آنچه میخوانید
- دانش ملل اول از آبوهوا و فصلها از طریق قصهگویی شفاهی و تصویری و سنتهای فرهنگی از نسلی به نسلی دیگر منتقل شدهاند.
- چرخه های فصلی اولین ملل در سراسر استرالیا با توجه به موقعیت جغرافیایی آنها فرق میکند.
- دانش آبوهوا ملل اول شامل درک چگونگی ارتباط تغییرات در رفتار حیوانات یا رشد گیاهان با تغییرات آبوهوا و فصلها است.
درک آبوهوا و فصول جنبه عمیقی از دانش فرهنگی بومیان و جزیرهنشینان تنگهتورس است که در جریان دهها هزار سال شکل گرفته است.
آبوهوا بر چرخههای زندگی حیوانات و گیاهان تاثیر میگذارد؛ ارتباطی که درک آن برای بقای انسان حیاتی است، مخصوصا در استرالیا با آبوهوای شدید فصلی و گاهی با ویژگیهای خشن.
فلسفه مرکزی فرهنگ ملل اول از ارتباط بین همهچیز نشات میگیرد. در جریان هزاران سال، بومیان سرزمین و جزیرهنشینان تنگهتورس با مشاهده محیط اطراف خود، ارتباطات ظریفی بین آبوهوا، فصول و تغییرات در زندگی حیوانی و گیاهی پیدا کردهاند.
مثلا صدای یک پرنده خاص ممکن است خبر از بارش باران بدهد و گلدهی یک گیاه یا درخت خاص ممکن است نشاندهنده تغییر فصل باشد و به آنها بگوید که زمان حرکت به قسمت دیگری از زمین است.
عمه جوآن سلف یک زن گادیگالی از لبه شرقی استرالیا است که با اطلاعاتی که از خانواده و جامعه او درباره آبوهوا، فصول و محیطزیست آموخت، بزرگ شد.
او توضیح داد: «درک پیچیده سیستمهای آب و هوا، فصول و محیط زیست، برای بقای همه مردم اهمیت دارد. برای ملل اول، ارتباطات عمیق ما با این دانش به ما اجازه داد تا در این محیط شکننده شکوفا شویم.»
Moodjar, the native Christmas tree Credit: TerriAnneAllen/Pixabay
عمه جوآن گفت: «رویدادهای آبوهوایی زیادی بر قاره شکننده ما تاثیرگذار هستند، خواه رعدوبرق باشد یا خشکسالی، ملل اول برای آنها آماده شدهاند و سیستمهای دانشی دارند که امکان بقا در طوفانها، یا درک ایمنی در طوفان تندری و آماده شدن برای خشکسالی را فراهم میکند.»
او ادامه داد: «وقتی به روشی که آبوهوا می تواند بر همه انسان ها تاثیر بگذارد نگاه میکنیم، اغلب میخواهیم کنترل داشته باشیم؛ دانش ما چیزی است که ما را ایمن نگه میدارد. دیارا موررهمه یعنی خورشید در حال غروب قرمز است و این بدان معناست که فردا هوا خوب است.
در غرب استرالیا، جردن آ چی، آکادمیک دانش بومی دانشگاه مرداک، در منطقه کیمبرلی متولد شده و با مردمان بینجارب، وارددی، پالیکو، نیکینا و یاوورو ارتباط دارد.
او گفت: «این تصور وجود دارد که مردم ما کوچ نشین بودند چراکه خانهای نداشتیم.»
ما به نوعی با تغییر فصول نقل مکان میکنیم و به روشی پایدار از مکانی به مکان دیگر میرویم..جوردن آ چی
او ادامه داد: «مردم بومی و جزیرهنشینان تنگه تورس در طول هزارهها ارتباط عمیقی با زمین، آب و آسمان ایجاد کردهاند. از طریق این ارتباط ما این دانش پیچیده را توسعه دادهایم که به ما کمک کرده در این مکان رشد کنیم و این زیربنای آن است.»
ارتباط عمیق ملل اول با زمین، آسمان و آب، درک عمیقی از چگونگی انعکاس فصول در حال تغییر در منظره را القا میکند.
آ چی گفت: «برخلاف روشهای غربی که فصلها را به تاریخهای مشخصی در تقویم گره میزند، آگاهی از زمان آمدن فصول و نحوه جریان آنها در طول سال، از طریق تغییرات در چشمانداز و تغییر در رفتار حیوانات و تغییرات در محیط به دست میآید.»
Fire stick farming Credit: Christian Bass/Unsplash
عمه جوآن توضیح داد: «هنگامی که به این فکر میکنیم، احتمالا اولین چیزی که به ذهن میرسد، کشاورزی با چوب آتشزا است. پرورش چوب آتشزا به ما اجازه میدهد تا بار سوخت را روی زمین پایین نگه داریم تا اگر آتشسوزی از رعدوبرق یا رویدادهای دیگر شروع شود، بار سوخت خیلی زیاد نباشد.»
چرخه های فصلی اولین ملل در سراسر استرالیا با توجه به موقعیت جغرافیایی آنها فرق میکند.
در کشور نونگار در جنوب غربی وسترن استرالیا، شش فصل در طول سال تقویمی به رسمیت شناخته میشود و بیراک نشاندهنده شروع تابستان از اوایل دسامبر است؛ زمان هوای گرم و جشن.
آه چی توضیح داد: «بیراک مربوط به گرما، خورشید و آتش است، زمانی است که گرمتر میشود. معمولا به عنوان فصل جوانی شناخته می شود و زمان جشن است و این فصل با پوست انداختن مارها و خزندگان و خروج جوجه ها مشخص شده است.»
او ادامه داد: «یک تغییر قابل توجه در منظره، گلهای زرد نارنجی زیبای مودجار یا درخت کریسمس است که از نظر معنوی درختی بسیار مهم برای مردم نونگار است. و در این زمان، بسته به آبوهوا و زمانی بود که آتش سوزی فرهنگی رخ می داد.»
همچنین اجرام آسمانی مثل ماه و چرخه آن، توسط مردم اولین ملل برای تشخیص تغییرات آب و هوایی قریب الوقوع استفاده میشود.
آ چی درباره این ارتباط توضیح داد: «کریستالهای یخ در اتمسفر فوقانی معلق هستند، نور ماه توسط کریستالهای یخ شکسته و منعکس میشود و میتواند منجر به ظهور هالهای در اطراف ماه شود. اکنون حتی علم معاصر هم تشخیص میدهد که هالههای ماه اغلب خبر از یک سیستم کمفشار میدهند که در یک یا دو روز بعد، با باران و دمای سردتر همراه میشود.»
تغییرات ظریف در موقعیت ماه هم میتواند معنادار باشد.
عمه جوآن میگوید: «گاهی اوقات ماه در مرکز آن هاله نیست، ممکن است کمی در یک طرف باشد، این خبر از وزش باد میدهد.»
A moon halo Credit: Geoffrey Wyatt
عمه جوآن گفت: «ما چند سنگ نگاره در سیدنی داریم، صادقانه بگویم تعداد کمی از آنها، اما یکی از آنها که برجسته است؛ صخره ماه نام دارد. این حکاکیهای خاص هشت مرحله ماه را نشان میدهند و با بومرنگ خالق بیایم شروع میشوند.»
آب و هوای استرالیا فوقالعاده متنوع است، بارانهای موسمی استوایی، گرمای بیابان و سرمای کوهستانی را در بر میگیرد و هر منطقه ریتمهای منحصربهفرد خود را دارد.
برای جوامع بومی، فصول با تاریخ تعریف نمیشود، بلکه با نحوه واکنش گیاهان و حیوانات به محیط خود تعیین میشود. این دیدگاه درک غنیتر و ظریفتری از آبوهوای استرالیا نسبت به مدل آشنای چهار فصل ارائه میدهد.
این یادآوری قوی از ارتباط عمیق فرهنگهای بومی با سرزمین است و اینکه چقدر میتوانیم با قدردانی از دانش و سنتهای آنها بیاموزیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دانش آب و هوای بومی، به این دو منبع مراجعه کنید:
برای اطلاعات ارزشمندتر و نکاتی در مورد استقرار در زندگی جدید خود در استرالیا، پادکست دریچهای به استرالیا را دنبال کنید.
سوال یا ایدهای دارید؟ ایمیلی به [email protected] ارسال کنید.