Michael "Donald Trump và các chính trị gia Đảng Cộng hòa đã bắt đầu một chiến dịch nhằm thay đổi hoàn toàn xã hội Hoa Kỳ bằng cách tước bỏ các quyền hiến định, pháp lý và dân sự, chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh và đẩy mọi người vào bóng tối."
Một lệnh hành pháp nhằm định nghĩa lại quyền công dân theo nơi sinh tại Hoa Kỳ bị Nhóm công chúng gốc Tây Ban Nha của Quốc hội lên án, và tiếp theo sau đó là một thẩm phán Hoa Kỳ.
Trong các pháp lệnh đảo ngược luật pháp theo đường lối cứng rắn của Trump, vấn đề nhập cư đã bị một thẩm phán quận tại Seattle là John Coughenour [[coff-en-oor]] ban hành lệnh chặn lệnh này trong 14 ngày theo yêu cầu của bốn tiểu bang do đảng Dân chủ lãnh đạo là Washington, Arizona, Illinois và Oregon.
Ông gọi động thái này là vi hiến một cách trắng trợn.
Bộ trưởng Tư pháp Tiểu bang Washington là Nick Brown nói:
"Thẩm phán đã ban hành lệnh cấm tạm thời, chỉ đạo chính phủ Hoa Kỳ không được thực hiện thêm bất kỳ hành động nào trong việc thực thi và khai triển lệnh hành pháp vi hiến và không phải là Hoa Kỳ nhằm xóa bỏ quyền công dân theo nơi sinh tại Hoa Kỳ. Đây là bước đầu tiên nhưng khi nghe thẩm phán từ tòa án rằng trong 40 năm làm thẩm phán, ông chưa bao giờ thấy điều gì vi hiến trắng trợn như vậy, điều này đã mở màn cho những nỗ lực nghiêm túc đối với vấn đề này."
Quyền công dân theo nơi sinh có hiệu lực từ 127 năm nay kể từ khi Tòa án Tối cao phán quyết rằng trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ có cha mẹ không phải là công dân có quyền công dân Hoa Kỳ.
Nhưng Trump và những người ủng hộ ông đã lập luận rằng hệ thống này đang bị lạm dụng và cần phải có các tiêu chuẩn khắt khe hơn để trở thành công dân Hoa Kỳ.
Diana Harshbarger của đảng Cộng hòa nói:
"Bạn biết rằng quyền công dân theo nơi sinh đang trở thành một ngành công nghiệp lớn. Mọi người từ rất nhiều quốc gia đến để sinh con và họ chỉ cần trả rất nhiều tiền là có thể làm. Vì vậy, dự luật này sẽ phủ nhận điều đó và do đó sẽ ngăn chặn dòng người đó, những người đến đây vì những lý do bất chính."
Và một người khác của đảng Cộng hòa Mike Collins"
"Theo lẽ thường, những người này không phải đang đi nghỉ ở đây và tình cờ chuyển dạ ở đây đâu bạn. Họ đang vượt biên trái phép đó. Họ đang sử dụng chúng ta như một con heo đất quốc tế. Và như vậy sẽ có hai điều xảy ra. Thứ nhất, biên giới đó sẽ phải đóng lại đối với nhập cư bất hợp pháp. Đừng vượt biên trừ khi bạn nhập cảnh hợp pháp. Thứ hai, nếu bạn muốn đến đất nước này thì từ bây giờ phải hiểu rằng nước Mỹ là trên hết. Hãy đến đây, đồng hóa vào và giúp phát triển văn hóa Mỹ."
Sắc lệnh khẳng định rằng một đứa trẻ sinh ra ở Hoa Kỳ không phải là công dân nếu:
1) người mẹ không có tình trạng nhập cư hợp pháp hoặc đang ở trong nước hợp pháp nhưng chỉ tạm thời, và
2) người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc thường trú nhân hợp pháp.
Sắc lệnh cấm các cơ quan Hoa Kỳ cấp bất kỳ tài liệu nào công nhận đứa trẻ đó là công dân hoặc chấp nhận bất kỳ tài liệu nào của tiểu bang công nhận quyền công dân.
Theo các tiểu bang do đảng Dân chủ lãnh đạo, điều đó có nghĩa là hơn 150.000 trẻ sơ sinh sẽ bị từ chối quyền công dân hàng năm.
Sắc lệnh này đã trở thành chủ đề của năm vụ kiện của các nhóm dân quyền và Bộ trưởng Tư pháp của đảng Dân chủ từ 22 tiểu bang, tất cả đều gọi đây là hành vi vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ một cách trắng trợn.
Luật sư và nữ nghị sĩ, Sylvia Garacia nói:
"Tôi nghĩ một số người chỉ cần ngồi xuống và đọc bản hiến pháp này và nếu bạn thực sự đọc nó, thì không còn nghi ngờ gì nữa, những người sáng lập đã nói rất rõ ràng sau các cuộc tranh luận. Họ nói rằng tất cả mọi người - tất cả mọi người - được sinh ra ở Hoa Kỳ hoặc nhập tịch Hoa Kỳ là những người là công dân Hoa Kỳ."
Phân tích đó được Phó giám đốc Viện Chính sách Di cư, Julia Gelatt, đồng tình.
"Kể từ năm 1868 và khi Tu chính án thứ Mười Bốn được phê chuẩn, mọi người sinh ra ở Hoa Kỳ, hầu như mọi người đều được coi là công dân Hoa Kỳ khi mới sinh. Các trường hợp ngoại lệ thực sự rất nhỏ. Những đứa trẻ được sinh ra từ các nhà ngoại giao cấp cao không được coi là công dân Hoa Kỳ, nhưng tất cả những người khác đều được coi là công dân Hoa Kỳ. Đó là một phần quan trọng rất lớn trong cách chúng ta đối xử với những người nhập cư và trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ."
Bà cho biết hậu quả sẽ rất thảm khốc.
"Ở những quốc gia không có quyền công dân theo nơi sinh, nhiều trẻ em sinh ra không có quốc tịch. Một số trẻ em nhập cư có thể có được quyền công dân mà cha mẹ chúng có từ quốc gia quê hương của cha mẹ chúng, nhưng những trẻ khác không có tư cách thành viên ở quốc gia nơi chúng sinh ra hoặc quốc gia nơi cha mẹ chúng đến. Điều đó có nghĩa là chúng không có hộ chiếu. Chúng không thể đi du lịch quốc tế. Chúng không có bất kỳ nơi nào để bỏ phiếu và có tiếng nói trong chính phủ, thực sự là chúng lớn lên mà không có bất kỳ cảm giác thuộc về nào ở đây."
Trump cho biết ông "không có gì ngạc nhiên" về quyết định của thẩm phán liên bang ngăn chặn sắc lệnh của ông, đồng thời ông cũng nói thêm rằng "hiển nhiên là chúng tôi sẽ kháng cáo".
Đồng hành cùng chúng tôi tại và cập nhật tin tức ở Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ hay