Đối với bộ ba trong ban nhạc hip-hop có tên là ‘Kneecap’ đến từ Bắc Ái Nhĩ Lan, thì âm nhạc là công cụ để thay đổi xã hội.
Nhóm nhạc rap bằng tiếng Ái Nhĩ Lan này cam kết, duy trì sự sống cho ngôn ngữ mẹ đẻ của họ.
Một thành viên là Mo Chara của Kneecap cho biết, âm nhạc của họ tập trung vào sự phục hồi của ngôn ngữ và văn hóa Ái Nhĩ Lan.
“Nơi chúng ta sống, thực tế là chúng ta sống dưới sự chiếm đóng của Anh, rồi tồn tại và giao lưu bằng một ngôn ngữ mà chính phủ Anh đã cố gắng xóa bỏ trong 800 năm".
"Thực tế là chúng ta vẫn nói ngôn ngữ đó, là một hành động bất chấp”, Mo Chara.
Được biết sự thành công của một bộ phim bán hư cấu về nhóm, đã đưa ‘Kneecap’ trở nên nổi tiếng vào năm rồi.
Thành viên DJ của Kneecap là Provai cho biết, câu chuyện về sự hồi sinh của ngôn ngữ sau thời kỳ thuộc địa trong bộ phim, cũng hấp dẫn khán giả bên ngoài đất nước Ái Nhĩ Lan.
“Đó cũng là điều chúng tôi hy vọng cho tất cả các ngôn ngữ bản địa, vốn là điều xuất phát từ bộ phim".
"Mọi người đang đồng cảm với cuộc đấu tranh ngôn ngữ và văn hóa của chúng tôi và nhìn thấy chính mình trong những gì chúng ta đang làm".
"Mong rằng điều đó sẽ tiếp tục”, Provai.
Kneecap trình diễn tại Federation Square bên dưới trụ sở SBS ở Melbourne 10/3/2025. Photo by Quốc Vinh/SBS
Giáo sư Ronan McDonald là Chủ tịch Gerry Higgins, về Nghiên cứu Ái Nhĩ Lan tại Đại học Melbourne.
Ông cho biết, trong khi các chính sách thời kỳ Thuộc địa, chắc chắn đã góp phần vào sự suy giảm của ngôn ngữ Ái Nhĩ Lan, thì sự mất mát về sinh mạng trong nạn đói lớn, lại đặc biệt đáng kể.
“Tiếng Ái Nhĩ Lan đã bị các cường quốc thực dân Anh ngăn cản và ở một số giai đoạn nhất định, đã bị luật pháp cấm".
"Nhưng nó vẫn được nói tiếng Ái Nhĩ Lan phần lớn là vùng nông thôn, phần lớn là rất biệt lập".
"Tiếng Ireland vẫn được nói rộng rãi trong giới nông dân, nhưng điều thực sự có ích cho chúng tôi là nạn đói lớn, như tôi đã nói, nạn đói khoai tây vào những năm 1840, đã làm giảm một nửa dân số Ái Nhĩ Lan”, Ronan McDonald.
Ông McDonald cho biết, sau khi Ái Nhĩ Lan bị chia cắt, Chính phủ Cộng hòa Ái Nhĩ Lan đã nỗ lực củng cố ngôn ngữ này.
“Ưu tiên lớn của nhà nước này là khôi phục lại tiếng nói, vì vậy tiếng Ireland đã trở thành môn bắt buộc trong các trường học, từ khi còn rất nhỏ cho đến khi tốt nghiệp trung học và việc tham gia vào ngạch công chức trở thành bắt buộc".
"Đã có một nỗ lực chung trong một số lãnh vực, một số người cho rằng nỗ lực này không đủ để khôi phục lại ngôn ngữ này, khi chỉ thành công một phần".
"Tôi cho rằng, tiếng Anh vẫn là ngôn ngữ được nói nhiều nhất ở Ireland”, Ronan McDonald.
Trong khi đó ca sĩ Mo Chara cho biết, mặc dù tiếng Ái Nhĩ Lan đã hồi sinh trong những năm gần đây, nhưng những tác động lâu dài của sự thiểu số hóa, vẫn khó có thể thay đổi.
“Mọi người hiện bắt đầu tự tin trở lại vào ngôn ngữ này, đã có một sự xấu hổ khi nói tiếng Ái Nhĩ Lan ở ngay đất nước Ireland trong một thời gian dài, giống như ngay cả người Ireland".
"Chúng tôi nghe những câu chuyện về những người từ Connemara đến thành phố Galway, những người trong thành phố sẽ khạc nhổ vào họ".
"Mọi người đã ăn sâu vào suy nghĩ rằng, điều này thấp kém hơn bạn”, Mo Chara.
Trong khi đó nhà hoạt động và tác giả ngôn ngữ Ái Nhĩ Lan là Darach Ó Séaghdha cho biết đối với Kneecap, thông điệp về sự tồn tại và kháng cự của nền văn hóa của họ càng hiệu quả hơn, khi có âm nhạc làm phương tiện.
“Âm nhạc mà mọi người thực sự có thể nhảy theo và thưởng thức".
"Mọi người không nhận ra rằng họ đang thưởng thức nó, sau đó họ đắm chìm vào nó và nó cũng thay đổi quan điểm về mục đích của ngôn ngữ".
"Bạn không thể nói rằng một ngôn ngữ đã chết hoặc vô dụng, nếu mọi người đang nhảy theo điệu nhạc đó”, Darach Ó Séaghdha.
