Canada, Greenland và kênh đào Panama: Ba mục tiêu thôn tính và bành trướng của Trump

Icebergs In Greenland

Greenland, Denmark Source: Getty, NurPhoto / Ulrik Pedersen/NurPhoto via Getty Images

Chỉ còn chưa đầy hai tuần nữa là ông Donald Trump trở lại Tòa bạch ốc, tổng thống đắc cử đang nêu rõ mục tiêu bành trướng của mình. Sau những bình luận về việc sáp nhập Canada trong những tuần gần đây, Donald Trump hiện đang phác thảo mục tiêu thâu tóm cả Greenland và Kênh đào Panama.


"Chúng ta cần Greenland vì mục đích an ninh quốc gia. Tôi đã nghe điều đó từ lâu rồi, thậm chí trước cả khi tôi ra tranh cử. Mọi người đã nói về điều đó từ lâu rồi. Có khoảng 45.000 người ở đó. Chúng ta thực sự không biết liệu Đan Mạch có quyền hợp pháp với nó hay không. Nhưng nếu họ có, họ nên từ bỏ nó vì chúng ta cần nó vì an ninh quốc gia. Đó là vì thế giới tự do." 

Chỉ còn chưa đầy hai tuần nữa là đến lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump, nhà lãnh đạo mới đã bắt đầu nhắm đến lãnh thổ mới ở nước ngoài. 

Sau những lời đe dọa gần đây về việc thôn tính Canada, giờ đây ông Trump nói rằng ông cũng quan tâm đến việc kiểm soát cả Kênh đào Panama và Greenland. 

Trước đó, ông Trump đã gợi ý rằng ông có thể sử dụng "vũ lực kinh tế" để thâu tóm Canada, loại trừ hành động quân sự chống lại quốc gia này.

"Sức mạnh kinh tế. Bởi vì Canada và Hoa Kỳ cùng nhau sẽ là một điều gì đó. Chúng ta sẽ xóa bỏ ranh giới vẽ một cách giả tạo đó. Điều này cũng sẽ tốt hơn nhiều cho an ninh quốc gia. Đừng quên, về cơ bản chúng tôi đang bảo vệ Canada." 

Mặc dù loại trừ việc sử dụng vũ lực quân sự để sáp nhập Canada, ông Trump nói rằng ông không loại trừ việc dùng vũ lực đối với Greenland và Kênh đào Panama. 

Greenland là một lãnh thổ tự trị thuộc Đan Mạch, nhưng ông Trump nói rằng hòn đảo này là cần thiết cho cả an ninh quốc gia và kinh tế. 

Nếu Đan Mạch từ chối từ bỏ Greenland, ông nói, sẽ có hậu quả về kinh tế.
Tôi đang nói về việc bảo vệ thế giới tự do. Bạn nhìn xem, thậm chí không cần ống nhòm, tàu Trung Quốc, tàu Nga ở khắp mọi nơi. Chúng tôi sẽ không để điều đó xảy ra.
Donald Trump
"Và nếu Đan Mạch muốn đi đến cùng, nhưng không ai biết liệu họ có quyền lợi, danh hiệu hay lợi ích nào không - thì người dân có thể bỏ phiếu độc lập hoặc chuyển đến Hoa Kỳ. Nhưng nếu họ làm vậy, thì tôi sẽ đánh thuế Đan Mạch ở mức rất cao." 

Kênh đào Panama cũng nằm trong danh sách mong muốn bành trướng của Donald Trump, khi vị tổng thống sắp nhậm chức chỉ trích cựu Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter vừa mới qua đời vì những gì ông cho là một thỏa thuận tồi tệ. 

"Chúng ta được tôn trọng trên toàn thế giới. Nhưng Kênh đào Panama là một sự ô nhục, những gì đã diễn ra tại Kênh đào Panama. Jimmy Carter đã trao nó cho họ với giá 1 đô la và họ được kỳ vọng phải đối xử tốt với chúng ta.

Tôi nghĩ đó là một việc làm tồi tệ. Đó là công trình đắt nhất từng được xây dựng trong lịch sử đất nước chúng ta. Nó sẽ tương đương với hơn một nghìn tỷ đô la ngày nay. Chúng ta đã mất 38.000 người. Hãy nghĩ về điều đó, 38.000 người. Họ chết vì sốt rét, muỗi. Họ không thể ngăn muỗi. Nhiều người trong số họ đã chết. Chúng ta đã trao nó đi với giá một đô la." 

Năm 1977, cố tổng thống Mỹ Jimmy Carter đã ký hai hiệp ước với nhà lãnh đạo Panama để trao quyền kiểm soát Kênh đào Panama vào năm 1999. 

Kênh đào nhân tạo này đã được Hoa Kỳ kiểm soát trong nhiều thập niên và được coi là quan trọng đối với an ninh và thương mại của Hoa Kỳ. 

Bây giờ Donald Trump nói rằng Trung Quốc đang điều hành kênh đào, nhấn mạnh rằng việc trả lại quyền kiểm soát của Hoa Kỳ là rất quan trọng đối với an ninh của Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Panama Javier Martinez-Acha nói rằng Panama không có hứng thú đàm phán về kênh đào.
Chủ quyền kênh đào của chúng tôi không thể thương lượng và là một phần trong lịch sử đấu tranh và chinh phục của chúng tôi. Kênh đào của chúng tôi có sứ mệnh phục vụ nhân loại và thương mại.
Bộ trưởng Ngoại giao Panama Javier Martinez-Acha
"Đó là một trong những giá trị mà người Panama mang đến cho thế giới, đảm bảo với cộng đồng quốc tế rằng họ không tham gia hoặc tích cực vào bất kỳ cuộc xung đột nào. Những bàn tay duy nhất kiểm soát kênh đào là người Panama và sẽ tiếp tục như vậy." 

Thủ tướng Đan Mạch, Mette Frederiksen, nói rằng Greenland không phải để bán.

"Tất nhiên tôi muốn nói đôi lời về tình hình đang diễn ra ở Greenland hiện nay. Tôi sẽ nói rõ rằng dưới góc nhìn của chính phủ Đan Mạch, Greenland là của người dân Greenland. Đây là một dân tộc tự hào, có ngôn ngữ và nền văn hóa của riêng họ. Và như đã tuyên bố trước đó bởi chủ tịch quốc hội Greenland, Mute Egede, Greenland không phải là thứ để bán."

Donald Trump muốn gì ở Greenland?

Ký giả Seth Borenstein, từ Associated Press, cho biết Greenland, mặc dù phát triển chậm ở đó, nhưng lại giàu tài nguyên.

“Vậy thì Greenland có gì? Nơi đây không có nhiều người, chỉ 57.000 người. Nơi đây không có nhiều cây xanh. Tôi đã từng đến đó. Thật đẹp nếu bạn thích băng trắng. Nhưng theo Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, bên dưới lớp băng đó có rất nhiều dầu, hàng tỷ thùng dầu và hàng nghìn tỷ feet khối khí đốt tự nhiên. Và quan trọng hơn nữa, nó có các nguyên tố đất hiếm cần thiết cho những thứ trong viễn thông như điện thoại di động. Hiện tại, chúng ta nhận được phần lớn những thứ đó từ Trung Quốc.” 

Donald Trump cho biết ông nghĩ rằng nước Mỹ có thể Làm cho Greenland Vĩ đại Trở lại. 

Con trai của ông, Donald Trump Jr, hiện đang đến thăm hòn đảo này với tư cách là một khách du lịch, các quan chức Greenland báo cáo rằng anh ấy sẽ không gặp các nhân vật chính phủ. 

Aaja Chemnitz là một thành viên Greenland của Quốc hội Đan Mạch và cho biết mặc dù tất cả khách du lịch đều được chào đón, nhưng thời điểm của chuyến thăm không lý tưởng.

“Phản ứng của tôi đối với chuyến thăm của Trump là tất cả khách du lịch Mỹ đều được chào đón ở Greenland. Chúng tôi vừa có một đường băng mới và chúng tôi muốn thấy nhiều sự phát triển kinh doanh hơn nữa, đặc biệt là du lịch, nhưng việc khai thác nguyên liệu đất thô ở Greenland cũng là điều mà chúng tôi quan tâm.

Vì vậy, nếu bạn chỉ xem đó là chuyến thăm của một khách du lịch người Mỹ, tôi nghĩ điều đó thật tuyệt nhưng chúng ta đều biết rằng thời điểm, cha của Trump Jr. đang nói rằng ông ấy muốn sở hữu và kiểm soát Greenland, chúng tôi không thích điều đó. Chúng tôi thấy điều này chỉ ra sự thiếu tôn trọng Greenland."
 
Đồng hành cùng chúng tôi tại  và cập nhật tin tức ở 
Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ  hay 

Share