مردمان بومی استرالیا و جزیره نشینان تنگه تورس بیش از ۶۰ هزار سال است که استرالیا را خانه خود می دانند.
هنگامی که کاپیتان جیمز کوک نخستین بار در دهه ۱۷۷۰ به بوتانی بی (Botany Bay) رسید او خشکی را که مشاهده کرد 'terra nullius' نامید. این عبارت به معنای "زمینی که به هیچ کس تعلق ندارد" است.
این امر در واقع پایه و اساس استقرار اروپایی ها در خاک استرالیا و آنهم بر اساس قوانین بریتانیایی را بنیانگذاری کرد.
این امر در حالی رخ داد که از دیدگاه نخستین مردمان استرالیا "استعمار و مهاجرت" آنگونه که بریتانیایی ها به آن باور داشتند، یک نوع "تهاجم" تلقی می شد.
پاتریک دادسون (Patrick Dodson) به عنوان یکی از رهبران مردمان بومی عناوین و سمت های بسیاری را کسب کرده است.
این مرد ساکن منطقه باناگا (Banaga) نخستین کشیش کاتولیک از پیشینه مردمان بومی در استرالیا است.
از او معمولا با عبارت "پدر آشتی" نام برده می شود که مدت های مدید است که ریاست شورای آشتی مردمان بومی استرالیا را بر عهده دارد و اکنون نیز یکی از سناتورهای پارلمان استرالیا است.
اما در واقعیت او پیش از برگزاری همه پرسی سال ۱۹۶۷ زندگی متفاوتی را تجربه می کرد.
این دوره در واقع زمانی بود که قوانین ایالتی تشخیص می داد که یک فرد بومی استرالیایی یا یک فرد جزیره نشین منطقه تورس در کجا می بایست زندگی کند، به کجا می توانست سفر کند، با چه کسی ازدواج کند یا آنکه آیا می توانست قیم فرزند خود باشد.
او می گوید: شما همواره تحت چنین شرایط ترسناکی که از آن با عبارت "محافظ بومی" نام برده می شد، زندگی می کردید. به موجب این قانون آنها می توانستند در زندگی شما مداخله کرده و شما را از استقرار در یک نقطه به هر دلیل منع کنند. اگر شما به عنوان مثال در مدرسه عملکرد خوبی نداشتید یا بدرفتاری می کردید یا آنکه لباس مناسب به تن نمی کردید ممکن بود شما را جدا کنند. یا آنکه اگر شما به زبان خودتان صحبت می کردید یا به ملاقات سالمندانی که یک جایی در داخل کمپ نشسته بودند، می رفتید".
پنجاه و پنج سال پیش نزدیک به ۹۱ درصد از رای دهندگان در یک همه پرسی به شامل کردن مردمان بومی در سرشماری جمعیت کشور رای آری دادند.
بیست و پنج سال پس از آن، یک مرد ساکن منطقه مریام (Meriam) به نام ادی مابو (Eddie Mabo) با پیروزی در یک شکایت حقوقی دادگاهی توانست تاریخ را رقم بزند. در این شکایت قانونی او توانست برای نخستین بار سند بومی در استرالیا را به رسمیت بشناسد.
آقای دادسون در این خصوص می گوید: "در پرونده دادگاه مابو در واقع آنها یک دروغ حقوقی به نام 'terra nullius' را لغو کردند. دروغی که در واقع می گفت مستعمرات استرالیا، مالکیت این زمین ها را از آن خود کرده و مالکیت آن توسط مردمان بومی استرالیا را نادیده گرفته بود. در نتیجه این امر در واقع به نوعی داستان تخیلی حقوقی تبدیل شده بود که آن را برای سلب مالکیت مردمان بومی این مرز و بوم بدون پرداخت غرامت ساخته بودند و در نهایت توسط دادگاه عالی استرالیا لغو شد".
جرمی دونوان (Jeremy Donovan) موسیقی دان و نوازنده دیجریدو (ساز مردمان بومی استرالیا) که یکی از ساکنان منطقه کوکویالانجی (Kuku-Yalanji) است معتقد است که ظرف یک دوره دویست ساله استعمار، اقدامات بیشتری می بایست برای التیام زخم های مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس صورت می گرفت.
آنگونه که او می گوید نخستین کار در بخش آموزش و پرورش بود.
او می گوید: "امکان آموزش و پرورش به دیگر استرالیایی ها آنهم به روشی غیر خصمانه. روشی که در واقع می گوید وقتی من درباره قتل عام صحبت می کنم، وقتی من درباره نسل دزدیده شده صحبت می کنم، نمی خواهم که تو احساس گناه بکنی اما می خواهم که دردی که ما در دلمان داریم را درک کنی و بدانی که تحمل این درد تنها توسط ما بسیار دشوار است و ما می خواهیم که همه استرالیایی ها صرفا این دیدگاه را که می گویند "بیاییم از این نقطه عبور کنیم؛ این اتفاق سال ها پیش رخ داده است" کنار بگذارند. می خواهیم آنها بگویند این درد بخشی از تاریخ ما است و ما باید آن را با برادران و خواهران خودمان که نخستین مردمان استرالیایی هستند، حمل کنیم".
در یک نظرسنجی که در سال 2016 توسط موسسه ای موسوم به RECOGNISE انجام شد، یافته شد که ۷۷ درصد از مردمان غیر بومی و ۸۷ درصد از بومیان استرالیایی خواهان به رسمیت شناختن "نخستین مردمان استرالیایی" در قانون اساسی کشور هستند.
چندین ایالت استرالیا از جمله ایالت های کوئینزلند، نیوساوت ولز و ویکتوریا از سال ۲۰۰۴ و به واسطه صدور بیانیه ای قوانین اساسی خود را به گونه ای تغییر داده اند که در آن مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس را به رسمیت شناخته اند.
جرمی دونوان در این خصوص می گوید: "شما باید زمانی که یک توافق را نادیده می گیرید به نوعی آشتی دست پیدا کنید اما استرالیا به این موضوع همانند نوعی نگاه می کند که اصلا توافقی وجود نداشته. بنابراین ما باید در واقع یک توافق جدید ایجاد کنیم که در آن امروز به عنوان استرالیایی ها اشتباهات گذشته خود را بپذیریم اما اجازه ندهیم که این اشتباهات آینده ما را شکل دهند به گونه ای که به این مردمان اجازه دهیم تا فرهنگ ما را همانند فرهنگ خود بپذیرند".
هفته آشتی ملی امسال از ۲۷ مه تا ۳ جون در سراسر استرالیا برگزار شد.