Từ những buổi tiệc cuối năm của công ty đến các cuộc gặp gỡ xã hội, rượu bia từ lâu đã trở thành biểu tượng của mùa lễ hội đối với nhiều người Úc.
Dù ngày càng có nhiều người giảm lượng rượu tiêu thụ hoặc chọn lối sống không cồn, mùa lễ hội vẫn là khoảng thời gian đầy thử thách.
Nhà văn kiêm podcaster Jill Stark từng là một phóng viên y tế, nhưng lại có thói quen uống rượu quá đà vào cuối tuần hoặc trong các bữa tiệc. Đỉnh điểm là khi cô nhận được “giải thưởng uống rượu” tại tiệc Giáng sinh của công ty.
“Khi đó, tôi coi đó như một huy chương danh dự, nghĩ rằng ‘ồ, mọi người xem mình như một cô gái tiệc tùng vui nhộn’,” cô chia sẻ.
“Nhưng thực chất, đó là dấu hiệu cho thấy cuộc sống của tôi đã mất cân bằng. Mùa lễ hội lúc đó chỉ là chuỗi tiệc tùng liên miên, và dường như sự kiện nào cũng xoay quanh rượu bia.”
READ MORE
Bia rượu bao nhiêu mới đủ?
Cô quyết định sống tỉnh táo trong một năm và viết một cuốn sách kể lại hành trình của mình. Sau khi sách được xuất bản, cô chuyển sang uống rượu một cách có chừng mực và ý thức hơn. Tuy nhiên, đến năm 2019, cô quyết định cắt bỏ hoàn toàn rượu bia vì chứng lo âu kéo dài.
Stark cho biết mùa lễ hội có thể là khoảng thời gian đầy khó khăn đối với bất kỳ ai đang vật lộn với mối quan hệ của họ với rượu.
“Trong các buổi tiệc công ty, gặp gỡ hàng xóm hay ở phòng gym, mọi người thường uống nhiều hơn vì cảm thấy lúng túng và không thoải mái. Chúng ta nghĩ rằng rượu sẽ giúp mình thư giãn và tự tin hơn,” cô nói.
“Nhưng đó cũng chính là lúc sáng hôm sau bạn thức dậy với những điều đã làm và nói mà mình hối tiếc. Tôi cảm thấy thời điểm này giống như một bãi mìn đối với nhiều người. Đây cũng là lúc nhiều người tự nhìn lại vai trò của rượu bia trong cuộc sống của họ.”
Jill Stark từng có thói quen uống say đến "quên trời đất" vào cuối tuần, nhưng đã hoàn toàn từ bỏ rượu bia vào năm 2019. Source: Supplied / Jill Stark
Người Úc có đang uống ít rượu hơn không?
Theo DrinkWise, một tổ chức phi lợi nhuận hoạt động vì văn hóa uống rượu an toàn hơn, 53% người Úc mong muốn giảm lượng rượu tiêu thụ.
Tuy vậy, phần lớn người trưởng thành ở Úc vẫn còn uống rượu.
Khảo sát Chiến lược Quốc gia về Ma túy và Rượu 2022–2023 (NDSHS) cho thấy, 69% dân số từ 14 tuổi trở lên đã uống rượu trong vòng 12 tháng qua.
Theo khảo sát NDSHS, 31% người dân uống rượu theo cách có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe, bao gồm việc tiêu thụ hơn 10 đơn vị rượu mỗi tuần hoặc uống hơn 4 đơn vị rượu trong một ngày ít nhất một lần mỗi tháng.
Số người uống rượu hàng ngày đang có xu hướng giảm dần, từ 9,1% vào năm 2004 xuống còn 5,2% vào năm 2022-2023.
Khảo sát mới nhất về Hộ gia đình, Thu nhập và Động lực Lao động tại Úc (HILDA) cũng ghi nhận sự sụt giảm trong tình trạng uống rượu quá đà từ 2007 đến 2021, giảm từ 31% xuống 24,3% đối với nam giới và từ 19,6% xuống 14,8% đối với nữ giới.
Văn hóa rượu bia ở Úc có đang thay đổi?
Ông Simon Strahan, CEO của DrinkWise (tổ chức được tài trợ từ đóng góp tự nguyện của ngành công nghiệp rượu bia), cho biết quan điểm và hành vi của người Úc đối với rượu đã thay đổi đáng kể trong 20 năm qua.
“Họ uống có chừng mực hơn bao giờ hết, tình trạng uống rượu nguy hiểm đang tiếp tục giảm và chúng tôi cũng chứng kiến những thay đổi lớn trong hai thập kỷ qua, như việc uống rượu ở tuổi vị thành niên,” ông chia sẻ.
“Chúng tôi cũng nhận thấy xu hướng gia tăng trong việc kiêng rượu hoàn toàn.”
Strahan cho rằng sự gia tăng các lựa chọn thức uống không cồn, như bia và rượu vang không cồn – kết hợp với công tác giáo dục đã giúp thay đổi quan niệm về rượu bia, đồng thời giảm áp lực phải uống trong các buổi giao tiếp xã hội.
Theo nghiên cứu của DrinkWise, 62% người Úc trên 25 tuổi cảm thấy thoải mái hơn khi chọn không uống rượu so với 10 năm trước.
“Họ tự tin hơn khi nói ‘không’, và đó là một dấu hiệu tích cực cho thấy văn hóa đang dần thay đổi,” ông nói.
“Sự gia tăng của các sản phẩm không cồn hoặc có nồng độ cồn thấp giúp mọi người vẫn có thể đi chơi, giao lưu và tận hưởng hương vị yêu thích, nhưng với ít hoặc hoàn toàn không có cồn.”
Làm sao để giữ tỉnh táo trong mùa Giáng sinh?
Đối với những ai đang cố gắng giảm tiêu thụ rượu bia trong mùa lễ hội, Strahan khuyên nên đặt ra giới hạn cụ thể trước khi tham gia các buổi tiệc.
“Lời khuyên của chúng tôi là hãy tự đặt giới hạn, tuân thủ giới hạn đó và đảm bảo dành ra một số ngày không uống rượu,” ông nói.
“Nếu bạn chọn không uống rượu, hãy yên tâm rằng cũng có nhiều người khác đang làm điều tương tự.”
Để uống rượu một cách điều độ, DrinkWise khuyến nghị nên:
- Xen kẽ giữa thức uống có cồn và không cồn.
- Uống đủ nước để giữ cơ thể luôn tỉnh táo.
- Ưu tiên các loại rượu bia có nồng độ cồn thấp khi có thể.
Stark cho rằng, mặc dù quan điểm về rượu bia đang dần thay đổi, việc uống rượu trong các buổi tiệc và dịp lễ vẫn là một phần “ăn sâu” trong bản sắc văn hóa quốc gia.
Đối với những ai đang cố gắng sống tỉnh táo hoặc gặp khó khăn trong việc kiểm soát rượu bia, cô nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có những người ủng hộ bên cạnh.
“Tôi khuyên bạn nên có một ‘đồng đội’, người luôn ủng hộ quyết định của bạn và hiểu lý do bạn chọn không uống rượu,” cô nói.
“Nếu bạn chia sẻ với mọi người vì sao việc sống tỉnh táo lại quan trọng với mình, tôi nghĩ họ sẽ đồng hành và ủng hộ bạn. Còn nếu họ vẫn cố ép bạn uống, thì bạn cần tự hỏi ‘liệu đây có thực sự là những người bạn của mình không?’”
Rượu bia là một phần không thể thiếu trong nhiều dịp lễ hội. Source: Getty / Picture Alliance/dpa
Cô cũng khuyên nên có một “kế hoạch rút lui”, đừng cảm thấy áp lực phải ở lại đến cuối cùng trong các buổi tiệc, và hãy kiên nhẫn với bản thân – đặc biệt nếu bạn chưa đạt được mục tiêu đề ra.
“Có thể bạn sẽ cần thời gian để làm quen với việc uống ít hơn hoặc không uống rượu trong những tình huống cụ thể,” cô chia sẻ.
“Tôi nghĩ điều quan trọng là đặt ra những mục tiêu thực tế và đối xử nhẹ nhàng với bản thân. Mùa lễ hội có thể là một khoảng thời gian rất khó khăn vì nhiều lý do khác nhau.
Vậy nên hãy tử tế với chính mình và hiểu rằng bạn có thể thay đổi, chỉ cần bạn kiên nhẫn một chút.”
