Hàng chục ngàn người Maori biểu tình khắp New Zealand vì đề xuất sửa đổi hiệp ước lập quốc

IMG_9859.jpeg

Hana-Rawhiti Maipi-Clarke, the MP for Hauraki Waikato

Dự luật đề xuất định nghĩa lại hiệp ước thành lập của New Zealand giữa Hoàng gia Anh và các tù trưởng Māori, dù khó được thông qua nhưng đã gây ra tình trạng hỗn loạn chính trị, biểu tình nổ ra khắp đất nước.


Tiếng hô vang "haka" của người Maori bản địa vang lên khắp thủ đô của New Zealand vào ngày hôm nay.

Trên các đường phố xuất hiện hàng nghìn người biểu tình để phản đối một đề xuất của phe bảo thủ bị cáo buộc là kích động chia rẽ chủng tộc.

Ước tính có khoảng 15.000 người biểu tình đổ về Wellington từ khắp mọi miền đất nước, đoàn người làm kẹt cứng các đường phố trong thời điểm cuối của cuộc biểu tình phản đối được gọi là "hikoi" của người bản địa, tất cả đoàn người đều hướng tới quốc hội.

Những người đàn ông để ngực trần mặc áo choàng lông vũ truyền thống đã tham gia cùng các trẻ nhỏ, người già và những người cưỡi ngựa vẫy cờ Maori màu màu đỏ, trắng và đen.

Những người khác có hình xăm "moko" Maori đặc trưng trên toàn bộ khuôn mặt và trên tay họ cầm vũ khí biểu tượng trong nghi lễ được làm bằng gỗ.
Bạn không thể phủ nhận chỉ bằng một nét bút thêm vào 184 năm tranh luận với dự luật lập quốc.
Thủ tướng New Zealand - Christopher Luxon
Các cuộc biểu tình đã bùng nổ trên khắp New Zealand sau khi một đảng nhỏ trong chính phủ liên minh bảo thủ soạn thảo một dự luật để định nghĩa lại Hiệp ước sáng lập Waitangi.

Mặc dù dự luật này hầu như không có cơ hội được thông qua, nhưng chỉ riêng việc giới thiệu nó đã khuấy động một làn sóng công chúng khó chịu về quan hệ chủng tộc.

Nhiều nhà phê bình coi đây là nỗ lực bãi bỏ các chương trình của chính phủ dành cho công dân Maori, những người vốn có nhiều khả năng sống trong cảnh nghèo đói, chết sớm và phải chịu cảnh tù đày.

Ngira Simmonds, cố vấn chính của nữ hoàng Maori New Zealand, cho biết quan điểm về vấn đề này.

"Đây không phải là cách tốt nhất để nói chuyện. Chúng tôi sẽ không chấp nhận thay đổi đơn phương đối với một hiệp ước liên quan đến hai bên," ông Simmonds nói.

Quốc hội New Zealand đã bị đình chỉ trong thời gian ngắn vào thứ năm ngày 14 tháng 11 sau khi dân biểu Hana-Rawhiti Maipi-Clarke, cùng các thành viên Maori hô to haka để phá hỏng cuộc bỏ phiếu về một dự luật gây tranh cãi sẽ diễn giải lại hiệp ước của quốc gia.

Hiệp ước Waitangi được các tù trưởng Maori và Hoàng gia Anh ký kết vào năm 1840 và nêu rõ cách hai bên đồng ý cai trị. Hiệp ước này vẫn tiếp tục định hướng cho chính sách và luật pháp ngày nay.

Những người chỉ trích cho rằng dự luật gây tranh cãi này sẽ làm suy yếu quyền của người bản địa.

Chính vị vậy đã có các hành động thể hiện điệu haka thách thức mà người mở màn là Hana-Rawhiti Maipi-Clarke, dân biểu trẻ nhất của New Zealand.

Một cuộc biểu tình lớn – hay theo cách nói của thổ dân là ‘hīkoi’ - cũng đang diễn ra ở Đảo Bắc của New Zealand và dự kiến sẽ đến thủ đô vào thứ năm tuần tới, để tham gia một cuộc biểu tình có thể thu hút hàng chục nghìn người.

Được biết, dù dự luật đã làm gia tăng căng thẳng về chủng tộc, nhưng gần như chắc chắn nó sẽ không được thông qua.

Thủ tướng Christopher Luxon cho biết ông không ủng hộ dự luật này.

"Chúng tôi không đồng ý với dự luật này, và chúng tôi không đồng ý với nó vì một số lý do.”

“Điều đầu tiên là, các vấn đề hiệp ước rất phức tạp, và chúng tôi đã xây dựng nó được hơn 184 năm, bạn không thể phủ nhận chỉ bằng một nét bút thêm vào 184 năm tranh luận với dự luật mà tôi cho là rất đơn giản," thủ tướng Luxon nói.

Đồng hành cùng chúng tôi, Follow & Like  Cập nhật tin tức mọi lúc mọi nơi tại 
Nghe SBS tiếng Việt trên trang mạng, hay trên ứng dụng SBS Radio, tải về từ hay 

Share