Akutnhïïm ke kɔc ke akïïm acï wëu cï keek thɔn ke kɔc lui ku Akutnhom de Kɔc ke Luɔɔi gam bïkë wëu juëc ke Medicare tääu piny.
Raan ë gɛ̈th ë GP ë bɛ̈ɛ̈i yiic cɔl Hamish Meldrum acï lueel lɔn bï wëu ë gɛ̈th ë GP ë pial guöp ë bɛ̈ɛ̈i yiic ku ɣän mec yiic dhuɔ̈kciëën.
Ku kɔc kɔ̈k cït man de akut de kɔc ke pial gup në Australia aye luel cë man adɛ̈ ke wëu cë kek tääu në ye mɛn acie dhöl benë GPs kedhiɛ ya yök, ku ka bë thɛɛr jot ago ajuɛrë gël.
''Na cë kɔc ke Australia akuma de Labour tääu në bääny de rou yic, ke kë töŋ cë thɔ̈ɔ̈ŋ ke yenë ka bë ya jɔ̈k de lööŋ ke pial ë guɔ̈p. Në ruön de 2030, ɣok kör kɔc kaa dhoŋuan në kɔc kaa thiäär yiic bïk lɔ tënë GP bïk ya tääu në wëu juëc yiic.''
Yen ee bɛ̈nyŋaknhom Anthony Albanese, cë luel cë man adɛ̈ ke wëu ke bɛ̈t point dhïc billion dollar cë kek tääu në ye mɛn cë kek tääu në ajuɛrë Medicare yic në thää cenë kek lɔ në Tasmania.
Cɛɛth(tour) de Launceston ee töŋ de kä juïc cenë bɛ̈ny akutë lööŋ ke baai lɔ në ye mɛn në pɛië thiɔ̈k wan ci teek- ku ye nyuɔɔth ke tɔ̈ ke ye të tɔ̈në tɔŋë kuɛ̈nyë bääny thïn.
Ku bany ee jam ye kën acie kë de thiɛtha.
''Yen ee kë kör apɛi, ku kɔc akɔɔr kë wïc tënë akuma den në Medicare. Nëŋö cït man kör raan ebën ë kɔc Australia aguiɛr pial guöp piath tënë panden, akumada akör akuma pial guöp apɛy tënë raan ëbɛ̈n Australia.''
Ku na yïn ya, ke wɛ̈t cë luel ee cë rɔt lac waar ke ye kë cë rɔt loi në thiɛtha yic, ke kuɛ̈nyë bääny atɔ̈ ke bɔ̈ ku nïn ke bääny aŋot ke kenne cal.
Raan tɔ̈ në akutë lööŋ yic cɔl Peter Dutton ee cë lööŋ ke akutë Labor thɔ̈ɔ̈ŋ kenë wëu ken cë kek tääu në ye mɛn.
''Ɣɛn cë piɔ̈u miɛt ba lɛ̈k kɔc në yekölë ke akuma de Coalition ee cë rɔt gam bë wëu ke $9 billion tääu në akutë gël de kɔc ëbɛ̈n yic. Abï kuɔɔny gäm piööc, abï kuɔɔny gäm akuut ë pial guöp ë nhom, ku abï kuɔɔny gäm bïk ŋic lɔn ye luɔi ë pïïr ë kɔc tuany ë thäät yiic ku lëu bïk käk ë luɔi ë thäät yiic bɛ̈i tënë kɔc tuany. Ku yen abï kuɔny në yïknhial de wëu juëc ë ɣön ë määl dhuɔ̈k ciëën të thɛɛr ë ke tɔ̈ në akuma de Coalition cök.''
Raan tɔ̈ në akutë Liberal yic ku ye raan jam në biänë pial ë guɔ̈p cɔl Anne Ruston ee jam ye ajuɛrë Labor cë wëu ke pial ë guɔ̈p tääu në ye mɛn ee kë thiin koor, cë gaau aret.
''Ɣok acïï bï kɔ̈ɔ̈c në dhöl de tɔŋ cï akuma de Labour looi lɔn ye kek ëmɛn ye kor bïk them ku bïk gël.''
Bɛ̈nyë akutë pialë guɔ̈p Mark Butler ee cë jäl në luɔi yic ku luel ya ye bäny akutë akuma cë lëu bë gam.
Yeŋa cë them bë bulk billing nyaai ebɛ̈n ke nɔŋ ajuɛrë GP cë man adɛ̈ ke raan ëbɛ̈n e rot col Australian abë dhil cuatpiny në thaa thok ebɛ̈n të le yen tënë akïm... Raan cë akïm ke Australia kuany ke ye bɛ̈ny rac pial ë guɔ̈p në akölkölë Medicare yic. Yïn aŋic yeen: Peter Dutton.''
Në ye mɛn ke bɛ̈nyë akutë Greens cɔl Adam Bandt akɔɔr bë käŋ ya yɛɛt në ye mɛn.
''Kɔc ke Greens aye bɛ̈ny akutë lööŋ cɔl bïk akutë lööŋ dhuɔ̈k ciëën në wik bɔ̈, ke biänë akutë lööŋ abë ya tɔ̈ thïn në ye mɛn. Tɛ̈ nɔŋ yen dhöl kënë ke ŋoot ke kën kuɛ̈ny cɔl agoku GP abac ya tääu në löŋic ago raan ëbɛ̈n ya naŋ yen ke ye kë cë gël. Në ye dhöl kënë yic, ke ka cïï bï ya tɔ̈ në lööŋ ke Pïtɛr Dutton ku Paulïne Hanson yiic.''
Në ye mɛn ke Medicare ee tɔ̈ ke ye kën ë tɔ̈ në ye mɛn në thää ke cuɛt yiic ku ka ŋoot ke kën thök në luɔi, akuut ke kɔc ke akïïm aacï jam në kë cenë kek thɔn në wëu ëke cë kek thɔn.
Kɔc ë Australia acï thök ë ruön ë 2025 thök ë 20.7 ë buɔtic, ku thök ë 36 ë buɔtic [[35.7]] run ka rou cï lɔ, cït mɛn cïnë wël cï keek bɛ̈i bei në Pɛɛi tök ë akutnhom ë pial guöp cɔl Cleanbill.
Raan ë gɛ̈th ë GP ë bɛ̈ɛ̈i yiic cɔl Hamish Meldrum ee jam lɔn bï wëu ë gɛ̈th ë GP ë pial guöp ë bɛ̈ɛ̈i yiic ku ɣän mec yiic dhuɔ̈kciëën.
Ku ka ye bɛ̈ny akutë Royal Australian College of GPs cë man adɛ̈ ke Michael Wright ee jam ye ace raan ëbɛ̈n yen bë ya bulk bill në ye mɛn nëŋö wëu cë kek tääu në kɔc tuany yic aŋot ëke tɔ̈ piiny agokë wëu ke gël ya tääu në ye mɛn.
Bɛ̈ny akutë kɔc akëëm në Australia Dr Danielle McMullen ee ye wɛ̈të gam.
''Në ɣän cï keek tääu ë wëu juëc yiic wënthɛɛr kën ee gël de käŋ kuɔɔny ku kony kee käkë bïk beeb ken ya liep thook. Ku në ɣän juïc ke Australia wën cenë kɔc ke akïïm ku akuut ke luɔi tääu në dhöl thiin koor yic agokë tajiirken ya muk, ke kën abë kek kuɔny bïk ya rëër ke cë liep ku lëu bïk kɔc cë kek yök në dhöl yic ya nyaai ku bïk kɔc tuany ya yök. Në ɣän kɔ̈k ke Australia, ɣɛn ë yök ke ɣok wïc buk ŋic lɔn kën acïï bï lëu bï lööŋ ke ɣön ë lööŋ waar, ëya dɛ̈t në bɛ̈i dït yiic wën yenë wëu ë ɣön ë lööŋ ë thää ëmɛn ë thää juëc awär $40, ku këya, wëu juëc ë $20 acie thöŋ ke käk cï juak ë wëu ke gël.''
Kë cï lueel tënë kɔc cuɛ̈t ee kë cï liääp.
Raanë ee jam ye wëu juïc cë kek tääu në ye mɛn acïï lëu bïk naŋ kë cë kek yök në ye guɔ̈p.
''Në ye thaa kënë në pïïrdiɛ̈ yic ke ka cïn kë ye wuɔ̈ɔ̈c në ye mɛn. Ayake yok abac. Ku ɣɛn ë puɔ̈u miɛt tënë kɔc bï ya yök ke cïn wëu cuat ke piny, ee.''
Ku ŋoot, tënë kɔc kɔ̈k ke Australia ëbɛ̈n, anɔŋ kë lëu bïk thɔ̈ɔ̈ŋ.
"Ɣɛn ye ŋɔ̈ɔ̈th ke bï GPs juëc ya wɛɛi pioɔ̈ɔ̈th ku bïk wëu juëc ya cuatpiny ku bïk thɛɛr juëc ya liep, në kë yenë lɔ tënë GP në ye thaa kënë yic riɛl apɛi."
''Ɣɛn tɔ̈ në wëu lik yiic apɛi ku... në biänë kë cïï ɣɛn ye kor ba lɔ tënë GP në kë yenë wëu juïc yök.''
Ku Dr McMullen ë akutë AMA ee cë kɔc tuany thɔ̈ɔ̈r në dhöl benë ŋɔ̈ɔ̈thden ya yök ke cë thök.
Aye luel cë man adɛ̈ ke wëu ke Medicare cë kek tääu në ye mɛn acïï bë ya dhöl benë kɔc ya pial.
''Ɣok aye kɔc ke baai yɔ̈ɔ̈k bïk deetic lɔn na cɔk kën ya tɔ̈ ke juak ë lööŋ ke gël de wëu, acie ye nyuɔɔth lɔn bï luɔi tök ëbɛ̈n ya tɔ̈ ke ye bulk billing në thää tökic.''
Dr McMullen ee jam ye gɛ̈ɛ̈r dïït aŋot ke kɔɔr.
''Ɣɛn ye tak ke bï kuɔny në ɣän kɔ̈k ke pïïr ë kɔc yiic. Ku ɣok aacïï lëu buk nhom määr lɔn wïc ɣok buk Medicare tääu-pïny apɛi, ku yökku lɔn ye ɣok kɔc ë Australia kuɔɔny ë yic ë tuany tuany kok dit, ë tuany nhom, pïïr ë kɔc dït - ku gël ë dhöl ë luɔi ago kɔc ë Australia ëbɛ̈n ya yök ë wëu ë thäär thöŋ, ke cïn kë korkë bïk ya rëër kenne GP.''
Yen akölköl ë goor Deborah Groarke tënë SBS News, acï caal në (Kotnyin Bul Thon) në SBS (Dinka).
