Ntsiab lus tseem ceeb:
- Lub koom haum AEC yeej muaj ib co twj pab yus nrhiav yus lub rooj nom thiab qhia tias yuav xaiv tsa li cas.
- Yeej muaj ntau txoj xub ke ua ntej yuav xaiv tsa thiab hnub xaiv tsa rau tej neeg siv xaiv nom..
- Yeej muaj tej xov xwm ua ntawv ntau yam coj los qhia txog cov kev xaiv tsa.
- AEC yeej muaj ib cov neeg txhais lus hauv xov tooj pab yus xaiv nom.
Australia yeej muaj ib lub koom haum ywj pheej uas tswj cov kev xaiv tsa. Lub lub hauj lwm ntawm lub koom haum Australian Electoral Commission (AEC) yuav ua tib zoo los xyuas kom tag nrho txhua tus pej xeem muaj cai xaiv nom muaj peev xwm xaiv nom thiab pab tsim peb tus tsoom fwv teb chaws.
Txheeb koj lub rooj nom
Yeej muaj 150 lub rooj nom teb chaws ntawm teb chaws Australia no. Thiab lub koom haum AEC yeej muaj ib co twj los pab yus txheeb seb yuav yuav tau mus xaiv tus nom twg ntawm lub rooj nom uas yus nyob. Yog koj xav paub kom ntxaws txog koj lub rooj nom ces muaj peev xwm txheeb tau ntawm .
Tsis tas li ntawd los koj yeej muaj peev xwm hu tau rau tus xov tooj 13 23 26 los yog muaj peev xwm siv tau cov kev
Nrhiav koj lub chaw xaiv nom
AEC yeej yog tus tswj ntau txheeb lub chaw xaiv nom. Tsis hais tej teej kawm zejzog, tej koom haum zej zog thiab tej chaw teev hawm thiaj li raug hloov tig los ua chaw xaiv nom rau hnub xaiv tsa.
Jess Lilley uas yog tus kis ntawm AEC hais tias ''Yeej muaj peev xwm nrhiav tau lub cai xaiv nom zes tshaj plaws ntawm yus tau yooj yim heev.''
''Thiab yus yeej yuav muaj peev xwm sau/ntaus yus lub zos lub npe thiab tus postcode rau, ces peb cov twj no yeej yuav pab kom nrhiav koj tej nom yog cov twg thiab koj muaj peev xwm mus xaiv nom qhov twg.''
Txoj xub ke yooj yim tshaj plaws rau yus xaiv nom ces yog mus rau ntawm qhov chaw xaiv nom ntawm yus zos rau hnub xaiv tsa, uas yeej ib txwm yog hnub zwj Cag (Saturday).
Tsis tas li ntawd los AEC yeej muaj ntau pab neeg mus rau ntawm tej chaw tu tsom kwv tej neeg (tej laus/neeg puas cev), tej zejzog yaj sab uas nyob deb, tej tsev kho mob thiab tej tsev laj cuj mus pab kom tej neeg muaj cai xaiv nom muaj peev xwm mus xaiv nom.
Tej phiaj roj hmab uas qhia txog cov kev xaiv tsa ntawm tej chaw xaiv tsa ntawm lub zos Werribee ntawm nroog Melbourne. Source: AAP / DIEGO FEDELE/AAPIMAGE
Xaiv nom ua koj hom ntawv/lus
Tej chaw xaiv nom thiab AEC lub vas sab (website) yeej muaj ib cov xov xwm qhia txog cov kev xaiv tsa .
Koj muaj peev xwm coj ib tug nrog koj mus xaiv nom yog tias koj xav tau txais kev pab. Thiab yeej muaj kom koj muaj peev xwm xaiv nom ua koj hom lus.
Lwm txoj xub ke xaiv nom
Yeej muaj tej chaw xaiv nom ntxov rau koj mus xaiv nom rau ntau lub limtiam ua ntej yuav txog hnub xaiv nom thiab.
Tsis tas li ntawd los koj yeej muaj peev xwm thov daim ntawv xaiv nom kom lub koom haum tswj cov kev xaiv tsa AEC
Xaiv nom thaum mus txawv xeev thiab mus txawv teb chaws
Yeej tsis muaj teeb meem dab tsi rau koj cov kev xaiv nom txawm tias koj mus txawv xeev. Koj yeej muaj peev xwm siv tau cov postal vote los yog mus xaiv nom tau ntawm tej chaw xaiv nom ntawm lub xeev koj mus rau ntawd thiab.
Thiab txawm tias koj mus txawv teb chaws lawm los koj yeej tseem muaj peev xwm xaiv nom thiab. ntawm AEC lub vas sab (website), nrog rau ntau txoj xub ke pab tej neeg ntiag tug uas poob rau tej xwm txheej sib txawv kom xaiv tau nom thiab. Tsis tas li ntawd los Australia tej nom txawv teb chaws (Australian High Commissions) los yeej npaj ib co chaw xaiv nom rau tej neeg Australia tau xaiv nom thiab.
Ib tug dev sawv ua ntej ntawm qhov chaw xaiv nom rau lub caij tej neeg xaiv nom tseem sau ntawv xaiv nom ntawm ib lub chaw xaiv tsa thaum tseem xaiv tsoom fwv teb chaws ntawm Sydney, Australia hnub zwj Cag (Saturday) tim 18 lub 5 hlis ntuj xyoo 2019. Credit: Bloomberg/Bloomberg via Getty Images
Tej xov xwm uas faib rau tej neeg
Yeej muaj ntau cov pab nom thiab tej nom ywj pheej yeej faib tej ntaub ntawv sau tej xov xwm qhia tias yuav xaiv nom li cas sab nraum tej chaw xaiv nom. Tab sis tsis txhob cia lawv ua rau koj totaub yuam kev raws li William Bowe uas yog ib tug kws paub tshuaj ntsuam txog cov kev xaiv tsa hais.
“Ntau pab nom yeej cev tej ntawv qhia tias ''yuav xaiv nom li cas - how to vote'' rau tej neeg uas mus xaiv nom ntawm tej chaw xaiv nom kom lawv sau cov ntawv xaiv nom raws ib sab seem twg. Tab sis koj tsis tas sau li lawv qhia los tau, vim tsuas yog ib cov kev taw qhia xwb.”
Mus tawm koj lub suab
Koj yuav tau ob daim ntawd xaiv nom, ib daig yog daim ntawv ntsuab thiab lwm daim ces yog daim ntawd dawb.
Daim ntawv xaiv nom ntsuab
Daim ntawv xov nom ntsuab no ces yog cov kev xaiv ib tug nom twg ntawm koj lub rooj nom uas yuav mus koom ua hauj lwm ntawm Australia lub tsev kis xeev qes (House of Representative (Lower House)).
Thiab muaj tej rooj nom tag nrho 150 lub ntawm tsev kis xeev qes, uas sawv cev rau tej rooj nom ntawm ib thaj chaw twg thoob teb chaws Australia. Ces yog pab nom twg yeej cov rooj nom ntau tshaj plaws ntawm tsev kis xeev qes ces pab nom ntawd yog tus muaj cai los tsim tus tsoom fwv tshiab.
Mr Bowe hais tias ''Txawm tias tej neeg pheej ib txwm xav tias yog thaum muaj ib cov kev xaiv tsa twg lawm ces yuav tau xaiv tus coj ntawm haiv neeg ntawd, [ua yog thawj pwm tsav - Prime Minister] tab sis qhov tseeb tiag yus tsis muaj peev xwm cia li xaiv ncaj qha li ntawd.''
Yog li ntawd yog koj siv daim ntawv xaiv nom ntsuab ces koj yuav tau sau cov number (zauv) '1' rau thawj tug nom uas koj nyiam tshaj plaws ua ntej, ntxiv ntawd ces sau tus zauv ob '2' rau tus koj nyiam ua zum ob thiab sau cov zauv no kom puv rau cov thawv (boxes) ntawm daim ntawv xaiv nom ntsuab ntawd.
Daim ntawv xaiv nom dawb
Daim ntawv xaiv nom dawb ces yog daim uas koj yuav tau xaiv ib lub rooj nom ntawm 76 lub ntawm tsev kis xeev siab (Senate los yog Upper House). Uas yog koj yuav tau xaiv ib tug nom kis xeev siab (Senator) ntawm koj lub xeev mus ua hauj lwm ntawm tsev kis xeev siab.
Tab sis cov kev xaiv tej nom ntawm tsev kis xeev siab no yeej ib nyuag txawv me ntsis. Vim yog ib daim ntawd loj dua ces thiaj zoo li nyuaj zog vim teev tag nrho txhua tus nom ntawm yus lub xeev tej npe rau hauv.
Mr Bowe tshab txhais tias “Cov kev xaiv nom no ua tau yooj yooj yim xwb.”
“Muaj ob txoj xub ke koj muaj peev xwm ua tau. Muaj ib co thawv (boxes) nyob ntawm txoj qaum kab thiab ib co nyob hauv qab txoj kab. Cov thawv nyob saum qaum kab ces yog cov kev xaiv ib pab nom twg. Thiab yog ib txoj xub ke xaiv sai tshaj plaws thiab xaiv tau yooj yim tshaj plaws uas koj muaj peev xwm xaiv tau 6 pab nom uas koj nyiam tshaj plaws thiab tso cov zauv (number) ntawm 1 txog 6 raws li qhov koj nyiam tshaj plaws mus rau pab koj nyiam tsawg tshaj plaws. Thiab yog tias koj xav xaiv ib tug nom twg tsi ntsees, ces koj yuav tau sau cov zauv 1 txog 12 rau hauv ntau lub thawv dua hauv txoj qab kab.”
Ces cov kev tso cov number rau thiaj yuav pab tau koj cov kev xaiv nom no dua. Thiab peb hu cov kev xaiv nom no tias yog cov kev xaiv tus koj nyiam tshaj plaws ua ntej los sis yog ‘preferential voting’.
Evan Ekin-Smyth uas yog tus kis ntawm AEC hais tias “Yog tias tias thawj tub neeg yus xaiv tau cov suab tsawg thiab raug muab tso tseg lawm ces lawv tseem yuav suav tus nom ob uas koj nyiam ntawd ntxiv mus txog rau thaum suav tag nrho tej nom uas koj nyiam thiab tau xaiv ntawd.”
A ballot box is seen inside the voting centre at Collingwood in Melbourne, Saturday, October 14, 2023. Credit: CON CHRONIS/AAPIMAGE
Cov ntawv xaiv nom uas tsis raug suav (Informal votes )
Ua tib zoo xyuas kom koj sau cov ntawv xaiv nom raug raws li tej kev taw qhia kom sau. Vim yog koj sau daim ntawv xaiv nom yuam kev los yog tsis raug ces yuav ras los ua daim ntawv xaiv nom uas yuav tsis raug suav rau cov kev xaiv tsa ntawd.
Yuav muaj dab tsi tshwm sim yog koj tsis mus xaiv nom?
Cov kev xaiv nom yog tej yam koj yuav tsum tau ua xwb xwb li. Tsuas yog tias ntshe koj ho muaj tej laj thawj zoo txaus tsis mus xaiv nom uas AEC yuav txheeb seb koj ho poob rau tej xwm txheej zoo li cas xwb. AEC yeej totaub tias tej zaum yeej muaj ib txhia neeg mus txawv teb chaws tsis muaj peev xwm xaiv nom.
Mr Ekin-Smyth tshab txhais tias ''Yog tias ib tug twg tau teev zwm npe lawm tab sis tsis mus xaiv nom, ces yuav tau daim ntawv non-voter notice nug tias vim li cas thiaj tsis xaiv nom,''
''Yog tias koj muaj laj thawj zoo txaus, thiab ho qhia rau peb paub ces kuj tsis ua li cas. Tsis li ntawd ces koj yuav raug nplua $20. Thiab yog tias koj tseem tsis qhia rau peb paub thaum koj tau txais daim ntawv non-voter notice thiab ces tej zaum koj kuj yuav raug nplau $170 thiab yuav tau them tej nqe hais plaub nrog.''
Tab sis cov kev raug txim tiag tiag ces yog ua rau yus tsis muaj peev xwm tawm tau suab dab tsi, yog li ntawd thiaj xav kom teeb txheeb me ntsis txog cov kev xaiv tsa, tej nom, thiab cov pab nom no kom yus nkag siab zoo ua ntej yuav mus xaiv nom.
AEC tej chaw teev txog tej xov xwm cuav
Vim AEC yog ib lub koom haum ywj pheej thiab tsis tuaj tog twg, thiab yeej npaj tau ib co txheej txheem tswj cov kev xaiv tsa zoo heev. Ces AEC thiaj tau tsim lub chaw los daws tej xov xwm cuav thiab xov xwm ntxias dag tej neeg cuam tshuam txog Australia tej txheej txheem xaiv tsa.
Txheeb tau ntxiv seb yuav xaiv nom li cas ntawm los sis yog hu tau rau tus zauv xov tooj 13 23 26.
Toom xov xwm no xub raug tsim xyoo 2022 thiab yeej tau txheeb tias muaj tseeb thiab kho dua tshiab kom raug lawm.
Subscribe los yog caum mloog tej xov xwm kaw ua suab Australia Explained kom paub txog ntau yam xov xwm tseem ceeb thiab tej lus taw qhia kom koj pib tau lub neej tshiab ntawm teb chaws Australia.
Yog tias koj muaj ib co lus nug dab tsi los yog muaj ib co tswv yim dab tsi? Ces xa email rau peb rau ntawm
Mloog tau hnub zwj Teeb (Thursday) 6 pm, hnub zwj Hnub (Sunday) 11 am, los yog koom tau ntxiv ntawm , , thiab . Downloadthiab mloog tau caum los yog lwm cov podcast platforms (, , thiab ).
