tình hình thực sự khó khăn. Ngay cả sau khi chúng tôi đến Iraq lúc đó là dịp năm mới, nghe thấy tiếng bắn pháo hoa, bọn trẻ hốt hoảng sợ hãi, chúng tưởng đó là bom nổ và bắn nhau."
Maggie, một thành viên khác của Nhóm Hỗ trợ Người tị nạn Goulburn cho biết họ rất cảm kích khi có thể giúp đỡ.
"Chúng tôi thường xem tin tức và chúng tôi cảm thấy choáng váng trước các cuộc khủng hoảng đang diễn ra trên toàn cầu. Nhưng tối nay chúng tôi thực sự tham gia vào một giải pháp mà những người Úc bình thường có thể tham gia. Nó rất, rất thú vị."
Trên toàn cầu, có hơn 27 triệu người tị nạn và UNHCR dự đoán hơn hai triệu người trong số đó sẽ cần tái định cư chỉ trong năm nay.
Từ nay đến năm 2025, chương trình thí điểm CRISP sẽ tiếp nhận 1500 người tị nạn.
Chính phủ Liên bang muốn trong thời gian tới con số đó tăng lên và đạt đến con số 5000 người mỗi năm.
Tổng trưởng Di trú Andrew Giles cho biết những người tị nạn được hỗ trợ bởi chương trình CRISP sẽ được tính theo số lượng nhập cư nhân đạo hiện có của Úc.
"Sẽ còn nhiều hơn thế nữa và tôi thực sự muốn thấy chương trình này được mở rộng, không chỉ về phạm vi của nó mà nó còn được bổ sung vào chương trình tái định cư cho người tị nạn và nhân đạo."
Khoảng 60 nhóm đã đăng ký Chương trình Thí điểm Hòa nhập và Định cư Người tị nạn Cộng đồng CRISP, nhưng Giám đốc điều hành Lisa Button của tổ chức cho biết sẽ cần 300 nhóm trong vòng ba năm tới. Và để một nhóm cộng đồng có thể đứng ra bảo lãnh người tị nạn thì bà Lisa Button giải thích:
"Bạn cần có một nhóm năm người lớn trở lên làm việc cùng nhau, tất cả các bạn ít nhiều cần phải sống trong cùng một khu vực địa lý của cộng đồng, và như vậy bạn có thể đăng ký với chúng tôi và sẵn sàng tham gia vào như một nhóm. Chúng tôi sẽ cung cấp một chút huấn luyện để bạn cảm thấy được trang bị tốt cho nhiệm vụ này. Bạn cũng sẽ được yêu cầu có xác nhận của cảnh xác về lý lịch nhân thân, kiểm tra lịch sử hành vi để có thể làm việc với trẻ em nhằm bảo đảm an toàn cho các gia đình tị nạn. Sau đó chúng tôi sẽ kết nối bạn với một gia đình đến từ nước ngoài được giới thiệu đến chương trình thông qua Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc và chính phủ Úc."
Korsand Yousofzai là một người tị nạn Afghanistan và là cựu huấn luyện viên của đội túc cầu nữ giải Ngoại hạng Afghanistan, đã được một chương trình trước đó bảo lãnh vào năm ngoái.
Anh nói rằng nó đã thay đổi cuộc đời anh.
"Họ giúp các gia đình điền các mẫu đơn, họ mời tôi ăn tối, ăn trưa và hàng ngày nói chuyện với tôi. Họ hỏi tôi về về những vấn đề mà tôi gặp phải, rằng tôi có cần trợ giúp gì không. Tôi không cảm thấy đơn độc. Tôi cảm thấy như mình có một gia đình ở đây."
Anh ấy hiểu sự hỗ trợ của địa phương quan trọng như thế nào và luôn chào đón những người mới đến.
"Tôi chào mừng các gia đình mới đến. Tôi chia sẻ niềm vui với họ. Tôi biết đó là là một cảm giác choáng ngợp vì tôi là một trong số người như họ nên tôi hiểu. Tôi đã đến đây, từ một nơi không an toàn đến một nơi an toàn. Tôi rất mừng cho họ "
Các tổ chức tị nạn khác hy vọng sức mạnh của mọi người sẽ duy trì và sẽ có nhiều nhà tài trợ tham gia vào chương trình.
Asher Hirsch đến từ Hội đồng Người tị nạn Úc.
"Mọi người đã có những kết nối xã hội trong cộng đồng, họ biết cộng đồng địa phương của họ, họ có thể giúp tìm việc làm nhanh hơn nhiều. Những tài nguyên cộng đồng này thật sự giúp những người mới đến định cư vào cuộc sống mới đầy hứng khởi. Không còn tình cảnh những người tị nạn tự mày mò để hòa nhập mà là cộng đồng đến hỗ trợ họ và ở xung quanh họ."
Các gia đình tị nạn khác từ Afghanistan, Syria và Myanmar dự kiến sẽ bắt đầu đến Úc trong vài tuần tới.
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung