Käk ë gël ë kɔc yiic ku käk ë gël ë ciɛɛŋ aye kä dït ë gël ë kuɔɔny tënë kɔc abakook nɔŋ ŋääth.
“Na cɔk ya lɔn ŋic kek lɔn nɔŋ yen kuɔɔny, [kɔc nɔŋ ŋääth] aake cïï lëu bïk kek ya yök, në kë ye kek yök ke bï riääk guɔp bɛ̈i në ke gup,” acï Vanessa Papastavros, raan ë gël ë lööŋ ke baai ëbɛ̈n ë lööŋ ke kɔc nɔŋ ŋääth ë jam në akutnhom thoŋdiɛ̈ ŋääth yic, lueel tënë SBS Examines.
“Në kɔc ye kɔc mac ke kuat nɔŋ kɔc nɔŋ ŋääth, ke ka ye raan nɔŋ ŋääth gël ëyadɛ̈ në loiloi ke ciɛɛŋ yic ka kä cë kek yök, në kë cenë kek riɔ̈ɔ̈c apɛi bïk yök ke nɔŋ kë cë kek yök në kɔc kɔ̈k ke akutnhom yic.”
Mark Tonga, ee raan ë bɔ̈ në Fiji, ee jam ye mäthken tɔ̈ në akutnhomde yic aye yen yök ke wääc në kë cenë yen yök ke nɔŋ tuany ci yen ruäi.
“Kɔc aye riɔ̈ɔ̈c të cïï kek ye ŋic lɔn ci këk ee bï leu,” acï luel.
Ku luel ye tɔ̈ɔ̈kde acie yen lëu bë yen gël – ee cën yök.
Pinynhom anɔŋ ŋääth. Wɔ cïn ŋääth.
“Na nɔŋ yïn ɣöt, ku yïn nɔŋ kɔc tɔ̈ ɣöt yic lɔ: ‘ou, kɔc nɔŋ ŋääth acïï bï bɛ̈n thïn ëtënë.’ Ee yeen, tääu ke ye cath piny mäth ... ku wuɔ bï bɛ̈n thïn!”
Kë dɛ̈t ë gël tënë abakook nɔŋ ŋääth wala käk ë pial guɔ̈p
ë thää ëbɛ̈n ee Kë kör pial guɔ̈p ë Akutnhom pial guɔ̈p
abakook.
Yen ee thëm de wëu ë raan kör ë pial guɔ̈p ë akut ë Australia.
Raan tɔ̈ në akutë abakook yic ku ye raan ye kɔc jääm Dr Jan Gothard ee jam ye kë kɔɔr ee kë cë kɔc tek thook.
“Ee raan nɔŋ ŋääth ca yök rot kë cë rɔt niöp wala cë thɔ̈ɔ̈r,” acï luel.
“Ee wɛ̈t tuɔɔc aya tënë akutnhom lɔn ye kɔc nɔŋ ŋääth ku nɔŋ ke tuäny de guɔ̈p ë kë ril tënë akutnhom..”
Në ye mɛn ke wel ke SBS Examine ee jam në kä dhäl abakook ci kek ke tɛk thin tɔ ke nɔŋ ŋääth ë Australia.