Kate Browne phát hiện mình bị ung thư vú một cách tình cờ.
"Tôi cảm thấy mình thực sự may mắn vì bệnh ung thư vú của tôi được phát hiện qua một lần kiểm tra khác. Nói cách khác, nó được phát hiện một cách tình cờ. Tôi được chẩn đoán khi chưa đến 50 tuổi. Gia đình tôi không có tiền sử mắc bệnh và cũng không có triệu chứng nào. Vì vậy, việc phát hiện ra thực sự rất may mắn vì đó là giai đoạn ba, đòi hỏi phải phẫu thuật và xạ trị."
Khi được chẩn đoán ở độ tuổi 40, cô Browne nhớ lại đã từng thảo luận với bác sĩ gia đình hai năm trước về việc liệu cô có cần quét hình ảnh để tầm soát ung thư hay không. Nhưng vào thời điểm đó, cô không nằm trong nhóm được chỉ định.
"Điều gì sẽ xảy ra nếu nó không được phát hiện một cách tình cờ? Khả năng tôi chụp hình kiểm tra vùng ngực là rất thấp. Nhiều lời khuyên nói rằng hãy tự kiểm tra ngực, tìm kiếm cục u. Nhưng khi tôi được chẩn đoán, khối u của tôi đã 4,5 cm và ngay cả tôi hay bác sĩ phẫu thuật của tôi cũng không thể sờ thấy nó."
Một nghiên cứu mới của Đại học Sydney, Đại học Queensland và Alberta Health Services (Canada) cho thấy cứ 20 phụ nữ trên toàn cầu thì có một người bị chẩn đoán mắc ung thư vú.
Dự đoán rằng cứ 70 phụ nữ thì có một người có nguy cơ tử vong do căn bệnh này trong suốt cuộc đời họ.
Trong số 185 quốc gia ghi nhận dữ liệu, Úc là một trong những nước có tỷ lệ chẩn đoán cao nhất.
Giáo sư Nehmat Houssami, chuyên gia Y tế Công tại Đại học Sydney và là đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết có nhiều lý do khiến Úc đứng đầu danh sách này.
"Ở Úc, một phần là do cơ cấu dân số. Chúng ta có dân số già, và tuổi tác là một trong những nguy cơ lớn nhất của ung thư vú. Gánh nặng ung thư vú lớn nhất rơi vào phụ nữ từ 50 tuổi trở lên. Điều đó có nghĩa là tỷ lệ mắc bệnh của chúng ta sẽ cao. Nhưng yếu tố khác góp phần vào tỷ lệ cao là hồ sơ rủi ro của dân số."
Theo Tiến sĩ Houssami, những rủi ro đó liên quan đến lối sống hiện đại ở các nước giàu, bao gồm việc tiêu thụ rượu và ít vận động.
Tuy nhiên, bà nhấn mạnh rằng không nên quá hoảng sợ.
Tỷ lệ tử vong do ung thư vú ở Úc đã giảm. Chúng ta cần nhìn vào kết quả tích cực này. Việc giảm tỷ lệ tử vong là điều đã diễn ra trong nhiều thập kỷ, bao gồm cả 10 năm qua.Tiến sĩ Houssami
Giáo sư Adrian Esterman, Chủ tịch Khoa Thống kê Sinh học và Dịch tễ học tại Đại học Nam Úc, cho rằng tỷ lệ này cũng có thể cao hơn do các chương trình sàng lọc ung thư vú của Úc.
"Chúng ta có một trong những chương trình sàng lọc tốt nhất thế giới, và những chương trình này giúp phát hiện ung thư vú. Không chỉ phát hiện các loại ung thư nguy hiểm, chúng còn phát hiện nhiều khối u nhỏ, những khối u có thể không bao giờ phát triển thành bệnh ác tính.
Nhờ chương trình sàng lọc này, chúng ta có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất thế giới. Nhưng cũng chính vì nó, chúng ta có một trong những tỷ lệ sống sót tốt nhất thế giới. Đây là một con dao hai lưỡi."
Ông cũng nhấn mạnh rằng tỷ lệ mắc bệnh cao hơn giúp giảm tỷ lệ tử vong.
"Càng phát hiện ung thư sớm, kết quả điều trị càng tốt. Lý do là vì các khối u nhỏ có thể dễ dàng được loại bỏ bằng phẫu thuật, và khi đó, người phụ nữ không còn nguy cơ nữa. Đó rõ ràng là tình huống lý tưởng. Nhưng một khi khối u bắt đầu phát triển lớn hơn và không may di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể, tỷ lệ tử vong sẽ cao hơn nhiều."
Mặc dù số liệu cho thấy Úc đang làm tốt trong việc chẩn đoán bệnh, Kate Browne vẫn lo lắng về những lỗ hổng trong hệ thống.
Ngoài việc chẩn đoán bệnh của chính mình một cách tình cờ, cô còn chứng kiến một người bạn của mình có kết quả chụp quang tuyến vú bình thường nhưng sau đó vẫn phát hiện bị ung thư.
Một người bạn khác bị bác sĩ từ chối kiểm tra khi xuất hiện một vùng da bất thường trên ngực – và cuối cùng đó lại là ung thư vú.
"Đó chỉ là trong vòng tròn bạn bè của tôi. Vì vậy, tôi nghĩ chúng ta cần làm rõ điều này hơn. Tôi nghĩ không có gì sai khi cho phụ nữ thực hiện kiểm tra hình ảnh. Không có gì sai khi khuyến khích phụ nữ đến kiểm tra. Việc kiểm tra tìm khối u rất quan trọng, nhưng nó không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của ung thư vú."
BreastScreen Australia không theo dõi hoặc báo cáo tình trạng mật độ mô vú như một phần của quá trình sàng lọc, điều mà Kate Browne cho là đáng lo ngại.
"Đối với phụ nữ có mô ngực rất dày, một khối u có thể không được phát hiện qua chụp quang tuyến vú, họ cần siêu âm. Các cuộc kiểm tra này được chỉ định cho phụ nữ trên 40 tuổi, nhưng có vẻ như chúng không thực sự được khuyến nghị trừ khi có tiền sử bệnh..."
Tại Úc, hướng dẫn sàng lọc ung thư vú khuyến nghị phụ nữ từ 50 đến 74 tuổi nên chụp quang tuyến vú hai năm một lần.
Phụ nữ từ 40 đến 49 tuổi và trên 74 tuổi cũng đủ điều kiện để thực hiện miễn phí nhưng không nhận được lời mời chính thức.
Tiến sĩ Houssami cho biết các nhóm tuổi này hiện đang được xem xét lại.
"Trước 40 tuổi, ung thư vú không phổ biến, trừ những phụ nữ có nguy cơ di truyền cao. Vì vậy, tôi nghĩ rằng những phụ nữ lo lắng về nguy cơ của mình, đặc biệt là nếu có tiền sử gia đình, nên nhờ bác sĩ giới thiệu đến phòng khám di truyền để đánh giá nguy cơ."
Hiện đã thuyên giảm bệnh trong 5 năm, Kate Browne cho rằng cần có sự hỗ trợ toàn diện hơn cho những người bị ung thư vú sau khi kết thúc điều trị.
Trong vai trò trưởng bộ phận nghiên cứu và truyền thông tại Compare Club, cô đã khảo sát 400 phụ nữ bị ung thư vú để hiểu tác động sau điều trị.