ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་རང་ཉིད་རྐུན་འཕྲོག་བྱེད་མཁན་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་སྟངས།

The key element in the robbery is that the victim is directly confronted or threatened during the commission of the crime. Credit: South_agency/Getty Images

SBS བོད་སྐད་སྡེ་ཚན།

View Podcast Series

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་། རྐུན་འཕྲོག་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་དངོས་རྐུ་འཁྱེར་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དེར་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་དང་མཇུག་འབྲས་ངེས་ཅན་ཡོད། ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་ཅེས་པའི་ལེ་ཚན་འདིའི་ནང་རྐུ་འཁྱེར་སོགས་ནག་ཉེས་ཀྱི་རིགས་ཤེས་རྟོགས་དང་། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་དེའི་གོད་དོན་ག་རེཡིན་མིན། ཁྱེད་རང་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྲུང་སྐྱོབ་གང་འདྲ་བྱེད་དགོས་མིན། གལ་སྲིད་ནས་ཚུལ་དེ་འདྲ་ཞིག་དང་འཕྲད་སྐབས་ཁྱེད་རང་ལ་ཅི་ཞིག་གིས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།

Key Points

Robbery involves stealing property from another person using force or the threat of force.
Theft involves taking someone else's property without their consent and without using force.
The force you use to defend yourself must be proportionate to the threat.

གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་གི་ཁྱིམ་དང་ཚོང་ལས་ལ་གཏོར་བརླག་ཐེབས་མེད་ན། ཁྱེད་རང་བསོད་ནམས་ཅན་ཞིག་ལ་བརྩི་དགོས།

རྐུན་མ་ཚོ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་པ་ནི་རྩེད་མོའི་མིང་ཡིན། ཁྱེད་ཀྱིས་ལྡེ་མིག་བཟོ་མཁན་དང་། བདེ་འཇགས་ཆེད་མཁས་པ། དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་ཡུན་རིང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་ཚོའི་བརྡ་འཕྲིན་ཡང་ཡང་ཐོས་རྒྱུ་རེད།

ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ཁྲིམས་ལུགས་ལྟར་རྐུན་མ་ཟེར་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་ཧ་གོ་བ།

ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་རྐུན་འཕྲོག་བྱེད་པ་དེ་རྐུན་མ་ཁོ་ན་མ་རེད། དེ་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་དང་ཕན་གནོད་དམིགས་བསལ་ཡོད།

སི་ཌི་ནིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཉེས་དོན་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཨེ་ལེ་སི་ཚའོ་ Alex Cao ཡིས་རྐུན་འཕྲོག་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ནི་བཙན་ཤེད་བེད་སྤྱད་པའམ་ཡང་ན་བཙན་ཤེད་ཀྱི་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་ནས་མི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ནོར་རྐུ་འཕྲོག་བྱེད་པ་དེ་རེད།

རྐུན་འཕྲོག་གྱི་གལ་ཆེའི་ཆ་ཤས་ནི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བའི་སྐབས་ལ་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་ཐད་ཀར་གདོང་ལེན་བྱེད་པའམ་ཡང་ན་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་པ་དེ་རེད།

ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རྐུན་མ་དེ་མངའ་སྡེ་སོ་སོའི་ནང་ངེས་ཚིག་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། སྤྱིར་བཏང་དུ་མི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ནོར་ཁོ་ཚོའི་མོས་མཐུན་མེད་པར་དང་བཙན་ཤེད་མེད་པར་བླངས་པ་དེ་ཚུད་ཡོད། རྐུན་མ་དང་རྐུན་འཕྲོག་གྱི་ཁྱད་པར་གཙོ་བོ་ནི་རྐུན་མ་ལ་ཐད་ཀར་འཇིགས་སྐུལ་དང་དྲག་ཤུགས་མེད་པ་དེ་རེད།

སྐུ་ཞབས་ཅའོ་ཡིས་ཀྱང་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་སྡེ་ཚན་འདྲ་མཚུངས་གཞན་ཞིག་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་ཡོད།

རྐུན་མ་ནི་མི་སུ་ཞིག་གིས་ཁང་བརྩེགས་དང་ཡང་ན་ཁང་པ་ཉོ་ཚོང་དང་མཛོད་ཁང་སོགས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱབ་པའི་ས་ཆ་གཞན་དག་ལ་བདག་པོའི་ཆོག་མཆན་མེད་པར་ནག་ཉེས་བསགས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གྱིས་འཛུལ་སྐབས་བྱུང་བ་ཡིན།

shoplifter in the electronic store supermarket stealing new gadget f

Theft involves taking someone else's property without their consent and without using force. Source: iStockphoto / Михаил Руденко/Getty Images/iStockphoto

"དེ་གོ་སྐབས་ཤིག་རེད།"

མེལ་བྷོར་ན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་སེར་ཐེ་ཇི་པ་ནེ་སཱར་གྱིས་༢༠༢༣ལོར་གནས་སྟངས་དེ་འདྲའི་ཡ་ང་བའི་གནས་ཚུལ་གཅིག་མྱོང་ཚོར་བྱུང་ཡོད།

"ཁོ་ཚོས་མདུན་གྱི་སྒོ་ཕྱེ་མི་ཐུབ། ཁོ་ཚོས་རྒྱབ་ཀྱི་སྒོ་ཕྱེ་མི་ཐུབ། གང་ལགས་ཤེ་ན། ཁང་པ་དེ་ཧ་ཅང་བརྟན་པོར་སྒྲིག་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཁོ་ཚོས་ཐབ་ཚང་གི་རྒྱབ་ཀྱི་སྒེའུ་ཁུང་བརྒྱུད་ནས་ཡོང་ཐུབ་པ་རེད།

སྐུ་ཞབས་པ་ནེ་སཱར་གྱིས་ཁོང་ཚོས་རྒྱུན་དུ་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ཚོ་ཉེན་མེད་ཀྱི་སྒམ་ནང་བཞག་ཡོད་ཅེས་བརྗོད། ཡིན་ནའང་སྐབས་རེ་ཁོང་ཚོས་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་སྐབས་དང་ཡང་ན་བྱེད་སྒོ་ཞིག་ལ་ཞུགས་སྐབས་རྒྱན་ཆ་ཁ་ཤས་ཁྱིམ་དུ་འཁྱེར་གྱི་ཡོད།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བྱས་པ་རེད། དེ་ནི་ཉེན་རྟོག་པས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་དེ་རེད། ཁོང་ཚོ་ང་ཚོའི་ཉལ་ཁང་དུ་ཐད་ཀར་སོང་ནས་བུ་རིང་པོ་དེ་ཁ་ཕྱེ་ནས་རྒྱན་ཆ་གང་བའི་སྒམ་དེ་བསྡུས་ཏེ་ཕྱིན་སོང་།

ཁོང་དང་ཁོང་གི་ནང་མི་ཚོར་སེམས་ཁམས་དང་དངུལ་རྩའི་ཐད་ནས་གྱོང་གུན་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད།

ང་ཚོ་ཚང་མ་ཁྱིམ་དུ་གཅིག་པུར་བསྡད་པར་ཧ་ཅང་འཇིགས་སྣང་སྐྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་རྟག་ཏུ་ཁྱིམ་དུ་མི་གཅིག་ལས་མང་བ་ཡོད་པར་ཁག་ཐེག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

High Angle View of Two Robbers Robbing a Cash Till and Threatening a Shop Assistant with a Gun

The force you use to defend yourself from thieves must be proportionate to the threat. Credit: Flying Colours Ltd/Getty Images

རང་སྲུང་།

ཁྱེད་རང་དང་ཁྱེད་རང་གི་རྒྱུ་ནོར་ཨར་འདམ་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་རང་བྱུང་གི་ལན་འདེབས་ཤིག་ཡིན་སྲིད།

ཉེས་ཅན་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཨེ་ལེགས་ཅའོ་ཡིས་མངའ་སྡེ་དང་མངའ་ཁོངས་སོ་སོའི་ནང་རང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་།

ཁྱེད་རང་གིས་སྤྱོད་པའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་རང་ཉིད་དང་གཞན་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་དགོས་ངེས་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་དགོས། ཁྱེད་རང་གིས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཤུགས་དེ་ཉེན་ཁ་དང་ཚད་གཞི་ལྡན་དགོས།

གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་གི་ཁྱིམ་དང་ཚོང་ཁང་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཤེས་ན།

གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར།

རྐུན་མ་མྱོང་བ་ནི་རྨས་སྐྱོན་བཟོ་སྲིད། སྟབས་ཡག་ནས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་མ་ལག་ཡོད།

Sarah Quick ནི་ལྷོ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་གྱི་ཐོབ་ཐང་འགན་འཛིན་གསུམ་པ་དེ་རེད།

མོས་རྒྱབ་སྐྱོར་འོས་འཚམ་ཐོབ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར་དེ་ཐོབ་ཐབས་ཤེས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།

དེ་ཡང་ཁོང་གིས་"སྤྱིར་བཏང་དུ་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ཚོར་རིན་མེད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཐོབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་ཐབས་ལམ་དེ་མངའ་སྡེ་རེ་རེར་མི་འདྲ་བ་ཡོད་སྲིད། འོན་ཀྱང་དུས་ཚོད་མང་ཆེ་བ་རིན་མེད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཡང་ན་བསླབ་བྱ་ལ་མ་དངུལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད།"

མོས་ཁ་སྣོན་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཨར་འདམ་ལྟ་བུའི་ནག་ཉེས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་དངུལ་རྩའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་སྲིད་པ་དང་། མངའ་སྡེ་དང་ས་ཁུལ་རེ་རེར་རང་ཉིད་ཀྱི་དངུལ་རྩའི་རོགས་རམ་ཡང་ན་ཁ་གསབ་འཆར་གཞི་ཡོད་ཅིང་། ཁྲིམས་ཁང་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཁྱབ་ཁོངས་མི་འདྲ་བ་ཡོད།

ཡིན་ནའང་མངའ་སྡེ་དང་ས་ཁུལ་མང་ཆེ་བས་རྒྱུ་ནོར་གྱོང་གུན་དང་གྱོང་གུན་ལ་ཁ་གསབ་སྤྲོད་ཀྱི་མེད།

དེ་ཡང་ཁོང་གིས་"གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་གྱིས་རྐུ་འཕྲོག་བྱས་པའི་ཅ་ལག་ལ་གུན་གསབ་དགོས་འདུན་བཏོན་མི་ཐུབ། གུན་གསབ་དེ་སྤྱིར་བཏང་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཞིག་ལ་ལུས་པོ་དང་སེམས་ཁམས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཕོག་པའི་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་ནག་ཉེས་ལ་སྤྲོད་དགོས།"

Neighbourhood Watch Victoria is a community-led crime prevention organisation, and similar groups exist nationwide.

བདེ་འཇགས་ངང་གནས་པ།

ཁྱིམ་ཚང་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པའི་ཝིག་ཊོ་རི་ཡའི་འགན་འཛིན་གཙོ་བོ་བྷམ་བི་གོར་ཌོན་གྱིས་ཁོ་མོས་"གོ་སྐབས་ལྡན་པའི་ཁྲིམས་འགལ་"ཞེས་འབོད་པའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་སྔོན་འགོག་བྱེད་པའི་སྐོར་ལ་བསླབ་བྱ་དང་བསླབ་བྱ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད།

ང་ཚོས་གོ་སྐབས་དེ་མེད་པར་བཟོས་ནས་ཁོ་ཚོའི་ནག་ཉེས་སྒྲུབ་པར་ཅུང་དཀའ་ཁག་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐུབ། དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་མདུན་གྱི་སྒོ་དང་རྒྱབ་ཀྱི་སྒོ་ག་དུས་ཡིན་ཡང་བསྡམས་པ་ནང་བཞིན་ལས་སླ་པོ་ཡིན། ལྕམ་གོར་ཌོན་གྱིས་ཁྱེད་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས།

ཁྱིམ་ཚང་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པ་ཝིག་ཊོ་རི་ཡ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་པའི་བྱས་ཉེས་སྔོན་འགོག་ཚོགས་པ་ཞིག་རེད་ལ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཚོགས་པ་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཡོད། དེའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་གྲོང་མི་ཚོས་ཁྱིམ་མཚེས་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པར་རོགས་རམ་བྱེད་པ་དང་དོགས་པ་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་པ་དང་ཕན་ཚུན་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་བརྒྱུད་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དེ་རེད།

ཚོགས་པ་དེས་ཁྱེད་ཀྱི་ཚོང་ལས་དང་། ཁྱིམ་ཚང་། མོ་ཊའི་བདེ་འཇགས་ལ་རྩིས་ཞིབ་བྱེད་པར་རོགས་རམ་བྱེད་པའི་དྲ་ཐོག་གི་ཐོན་ཁུངས་ཤིག་ཡང་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ལག་ཆ་འདིའི་སྐོར་ལ་མང་ཙམ་ཤེས་འདོད་ན། ངའི་ས་ཆ་ཇི་འདྲའི་བདེ་འཇགས་ཡིན་པ་ལ་གཟིགས་རོགས།

ཁྱེད་རང་གི་མངའ་སྡེ་དང་མངའ་ཁོངས་ནང་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་གྱི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ལ་གཤམ་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་པ་ལ་འབྲེལ་བ་བྱོས།

ACT	Victim Support, Human Rights Commission www.hrc.act.gov.au/victim-support (02) 6205 2222
NSW	Victim Services victimsservices.justice.nsw.gov.au Victim Access Line 1800 633 063 Aboriginal Contact Line 1800 019 123
NT	Victims of Crime NT victimsofcrime.org.au/
Qld	Victim Assist Queensland www.qld.gov.au/law/crime-and-police/victim-assist-queensland 1300 546 587
SA	Victims of Crime SA [email protected] (08) 7322 7000
Tas	Victims Support Services www.justice.tas.gov.au/victims/home 1300 300 238
Vic	Victims of Crime www.victimsofcrime.vic.gov.au 1800 819 817
WA	Victim Support Services www.wa.gov.au/service/community-services/counselling-services/victim-support-service 1800 818 988 or (08) 9425 28 50