Kết thúc 13 năm nội chiến và hơn 50 năm dưới chế độ Assad tàn bạo, quân nổi dậy Syria đã chính thức giành được quyền kiểm soát thủ đô Damascus.
Chỉ mất chưa đầy 2 tuần lễ để các nhóm phiến quân do Hay'at Tahrir al-Sham lãnh đạo, chấm dứt chế độ đã cai trị đất nước này, trải qua hơn một thập niên nội chiến.
Chỉ huy phiến quân là Abu Mohammed al-Golani nói với người dân Syria đang vui mừng rằng, một chương mới đã bắt đầu cho người dân Syria.
"Trong vòng 11 ngày nhờ ơn Thượng Đế, Syria đã được giải phóng từ phía bắc đến phía nam và từ phía đông sang phía tây".
"Đây là sự hỗ trợ của Ngài, nhờ Ngài, chúng tôi đã tận mắt chứng kiến 13 năm đau khổ đang được chữa lành, thông qua chiến thắng vĩ đại này”, Abu Mohammed al-Golani.
Trong một bước tiến gây sốc cách đây chưa đầy 2 tuần, lực lượng đối lập phiến quân ở Syria đã giành quyền kiểm soát thủ đô kinh tế Aleppo, cũng như Idlib ở phía bắc.
Không lâu sau, nhóm này đã chiếm được thành phố Hama và sau đó là Homs ở phía nam.
Bây giờ, khi đối mặt với sự kháng cự yếu ớt từ quân đội, nhóm này đã giành quyền kiểm soát thủ đô Damascus.
Tại Úc, nhà hoạt động người Syria là Tiến sĩ Rifai Tammas nói với SBS Arabic rằng, người dân Syria cảm thấy lạc quan về sự thay đổi này.
"Đây là sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới trong lịch sử Syria, có rất nhiều sự lạc quan trong chúng ta".
"Đây là dấu hiệu cho thấy tương lai tươi sáng và tốt đẹp, hơn những gì chúng ta đã trải qua trong 50 năm qua, đây cũng là bằng chứng cho thấy ý chí chiến thắng của người dân Syria".
"Những gì đã xảy ra không phải là chuyện nhỏ, chúng tôi người dân Syria, đã phải trả giá đắt cho sự tự do mà chúng tôi giành được”, Rifai Tammas.
Bắt đầu từ năm 2011, cuộc nội chiến Syria đã tạo ra cuộc khủng hoảng di tản lớn nhất thế giới và giết chết hàng trăm ngàn người.
Ước tính có khoảng 13 triệu người tị nạn Syria trên khắp thế giới và đối với nhiều người, như Thabet Fared Al Aech, một người tị nạn ở Pháp, tin tức về sự sụp đổ của Assad có nghĩa là việc trở về nhà, giờ đây là một lựa chọn.
“Hôm nay như những giọt nước mắt hạnh phúc, giống như những gì chúng tôi không tưởng tượng ra".
"Tôi đã mất gia đình, mất cha, mất mẹ, mất anh trai, mất nhiều bạn bè ở Syria vì ngày này".
"Tôi muốn kỷ niệm ngày này ở Syria hôm nay, thật không may giờ tôi là người tị nạn ở Pháp".
"Nhưng chúng tôi sẽ quay về, chúng tôi sẽ xây dựng lại đất nước, ngày này sẽ đến”, Thabet Fared Al Aech.
Được biết Mạng lưới Nhân quyền Syria ước tính rằng dưới sự cai trị của Assad, có hơn 136 ngàn người đã bị giam giữ trong hệ thống nhà tù tàn bạo của Syria.
Sau khi quân nổi dậy nắm quyền kiểm soát, hàng ngàn cựu tù nhân vui mừng đổ ra đường, bao gồm nhiều người từ Nhà tù Sedanya của Syria, được các nhóm nhân quyền gọi là "lò sát sinh".
Tiến sĩ Haid Haid là nghiên cứu viên tư vấn cho Chương trình Trung Đông và Bắc Phi, tại Chatham House Anh Quốc .
Ông cho biết việc loại bỏ chỉ một người, đã thay đổi toàn bộ tương lai của rất nhiều người Syria.
“Ví dụ, những cá nhân được thả sau khi một số người trong số họ đã bị giam cầm trong nhiều thập niên, đối với cá nhân họ, tôi nghĩ rằng đó là điều mà họ thậm chí không thể diễn tả bằng lời".
"Đối với gia đình của họ, những người có một số người được thả, mà trước đó được báo cáo là đã chết".
"Vì vậy, hãy tưởng tượng mức độ hạnh phúc và niềm vui mà mọi người thực sự đã trải qua trong 24 giờ qua, chỉ vì đơn giản là loại bỏ một người về cơ bản khỏi đất nước Syria”, Haid Haid.
Trong khi đó Thủ tướng Syria là Mohammed Ghazi al-Jalali cho biết, ông sẵn sàng hợp tác và tạo điều kiện chuyển giao quyền lực một cách hòa bình, cho bất kỳ nhà lãnh đạo nào được người dân lựa chọn
Ngay sau khi có tin tức cho rằng quân nổi dậy đã chiếm được Damascus, các báo cáo cho biết Tổng thống Bashar al-Assad đã trốn khỏi đất nước và hiện được xác nhận là đang ở Nga.
Người dẫn chương trình Maria Bondareva của Russia 24 cho biết, Bộ Ngoại giao Nga đang theo dõi các sự kiện ở Syria, với sự quan ngại cực độ.
“Bây giờ là tin tức nóng hổi từ các hãng thông tấn, cựu tổng thống Syria Bashar al-Assad hiện đang ở Moscow và đã xin tị nạn tại Nga".
"TASS đưa tin này dựa theo các nguồn tin từ Điện Kremlin. Assad và các thành viên gia đình đã đến Moscow và Nga đã cấp cho họ tị nạn vì lý do nhân đạo, nguồn tin cho biết”, Maria Bondareva.
Trong khi đó, Hoa Kỳ và Israel đều đã tiến hành các cuộc không kích tại Syria, Đài quan sát Nhân quyền Syria đã đưa tin quân đội Israel đã nổ súng và giết chết một thanh niên.
Tổ chức giám sát có trụ sở tại Anh cho biết, đã có sự gia tăng hoạt động quân sự của Israel tại vùng nông thôn Al-Qunaitrah, gần Cao nguyên Golan bị chiếm đóng.
Nhóm này cho biết, quân đội Israel đã tiến đến cách nhà dân 100 mét, mở cổng khu vực và tiến hành những gì họ mô tả là, cuộc càn quét bằng hỏa lực dữ dội.
Được biết Israel đã chiếm một phần Cao nguyên Golan trong cuộc chiến tranh năm 1967 và sáp nhập vào đó.
Cộng đồng quốc tế ngoại trừ Hoa Kỳ, coi đây là lãnh thổ Syria bị chiếm đóng bất hợp pháp.
Ông Shahadi Nasrallah, một người Syria 57 tuổi sống tại Cao nguyên Golan do Israel chiếm đóng cho biết, ông đã chờ đợi cả cuộc đời mình để nơi này được giải phóng.
“Chúng tôi hiện thực sự hy vọng rằng Cao nguyên Golan sẽ trở lại Syria, với hy vọng lớn lao mà chúng tôi đã chờ đợi trong 57 năm, và việc giải phóng Golan khỏi sự chiếm đóng của Israel là rất quan trọng đối với chúng tôi”, Shahadi Nasrallah.
Trong khi đó Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ ở Âu Châu cho biết, lực lượng của họ đã tiến hành hàng chục cuộc không kích ở miền trung Syria.
Hoa Kỳ nói rằng các cuộc không kích của họ, nhằm mục đích ngăn chặn Nhà nước Hồi giáo, lợi dụng tình hình chính trị hiện tại.
Tại Mỹ Tổng thống Joe Biden cho biết sự sụp đổ của Assad là một điều tuyệt vời, nhưng đã đưa ra cảnh báo rằng, Hoa Kỳ không muốn thấy kẻ thù của mình trỗi dậy thay thế ông ta.
“Đây là cơ hội tốt nhất trong nhiều thế hệ để người Syria, tự xây dựng tương lai của mình mà không có sự phản đối".
"Đây cũng là cơ hội, mặc dù còn lâu mới chắc chắn, cho một Trung Đông an toàn và thịnh vượng hơn".
"Nơi bạn bè của chúng ta được an toàn, kẻ thù của chúng ta bị kiềm chế. Và sẽ là lãng phí cơ hội lịch sử này, nếu một bạo chúa bị lật đổ và chỉ thấy một bạo chúa mới trỗi dậy thay thế”, Joe Biden.
Trong khi nhiều người đang vui mừng vì sự sụp đổ của Assad, thì có nhiều cảm xúc lẫn lộn đối với nhiều nhóm thiểu số ở Syria, những người lo sợ rằng điều kiện sống của họ, có thể không được cải thiện dưới sự lãnh đạo mới.
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ là Hakan Fidan cho biết, điều quan trọng là mọi người ở Syria đều được đối xử bình đẳng.
"Tất cả các nhóm thiểu số, người không theo đạo Hồi, người theo đạo Thiên chúa, người không phải người Ả Rập, người Kurd đều phải được đối xử bình đẳng".
"Bất kỳ kho vũ khí hóa học hoặc vật liệu liên quan nào, cũng phải được bảo đảm, cơ quan quản lý mới phải bao gồm tất cả các bên, các nhóm đối lập nên đoàn kết ngay bây giờ, các thể chế nhà nước phải được bảo tồn và hoạt động bình thường”, Hakan Fidan.
Tiến sĩ Haid Haid cho biết những tác động trong tương lai đối với thế giới Ả Rập, có thể mất nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm để hiểu đầy đủ.
“Tác động trong tương lai trên thế giới Ả Rập, thực sự sẽ phụ thuộc vào những gì sẽ xảy ra trong những tháng tới và có thể là 1 hoặc 2 năm".
"Bởi vì nếu bạn nhìn vào viễn cảnh mà sẽ có một cuộc chuyển giao chính trị hòa bình, nơi sẽ có các cuộc bầu cử tự do, nơi sẽ có một số kết quả tích cực của những gì chúng ta đang chứng kiến ngày nay, thì tôi sẽ hình dung ra một viễn cảnh mà nhiều người ở các quốc gia xung quanh sẽ được truyền cảm hứng và thậm chí có động lực để về cơ bản cũng vậy, sau nhiều năm chán nản và sau khi mất hy vọng, có thể thắp lại hy vọng bên trong họ, sau đó thúc đẩy họ thực sự bắt đầu lại hành động vì điều đó”, Haid Haid.
