Lưu vực sông Murray-Darling được mô tả là trái tim của các tuyến đường thủy của nước Úc.
Lưu vực này bao phủ hơn một triệu cây số vuông và cung cấp nước cho hơn 3,6 triệu người.
Nhưng bất chấp khoản đầu tư hàng tỷ đô la và 30 năm cải tổ chính sách, nghiên cứu mới cho thấy phẩm chất của hệ thống sông đang suy giảm, gây ra những tác động trên diện rộng.
Phải đầu tư thời gian cũng như hành động chính sách đúng đắn để xoay chuyển tình thế sau thập niên bỏ lỡ cơ hội và trì hoãn này.Ông Craig Wilkins - Liên minh Bảo tồn Murray-Darling
Hàng tỷ Úc kim đầu tư không hiệu quả?
Tiến sĩ Matt Colloff từ Nhóm các nhà khoa học quan tâm Wentworth cho biết mặc dù đã nỗ lực đầu tư trong một thập niên, nhưng sự cải thiện thì vẫn không đáng kể.
"Kế hoạch lưu vực Murray-Darling là nỗ lực chi tiêu công trị giá 13 tỷ đô la nhằm mục đích khôi phục nước từ hệ thống tưới tiêu cho môi trường.”
“Chúng tôi đã thực hiện kế hoạch này được 10 năm và chúng tôi mong đợi sẽ thấy một số cải thiện đáng kể về môi trường, nhưng trong số 12 chỉ số về môi trường mà chúng tôi xem xét, chỉ có hai chỉ số thực sự đạt được, và điều đó thực sự gây sốc," TS Colloff nói.
Nhóm các nhà khoa học thực hiện báo cáo này đang kêu gọi hành động nhiều hơn nữa để thay đổi tình hình.
Lưu vực Murray-Darling là hệ thống sông lớn nhất ở Úc và kế hoạch bảo vệ lưu vực này hy vọng sẽ giữ đủ nước trong hệ thống sông ngòi để cải thiện môi trường.
Trong số 27 chỉ số tổng thể được các nhà khoa học xem xét, 74 phần trăm cho thấy không có sự cải thiện hoặc tình hình ngày càng xấu đi.
Tiến sĩ Colloff cho biết tình trạng mực nước suy giảm đang dẫn đến sự mất mát quần thể động vật bên trong và xung quanh tuyến sông ngòi này.
"Chúng tôi đã thấy quần thể các loài chim sông trên sông nước nói chung là đã suy giảm khoảng sáu mươi phần trăm ở lưu vực Murray Darling.”
“Chúng tôi cũng thấy tần suất cá chết tăng lên, một số ở các hồ Menindi trên sông Barker Darling quanh Menindi trong thời gian gần đây kể từ năm 2019," ông Colloff nói.
Kết luận của bài báo được rút ra từ các phép đo của 27 chỉ số trên các chủ đề về bản địa, kinh tế, môi trường, xã hội và sự tuân thủ, với dữ liệu được thu thập từ năm 1980 đến năm 2023.
Người Thổ dân không có quyền tiếp cận vấn đề
Cộng đồng bản địa là những người bị ảnh hưởng nặng nề nhất do sự suy giảm của các tuyến đường thủy này.
Các chuyên gia, như Nhà nghiên cứu khoa học về nước của người bản địa, cũng là một người đàn ông thuộc tộc Kamilaroi - Brad Moggridge, đã mô tả quyền sử dụng nước do người bản địa sở hữu là không đủ.
"Thật đáng buồn khi bạn nghĩ về điều đó. Chúng tôi đã thất bại. Một lần nữa.”
“Và với tư cách là người bản địa, có 46 quốc gia lẻ tẻ ở lưu vực Murray Darling và chúng tôi thực sự không có tiếng nói về dòng chảy này, và chúng tôi thực sự không có quyền tiếp cận với nước.”
“Chúng tôi cũng thực sự không có quyền tiếp cận nước sạch, nước uống.”
“Bạn biết đấy, đó là một quyền cơ bản của con người, nhưng chúng tôi không có quyền tiếp cận với những thứ đó, vì vậy chúng tôi cũng đã nêu điều đó trong báo cáo của chúng tôi," ông Moggridge nói.
Ông Craig Wilkins từ Liên minh Bảo tồn Murray-Darling cho biết những phát hiện trong báo cáo không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng tin rằng vẫn còn hy vọng cải thiện.
"Theo nhiều cách, điều này không có gì đáng ngạc nhiên. Chúng ta đã biết từ lâu rằng Kế hoạch lưu vực Murray Darling không mang lại những gì đã hứa.”
“Đã có một thập kỷ trì hoãn và bỏ lỡ cơ hội. Tuy nhiên, tin tốt là vào cuối năm ngoái, đã có một chút thay đổi, khi Bộ trưởng Môi trường Tanya Plibersek đưa ra Đạo luật Khôi phục Sông ngòi của chúng ta.”
“Điều đó đã tạo ra sự thay đổi trong việc ưu tiên và một cách tiếp cận mới, mà chúng tôi hy vọng sẽ bắt đầu quá trình phục hồi hoàn toàn, tình trạng bền vững lâu dài cho hệ thống sông quan trọng này," ông Wilkins nói.
Trong báo cáo, các nhà khoa học đã đưa ra một số khuyến nghị cho chính phủ về những cách cải thiện kế hoạch và khôi phục tuyến sông ngòi này.
Các khuyến nghị bao gồm cải thiện khuôn khổ báo cáo để theo dõi tiến độ tốt hơn, cũng như yêu cầu những người chịu trách nhiệm về các cải tiến phải chịu trách nhiệm nếu tuyến sông ngòi này tiếp tục suy giảm.
Ông Craig Wilkins cho biết cần có hành động chính sách tốt hơn và minh bạch hơn về dữ liệu được thu thập để giữ cho kế hoạch đi đúng hướng.
"Chúng ta không làm những gì cần thiết để khôi phục sức khỏe cho dòng sông này, điều thực sự quan trọng là mọi người phải hành động.”
“Phải đầu tư thời gian cũng như hành động chính sách đúng đắn để xoay chuyển tình thế sau thập niên bỏ lỡ cơ hội và trì hoãn này," ông Wilkins nói.
Đồng hành cùng chúng tôi, Follow & Like Cập nhật tin tức mọi lúc mọi nơi tại
