"Thưa ông Chủ tịch Quốc hội, tôi giới thiệu dự luật này vì cộng đồng đã chờ đợi ba năm, để chính phủ ban hành các cải cách có ý nghĩa nhằm bảo vệ những người tố giác, nhưng cho đến nay vẫn chưa có gì được thực hiện và tất cả chúng ta đều vô cùng thất vọng”, Andrew Wilkie.
Đó là dân biểu độc lập Andrew Wilkie giới thiệu một dự luật của các thành viên tư nhân, kêu gọi thành lập Cơ quan bảo vệ người tố giác độc lập.
Trong khi những người tố giác ở Úc được hưởng một số biện pháp bảo vệ pháp lý, một số người, như ông Andrew Wilkie, cho biết họ đang rất cần cải cách.
"Những người tố giác là một phần thiết yếu của hệ thống dân chủ của chúng ta".
"Chúng ta cần những người chứng kiến hành vi sai trái, lên tiếng và có thể lên tiếng một cách an toàn, nhưng ở Úc hiện nay, việc tố giác đang vô cùng khó khăn”, Andrew Wilkie.
bảo vệ người tố giác
'Những người bảo vệ sự thật'
Dự luật ‘Cơ quan bảo vệ người tố giác’ đã được đưa ra bởi Dân biểu độc lập Andrew Wilkie, Dân biểu độc lập Helen Haines, Thượng nghị sĩ David Pocock và Thượng nghị sĩ Jacqui Lambie.
Nó tìm cách thiết lập một cơ quan có thẩm quyền giám sát và thực thi các biện pháp bảo vệ người tố giác, tạo điều kiện cho việc tiết lộ thông tin của người tố giác và bảo vệ những người tố giác khỏi bên trong chính phủ hoặc doanh nghiệp, những người vạch trần tham nhũng và hành vi sai trái.
Phát biểu với S-B-S, ông Wilkie cho biết hiện tại, mọi người quá sợ hãi để lên tiếng.
"Việc tố giác rất khó khăn ở đất nước này, những người tố giác thường bị chỉ trích vì, tôi không biết nữa".
"Họ là những người cao ngạo, họ không phải là người chơi theo nhóm".
"Vì vậy ngay từ đầu bạn biết đấy, rất khó khăn và sau đó là hậu quả thực tế của việc trở thành người tố giác rất nhiều".
"Ý tôi là, ở đất nước này thường thì người tố giác sẽ lên tiếng, có thể bị sa thải vì điều đó".
"Điều đó gây áp lực lên các mối quan hệ của họ, họ có thể không có thu nhập".
"Ý tôi là ở mức độ tàn bạo nhất, có một thực tế là tỷ lệ tự tử của những người tố giác, cao hơn đáng kể so với mức cơ sở trong phần còn lại của cộng đồng”, Andrew Wilkie.
Các nhóm như Tổ chức Minh bạch Quốc tế và Trung tâm Luật Nhân quyền cũng cho biết dự luật này là then chốt.
Hiện đang có hiệu lực, những điều như Đạo luật Doanh nghiệp năm 2001 và Đạo luật Tiết lộ vì Lợi ích Công cộng được thiết kế để bảo vệ những người tố giác tiềm năng.
Giáo sư A-J Brown là Giáo sư Chính sách Công và Luật tại Đại học Griffith và là Chủ tịch của Tổ chức Minh bạch Quốc tế.
Ông cho biết các luật hiện hành vẫn còn nhiều lỗ hổng lớn.
"Vì vậy, trên thực tế, chúng ta có rất nhiều luật bảo vệ người tố giác trên giấy tờ, lỗ hổng thực sự lớn là không ai thực thi chúng".
"Vì vậy về mặt lý thuyết, người tố giác được bảo vệ công việc hoặc có quyền được bồi thường, nếu họ bị trả thù hoặc bị sa thải là một chuyện, nhưng không nên chỉ để người tố giác thực sự phải khẳng định những quyền đó và tự bảo vệ mình trước tòa".
"Toàn bộ cộng đồng được hưởng lợi từ những người tố giác, vì vậy một cơ quan bảo vệ người tố giác thực sự sẽ gánh vác gánh nặng đó cho cộng đồng và gỡ bỏ gánh nặng đó khỏi những người tố giác, chỉ đơn giản là làm điều đúng đắn để quyền của họ thực sự có ý nghĩa trong thực tế, chứ không chỉ trên giấy tờ”, A-J Brown.
Một ví dụ được ông Wilkie sử dụng để bày tỏ nhu cầu về một cơ quan độc lập về vấn đề này là trường hợp của Richard Boyle.
"Thưa Ngài Chủ tịch, nếu Ngài muốn có bằng chứng cụ thể chứng minh rằng luật bảo vệ người tố giác của chúng ta không hiệu quả, thì hãy xem xét trường hợp của Richard Boyle, cựu viên chức cơ quan thuế Úc, người phải đối mặt với án tù chung thân, vì tiết lộ thông tin về hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong Cơ quan Thuế Úc, thông tin đã được chứng minh là đúng".
"Tôi xin nhắc lại, Richard Boyle đã tiết lộ thông tin về hành vi sai trái khủng khiếp trong ATO, thông tin đã được xác định là đúng, nhưng chính ông ta phải đối mặt với án tù”, Andrew Wilkie.
Được biết ông Richard Boyle, người đã tố giác đã gây ra một số cuộc điều tra độc lập trong đó cáo buộc của ông ta được xác định là đúng, đang phải đối mặt với án tù vì cách ông ta thu thập bằng chứng về hành vi sai trái.
Năm 2017, ông Boyle đã tiết lộ vì lợi ích công cộng về hành vi quản lý sai trái tại trung tâm thu nợ Adelaide của A-T-O.
Ông lo ngại về việc sử dụng quá mức các thông báo khấu trừ, các văn bản pháp lý mà cơ quan thuế có thể yêu cầu một tổ chức tài chính giao nộp tiền của người nộp thuế, để trả khoản nợ chưa thanh toán.
Mặc dù ông không phải đối mặt với các cáo buộc tố giác, nhưng hiện ông đang phải đối mặt với 24 cáo buộc, bao gồm ghi âm các cuộc trò chuyện riêng tư mà không được sự đồng ý và chụp ảnh thông tin của người nộp thuế.
Ông Wilkie cho biết, nếu không có Cơ quan bảo vệ người tố giác độc lập, mọi người sẽ không có sự hỗ trợ hoặc thông tin phù hợp về cách tự bảo vệ mình trước những thách thức pháp lý như thế này.
"Người tố giác trung bình phải tự lực cánh sinh, không có sự hỗ trợ, không có ai tư vấn cho họ, không có ai giải thích về sự phức tạp của luật liên quan".
"Vì vậy, có lẽ chức năng quan trọng nhất của Cơ quan bảo vệ người tố giác, là cung cấp sự hỗ trợ và tư vấn đó cho người tố giác tiềm năng để họ thậm chí hiểu ngay từ đầu, liệu họ có tiết lộ vì lợi ích công cộng hợp pháp hay không và nếu họ quyết định tiếp tục, họ có sự hỗ trợ đó đằng sau họ hay không”, Andrew Wilkie.
Trong khi đó Thượng nghị sĩ độc lập Jacqui Lambie cho biết, việc loại bỏ tham nhũng khỏi Úc là điều mà mọi người đều đồng ý.
"Câu hỏi duy nhất còn lại là, điều gì đang ngăn cản những đảng lớn đó?".
"Tôi sẽ cho bạn biết, bởi vì họ đang ngập đầu trong nạn tham nhũng này và đó là điều quan trọng nhất, họ chỉ đang che đậy cho chính mình".
"Chúng ta sẽ xây dựng một đất nước tốt đẹp hơn nhiều, mọi người cần được bảo vệ và chúng ta cần bảo vệ họ”, Jacqui Lambie.
Thủ tướng Anthony Albanese, khi còn là đảng đối lập vào năm 2019, đã có bài phát biểu kêu gọi văn hóa tiết lộ và nhấn mạnh nhu cầu bảo vệ người tố giác mạnh mẽ hơn.
Bây giờ, nhiều người cho rằng chính phủ đang hành động quá chậm để tăng cường các biện pháp bảo vệ.
Giáo sư Brown cho biết có hai lý do chính, khiến chính phủ có thể chưa hành động theo cải cách này.
"Thực sự là chính phủ này đã phải đối mặt với rất nhiều cải cách về liêm chính và chống tham nhũng trong nhiều vấn đề, cũng như tất cả những vấn đề khác mà họ phải giải quyết".
"Vì vậy, có một vấn đề về ưu tiên và với tư cách là những người ủng hộ lớn trong nhiều năm qua cho việc thành lập Ủy ban Chống tham nhũng Quốc gia và luật chống rửa tiền và hối lộ nước ngoài mạnh mẽ hơn ở Úc".
"Chúng tôi rất ủng hộ thực tế là, chính phủ đã thực sự đạt được tất cả những điều đó, nhưng lý do thứ hai là nó khá phức tạp".
"Bảo vệ người tố giác là một vấn đề liên quan đến cả khu vực công và khu vực tư nhân".
"Nó không đơn giản và phải được thực hiện đúng, nếu các giải pháp thực sự hiệu quả và không phức tạp và cuối cùng chỉ là, một lần nữa, luật trên giấy tờ không thực sự chuyển thành bảo vệ trong thực tế”, A-J Brown .
Ông cho biết trong khi 20 hoặc 30 năm trước, Úc đã làm khá tốt khi nói đến việc bảo vệ người tố giác, thì hiện tại chúng ta đang tụt hậu.
"Ở châu Âu hiện nay, mọi quốc gia đều phải có luật bảo vệ người tố giác và nhiều quốc gia đang thành lập các cơ quan độc lập chuyên trách để thực sự thực thi và biến những luật đó thành hiện thực".
"Nhiều quốc gia đang làm những điều mà Úc không làm, để lấp đầy những khoảng trống trong các biện pháp bảo vệ hiện có, vì vậy chúng ta đã tụt hậu".
"Chúng ta thực sự có tiềm năng để trở lại vị thế dẫn đầu thế giới về chất lượng luật bảo vệ người tố giác, nhưng chúng ta chưa làm được và chúng ta cần những cải cách như thế này”, A-J Brown .
Dự luật sẽ được trình lên Thượng viện vào cuối tuần này.
