Khi buổi lễ trang nghiêm bắt đầu và cơn gió lạnh buốt thổi qua, quan tài phủ quốc kỳ của Jimmy Carter được đội danh dự quân đội đưa lên những bậc thang đá của Nhà thờ Quốc gia.
Ông Carter đã qua đời ở tuổi 100 vào ngày 29 tháng 12 năm 2024.
Trong hai ngày trước lễ tang, hàng chục nghìn người đã xếp hàng tại tòa nhà Quốc hội Mỹ để bày tỏ lòng kính trọng với Carter, người từng giữ chức tổng thống từ năm 1977 đến năm 1981.
Tổng thống Joe Biden, cũng thuộc Đảng Dân chủ, đã mở đầu bài điếu văn dành cho vị tổng thống thứ 39 bằng cách hồi tưởng lại khởi đầu mối quan hệ giữa họ, khi ông Biden ủng hộ chính trị gia đến từ Georgia trước chiến dịch tranh cử tổng thống năm 1976.
Ông Biden chia sẻ rằng cựu tổng thống đã dạy ông tầm quan trọng của việc đối xử với mọi người bằng phẩm giá và sự tôn trọng.
"Tình bạn với Jimmy Carter đã dạy tôi – và thông qua cuộc đời của ông – dạy tôi rằng sức mạnh nhân cách không nằm ở danh hiệu hay quyền lực chúng ta nắm giữ. Đó là sức mạnh để hiểu rằng mọi người đều xứng đáng được đối xử bằng phẩm giá. Hãy tôn trọng tất cả mọi người, và tôi muốn nói là tất cả, họ đều xứng đáng có cơ hội, không phải là sự đảm bảo, nhưng ít nhất là một cơ hội."
Bất chấp những gánh nặng từ nền kinh tế khó khăn và cuộc khủng hoảng con tin ở Iran, nhiều người đưa tiễn vẫn tôn vinh ông Carter như một hình mẫu của sự tử tế và khiêm nhường trong bối cảnh chính trị ngày nay ngày càng bị phân cực.
Tổng thống đắc cử thuộc Đảng Cộng hòa Donald Trump, người sẽ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1, cũng có mặt tại lễ tang cùng nhiều nhân vật quan trọng khác.
Ông Trump ngồi cạnh cựu Tổng thống Barack Obama và thì thầm lời chào với ông Obama.
Bên phải ông Obama là Laura và George W. Bush, tiếp đó là Hillary và Bill Clinton.
Tổng thống Joe Biden và Đệ nhất phu nhân Jill Biden ngồi hàng ghế đầu, cạnh Phó Tổng thống Kamala Harris và phu quân Douglas Emhoff.
Ông Carter sống thọ đến mức hai trong số các bài điếu văn được viết bởi những người đã qua đời trước ông – Phó Tổng thống Walter Mondale và người tiền nhiệm tại Nhà Trắng, Tổng thống Đảng Cộng hòa Gerald Ford.
Ông Carter từng đánh bại ông Ford vào năm 1976, nhưng hai vị tổng thống cùng phu nhân của họ đã trở thành những người bạn thân thiết trọn đời.
Steve Ford, con trai của Gerald Ford, đã đọc bài điếu văn mà cha ông viết từ nhiều năm trước dành cho lễ tang của ông Carter.
"Do duyên phận của một mùa ngắn ngủi, Jimmy Carter và tôi từng là đối thủ, nhưng trong những năm tháng tuyệt vời sau đó, tình bạn đã gắn kết chúng tôi như chưa từng có hai tổng thống nào kể từ John Adams và Thomas Jefferson. Điều này không có nghĩa là Jimmy chưa từng làm tôi khó chịu. Nhưng liệu có nhóm chính trị gia nào mà không gây phiền toái cho nhau? Trong cuộc tranh cử năm 1976, Jimmy hiểu rõ những điểm yếu chính trị của tôi và ông ấy đã khéo léo chỉ ra chúng. Tôi không thích điều đó, nhưng ít ai ngờ rằng kết quả của cuộc bầu cử năm 1976 lại mang đến một trong những tình bạn sâu sắc và bền lâu nhất đời tôi."
Jimmy Carter sinh ra trong gia đình nông dân trồng đậu phộng ở Plains, Georgia, và từng giữ chức thống đốc bang này từ năm 1971 đến 1975.
Ông được trao giải Nobel Hòa bình năm 2002 vì những đóng góp nhân đạo.
Một trong những người cháu của ông, Jason Carter, hiện là chủ tịch Hội đồng Quản trị của Trung tâm Carter, chia sẻ rằng người ông mà ông gọi là "Paw-paw" và bà Rosalynn Carter, người qua đời năm 2023, vẫn giữ được sự khiêm nhường và trung thành với giá trị sống của mình, chọn ở lại ngôi nhà giản dị tại Plains.
"Họ là những người dân thị trấn nhỏ, những người không bao giờ quên mình là ai và từ đâu đến, bất kể điều gì xảy ra trong cuộc đời họ. Nhưng tôi nhận ra rằng chúng ta không ở đây chỉ vì ông ấy là một người bình thường. Như những diễn giả khác đã nói, cuộc đời chính trị và nhiệm kỳ tổng thống của ông, đối với tôi, không chỉ đi trước thời đại mà còn mang tính tiên tri. Ông ấy có dũng khí và sức mạnh để giữ vững nguyên tắc, ngay cả khi chúng không được ưa chuộng về mặt chính trị. Là thống đốc bang Georgia cách đây nửa thế kỷ, ông đã kêu gọi chấm dứt phân biệt chủng tộc và chấm dứt tình trạng giam giữ hàng loạt. Là tổng thống trong những năm 1970, như bạn đã nghe, ông đã bảo vệ nhiều đất đai hơn bất kỳ tổng thống nào khác trong lịch sử."
Buổi lễ đã khép lại sáu ngày nghi thức quốc gia, bắt đầu tại Plains, Georgia, nơi Jimmy Carter sinh ra vào năm 1924, sống phần lớn cuộc đời mình và qua đời sau 22 tháng được chăm sóc tại nhà hospice.
Các nghi lễ tiếp tục ở Atlanta và Washington, nơi ông Carter được quàn tại Quốc hội từ thứ Ba 7 tháng 1 năm 2025.
Jimmy Carter để lại những người con của mình - Jack, Chip, Jeff và Amy; cùng 11 người cháu và 14 chắt.
